Borago officinalis Βοράγινο το φαρμακευτικό Λινναίος, 1753
Ημπουράντζα (επιστ. ονομ.: Borago officinalis – Βοράγινο το φαρμακευτικό), γνωστή και ως μποράντζα, μποράζα, μπουράντζο, βοράντζα ή μποράγο, είναι ετήσιο φυτό της οικογένειαςτωνΒοραγινοειδών (Boraginaceae). Είναι ιθαγενές στην περιοχή της Μεσογείου αλλά έχει εισαχθεί σε πολλές άλλες περιοχές. Τον χειμώνα ξεραίνεται αλλά την άνοιξη βλασταίνουν καινούριες από τους σπόρους που είχε αφήσει το προηγούμενο φυτό. Τα φύλλα του είναι βρώσιμα και καλλιεργείται σε πολλούς κήπους στηνΕυρώπηγια αυτόν το σκοπό. Επίσης από του σπόρους του εξάγεται ένα αιθέριο έλαιοπου χρησιμοποιείται στηφαρμακευτικήγιατην αντιθρομβωτική του δράση.
Η μπουράντζα αναπτύσσεται σε ύψος από 60 έως 100 εκατοστά, ο μίσχος καιταφύλλατου καλύπτονται από τριχίδια. Τα φύλλα του είναι απλά και έχουν μήκος από 5 έως 15 cm. Ταάνθη της είναι τέλεια και έχουν πέντε τριγωνικού σχήματος πέταλα. Τα άνθη της είναι κυρίως μπλε χρώματος ανκαι έχουν παρατηρηθεί καιροζ, επίσης υπάρχουν ποικιλίες με λευκά άνθη. Σχηματίζει μεγάλες ταξιανθίες με πολλά άνθη να ανθίζουν ταυτόχρονα, αυτό προκαλεί την μπουράντζα να έχει μεγάλο ποσοστό γειτονογαμίας (επικονίαση από άνθη του ίδιου φυτού).[1]Η μπουράντζα έχει σχετικά μεγάλη περίοδο ανθοφορίας, σε ήπια κλίματα μπορεί να ανθίζει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου.
Η μπουράντζα καλλιεργείται κυρίως για μαγειρικούς και φαρμακευτικούς σκοπούς. Σήμερα η μόνη εμπορική καλλιέργεια μπουράντζας είναι γιατο έλαιο των σπόρων της. Το έλαιο αυτό είναι πηγή γ-λινολενικού οξέοςγιατο οποίο η μπουράντζα είναι η μεγαλύτερη γνωστή φυτική πηγή (17-28%)[2]. Η περιεκτικότητα του σπόρου σε έλαιο είναι 26-38%. Επίσης περιέχει λιπαρά οξέα όπως παλμιτικό οξύ (10-11%) , στεατικό οξύ (3,5-4,5%), ελαϊκό οξύ (16-20%), εικοσενοϊκό οξύ (3,5-5,5%), ερουκικό οξύ (1,5-3,5%) καινερβονικό οξύ (1,5%). Το έλαιο χρησιμοποιείται σαν συμπλήρωμα γ-λινολενικού οξέος.
Η μπουράντζα τρώγεται φρέσκια σανλαχανικό ή αποξηραμένη σανβότανο. Η μπουράντζα έχει γεύση σαναγγούρικαι τρώγεται μέσα σε σαλάτες ή σαν γαρνιτούρα.[3]Τα άνθη τουπου περιέχουν τομη τοξικό αλκαλοειδές θεσινίνη, έχουν γλυκιά γεύση και είναι από τα ελάχιστα βρώσιμα άνθη μπλε χρώματος.
Μερικές φορές χρησιμοποιούνται για διακόσμηση σε διάφορα πιάτα.[3] Έχει βρεθεί ότι τα φύλλα του περιέχουν πολύ μικρή ποσότητα (10 ppm) από ταηπατοτοξικά αλκαλοειδή ιντερμεδίνη, λυκοψαμίνη, αμαβιλίνηκαισουπινίνη[4] Αυτά τα αλκαλοειδή υπάρχουν σε εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό καιδεν αποτελούν κίνδυνο γιατην υγεία.
Η μπουράντζα χρησιμοποιείται στηγερμανική, ισπανική, ελληνικήκαιιταλική κουζίνα. ΣτηνΕλλάδα μπαίνει σε λαδερά όπως γεμιστάκαιντολμάδες. Στη Γερμανία καιστην Ισπανία φτιάχνεται μια πράσινη σάλτσα με βάση την μπουράντζα. Στην Ιταλία χρησιμοποιείται στον χρωματισμό ζυμαρικών όπως ραβιόλια. ΣτηνΠολωνία χρησιμοποιείται γιανα αρωματίζει τουρσί. ΣτοΙράν βράζεται και πίνεται σαν τσάι.
Παραδοσιακά η μπουράντζα χρησιμοποιείται σαν θεραπεία σε καρδιαγγειακές διαταραχές.[5] Καθώς καισε γαστρεντερικές παθήσεις (διάρροια, κράμπεςκαι κολικό του εντέρου), αναπνευστικές διαταραχές (άσθμα, βρογχίτιδα) και ουροποιητικές διαταραχές.[6]
Οι φυσικοπαθητικοί ιατροί χρησιμοποιούν την μπουράντζα γιατη ρύθμιση του μεταβολισμού καιτου ορμονικού συστήματος και θεωρούν ότι είναι καλή θεραπεία γιατοπροεμμηνορροϊκό σύνδρομοκαιτα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως η έξαψη.[7]
Μια περίπτωση επιληπτικής κρίσης έχει αναφερθεί ότι συσχετίζεται με κατανάλωση ελαίου από σπόρους μπουράντζας.[8]
↑C. Montaner, E. Floris, J. M. Alvarez (Φεβρουάριος 2001). «Geitonogamy: a mechanism responsible for high selfing rates in borage (Borago officinalis L.)». Theoretical and Applied Genetics102 (2-3): 375-378. doi:10.1007/s001220051656.
↑ 3,03,1«Borage». Encyclopedia of spices. The Epicentre. 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2010.
↑Gilani A.H., Bashir S., Khan A.-u."Pharmacological basis for the use of Borago officinalis in gastrointestinal, respiratory and cardiovascular disorders". Journal of Ethnopharmacology. 114 (3) (pp 393-399), 2007.
↑Gilani A.-U.-H.Focused Conference Group: P16 - Natural products: Past and future? Pharmacological use of borago officinalis. Basic and Clinical Pharmacology and Toxicology. Conference: 16th World Congress of Basic and Clinical Pharmacology - WorldPharma 2010 Copenhagen Denmark. Publication: (var. pagings). 107 (pp 301), 2010. Date of Publication: July 2010.[Journal: Conference Abstract]
↑Gupta M., Singh S. Borago officinalis Linn. "An important medicinal plant of Mediterranean region: Review." International Journal of Pharmaceutical Sciences Review and Research. 5 (1) (pp 27-34), 2010.
↑Al-Khamees W.A., Schwartz M.D., Alrashdi S., Algren A.D., Morgan B.W. (2011). «Status Epilepticus Associated with Borage Oil Ingestion». Journal of Medical Toxicology7 (2): 154–157.
