«Առաջին համաշխարհային պատերազմի Բալկանյան թատերաբեմ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 83.
=== Բալկանյան թատերաբեմի առանձնահատկություններ ===
Ռազմկան գործողությունների բալկանյան թատերաբեմն ընդգրկում էր Չեռնոգորիան, [[Ալբանիա]]ն, [[Սերբիա]]ն և [[Բուլղարիա]]յի և [[Հունաստան]]ի մի մասը։ Ռազմական գործողությունների թատերաբեմի հյուսիսային սահմաններն էին [[Սավա (գետ)|Սավա]] և [[Դանուբ]] գետերը, արևելքում պայմանական սահմանն էր [[Լոմ (Բուլղարիա)|Լոմ]], [[Սոֆիա]], [[Կավալա]] քաղաքները, հարավում` [[Էգեյան ծով]]ի առափնյան Կավալա քաղաքից մինչև [[Սալոնիկի ծոց|Տերմաիկոս]] ծոցը, արևմուտքում` [[Ադդրիատիկ ծով]]ը։ Ռազմական գործողությունների թատերաբեմի տարածքը ձգվում էր 400 կմ երկարությամբ եւ 300 կմ լայնությամբ<ref name="Фронт">{{Книга:История первой мировой войны 1914—1918 гг.|1|256}}</ref>։
Այդ տարածքի մեծ մասը լեռնային էր, միայն գետի երկայնքով և ծովի առափնյայով ձգվող որոշ մասերն էին հարթավայրային։ Արևմտյան հատվածում բավականաչափ բարձր լեռներ էին, որոնց բարձրությունը 2600 էր։ Ճակատի կենտրոնական մասը (Սերբիայի տարածքը) լեռնային էր 1000-1500 մ գագաթներով։ Սոֆիայից դեպի արևմուտք [[Ստարա Պլանինա|Բալկանյան լեռների]] բարձրությունը մինչև 2400 մ էր։
Ինչ վերաբերվում է Սերբական ճակատին, Ավստրո-Հունգարիայի կողմից [[Դրինա (գետ)|Դրինա գետից]] կամ Բուլղարիայի կողմից [[Տիմոկ (գետ)|Տիմոկ գետից]], ապա նախալեռները մի քանի լեռնաճյուղավորումների տեսքով, որոնք հարավից հյուսիս դեպի Դանուբ են ձգվում, սերբական բանակին թույլ էին տալիս ակտիվ պաշտպանության համար մի քանի հարմար դիրքեր ունենալ։
Նույնը վերաբերում էր Սերբական ճակատին, ապա Ավստրո-Հունգարիայի կողմից Դրինա գետից կամ Բուլղարիայից Տիմոկ գետից գործող սերբական ճակատին հարող տարածքի վրա, հարավից հյուսիսից Դանուբի մի շարք սափորների ձեւով թույլատրել է սերբ բանակը օգտագործել մի շարք շահավետ գծեր `ակտիվ պաշտպանության համար։ Ճակատի առավել դժվարամատչելի մասերն էին արևելյան և արևմտյան մասերը։ Հենց այդ պատճառով էլ գլխավոր գործողությունները զարգանում էին [[Բելգրադ]] և [[Սալոնիկ]] կենտրոնական ուղղությամբ<ref name="Корсун 6">{{Книга:Корсун Н. Г.: Балканский фронт ПМВ|6|1}}</ref>։
Բալկանյան ճակատի ամենակարեւոր գետերն էին [[Դանուբ]]ը եւ նրա վտակներ [[Սավա (գետ)|Սավան]] եւ [[Դրինա (գետ)|Դրինան]]։ Դանուբը Բելգրադի մոտ ուներ 1500-1900 մ լայնություն, մինչեւ 14 մ խորություն, ուստի դժվար էր այն ճեղքել։ Սերբական ափերը, ինչպես Դանուբի, այնպես էլ Սավայի, շատ հարմար էին ակտիվ պաշտպանության համար գրեթե 400 կմ երկարությամբ։ Գործողությունների կենտրոնական հատվածը հատում էին ավելի փոքր գետերը` [[Մորավա (Դանուբի ստորին վտակ)|Մորավան]], [[Վարդար]] եւ [[Ստրումա (գետ)| Ստրումա]]<ref name="Корсун 7">{{Книга:Корсун Н. Г.: Балканский фронт ПМВ|7|1}}</ref>։
Որպես հետեւանք, այս ճակատում շնորհիվ իր լեռնային բնության, հաղորդակցության միջոցների սակավություն, սննդի պաշարների պակասը, զինամթերքների պակասը, ռազմական գործողություններն իրականացվում էին դժվարին պայմաններում։ Այստեղ գործող [[լեռնային զորքերը|զորքերը]], բացառությամբ [[Էգեյան ծով]]ի որոշ ափամերձ շրջանների, ստիպված էին [[լեռնային պատերազմ]] վարել։ Պայմանավորված ռազմական գործողությունների իրականացման տարածաշրջանի աղքատությամբ, զորքերը ստիպված էին ապավինել դրսից բերվող սննդին միայն։ Բացի այդ, սեփական ռազմական արդյունաբերության պակասի պատճառով, Սերբիան կախված էր [[Անտանտ|դաշնակիցներից]]։ Սերբիան զենքի, զինամթերքի, համազգեստի եւ դեղորայքի մշտապես պահանջ ուներ<ref name="Корсун 9">{{Книга:Корсун Н. Г.: Балканский фронт ПМВ|9|1}}</ref>։
== Նշումներ ==
| |||