Οστίβος ή κλασικός αθλητισμός περιλαμβάνει αγωνίσματα που χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες, τα δρομικά, τα αλτικά και τις ρίψεις. Τα αγωνίσματα του στίβου είναι γνωστά καισανκλασικός αθλητισμός, καθώς τα περισσότερα έχουν ρίζες σε ανάλογα αθλήματα που διοργανώνονταν στηνκλασική αρχαιότητα. Είναι δηλαδή φυσικές κινήσεις όπως το τρέξιμο, το άλμα καιη ρίψη, οι οποίες μπορούν να διεξαχθούν καιστη φύση χωρίς υλικοτεχνική υποδομή.[1]
Επίσης το στίβο είναι ένα βασικό άθλημα στους Ολυμπιακούς αγώνες
Οι πρώτες ενδείξεις αθλητικών δραστηριοτήτων αντίστοιχου αντικειμένου χρονολογούνται από το 3500 π.Χ. στηνΑίγυπτομε ανάγλυφα να απεικονίζουν άνδρες να τρέχουν καινα πηδούν. ΣτηνΙρλανδίατον ένατο αιώνα π.Χ. οι Αγώνες Tailtean περιλάμβαναν συγκεκριμένα μια δοκιμή άλματος εις ύψος καιμια άλλη γιατη ρίψη τουroth cleas, ένα είδος σφυριού που αποτελείται από έναν άξονα άρματος στο άκρο του οποίου ήταν στερεωμένος ένας τροχός. ΣτηνΕλλάδα, την ίδια περίοδο, οι αθλητικές εκδηλώσεις πήραν θρησκευτικό χαρακτήρα. Θεωρείται ότι προήλθαν από ταφικούς αγώνες: στηνΙλιάδα περιγράφονται πεζοδρομίες και αρματοδρομίες, δισκοβολία και ακοντισμός που οργανώθηκαν κατά την κηδεία τουΠάτροκλου κάτω από τα τείχη της Τροίας. Οι πρώτοι γνωστοί αθλητικοί αγώνες διοργανώθηκαν στηνΉλιδα της Πελοποννήσου από τον βασιλιά Ίφιτο.[2]
Τα αγωνίσματα του κλασικού αθλητισμού ήταν αυτά που κυριαρχούσαν στην αρχαία εποχή και ιδιαίτερα στους πανελλήνιους αγώνες. Οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες διεξήχθησαν για πρώτη φορά το 776 π.Χ. στηνΟλυμπίακαι διήρκησαν για 11 αιώνες έως 393 μ.Χ. Η καθιέρωση του όρου κλασικός αθλητισμός προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη ἀθλητής («μαχητής σε δημόσιους αγώνες») από τοἆθλον (άθλος, «βραβείο») ή τοἆθλος («διαγωνισμός»).[3] Αρχικά, ο όρος περιέγραφε γενικά τους αθλητικούς αγώνες – δηλαδή αγώνες βασισμένους κυρίως σε ανθρώπινα σωματικά κατορθώματα.
Αφετήρες εκκίνησης δρόμων ταχύτητα από το στάδιο της Αρχαίας Ολυμπίας
Ο οργανωμένος στίβος μπαίνει σε μία μακρά ύφεση μετο τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων. Ωστόσο, από παιχνίδια μέχρι και αθλητικά έθιμα, οι διάφοροι λαοί των Βρετανικών Νήσων, Σκωτσέζοι, Ιρλανδοί, Κέλτες, Άγγλοι, διατηρούν την παράδοση της σωματικής άσκησης. Τον 18ο αιώνα τα γεγονότα με οικονομικά διακυβεύματα πολλαπλασιάστηκαν, συχνά προκύπτοντας από στοιχήματα που έθεταν «επαγγελματίες», ακόμη και από εργαζόμενους που χρησιμοποιούσαν τη διαδικασία του τρεξίματος. Έτσι καταγράφονται οι πρώτες παραστάσεις της σύγχρονης αθλητικής εποχής. Το 1740, ο Βρετανός Τόμας Καρλάιλ διένυσε 17,3 χλμ. σε μία ώρα. Το 1763, ο συμπατριώτης τουΤζον Χέιγκ διένυσε 100 μίλια (160 χλμ.) μετα πόδια σε 23 ώρες και 15 λεπτά. Το 1787, ο Ουόλπολ κάλυψε ένα μίλι (1.609,35 μέτρα) σε 4 λεπτά και 30 δευτερόλεπτα.[2]
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Κότσγουολντ, ένα αθλητικό γεγονός που εμφανίστηκε στηνΑγγλίατου 17ου αιώνα, περιλάμβανε μορφή αντίστοιχη του στίβου μετο αγώνισμα της ρίψης βαριοπούλας.[4] Ετήσια από το 1796 έως το 1798, ηL'Olympiade de la République διεξαγόταν στην επαναστατική Γαλλίακαι είναι ο πρώιμος πρόδρομος των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Η κορυφαία διοργάνωση αυτού του διαγωνισμού ήταν μια διοργάνωση τρεξίματος, αλλά παρουσιάστηκαν επίσης διάφορα αρχαία ελληνικά αθλήματα. Η ολυμπιάδα αυτή του 1796 σηματοδότησε την εισαγωγή του μετρικού συστήματος στο άθλημα.[5]Τον 19ο αιώνα, ο όρος στίβος απέκτησε έναν πιο στενό ορισμό στην Ευρώπη και έφτασε να περιγράψει αθλήματα που περιλαμβάνουν αγωνιστικό τρέξιμο, τα άλματα και τις ρίψεις.
Ο στίβος στη σύγχρονη εποχή έχει γίνει τοπιο πραγματικά διεθνές άθλημα, με σχεδόν κάθε χώρα στον κόσμο να συμμετέχει σε κάποια μορφή αγώνων. Τα περισσότερα έθνη στέλνουν ομάδες ανδρών και γυναικών στους ανά τετραετία Ολυμπιακούς Αγώνες. Υπάρχουν επίσης πολλές συναντήσεις ηπειρωτικών και διηπειρωτικών πρωταθλημάτων, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών, αφρικανικών, παναμερικανικών και ασιατικών πρωταθλημάτων.
Μέσα στον ευρύ τίτλο του στίβου υπάρχουν έως και δύο δωδεκάδες ξεχωριστές διοργανώσεις. Αυτές οι εκδηλώσεις, που διεξάγονται γενικά σε εξωτερικούς χώρους, συνθέτουν μία συνάντηση στίβου. Σε πολλά μέρη του κόσμου, ιδίως στις Βόρεια ΑμερικήκαιτηνΕυρώπη, το άθλημα μετακινείται σε εσωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Λόγω περιορισμένου χώρου, ορισμένα αγωνίσματα τροποποιούνται και ορισμένα δεν πραγματοποιούνται.[6] Υπεύθυνος φορέας στη σύγχρονη εποχή παγκοσμίως για θέματα στίβου είναι ηΔιεθνής Ένωση Ομοσπονδιών Κλασικού Αθλητισμού (World Athletics, πρώην IAAF), ενώ στηνΕλλάδατα ανάλογα θέματα είναι αρμοδιότητας τουΣΕΓΑΣ.
Η IAAF (μετέπειτα (World Athletics), το διοικητικό όργανο του αθλήματος, ορίζει τον κλασικό αθλητισμό σε έξι κλάδους: στίβο, τρέξιμο δρόμου, αγωνιστικό περπάτημα, τρέξιμο cross country, ορεινό τρέξιμο και τρέξιμο μονοπατιού. Το ορεινό τρέξιμο προστέθηκε το 2003 και το τρέξιμο μονοπατιών προστέθηκε το 2015. Όλες οι μορφές του στίβου είναι ατομικά αθλήματα με εξαίρεση τις σκυταλοδρομίες. Ωστόσο, οι επιδόσεις των αθλητών συχνά συγκρίνονται ανά χώρα σε διεθνή πρωταθλήματα και, στην περίπτωση αγώνων cross country και δρόμου, οι θέσεις τερματισμού ή οι χρόνοι των κορυφαίων αθλητών μιας ομάδας μπορούν να συνδυαστούν γιανα ανακηρύξουν μια ομάδα νικήτρια. Ορισμένες περαιτέρω μορφές αγωνιστικού τρεξίματος υπάρχουν εκτός της δικαιοδοσίας της World Athletics.
Τα αγωνίσματα του στίβου διεξάγονται σε στάδιοπου έχει συνολικό μήκος μεγαλύτερο των 440 γυάρδων ή 402,34 μέτρων τουλάχιστον. Η διαμόρφωσή του περιλαμβάνει, κατ΄ έναντι μεταξύ τους, δύο ευθύγραμμα τμήματα και δύο καμπύλα καλούμενα «πέταλα» ή βιράζ. Αυτός χωρίζεται σε 6–8 διαδρόμους (κουλουάρ), που σημαίνονται με λευκές διαγραμμίσεις, πλάτους έκαστος 1,22 μ. – 1,25 μ. Στη σύγχρονη εποχή, ο στίβος φέρει επίστρωση από ειδικό βιομηχανικό ελαστομερές κεραμόχρωμο υλικό (τάπητα).
Οι αγώνες στίβου εμφανίστηκαν προς τα τέλη του 19ου αιώνα και συνήθως πραγματοποιούνταν μεταξύ αθλητών που αντιπροσώπευαν εκπαιδευτικά ιδρύματα, στρατιωτικούς οργανισμούς και αθλητικούς συλλόγους. Οι συμμετέχοντες αθλητές μπορούν να αγωνιστούν σε ένα ή περισσότερα αγωνίσματα, ανάλογα με τις ειδικότητες τους. Άνδρες και γυναίκες αγωνίζονται χωριστά. Ο στίβος διατίθεται τόσο σε εσωτερικούς όσο καισε εξωτερικούς χώρους, με τους περισσότερους αγώνες εσωτερικού χώρου να πραγματοποιούνται το χειμώνα, ενώ οι διοργανώσεις σε εξωτερικούς χώρους διεξάγονται κυρίως το καλοκαίρι. Το άθλημα ορίζεται από τον τόπο διεξαγωγής των αγώνων – το στάδιο του στίβου.
Στην πίστα του σταδίου διεξάγονται αγωνίσματα τρεξίματος που εμπίπτουν σε τρεις κατηγορίες: δρόμοι ταχύτητας, δρόμοι μεσαίων αποστάσεων και δρόμοι μεγάλων αποστάσεων. Οι αγώνες σκυταλοδρομίας περιλαμβάνουν ομάδες που αποτελούνται από τέσσερις δρομείς η καθεμία, οι οποίοι πρέπει να δώσουν μία σκυτάλη στον συναθλητή τους μετά από μια καθορισμένη απόσταση με στόχο να είναι η πρώτη ομάδα πουθα τερματίσει. Τα αγωνίσματα με εμπόδια καιτοστιπλ είναι μια παραλλαγή του θέματος του τρεξίματος, καθώς οι αθλητές πρέπει να ξεπερνούν τα εμπόδια στην πίστα κατά τη διάρκεια του αγώνα. Ταμη δρομικά αγωνίσματα ορίζονται σε δύο τύπους - αγώνες αλμάτων και ρίψεων. Στις ρίψεις οι αθλητές συναγωνίζοται από το πόσο μακριά ρίχνουν ένα εργαλείο, μετα αγωνίσματα να είναι η σφαιροβολία, η δισκοβολία, ο ακοντισμός καιη σφυροβολία. Υπάρχουν τέσσερα αγωνίσματα άλματος: το άλμα εις μήκος καιτο τριπλούν είναι αγώνες που μετρούν την οριζόντια απόσταση που μπορεί να πηδήξει ένας αθλητής, ενώ το άλμα εις ύψος καιτο άλμα επί κοντώ αποφασίζονται ανάλογα μετο ύψος που έχει επιτευχθεί. Τα συνδυασμένα αγωνίσματα, τα οποία περιλαμβάνουν το δέκαθλο (άνδρες) καιτο έπταθλο (συνήθως αγωνίζονται από γυναίκες), είναι αγώνες όπου οι αθλητές διαγωνίζονται σε ένα αριθμό διαφορετικών αγωνισμάτων, με κάθε επίδοση να καταλήγει σε μία τελική βαθμολογία.[7]
Στο πρόγραμμα των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων περιλαμβάνονται 46 αγωνίσματα, 24 από τα οποία είναι ανδρών και 22 γυναικών. Τα αγωνίσματα είναι τα ακόλουθα.
Στα αγωνίσματα δρόμων οι αθλητές αφού πάρουν τη θέση εκκίνησης μετην εντολή "λάβετε θέσεις", "έτοιμοι" ξεκινούν μετον ήχο από τον πυροβολισμό του αφέτη. Στο δρόμο ταχύτητας των 60 μέτρων (κλειστός στίβος) των 100 μέτρων, 200 μέτρων και 400 μέτρων, οι δρομείς τρέχουν στους διαδρόμους τους.
Στο δρόμο των 800 μέτρων, έως τα πρώτα 100 μέτρα οι δρομείς τρέχουν ο κάθε ένας στο διάδρομό του. Αμέσως μετά συγκλείνουν στον πρώτο διάδρομο.
Στον δρόμο των 1.500 μέτρων, 5.000 μέτρων και 10.000 μέτρων οι δρομείς συγκλείνουν στον πρώτο διάδρομο το συντομότερο δυνατό.
Στα άλματα του ύψους καιτου επί κοντώ (κάθετα άλματα) οι αθλητές δικαιούνται τρεις προσπάθειες σε κάθε ανέβασμα του πήχη. Ο αθλητής πουθα περάσει το μεγαλύτερο ύψος είναι ο νικητής του αγωνίσματος. Σε περίπτωση που δύο ή περισσότεροι άλτες κάνουν την ίδια επίδοση νικητής είναι αυτός που έχει πετύχει την κοινή επίδοση με τις λιγότερες προσπάθειες, ενώ ανκαιοι δύο την πέτυχαν με τις ίδιες αριθμητικά προσπάθειες, τότε μετράει ο αριθμός των προσπαθειών της δεύτερης καλύτερης επίδοσης. Λαμβάνονται υπόψη καιοι προσπάθειες σε χαμηλότερα ύψη. Δηλαδή οΑ αθλητής έχει περάσει μετην πρώτη τα 2,34 μέτρα, το 2,36 και το 2,38 ο αθλητής Β έχει περάσει μετην πρώτη το 2,34, μετην δεύτερη το 2,36 και μετην πρώτη το 2,38, νικητής είναι ο αθλητής Α. Στο μήκος καιστο τριπλούν (οριζόντια άλματα) οι αθλητές κάνουν τρεις προσπάθειες και συνεχίζουν οι οκτώ καλύτεροι με άλλες τρεις προσπάθειες. Νικητής είναι ο αθλητής πουθα πραγματοποιήσεις το μεγαλύτερο άλμα.
Στις ρίψεις οι αθλητές πραγματοποιούν αρχικά τρεις ρίψεις καιοι οκτώ πρώτοι συνεχίζουν σε άλλες τρεις (συνολικά έξι προσπάθειες). Νικητής αναδεικνύεται αυτός πουθα πραγματοποιήσει τη καλύτερη βολή.
↑«Origins of Robert Dover's Games». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2009.CS1 maint: Unfit url (link)
↑Alain Arvin-Bérod, Les enfants d'Olympie, Paris, CERF, 1996 (σελ. 27–40)
