Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 19/09/2013.
ΟΔαίδαλος είναι ήρωας της ελληνικής μυθολογίας, περίφημος τεχνίτης και αρχιτέκτονας, στον οποίο αποδίδονται πλείστα από τα αρχέγονα έργα της αρχιτεκτονικής και γλυπτικής. Μάλιστα το όνομά του προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα δαιδάλω, που σημαίνει «εργάζομαι ευφυώς, με δεξιοτεχνία»[4]. Κατά μία εκδοχή ήταν γιος τουΕυπάλαμου ή Παλαμάονα, ενός επιδέξιου και πολύτεχνου άνδρα, ενώ μητέρα του ήταν ηΑλκίππη ή Φρασιμήδη ή Ιφηνόη. Ο Δαίδαλος ανήκε στο γένος τωνΕρεχθειδώνκαι ήταν δισέγγονος τουΕρεχθέα, ενώ από την πλευρά της μητέρας του είλκε την καταγωγή του από τηνΚεκροπίδα φυλή, των απογόνων του μυθικού ιδρυτή της Αθήνας Κέκροπα. Άλλες εκδοχές αναφέρουν ως πατέρα τουτον Μητίωνα και μητέρα τουτην Ευφηνόη (Ιφηνόη) ή πατέρα τον Ευπάλαμο και μητέρα τη Μητιάδουσα. Τέλος μια εκδοχή θέλει τον Δαίδαλο να κατάγεται από τον θεό Ήφαιστοκαι εκείνος νατου έχει κληροδοτήσει την απαράμιλλη δεξιοτεχνία. Ο Δαίδαλος παντρεύτηκε τη Ναυκράτη ή Ναυσικράτη, δούλη τουΜίνωα, μετην οποία απέκτησε τονΊκαρο. Ο μύθος του Δαίδαλου θεωρείται ότι προέρχεται κυρίως από τηνΚρήτη, ανήκοντας εντούτοις καιστην Κρήτη καιστηνΑττική (μάλιστα στην Αττική ήταν καιοεπώνυμος ήρωαςτουΔήμου των Δαιδαλιδών), ενώ είναι στενά συνδεδεμένος με τους μύθους τουΜίνωακαιτου Ίκαρου.
Ο Δαίδαλος, η Πασιφάη και ξύλινη αγελάδα. Τοιχογραφία στηνΠομπηία, 1ος αιώνας μ.Χ.
Ο Δαίδαλος είχε εργαστήρι στηνΑθήνακαι ήταν οπιο ξακουστός τεχνίτης της πόλης. Μάλιστα έλεγαν πως ήταν τέτοια η τέχνη τουπουτα αγάλματά του έμοιαζαν με αληθινά και ήταν έτοιμα να κινηθούν. Εξ' αυτού μυθολογείται το εξής περιστατικό: όταν οΗρακλής επισκέφθηκε την Αθήνα (άλλοι τοποθετούν το γεγονός στηΚόρινθο, τότε που συνάντησε τονΘησέα παιδί), πέρασε ένα βράδυ από το εργαστήρι του Δαίδαλου. Έξω από αυτό υπήρχε ένα άγαλμά τουπου παρίστανε τον Ηρακλή σε θέση μάχης. Ο ίδιος νόμιζε, λόγω σκότους, πως κάποιος τον απειλούσε και έτσι μετο περίφημο ρόπαλό τουτο κατέστρεψε. Όταν είδε τη ζημιά που προκάλεσε στεναχωρήθηκε και ζήτησε τη συγγνώμη του. Επιπλέον έλεγαν πως καταγόταν από τονΉφαιστο, απ' όπου και όφειλε την τρομερή επιδεξιότητά του. Ο Δαίδαλος ήταν ο πρώτος που έδωσε ελεύθερη κίνηση στα μέλη του αγάλματος, απελευθερώνοντας έτσι τα χέρια από το σώμα και ξεχωρίζοντας τα πόδια μεταξύ τους. Επιπλέον έδωσε περισσότερη εκφραστικότητα στο πρόσωπο προσθέτοντας τα χαρακτηριστικά του ματιού (βολβός, κόρη, ίριδα).
Ωστόσο υπάρχει και ένα μελανό σημείο στη ζωή του Δαίδαλου. Στο εργαστήρι του μαθήτευε ο γιος της αδελφής του Πέρδικας, οΤάλως. Ο νεαρός ήταν ευφυέστατος και εξίσου επιδέξιος μετον Δαίδαλο. Στον Τάλω αποδιδόταν η εφεύρεση τουπριονιού, την οποία εμπνεύστηκε από την οδοντοστοιχία ενός νεκρού ζώου ή από τη ραχοκοκκαλιά ενός ψαριού. Μάλιστα πολλοί κακεντρεχείς διέσπειραν τη φήμη πως ο ανιψιός του Δαιδάλου θα επισκίαζε σύντομα τον δάσκαλό του. Έτσι ένα αίσθημα ζηλοφθονίας δημιουργήθηκε στον δάσκαλο του Τάλω, το οποίο μετρίαζε η αγάπη του προς το παιδί. Όταν μια μέρα θείος και ανιψιός ήταν στηνΑκρόπολη συνέβη ένα τραγικό γεγονός: ο Τάλως παραπάτησε και γκρεμίστηκε από τα τείχη της (κατά μιαν άλλη εκδοχή τον έσπρωξε ο Δαίδαλος υποκινούμενος από τη ζήλια). Η στεναχώρια του Δαιδάλου ήταν μεγάλη, αφού δεν είχε αποκτήσει ακόμη τον Ίκαρο και θεωρούσε τον ανιψιό του ως γιο δικό του. Όμως κατά την ετοιμασία της ταφής ο Δαίδαλος κατηγορήθηκε γιατο φόνο του ανιψιού του. Έτσι ο Δαίδαλος δικάστηκε και εξορίστηκε από τονΆρειο Πάγο, καταφεύγοντας στηνΚρήτη.
Στην Κρήτη τον υποδέχτηκε ο Μίνωας με χαρά στο βασίλειό του, με σκοπό νατου αναθέσει διάφορα έργα, μιαπουη φήμη του είχε ήδη φτάσει στο νησί. Εκεί χρησιμοποίησε την ιδιοφυΐα τουγιατην κατασκευή σύνθετων έργων, όπως για παράδειγμα το περίφημο ανάγλυφο προς τιμή της Αριάδνης, το οποίο αναπαριστά τον χορό της Αριάδνης που περιγράφεται από τονΌμηρο. Κατασκεύασε ξύλινο ομοίωμα αγελάδας (την περίφημη "Δάμαλις"), μετο οποίο ηΠασιφάη, γυναίκα του Μίνωα, ενώθηκε μετον λευκό ταύρο, που δώρισε οΠοσειδώναςστον βασιλιά της Κρήτης. Στη διάρκεια της παραμονής τουστο νησί κι ενώ βρισκόταν στην ευμένεια του Μίνωα, ο Δαίδαλος κατασκεύασε τονΛαβύρινθο, μέσα στον οποίο κλείστηκε ο μυθικός Μινώταυρος, φυλάσσοντας πιθανότατα τον εκεί τοποθετημένο θησαυρό του Μίνωα. Στον Λαβύρινθο η κατασκευή ήταν τέτοια, που εύκολα έφτανες στο κέντρο του, δύσκολα όμως έβρισκες την έξοδο του. Ο Μίνωας εκτίμησε τον Δαίδαλο τόσο, πουδεντου επέτρεπε να φύγει ούτε έξω από το παλάτι.
Δαίδαλος και Ίκαρος, έργο του Charles Paul Landon (1799).
Στον Δαίδαλο κατέφυγε η ερωτοχτυπημένη Αριάδνη, γιανα της δώσει μια λύση ώστε να σωθεί ο αγαπημένος της Θησέας. Αυτός της έδωσε τον περίφημο "μίτο της Αριάδνης", μετον οποίο ο Θησέας "χαρτογράφησε" την πορεία τουστον Λαβύρινθο και, αφού σκότωσε τον Μινώταυρο, ακολούθησε το ξετυλιγμένο σκοινί και βγήκε έξω. Όταν κατάλαβε ο βασιλιάς της Κρήτης την ανάμιξη που είχε ο Δαίδαλος στα γεγονότα μετον Θησέα, εξέφρασε τη δυσμένεια τουμετονατου απαγορεύσει να φύγει καινατον κλείσει στο τελειότερο κατασκεύασμα του, στον Λαβύρινθο. Στην προσπάθειά τουνα δραπετεύσει από το νησί και χάρη στην ευφυΐα του επινόησε και κατασκεύασε γι' αυτόν καιτονγιοτου, τονΊκαρο, φτερά τα οποία τους βοήθησαν να πετάξουν καινα ξεφύγουν από τον Μίνωα. Ο Δαίδαλος κατάφερε να φτάσει σώος και αβλαβής στην Καμικό ή Κύμη της Σικελίας, όπου βασιλιάς ήταν ο Κόκαλος ή Κώκαλος, ενώ ο Ίκαρος παρακούοντας τις εντολές του πατέρα του, πλησίασε τον ήλιο καιτο κερί που συγκρατούσε τα φτερά του έλιωσε με αποτέλεσμα να πέσει καινα πνιγεί στη θάλασσα, που μετέπειτα ονομάστηκε Ικάριο Πέλαγοςκαινα ταφεί σε ένα νησί, που ονομάστηκε Ικαρία.
Μετην απόδραση του Δαίδαλου συνδέεται καιο μύθος του θανάτου του Μίνωα, ο οποίος καταδίωξε τον Δαίδαλο μέχρι τη Σικελία, όπου και θανατώθηκε από τον βασιλιά Κώκαλο μετά από παγίδα πουτου έστησε ο τελευταίος. Μάλιστα λένε πως γιανα εντοπίσει ο Μίνωας πού βρισκόταν ο Δαίδαλος έθετε το εξής πρόβλημα: ζητούσε από τους βασιλείς να περάσουν μια κλωστή μέσα από ένα μεγάλο κοχύλι, τύπου κοχλία. Ήξερε πως μόνο ο Δαίδαλος θα μπορούσε να δώσει λύση στο πρόβλημα του. Έτσι, όταν το έθεσε στον Κώκαλο, εκείνος πήγε στον Δαίδαλο το κοχύλι καιτου ζήτησε να περάσει την κλωστή μέσα του. Ο Δαίδαλος, αφού σκέφτηκε, έβαλε λίγο μέλι στην άκρη του κοχυλιού καιστο άνοιγμά του ένα μυρμήγκι, δεμένο μετην κλωστή. Το μυρμήγκι πέρασε μέσα από τη σπειροειδή διαδρομή του εσωτερικού του κοχλία και έφτασε στην άκρη, μεταφέροντας έτσι το ένα άκρο της κλωστής στα ενδότερα του κοχυλιού. Βλέποντας τη λύση ο Μίνωας, απαίτησε από τον Κώκαλο νατου παραδώσει τον Δαίδαλο. Ο Κώκαλος παρότρυνε τον Μίνωα να ξεκουραστεί, έως ότου εκείνος φέρει τον Δαίδαλο. Ο Μίνωας ανυποψίαστος πήγε να κάνει μπάνιο. Στο λουτρό ο Κώκαλος -ή οι κόρες του- έπνιξε τον Μίνωα. Έτσι πέθανε οπιο ξακουστός βασιλιά της Κρήτης. Το πτώμα του παραδόθηκε στους στρατιώτες του, μετη δικαιολογία ότι ο Μίνωας γλίστρησε στο λουτρό και πνίγηκε. Οι στρατιώτες έθαψαν τον Μίνωα στην περιοχή τουΑκράγαντακαι διέμειναν στην πόλη αυτή, που αρχικά ονομάστηκε Μίνωα. Τα οστά του Μίνωα μεταφέρθηκαν στη γενέτειρά του πολύ καιρό αργότερα, την εποχή του τυράννου Θήρωνα του Ακραγαντίνου.
Ο Δαίδαλος έζησε μέρες δόξας στη Σικελία, που όμως τις επισκίαζε η ανάμνηση του θανάτου του Ίκαρου. Λέγεται πως όταν ο Θησέας εκστράτευσε, μετά τον θάνατο του Μίνωα, κατά της Κρήτης, είχε για οδηγό τον Δαίδαλο. Όταν νίκησε ο Θησέας σεναυμαχίατονγιοτου Μίνωα, Δευκαλίωνα, κατέλαβε την Κνωσό, σκότωσε τον Δευκαλίωνα και έκανε βασίλισσα του νησιού την Αριάδνη. Η επικρατέστερη άποψη γιατον τόπο που πέθανε ο Δαίδαλος, είναι αυτή πουτον συνδέει μετηνΑίγυπτο, όπου σε ένα νησάκι τουΝείλουτον τιμούσαν ως θεό.
Σχετικά πολυμέσα
