Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κριμαίας (κριμαϊκά ταταρικά: Qırım Halq Cumhuriyeti, ρωσικά: Крымская народная республика) υπήρξε από τον Δεκέμβριο του 1917 έως τον Ιανουάριο του 1918 στη χερσόνησο της Κριμαίας, περιοχή που επί του παρόντος αμφισβητείται μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας. Κατά την ίδρυσή της, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κριμαίας ήταν μια από τις πολλές βραχύβιες προσπάθειες δημιουργίας νέων κρατών μετά την κατάρρευση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας μετά τη Ρωσική Επανάσταση του 1917.
Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κριμαίας κηρύχθηκε με πρωτοβουλία του Κογκρέσου των Τάταρων της Κριμαίας,[1] που προέβλεπε την ισότητα όλων των εθνικοτήτων στην χερσόνησο. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων που ζούσαν στην Κριμαία τότε ήταν οι Ρώσοι (που στη συνέχεια αποτελούσαν το 42% του πληθυσμού της Κριμαίας) ή οι Ουκρανοί (11%)..[2] Ωστόσο, οι Τάταροι της Κριμαίας ήταν για μια στιγμή η κυρίαρχη πολιτική και πολιτιστική δύναμη στη χερσόνησο. Ο Νομάν Τσελεμπιτσιχάν ήταν ο πρώτος Πρόεδρος της αναδυόμενης Δημοκρατίας.[1]
Το Κουρουλτάι αποτελούταν από 76 αντιπροσώπους, τέσσερις από τους οποίους ήταν γυναίκες (Σεφίκα Γκασπρίνσκαγια, Ανίφε Μποντανίνσκαγια, Ιλχάν Τοχτάρ, Χατιτσέ Αβτσί). Οι εκπρόσωποι επελέγησαν από πέντε κομητείες: Γιάλτα (24), Ακμεστσίτ (19), Κεφέ (16), Κέζλεφ (11) και Ορκαπί (6). Το Κουρουλτάι εκλέχτηκε ως πρόεδρος του τον Κριμαϊκό συγγραφέα Ασάν Σαμπρί Αϊβάζοφ.
Το Κουρουλτάι σε αντίθεση με τους Μπολσεβίκους δημοσίευσε ένα «Βασικό Νόμο της Τατάρων της Κριμαίας», ο οποίος συγκάλεσε μια Πανκριμαϊκή Συνταγματική Συνέλευση, ίδρυσε ένα Διοικητικό Συμβούλιο ως προσωρινή κυβέρνηση και όρισε το Συμβούλιο Εθνικών Αντιπροσώπων ως προσωρινό κοινοβούλιο.[3] Το Διοικητικό Συμβούλιο και το Κεντρικό Συμβούλιο της Ουκρανίας αναγνωρίζονταν αμοιβαία μεταξύ τους.[1]
Αυτή η προσπάθεια να οικοδομηθεί ένα νέο έθνος νικήθηκε γρήγορα από τον Μπολσεβικικό και κυριαρχούμενο από αναρχικούς στόλο της Μαύρης Θάλασσας.[3] Ήδη στις 16 Δεκεμβρίου 1917, οι Μπολσεβίκοι κατέλαβαν τη Σεβαστούπολη όπου εγκαταστάθηκε το κεντρικό τμήμα του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας και διέλυσε το τοπικό συμβούλιο αντιπροσώπων. Η εξουσία στην πόλη μεταφέρθηκε στην τοπική ρεβκόμ. Οι Μπολσεβίκοι υποστηρίχθηκαν από μερικά πλοία του στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Για να υπερασπιστεί τον εαυτό της, η κυβέρνηση της Κριμαίας δημιούργησε στις 19 Δεκεμβρίου 1917 την Ηνωμένη Κριμαϊκή Έδρα που είχε στη διάθεσή της δύο συντάγματα ιππικού και ένα σύνταγμα πεζικού των Τάταρων της Κριμαίας καθώς και κάποιους Ουκρανούς και ρωσικούς σχηματισμούς που ανήλθαν σε μερικές χιλιάδες ανθρώπους. Πολλές ένοπλες συρράξεις έλαβαν χώρα τον Ιανουάριο του 1918. Στις 14 Ιανουαρίου 1918, οι Μπολσεβίκοι κατέλαβαν τη Συμφερόπολη, όπου κατάφεραν να συλλάβουν τον πρώην Πρόεδρο της Κριμαίας (Διευθυντής της Διεύθυνσης) Νομάν Τσελεμπιτσιχάν ο οποίος μόλις παραιτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 1918. Μεταφέρθηκε πίσω στη Σεβαστούπολη και κρατήθηκε μέχρι τις 23 Φεβρουαρίου 1918, όταν πυροβολήθηκε χωρίς δίκη. Το σώμα του Τσελεμπιτσιχάν ρίχτηκε στη θάλασσα.
Με πρωτοβουλία του Τσελεμπιτσιχάν στις 10 Ιανουαρίου 1918, το Κουρουλτάι δημιούργησε μια ειδική επιτροπή που διεξήγαγε συνομιλίες με τους Μπολσεβίκους για να σταματήσουν την ένοπλη σύγκρουση στην Κριμαία.
Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου του 1918 οι Μπολσεβίκοι κατέλαβαν ολόκληρη την Κριμαία και διέλυσαν τόσο το Κογκρέσο όσο και το Συμβούλιο των Εθνικών Αντιπροσώπων. Ένας μαζικός τρόμος κατέπληξε τη χερσόνησο με βάση την ταξική πάλη και την εθνοκάθαρση. Με τον Τσελεμπιτσιχάν στην κράτηση των Κόκκινων, ένας άλλος ηγέτης των Τατάρων της Κριμαίας, ο Τζαφέρ Σεϊνταμέτ, κατόρθωσε να δραπετεύσει στον Καύκασο μέσω της ηπειρωτικής Ουκρανίας. Πολλοί κριμαϊκοί στρατιωτικοί σχηματισμοί υποχώρησαν στα βουνά. Η κυβέρνηση της Ουκρανίας απέκλεισε την Κριμαία, ενώ προσπαθούσε να αποκαταστήσει τον έλεγχο του στόλου της Μαύρης Θάλασσας και της πόλης της Σεβαστούπολης. Οποιοσδήποτε μουσουλμάνος που να υποστηρίζει στρατιωτικούς σχηματισμούς στο δρόμο για την Κριμαία σταμάτησε να υπάρχει. Αυτό με τη σειρά του πυροδότησε μια διαμαρτυρία από το πανρωσικό μουσουλμανικό στρατιωτικό σούρο (συμβούλιο). Σημειώστε ότι μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου του 1918, η ίδια η ουκρανική κυβέρνηση αναγκάστηκε να κηρύξει πόλεμο στη Ρωσική ΣΟΣΔ λόγω της προόδου των δυνάμεων της Κόκκινης Φρουράς της Μόσχας και της Πετρούπολης στην Ουκρανία χωρίς ρητή ειδοποίηση.
Οι Μπολσεβίκοι ίδρυσαν για σύντομο χρονικό διάστημα τη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ταυρίδας στην επικράτεια της Κριμαίας στις αρχές του 1918, πριν την λεηλάτηση της περιοχής από τις δυνάμεις της Λαϊκής Δημοκρατίας της Ουκρανίας και της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Κάποιοι αξιωματούχοι της εθνικής κυβέρνησης, όπως ο Τζαφέρ Σεϊνταχμέτ Κιριμέρ, που κατόρθωσαν να ξεφύγουν από τον τρόμο των μπολσεβίκων, ζήτησαν πολιτικό άσυλο στο Κίεβο και ζήτησαν στρατιωτική βοήθεια από τον Ουκρανικό Στρατό καθώς και από τις δυνάμεις των Κεντρικών Δυνάμεων.
Στις 28 Δεκεμβρίου το Κουρουλτάι δημιούργησε μια δημοκρατική κυβέρνηση (Χιουκιουμέτ).
- Υπουργός Δικαιοσύνης - Νομάν Τσελεμπιτσιχάν (πρόεδρος)
- Υπουργός Άμυνας - Τζαφέρ Σεϊνταχμέτ Κιριμέρ (Υπουργός Εξωτερικών)
- Υπουργός Παιδείας - Αχμέτ Οζένμπασλι
- Υπουργός Οικονομικών - Σεγιτσελίλ Χαττάτ (Υπουργός του Ιδρύματος)
- Υπουργός Θρησκευμάτων - Αχμέτ Σουκρού
- Ρωσικές Εμφύλιος Πόλεμος
- Ουκρανοσοβιετικός πόλεμος
- Επιτροπή των Μουσουλμάνων Γυναικών (Σεφίκα Γκασπιράλι)[4]
.jpg)
Σχετικά πολυμέσα