Jamaica Kincaid[edytuj]
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Dziedzina sztuki |
literatura |
Jamaica Kincaid (ur. 25 maja 1949 w Saint John’s) – amerykańska pisarka i dziennikarka karaibskiego pochodzenia.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się 25 maja 1949 w Saint John’s na Antigui jako Elaine Potter Richardson. Została wychowana przez pochodzącą z Dominiki matkę Anne Richardson i ojczyma, cieślę Davida Drew[1]. Rodzina żyła w ubóstwie[2]. Gdy miała trzy lata, matka nauczyła ją czytać, jednak przestała skupiać uwagę na córce, kiedy w 1958 roku urodziła pierwszego z trzech synów. Dla dziewczynki była to pierwsza lekcja nierównego traktowania płci. W tym czasie zaczęła także dostrzegać w swoim otoczeniu głębokie ślady kolonializmu. Oba tematy stały się później motywami przewodnimi jej twórczości[3].
W 1965 roku wyjechała do Stanów Zjednoczonych, utrzymując się jako au pair, najpierw w Scarsdale, a później w dzielnicy Upper East Side na Manhattanie[4][5]. Kontynuowała edukację na zajęciach wieczorowych w Westchester Community College[4][2] i (dzięki stypendium)[2][6] Franconia College. Uczęszczała również na zajęcia fotografii na New School for Social Research. Jej pierwsze artykuły ukazały się w magazynie „Art Direction”, lecz straciła stanowisko w redakcji po publikacji kontrowersyjnego tekstu dotyczącego afroamerykańskich reklam[4].
Na początku kariery literackiej, w 1973 roku, zmieniła imię na Jamaica Kincaid[5][6], które jest odzwierciedleniem jej pochodzenia: karaibskich korzeni („Jamaica”) i kolonialnej brytyjskiej edukacji („Kincaid” – popularne angielskie nazwisko)[1], którą otrzymała w młodości (Antigua uzyskała niepodległość w 1981 roku)[6].
W 1974 roku zaczęła regularnie pisać dla „New Yorkera”, a w 1976 roku otrzymała stanowisko w jego redakcji[5]. Jej artykuły zawierały wątki autobiograficzne[7] oraz często dotyczyły tematów związanych z kulturą karaibską[5]. Do 1996 roku pisała także regularnie o ogrodnictwie[8]. W 1977 roku na łamach „New Yorkera” ukazało się jej pierwsze opowiadanie, Girl. Opowiadanie przedrukowano w jej pierwszej książce, zbiorze opowiadań At the Bottom of the River (1983)[7], w którym Kincaid połączyła elementy liryczne z uczuciem gniewu[5]. Krytyka literacka doceniła jej świeży, niebanalny głos, a Susan Sontag określiła niektóre opowiadania jako „porywające”[7]. W 1979 roku Kincaid wyszła za mąż za kompozytora Allena Shawna, z którym ma dwójkę dzieci: Annie i Harolda[9].
Kolejną publikacją Kincaid była powieść Annie John (1985), która spotkała się z entuzjastycznymi recenzjami w amerykańskiej i brytyjskiej prasie[9]. Z kolei esej A Small Place (1988), w którym Kincaid szczegółowo opisała Antiguę – od wpływów kolonialnej historii po współczesny przemysł turystyczny nastawiony na amerykańskich przyjezdnych – został dosyć chłodno przyjęty przez krytykę. Zarzucono autorce zbytnią gorycz i złość[10]. Wątki dotyczące relacji rodzinnych i życia na Antigui zostały rozwinięte przez Kincaid w powieści Autobiografia mojej matki (1996)[5], której bohaterka próbuje obsesyjnie stworzyć portret matki zmarłej przy porodzie. Książka została wyróżniona nagrodą Lannan Literary Award[8]. W tym okresie twórczość Kincaid zaczęto przyrównywać do dzieł Gertrude Stein, w szczególności do Autobiografii Alicji B. Toklas[11]. Z kolei waga, jaką przyznaje Kincaid zrozumieniu przeszłości, oraz połączeniu tematów rasy i płci, porównywane są przez krytykę do twórczości Toni Morrison[12].
Kolejne powieści Kincaid także skupiały się na wątkach autobiograficznych. W My Brother (1997) osią jest los jej młodszego brata zmarłego na AIDS[5], a w Mr Potter (2002) domysły na temat nieznanego jej, nieobecnego w jej życiu biologicznego ojca[13]. W większości opowiadań i powieści Kincaid pojawia się narracja pierwszoosobowa[14].
Wybrane nagrody
[edytuj | edytuj kod]- 1984: nagroda Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury[8]
- 1985: stypendium Guggenheima[2]
- 1997: finał PEN/Faulkner Award[15]
- 1997: Anisfield-Wolf Book Award[16]
- 1999: Lannan Literary Award for Fiction[2][8]
- 2000: Prix Femina Étranger[17]
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]- 1983: At the Bottom of the River (zbiór opowiadań)
- 1985: Annie John
- 1988: A Small Place (esej)
- 1989: Annie, Gwen, Lily, Pam and Tulip (książka obrazkowa; ilustracje: Eric Fischl)
- 1990: Lucy
- 1996: The Autobiography of My Mother, wyd. pol.: Autobiografia mojej matki. Ewa Horodyska (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 1998. ISBN 83-06-02680-2.
- 1997: My Brother
- 2001: Talk Stories (zbiór artykułów, które ukazały się w „New Yorkerze”)
- 2002: Mr Potter
- 2005: Among Flowers: A Walk in the Himalaya
- 2013: See Now Then
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Skocz do: a b c Edwards 2007 ↓, s. 2.
- ↑ Skocz do: a b c d e Jamaica Kincaid [online], Carnegie Corporation of New York [dostęp 2020-06-21] (ang.).
- ↑ Edwards 2007 ↓, s. 3.
- ↑ Skocz do: a b c Edwards 2007 ↓, s. 4.
- ↑ Skocz do: a b c d e f g h Jamaica Kincaid, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-06-21] (ang.).
- ↑ Skocz do: a b c Jamaica Kincaid, Author Info, Published Books, Bio, Photo, Video, and More [online], AALBC.com, the African American Literature Book Club [dostęp 2020-06-21] (ang.).
- ↑ Skocz do: a b c Edwards 2007 ↓, s. 6.
- ↑ Skocz do: a b c d Edwards 2007 ↓, s. 1.
- ↑ Skocz do: a b Edwards 2007 ↓, s. 7.
- ↑ Edwards 2007 ↓, s. 8.
- ↑ Edwards 2007 ↓, s. 12.
- ↑ Edwards 2007 ↓, s. 13.
- ↑ Edwards 2007 ↓, s. 11.
- ↑ Edwards 2007 ↓, s. 14.
- ↑ Past Winners and Finalists [online], The PEN/Faulkner Foundation [dostęp 2020-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-18] (ang.).
- ↑ The Autobiography of My Mother [online], Anisfield-Wolf Book Awards [dostęp 2020-06-23] (ang.).
- ↑ Les Prix Femina et Médicis étrangers distinguent deux auteurs exceptionnels, „Le Temps”, 7 listopada 2000, ISSN 1423-3967 [dostęp 2020-06-21] (fr.).
- ↑ Annie, Gwen, Lily, Pam and Tulip [online], www.metmuseum.org [dostęp 2020-06-21] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Justin Edwards: Understanding Jamaica Kincaid. Columbia: University of South Carolina Press, 2007. ISBN 978-1-57003-688-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000081560368
- VIAF: 76335318
- LCCN: n83151180
- GND: 11911223X
- NDL: 00469555
- LIBRIS: wt79ch4f4dkp0g7
- BnF: 12052200h
- SUDOC: 02874991X
- SBN: CFIV036798
- NLA: 36408131
- NKC: jo20010090080
- BNE: XX853450
- NTA: 070722005
- BIBSYS: 90071348
- CiNii: DA04870354
- Open Library: OL388649A
- PLWABN: 9810556449705606
- NUKAT: n00052176
- J9U: 987007275627005171
- CANTIC: a10108890
- LNB: 000240506
- NSK: 000402897
- CONOR: 9036899
- BNC: 000180490
Ε Β Ε : 78188- KRNLK: KAC200408610