(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Poradnia Językowa PWN

styl

  • Tekst tzw. misji przedsiębiorstwa

    16.07.2024
    16.07.2024

    Dzień dobry.

    Bardzo proszę o wskazanie poprawnej formy tekstu misji dla spółki:

    Kręci nas bycie lepszym każdego dnia

    czy

    Kręci nas bycie lepszymi każdego dnia.

    Będę bardzo wdzięczna za wskazanie poprawnej formy

  • obtanić i na gotowo

    15.07.2024
    15.07.2024

    W mojej pracy, przy zarządzaniu technicznymi projektami, często pojawiają się słowa: obtanić ( w kontekście „szukamy rozwiązań, żeby >obtanić< produkt”) i zrobić coś na gotowo (w kontekście „zrobić coś od razu w finalnej wersji”). Przyznam, każdy rozumie znaczenia, jakkolwiek nigdzie nie mogę wprost znaleźć potwierdzenia dla tego typu słowa i sformułowania. Mam wrażenie, że w pierwszym przypadku powinno się używać potanić. Natomiast w drugim prawdopodobnie jest to przestarzałe sformułowanie "gotowo" (https://sjp.pwn.pl/doroszewski/gotowo;5431184.html). Proszę o komentarz.

    Pozdrawiam serdecznie

    Krzysztof Gedroyć

  • 9 stopni w Krakowie

    12.07.2024
    12.07.2024

    Dzień dobry. Słuchałem wiadomości jednej ze stacji tv, której prezenter używa składni: „... dzisiaj w Krakowie stopni 9”. Nie wiadomo, o jakie stopnie chodzi, bo pogoda pogodą, a stopnie ma wiele innych przymiotów. Biję się z myślą — ale się nie poddaję — czy poprawne jest „a dzisiaj w Krakowie będzie 9 stopni Celsjusza”. Może obydwie formy są poprawne, choć „stopni dziewięć” jest wywołujące we mnie — stopni jeden — zgrzyt.

  • rentowność

    9.07.2024
    9.07.2024

    Dzień dobry,

    Czy w odniesieniu do obligacji słowo rentowność można stosować w liczbie mnogiej?

    Poprawnie będzie: „Rentowności obligacji w strefie euro wzrosły” czy raczej „Rentowność obligacji w strefie euro wzrosła”?

    Dziękuję i pozdrawiam!

  • do jasnej cholery

    20.06.2024
    20.06.2024

    Mam pytanie odnośnie użycia w sytuacji szkolnej do ogółu klasy zwrotu "do jasnej cholery" jest wulgarne, ponieważ raczej odnoszę wrażenie, że jest to po prostu zwrot nacechowany emocjonalnie. Bardzo proszę o odpowiedź eksperta.

  • maludas

    11.06.2024
    11.06.2024

    Szanowni Państwo.

    Chciałbym uzyskać informacje na temat etymologii słowa „maludas”. W moim rodzinnym domu (południowa Wielkopolska) określa się nim dzieci. W internecie na próżno jednak szukać jakichkolwiek informacji na temat tego słowa. Czy jest to słowo pojawiające się ogólnopolsko? Czy można znaleźć je w jakimś oficjalnym słowniku?

  • mogę chcieć

    8.06.2024
    8.06.2024

    Dzień dobry, pragnę się dowiedzieć, czy odpowiedź „mogę chcieć” na pytanie np. „czy chcesz xyz” jest poprawne/logiczne?

  • Funkcja partykuły nie w zdaniach wykrzyknikowych i pytaniach retorycznych

    2.06.2024
    2.06.2024

    Mam takie oto pytanie: czy poprawne jest zdanie: „Im częściej się mówi o tym, jaki to on nie jest abstrakcyjny, tym bardziej mam tego dość…”? Moja wątpliwość dotyczy fragmentu „jaki to on nie jest abstrakcyjny” — odnoszę wrażenie, że brak tu logiki, że sens, jaki ma być wyrażony, stoi w sprzeczności z logiką tych słów. Czy nie byłoby bardziej poprawnie powiedzieć: „Im częściej się mówi o tym, jaki to on jest abstrakcyjny, tym bardziej mam tego dość…”. Będę wdzięczna za komentarz. Dziękuję! Ewa L.

  • Poprawność tekstu instrukcyjnego

    1.06.2024
    1.06.2024

    Dzień dobry,

    czy poprawne jest zdanie ,,Uczeń rozumie konieczność zachowania ładu, porządku oraz dobrej organizacji miejsca pracy.''? oraz połączenie słów ,,zajęcia basenowe''

  • iść na rower, jechać na rower

    29.05.2024
    29.05.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się od pewnego czasu, czy poprawnym są sformułowania „jadę na rower” albo „idę na rower” użyte w kontekście udawania się na przejażdżkę rowerową w niedalekiej przyszłości. Zwłaszcza czy to pierwsze – nie jest swego rodzaju pleonazmem?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam

  • Zagadkowe pytanie

    23.05.2024
    23.05.2024

    Czy byłaby możliwość w dniu jutrzejszym pobrać dokumenty w archiwum?

  • Dawny dopełniacz liczby mnogiej rzeczownika oko

    19.05.2024
    19.05.2024

    Szanowni Państwo. Chciałbym zapytać o dopełniacz liczby mnogiej rzeczownika oczy. Wiem, że może on brzmieć oczu lub oczów, ale spotkałem się też z formą ócz, np. u Gustawa Morcinka. Czy forma ócz to forma regionalna, czy była również używana w języku ogólnym? Z uszanowaniem stały czytelnik Poradni

  • Pozdrawiam na końcu korespondencji mailowej

    18.05.2024
    18.05.2024

    Dzień dobry,

    czy zakończenie e-maili zwrotem ,,Pozdrawiam" jest poprawne? Zauważyłam, że większość piszących właśnie tym kończy konwersacje, ale nie jestem pewna czy każdy, w każdej sytuacji może używać tego zwrotu. Na przykład: czy student powinien używać ,,Pozdrawiam" w stosunku do wykładowcy? A może ,,Z wyrazami szacunku", ,,Z poważaniem"?

    Uprzejmie proszę o rozwianie moich wątpliwości.

  • moja osoba

    17.05.2024
    17.05.2024

    Szanowni Państwo. Nie wiem, co Państwo o tym myślą, ale bawi mnie i zarazem złości, kiedy słyszę w wypowiedziach polityków, samorządowców, na plakatach wyborczych zamiast prostych słów ja, mnie połączenie wyrazów moja osoba. I tak zamiast powiedzieć lub napisać „Głosujecie na mnie” słyszę lub widzę: „Głosujecie na moją osobę”. Tego się już nie da ani czytać, ani słuchać, tak brzmi pretensjonalnie i irytująco. Z uszanowaniem stały czytelnik Poradni.

  • zamiast że?

    14.05.2024
    14.05.2024

    Szanowni Państwo,

    Czy używanie wyrazu w książce „iż” jako zastępstwo dla „że” jest dobrym pomysłem?

    Pozdrawiam.

  • Kiedy archaizm jest błędem?

    22.04.2024
    22.04.2024

    Dzień dobry,

    chciałbym się dowiedzieć, czy używanie archaizmów jest akceptowalne w języku mówionym i pisanym oraz w jakich sytuacjach błędem jest ich stosowanie?

    Pozdrawiam.

  • Tzw. ciepły guzik

    15.04.2024
    15.04.2024

    Szanowni Państwo!

    Na drzwiach autobusu zobaczyłem wezwanie: UŻYJ CIEPŁEGO GUZIKA. Sprawdziłem, żaden guzik nie jest cieplejszy od innych elementów, więc doszedłem do wniosku, że to pewnie przenośnia. Czy jednak w przypadku przenośni nie powinien ten napis wyglądać tak: UŻYJ „CIEPŁEGO” GUZIKA?

    Z poważaniem – Witold Dociekliwy

  • Zaimki gdzie i dokąd

    4.03.2024
    4.03.2024

    Dobry wieczór. Zauważyłem, że wielu Polaków, może nawet większość, unika jak ognia słowa gdzie, a zamiast niego mówi dokąd. Wiem, że obie formy są poprawne, ale dla mnie dokąd ma charakter książkowy, oficjalny. Tymczasem słyszę w filmie rozmowę, w której bohaterowie rozmawiają językiem potocznym i zamiast powiedzieć gdzie idziesz, mówią dokąd. Brzmi to nienaturalnie, sztucznie, a jest to wręcz nagminne. Wydaje mi się, że bierze się to stąd, że kiedyś mówiono, że używanie słowa gdzie jest niepoprawne i powinno się mówić dokąd. Co Państwo na to? Z uszanowaniem stały czytelnik

  • „Ponadosobowe” użycie form 2. os. l.poj.

    24.02.2024
    24.02.2024

    Dzień dobry, chciałam się zapytać, czy można używać drugiej osoby liczby pojedynczej w opowiadaniu o ogólnych zagadnieniach? Przykład: powiedziałam koleżance, że nie mogę się doczekać, kiedy zmienię kolor paznokci. Na co ona mi odpowiedziała: „Czasami tak jest z kolorami, że nie czujesz się w nich dobrze. To trochę jak z ubraniami, niektórych kolorów nie nosisz, bo wiesz, że nie wyglądają dobrze na tobie”. Koleżanka użyła drugiej osoby liczby pojedynczej. Jej wypowiedź nie dotyczyła dokładnie mojej osoby. Nie miała na myśli, że to ja na pewno wyglądam źle w danym kolorze, tylko chodziło jej o poszczególny przypadek, że tak się czasem zdarza. Czy to forma poprawna w mówieniu o ogóle?

  • Formy liczebnika dwa

    2.02.2024
    2.02.2024

    Szanowni Państwo, odnoszę wrażenie, że częściej spotkać można w różnych publikacjach liczebnik dwu niż dwóch (dopełniacz) i dwu niż dwom lub dwóm (celownik). Czyżby dwu był „lepszy” stylistycznie? Przyznam się od razu, że od zawsze mówię i piszę dwóch i dwóm, choć mam wrażenie, że akurat one są najbardziej unikane. Mnie natomiast wydają się naturalniejsze w codziennej komunikacji i w piśmie. Jak Państwo to widzą? Z uszanowaniem, Mirek.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego