Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 01/08/2019.
Ρούνοι ονομάζεται το αρχαίο αλφαβητικόσύστημα γραφήςτων βόρειων λαών της Ευρώπης, το οποίο ημυθολογική παράδοση αποδίδει στους θεούς και είναι αμφίβολης καταγωγής. Το χρησιμοποιούσαν οι γερμανικοί (καικατ' επέκταση οι σκανδιναβικοί) λαοί, όπως οι Τεύτονες καιοιΒίκινγκς, πριν υιοθετήσουν το λατινικό αλφάβητο.
Η λέξη ρούνος (rune), με βάση την ινδοευρωπαϊκή ρίζα ru, σημαίνει ψίθυρος, μυστικό. Αυτό συνεπάγεται και από την πρωταρχική χρήση που είχαν: η παράδοσή τους ήταν προφορική και μεταδιδόταν από τον σαμάνο ή τονδρυΐδηστον μαθητευόμενο και μόνο. Έτσι η χρήση των ρουνικών συμβόλων ως μέσο απομνημόνευσης των εννοιών καιτων δοξολογιών παρέμενε σε έναν κλειστό ιερατικό κύκλο. Ακόμη, εικάζεται ότι οι ρούνοι γράφονταν σε ξύλο, το οποίο, πέρα της φθαρτότητός τουσε σχέση μετην πέτρα καιτον πάπυρο, καίγονταν κατά το τέλος της τελετής. Έτσι τα στοιχεία που έχουμε για αυτούς είναι κατά πολύ νεώτερα της χρήσης τους (περίπου στα 200 μ.Χ.), ενώ ασαφή αποσπάσματα έχουμε σε πέτρες της Νορβηγίας ανάγουν τη χρήση του περί το 1300 π.Χ.
Δεν είναι σαφής η προέλευσή τους. Μία θεωρία παριστάνει μια ετρουσκική καταγωγή, μια άλλη προγράφει μια φοινικική προέλευση. Ωστόσο υπάρχει μύθοςπου εξηγεί τη δημιουργία τους. Στη μυθολογία λέγεται πως ο πατέρας των θεών και ανθρώπων Όντιν, αντίστοιχος τουΔίαστηνελληνική μυθολογία, διψούσε τόσο γιατην γνώση που επέλεξε να θυσιαστεί στο Δέντρο του Κόσμου, τοYggdrasill (προφέρεται Ύγκντρασιλλ), γιανα αποκτήσει όλη τη συμπαντική σοφία, διαπερνώντας μετο ακόντιό τουτον εαυτό του. Για εννιά μέρες και εννιά νύχτες αιωρείτο ώστε νατου αποκαλυφθεί η σοφία αυτή μέσα από τους ρούνους. Όταν το κατάφερε, κατέβηκε από το δένδρο και τους χάραζε, μετο δόρυ του Γκούνγκνιρρ, σε όσα μέρη περνούσε.
Το ρουνικό αλφάβητο ονομάζεται Φούθαρκ, λόγω των έξι πρώτων ρούνων. Χωρίζεται σε τρία είδη :
το Αρχαίο, που αποτελείται από 24 γράμματα ή σύμβολα.
το Γερμανικό, που έχει 22 χαρακτήρες - σύμβολα, και
το Αγγλοσαξονικό, αποτελούμενο από 33 γράμματα ή σύμβολα.
Αυτή η διαφοροποίηση εξυπηρετούσε περισσότερο ανάγκες φωνητικές,προσαρμοσμένες στον κάθε λαό, παρά τυχόν φθορά ή αλλοίωση της αλφαβήτου. Είναι σαφές πως το επικρατέστερο ήταν το αρχαίο, αυτό που χρησιμοποιούσε το ιερατείο. Το αρχαίο ρουνικό αλφάβητο διαβαζόταν από αριστερά προς τα δεξιά, κατά το αρχαϊκό πρότυπο ανάγνωσης που διέπει πολλές αρχαίες γλώσσες. Οι χαρακτήρες πουτο απαρτίζουν είναι χωρισμένοι σε τρεις οικογένειες (ættir, προφέρεται άττερ) και είναι οι εξής, κατά οικογένεια :
Οικογένεια Φρέυρ - FREYRS ÆTT
1) Φέχου - Fehu Σημασια ρουνου:Πλουτος και βοειδη Προφορα:F
Υπάρχει και ένα τελευταίο γράμμα - σύμβολο, τοΓουίρντ (Wyrd), που φέρει ως σύμβολο τοκενό (δηλαδή δεν απεικονίζει τίποτα) και αντιπροσωπεύει το πεπρωμένο. Αυτός ο ρούνος είναι η αρχή όλων των άλλων καιδεν ανήκει σε καμία οικογένεια.
Οι ρούνοι ως σύμβολα πληροφορίας μπορούν να αναπαριστούν κάποιο φυσικό φαινόμενο, να έχουν το όνομα ενός ζώου ή αντικειμένου, πόσο μάλλον ενός Θεού.
Είναι φανερό πως χρησιμοποιούνταν για υπερφυσικούς σκοπούς (μαντεία, μαγεία) στην αρχή. Όταν επικράτησε οχριστιανισμός άρχισε καιη, μεθοδευμένη από τους φανατικούς χριστιανούς ιερείς, αλλοίωση της πρωταρχικής τους σημασίας (11ος αιώναςμ.Χ). Άρχισαν να χρησιμοποιούνται στη συγγραφή κειμένων, σώζοντας τη βόρεια μυθολογική παράδοση, καινα παίρνουν έτσι τη μορφή ενός συνηθισμένου, και όχι πλέον ιερατικού, αλφαβήτου, χάνοντας ένα μέρος του απόκρυφου περιεχομένου τους. ΗΙσλανδία διατήρησε επίσημα τη χρήση των ρούνων μέχρι το1639, οπότε και απαγορεύτηκε. Ανεπίσημα όμως, ο λαός της υπαίθρου των σκανδιναβικών και γερμανικών περιοχών τους χρησιμοποιεί ακόμη και έως σήμερα.
