Yugurlar
Çin'in posta pulu | |
Toplam nüfus | |
---|---|
18.000 (tahmini) | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
Çin: Kansu | 13.719 (2000) |
Diller | |
Din | |
Yugurlar veya Sarı Uygurlar[1] (Batı Yugurca: Yogïr ya da Sarïg Yogïr, Doğu Yugurca: Yogor ya da Šera Yogor; Sarïg ve Šera = Sarı; Çince:
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]2000 nüfus sayımında toplam Yugur nüfusu 13.719 olarak kaydedilmektedir. Nüfusun %90'ı Gansu Eyaletinin Sunan Yugur Özerk İlçesinde,[4] geri kalan kısım Jiuquan kentine[5] bağlı Huangnibao beldesinde[6] yaşamaktadır.
Diller
[değiştir | kaynağı değiştir]4.600 kişi Türk dillerinden Batı Yugurcayı, 2.800 kişi Moğol dillerinden Doğu Yugurcayı ve diğerleri ise Çinceyi konuşmaktadırlar.
Din
[değiştir | kaynağı değiştir]Budizm'in Tibet koluna bağlıdır, ayrıca Şamanizm'den kalma kimi uygulamaları sürdürmektedirler.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Çin kaynaklarına dayalı olarak Yugurların, dolayısıyla en eski Türk kavimlerinin kısa tarihine değinilir. Buna göre Eski Sibirya halklarından
Kuzey ve Güney Hanedanları (MS 420-MS 589) döneminde Chile boyu Heşi/Gansu koridoru bölgesine yerleşmeye başlamış ve tarihleri de böyle başlamıştır.[7] Chilelerden kopan Yuanhe boyu 祁
Yugurlar Ming Hanedanı (1368-1644) zamanında ve sonrasında Qilian/ Çilian dağlarına ve çevresine yerleşirler. Bu bölgeye yerleşen Yugurlar
Batı Yugurcayı konuşanlar Uygur Kağanlığı'nın yıkılışından sonra güneye inerek Gansu'ya yerleşerek Kansu Uygur Krallığı (870 - 1036)'nı kurduğu düşünülmektedir. Bu krallıkta Mani dini ve Budizm yayılmıştır. Daha sonra bu krallık Tangutlar tarafından yıkılmıştır. Yugurlar 1696 yılında Qing hanedanı döneminde Çin yönetimine girmiştir.
Doğu Yugurcayı konuşanların ise 13. yüzyılda kuzeyden Çin'e indiği düşünülmektedir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Rudelson, Justin Ben-Adam (1997). Oasis Identities: Uyghur Nationalism Along China's Silk Road (İngilizce). Columbia University Press. ISBN 978-0-231-10787-7.
- ^ Concise Encyclopedia of Languages of the World (İngilizce). Elsevier. 6 Nisan 2010. ISBN 978-0-08-087775-4.
- ^ Wong, Edward (28 Eylül 2016). "Modern Life Presents Nomads of China's Highlands With a 'Tragic Choice'". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2023.
- ^ Basitleştirilmiş Çince:肃南
裕 固 族 自治 县 Geleneksel Çince:肅南裕 固 族 自治 縣 Pinyin: Sùnán Yùgùzú Zìzhìxiàn - ^ Çince:
酒 泉 市 Pinyin: Jiŭquán shì - ^ Basitleştirilmiş Çince:
黄 泥 堡裕固 族 乡 Geleneksel Çince:黃 泥 堡裕固 族 鄉 Pinyin: huángníbǎo yùgùzú xiāng - ^ a b c d e f g h i j CHEN, Yan-Jiong (24 Şubat 2009). "Genetic polymorphisms of X-STR loci in Chinese Yugur ethnic group and its application". Hereditas (Beijing). 30 (9): 1143-1152. doi:10.3724/sp.j.1005.2008.01143. ISSN 0253-9772.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Çin Halk Cumhuriyeti resmî sitesi "Yugurlar"14 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Batı Yugurlar hakkında bilgiler 7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Orijinal Batı Yugurca metinler ile İngilizce çevirileri ve dilbilgisi
Etnik grup ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |