Sasih

Saking Wikipédia

Asasih inggih punika satuan kala, kaanggén ring kalénder, sané kirang langkung pateh sareng periode orbit alami Candra. Konsep tradisional kawéntanan inucap mapaiketan sareng siklus fase Bulan, kala riantara purnama tilem kaanggén ring bulan sinode miwah lami ipun kirang langkung 29,53 rahina. Saking tungked paitungan sané katemuin, para panilik sampun nyimpulang pinaka manusa sampun metékin rahina ring paiketan nyané sareng fase Bulan sampun kamargiang saking aab Paléolitik. Wulan-wulan sinodik, manut periode orbit Bulan kantun mapakilitan sareng garis Gumi-Surya, kantun manados aled ring akéh kalénder sané mangkin, taler kaanggén antuk ngawagi warsa.

Sasih Romawi[uah | uah wit]

Kalénder Romawi karéformasi akéh kala, tiga ungkur réformasi séwaka ri kala aab lelintihan. Tiga kalénder Romawi ungkur sané karéformasi kaaranin Julian, Augustan, miwah Gregorian; makasami ngelah akéh rahina sané pateh ring sasih nyané. Yadiastun wénten upaya liyanan, aran-aran sasih sesampun réformasi kalénder Agustus tetep wénten, taler akéh dina ring sawilang sasih (siosan Pébruari) tetep konstan saking sadurung réformasi Julian. Kalénder Gregorian, sekadi Kalénder Romawi sadurungné, ngelas roras sasih, antuk aran nyané inggih punika:

No Aran Akéh
rahina
1 Januari 31
2 Pébruari 28
29 ring nampih warsa
3 Maret 31
4 April 30
5 Méi 31
6 Juni 30
7 Juli
sadurungné Quinctilis
31
8 Agustus
sadurungné Séxtilis
31
9 Séptémber 30
10 Oktober 31
11 Nopémber 30
12 Désémber 31

Sasih Bali[uah | uah wit]

Ring sasih Bali kakepah dados bulan atenga (ring Basa Sansekerta punika paksa) punika suklapaksa utawi pananggal (atenga purnama) miwah kresnapaksa utawi panglong (atenga tilem). Atenga purnama sacara astronomis kakawitin ri kala péjéng pertama (tanggal 1 suklapaksa) miwat kapuputin ri kala purnama siddhi (tanggal 15 suklapaksa). Asapunika atenga tilem kakawitin ri kala purnama ungkur (tanggal 1 kresnapaksa) miwah kapuputin ri kala tilem/wulan anyar (tanggal 15 kresnapaksa). Krana ring asasih kadiri saking 30 rahina. Selisih puniki kapupulanh manados siki sesampun 33,5864 sasih utawi 2,7155 warsa. Mawinan punika perlu kasisipin sasih wewehan utawi nampih sasih. Nampih sasih puniki kamargiang mangda riantara kalénder Candra Surya prasida mamargi. Ring 19 warsa, kawéntenang ping pitu nampih sasih. Asapunika, kawéntenan ping kalih nampih sasih sané nampek ring kalih warsa (kapolihang saking 3 warsa x 7 – 19 warsa). Punika manut siklus Métonik ring astronomi ring dija bacakan warsa nampih (N) miwah ketah (K) sekadi:[1] KKNKKNKKNKN KKNKKNKN.

Pangaranan sasih Bali punika manutin wilangan, inggih punika:

No Pananggalan Saka Bali Lami Dina
1 Kasa 30
2 Karo 29
3 Katiga 30
4 Kapat 29
5 Kalima 30
6 Kanem 29
7 Kapitu 30
8 Kaulu 29 / 30
9 Kasanga 29 / 30
10 Kadasa 29
11 Jiyéstha/Jyéshta 30
12 Sadha 29
13 Nampih sasih (Kabisat) (30)
Akéh rahina 353-355/(383-384)

Cingak taler[uah | uah wit]

Kalénder Bali Saka

Pusataka[uah | uah wit]

  1. Andi Pangerang, Mengenal Kalendar Saka Bali, Lembaga Penerbangan dan Antariksa Nasional, kaarsipin saking versi asli tanggal 2021-09-15, kaaksés 2021-09-15

Pranala jaba[uah | uah wit]