Galera hiltzaile: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{taxotaula automatikoa |
{{taxotaula automatikoa |
||
| izena = Galera hiltzailea }} |
| izena = Galera hiltzailea }} |
||
'''Galera hiltzailea''' (''Galerina marginata'') [[onddo]] [[Basidiomycota|basidiomizeto]] [[Pozoi|pozoitsua]] da, ''[[ |
'''Galera hiltzailea''' (''Galerina marginata'') [[onddo]] [[Basidiomycota|basidiomizeto]] [[Pozoi|pozoitsua]] da, ''[[Hymenogastraceae]]'' familiakoa.<ref>{{es}} [https://www.fichasmicologicas.com/?micos=1&alf=*&art=75 ''Galerina marginata''], Asociación cultural "Baxauri" Kultur Elkartea. Mikologia. [[Basauri]].</ref><ref>{{Erref-EHko onddoak}}</ref> |
||
== Ezaugarriak == |
== Ezaugarriak == |
14:02, 26 urria 2022ko berrikusketa
Galera hiltzailea | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Hymenogastraceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Galerina | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Galerina marginata Kühner, 1935 | |||||||||||||||||||||||||||
Basionimoa | Agaricus marginatus | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Galera hiltzailea (Galerina marginata) onddo basidiomizeto pozoitsua da, Hymenogastraceae familiakoa.[1][2]
Ezaugarriak
Fruitu-gorputzak koniferoen basoetan eta Ipar hemisferioko baso hostoerorkorretan hazten dira, Ipar Amerikan, Europan, Asian eta Japonian, eta, gainera, aleak aurkitu dira Australian.
Pileoa hasieran konbexutik konikora izaten da, eta gero helduaroan konbexu eta lauago bihurtzen da, batzuetan irregularki. Horrek txapelean uhinak sor ditzake, 4 cm-ko diametroraino.
Onddoak kolore marroi leuna du, gainazala koipetsua da, estipea marroi argia da eta 6 zentimetro luze eta 9 milimetro zabal izan daiteke.
Toxikotasuna
Galerina marginata onddo oso pozoitsua da, amatoxinak dituelako: toxiko oso ahaltsuen taldea da, Amanita eta Lepiota generoetako perretxiko askok eragindako pozoitze larrienen erantzulea.
Amatoxinak peptido ziklikoak dira, ARN polimerasa II entzima inhibitzen dute eta zenbait funtzio zelularrekin interferentziak sortzen dituzte. Pozoitzearen lehen sintomak kontsumitu eta 6-24 ordura agertzen dira, eta, ondoren, itxuraz hobera egin dute; ondoren, gibelaren sintomak eta giltzurrun-gutxiegitasuna direla eta, kontsumitzen duenaren heriotza laugarren egunera iristen da.
Erreferentziak
- ↑ (Gaztelaniaz) Galerina marginata, Asociación cultural "Baxauri" Kultur Elkartea. Mikologia. Basauri.
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.