Wikiprojekt:GLAM/WikiPlaton

Opis projektu		Artykuły		Bibliografia		Uczestnicy		Galeria		Pomoc

Letnia Szkoła Platonizmu

Cele Wikiprojektu

Rozmowa o filozofii

Odcinek podkastu Nasze Źródła z Andrzejem Serafinem i Markiem Sławińskim

Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy.

Filozofia (stgr. φιλοσοφία od: stgr. φίλος – „miły, ukochany” i stgr. σοφία – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – systematyczne i krytyczne rozważania na temat podstawowych problemów i idei, dążące do poznania ich istoty, a także do całościowego zrozumienia świata.

Kamienna rzeźba głowy Platona

Celem projektu WikiPlaton jest koordynacja działań związanych z uzupełnieniem w przestrzeni Wikipedii wiedzy z zakresu filozofii, koncentrując się wokół platonizmu i Platona i jego dialogów. Szczegółowe cele opierają się następujących obszarach:

• krytyczna lektura artykułów Wikipedii związanych z Platonem i platonizmem oraz uzupełnienie ich o źródłowe odniesienia do dialogów Platona, najnowsze interpretacje Platona, interpretacje omawianych filozofów nowoczesnych;
• stworzenie lub uzupełnienie artykułów nt. głównych idei platońskich;
• uzupełnienie artykułów nt. myślicieli nowoczesnych o ich relację do Platona.

Projekt jest realizowany w ramach "Akademii Platońskiej", której celem jest propagowanie platonizmu, a zarazem próba jego rekonstrukcji. Organizatorem „Akademii Platońskiej” jest Instytut Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego oraz jego pracownicy: Andrzej Serafin (inicjator projektu) i Paweł Sznajder. Patronatem objął „Akademię” kwartalnik „Kronos”.

W efekcie treści zawarte w Wikipedii z często niedoskonałych opracowań tematu, pozostawiających wiele do życzenia w porównaniu z fachowymi publikacjami naukowymi w ramach projektu przeistaczają się w źródło nie tylko aktualne i rzetelne, ale też zawierające treści trudno dostępne nawet dla znawcy dziedziny. Dzięki projektowi wiedza na temat platonizmu za pośrednictwem Wikipedii trafi do szerokiego grona odbiorców.

Idea projektu

Czym jest wikiplatonizm?

"Wikipedia stanowi urzeczywistnienie projektu platońskiego, to znaczy udostępnienie dziedziny idei, umożliwienie dostępu do niej za pośrednictwem nowoczesnej technologii i współpracy tych, którzy mają dostęp do poszczególnych idei i poprzez ich opis oraz systematyczne uporządkowanie dają do nich dostęp szerokiej publiczności. To nic innego jak kolejne oblicze projektu oświecenia".

Letnia Szkoła Platonizmu w 2020 roku

W roku 2019 opracowaliśmy dla polskiej Wikipedii artykuł o Platonie. Jego sedno stanowi nauka o najważniejszej z idei: Dobru. Nic dziwnego, że idea ta jest dla Platona najważniejsza. Jest ona bowiem podstawą etyki, ekonomii i polityki, a w teologii utożsamiana jest z absolutem. Trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie człowieka bez tego pojęcia, które Platon jako pierwszy z filozofów poddał systematycznej analizie. Zarazem jednak uważał on, iż idea Dobra nie jest poznawalna jak każda inna idea. Wprawdzie stanowi ona przedmiot “najwyższego nauczania”, jednak zarazem jest czymś “trudnym do ujrzenia” dla umysłu, czymś niesprowadzalnym do definicji, nieprzekazywalnym za pomocą takiej czy innej formuły słownej. Poznać ją można jedynie samemu stając się dobrym. Zarazem prowadzi do niej droga intelektualna nazywana przez Platona dialektyką, czego obrazem jest metafora jaskini, w której do dobra, symbolizowanego przez słońce znajdujące się poza jaskinią, jest się wyprowadzanym przez kogoś, kto już je uprzednio ujrzał, sam był wyprowadzony. Centralna część obecnego artykułu w Wikipedii o Platonie, traktująca o idei Dobra, zdaje wyłącznie sprawę z niepoznawalności owej najwyższej idei, wskazując na jej transcendencję. Również dwa zdania na temat tej najwyższej idei w artykule “Dobro” są dalece niewystarczające: “Idea dobra stoi u Platona na czele jego systemu, przewyższając w hierarchii nawet ideę istnienia. Jest pierwszą zasadą, wedle której powstał świat i ostatecznym celem, do którego dąży.” Tak ogólnikowe sformułowanie nie umożliwia poznania idei. Nie jest jednak tak, że forma dyskursywna Wikipedii skazuje nas na tego rodzaju powierzchowność oraz intelektualną kapitulację. Żywimy nadzieję, iż rzetelne omówienie nowoczesnej literatury naukowej oraz tekstów samego Platona w oddzielnym artykule na temat platońskiej idei Dobra umożliwi szerszemu gronu czytelników Wikipedii jej poznanie. Temu właśnie celowi — dogłębnemu poznaniu idei Dobra oraz jej upowszechnieniu — poświęcona jest IV edycja letniej szkoły platonizmu w Lanckoronie, która odbędzie się w dniach 27.08-2.09.2020. Udział w niej weźmie kilkunastu uczestników oraz profesorowie z Polski, Włoch, Hiszpanii i USA.

Program wystąpień dostępny jest pod tym linkiem.

Letnia Szkoła Platonizmu w 2019 roku

Plakat Akademii Platońskiej w 2019 roku organizowanej w Lanckoronie

Celem III edycji "Akademii Platońskiej" (23-30 września 2019) była konfrontacja Platona z nowoczesnością, tzn. głównymi figurami filozofii nowoczesnej (Kant, Hegel, Marks, Nietzsche, Freud, Husserl, Heidegger). Uczestnicy "Akademii" codziennie uzupełniali zauważalne braki w polskiej Wikipedii związane z zagadnieniami poruszanymi podczas spotkań w poprzednich latach, a także na bieżąco uzupełniali wątki poruszane w trakcie dyskusji.

Początkowo uczestnicy Akademii dokonali rekonstrukcji stanowiska Platona, aby następnie podczas kolejnych dni skonfrontować je z interpretacją Platona każdego z nowoczesnych myślicieli oraz ich własnym stanowiskiem filozoficznym. Przyświecała myśl A. N. Whiteheada, iż „cała filozofia jest szeregiem przypisów do Platona”. Nastąpiła wspólna krytyczna lektura głównych artykułów Wikipedii dotyczących Platona. Podstawą lektury był polski artykuł „Platon” i „platonizm” oraz angielski „Plato” i „platonism”. Po wspólnej lekturze zostały omówimy główne tezy tych artykułów, ich braki oraz możliwe uzupełnienia. Grupa podjęła decyzję w jaki sposób wykorzystać wybrane źródła i przystąpiła do edycji w podgrupach. Po wstępnym zredagowaniu zaprojektowanych zmian propozycje zostały wspólnie odczytane i przedyskutowane, a następnie naniesione na artykuły w Wikipedii.

W kolejnych dniach została omówiona relacja Platona do wybranego myśliciela nowoczesnego. Kant, Hegel, Marks, Nietzsche, Freud, Husserl, Heidegger. Każdy dzień był ustrukturyzowany następująco: do południa odbywały się dwa seminaria, mające na celu zrekonstruowanie (1) explicite sformułowanego stosunku danego myśliciela do Platona i platonizmu; (2) interpretacji własnego stanowiska danego myśliciela jako odpowiedzi na filozofię Platona i jej reinterpretację. W tym celu zostały wykorzystane teksty źródłowe danego myśliciela oraz ich wtórne interpretacyjne opracowania. Następnie po południu gościem Akademii był znawca danego filozofa nowoczesnego, z którym konfrontowaliśmy nasze wcześniejsze ustalenia. Wreszcie wieczorem przystępowaliśmy do spisania najważniejszych spośród naszych ustaleń, które w odniesieniu do omawianych tekstów po wspólnym podsumowującym omówieniu publikowaliśmy w artykułach Wikipedii nt. Platona, platonizmu oraz danego myśliciela nowoczesnego.

Program wystąpień dostępny jest pod tym linkiem.

Letnia Szkoła Platonizmu w 2018 roku

Druga edycja „Akademii Platońskiej” (16-21 września 2018) w całości poświęcona była „Państwu” Platona. Pierwszego dnia odbyła się konferencja uczestników, każdy zaprezentował referat na temat wybranego aspektu myśli platońskiej. Przez kolejne dni uczestnicy czytali „Państwo”, dwie księgi dziennie. Gośćmi drugiej edycji byli: Piotr Augustyniak (Paranomia ludzkiego pożądania. Próba freudowskiej wykładni antropologii „Państwa”), Michał Bizoń (Państwo w duszy, czyli niech każdy robi swoje), Ivan Dimitrijević (Platońskie pojęcie dzieła), Piotr Graczyk (Miasto luksusowe), Paweł Kłoczowski (Rywalizacja Platona z Homerem - spór filozofii z poezją), Tadeusz Krauze (Matematyczne składniki wielkiej triady platońskiej: dobro, prawda i piękno), Zbigniew Król (Metafizyka Platona a matematyka „Elementów” Euklidesa), Marcin Podbielski (Struktura dialektyczna „Politei”: eikasia, dianoia, noesis w działaniu), Bogdan Szlachta (W poszukiwaniu podstaw ładu normatywnego), Karol Tarnowski (Idea dobra).

Letnia Szkoła Platonizmu w 2017 roku

Pierwsza edycja „Akademii Platońskiej” odbyła się 1-9 lipca 2017. Pierwszych osiem dni poświęconych było lekturze poszczególnych dialogów: Alkibiades I, Fedon, Fajdros, Parmenides, Sofista, Fileb, Timajos, Uczta. Po dyskusji na temat wybranego dialogu zaproszeni profesorowie prowadzili seminarium na jego temat. Gośćmi pierwszej edycji byli: Małgorzata Bogaczyk-Vormayr, Piotr Augustyniak, Paweł Kłoczowski, Piotr Graczyk, Janina Gajda-Krynicka, Łukasz Kołoczek, Mirosław Kozłowski, Jakub Majmurek. Ostatniego dnia odbyła się konferencja, podczas której uczestnicy „Akademii” podsumowali wyniki rozważań. Ponadto podczas konferencji wykłady na temat Platona wygłosili: Włodzimierz Lengauer, Tomasz Mróz, Jacek Sieradzan.

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa „Akademii Platońskiej”
• Audycja radiowa nagrana podczas drugiej edycji przez redaktora Michała Nowaka z Drugiego Programu Polskiego Radia
• Szereg audycji na temat Platona w cyklicznej audycji „Rachunek myśli” prowadzonej przez Michała Nowaka