Μετην έννοια τουπολιτικού κόμματος αναφερόμαστε σεμια ομάδα ατόμων που οργανώνονται με σκοπό να αποκτήσουν την κυβερνητική εξουσία.[1] Έτσι, τα στοιχεία που συνθέτουν το κόμμα, σύμφωνα μετον ορισμό του, είναι η επιδίωξη κατάκτησης της εξουσίας[2], ένας βαθμός οργάνωσης καιη ύπαρξη εξωκοινοβουλευτικής υποστήριξης.[3]
Στο πλαίσιο ενός πολυκομματικού συστήματος, τα πολιτικά κόμματα ανταγωνίζονται μεταξύ τους γιανα καλύψουν θέσεις λήψης αποφάσεων. Συμβάλλουν στη μορφοποίηση της πολιτικής βούλησης και υπό αυτήν την οπτική αποτελούν σημαντικό πυλώνα του δημοκρατικού και συνταγματικού κράτους.[2]Σε ένα μονοκομματικό σύστημα, η δομή καιη λειτουργία του κόμματος μεταβάλλεται. Σε αυτήν την περίπτωση, το κόμμα συνήθως προσαποκτά ολοκληρωτικό χαρακτήρα.[4]
Η έννοια του πολιτικού κόμματος ορίζεται συμβατικά με δύο τρόπους. Ο πρώτος ορισμός θεμελιώνεται στηνιδεολογίακαι τις κοινές πολιτικές πεποιθήσεις.[5] Σύμφωνα μετον Benjamin Constant, ένα πολιτικό κόμμα ορίζεται ως «συνάντηση ατόμων με κοινό πολιτικό πρίσμα».[6] Ωστόσο, πολλά πολιτικά κόμματα δεν έχουν θεμελιακό χαρακτηριστικό τους την ιδεολογία ή τη χάραξη πολιτικών. Για παράδειγμα, δεν σπανίζουν τα πολιτικά κόμματα που έχουν πελατειακά και πατερναλιστικά χαρακτηριστικά και αποτελούν εργαλείο γιατην προώθηση της καριέρας ενός πολιτικού.[7][8][9]
Ο δεύτερος ορισμός, θεσμικού χαρακτήρα, θεωρεί το κόμμα αναπόσπαστο στοιχείο του δημοκρατικού παιχνιδιού.[10]
Τα πολιτικά κόμματα διακρίνονται από άλλες πολιτικές ομάδες και συλλόγους, όπως οιομάδες συμφερόντων, κυρίως από το γεγονός ότι τα κόμματα επικεντρώνονται στην εκλογή υποψηφίων, και άρα έχουν το βλέμμα στραμμένο στην εξουσία, ενώ οι ομάδες συμφερόντων επικεντρώνονται στην προώθηση μιας πολιτικής ατζέντας.[11] Αυτό σχετίζεται καιμε άλλα χαρακτηριστικά που μερικές φορές διακρίνουν κόμματα από άλλους πολιτικούς οργανισμούς, όπως μεγαλύτερη συμμετοχή, μεγαλύτερη σταθερότητα μετην πάροδο του χρόνου και βαθύτερη σύνδεση μετο εκλογικό σώμα.[12]
Σε πολλές χώρες η έννοια ενός πολιτικού κόμματος καθορίζεται από το νόμο καιοι κυβερνήσεις ρυθμίζουν τις απαιτήσεις που πρέπει να πληροί ένας οργανισμός γιανα χαρακτηριστεί νομότυπα ως πολιτικό κόμμα.[13]
↑Heywood, Andrew (2014). Εισαγωγή στην Πολιτική. Επίκεντρο. σελ. 280.
↑ 2,02,1Schumpeter, Joseph (1961). Capitalism, Socialism and Democracy. Λονδίνο: Harper. σελ. 427.
↑A. Ball, B. Guy Peters (2000). Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση. Παπαζήσης. σελ. 158-159.
↑Rudolf Heberle: Social Movements. An Introduction to Political Sociology. (1951), ²1970. Kap. 15: The Totalitarian Movements and the New Political ‚Orders‘. S. 331ff. (dt.: Hauptprobleme der Politischen Soziologie, 1967).
↑Catherine E. De Vries· Sara B. Hobolt (16 Ιουνίου 2019). Political Entrepreneurs: The Rise of Challenger Parties in Europe. Princeton University Press. σελίδες 1–38. ISBN9780691194752.
↑John Anthony Maltese· Joseph A. Pika (13 Ιανουαρίου 2020). American democracy in context. Sage. σελ. 182. ISBN978-1544345222.
↑Belloni, Frank P.; Beller, Dennis C. (1976). «The Study of Party Factions as Competitive Political Organizations». The Western Political Quarterly29: 531–549. doi:10.1177/106591297602900405.
↑Avnon, Dan (16 November 2007). «Parties laws in democratic systems of government». The Journal of Legislative Studies1 (2): 283–300. doi:10.1080/13572339508420429.