|
Prowadzący: |
dr Magdalena Jaszek, dr hab. Krzysztof Grzywnowicz |
Wymiar: |
60 godz. (30 godz. wykł., 30 godz. lab.), 5 p. |
Semestr: |
semestr III |
Wymagania: |
zaliczony kurs biochemii |
Rozliczenie: |
egzamin - test, ocenianie ciągłe |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Ma wiedzę z zakresu całościowego opisu metabolizmu organizmu ludzkiego i przemian biochemicznych poszczególnych jego organów oraz układów. Potrafi analizować związki biologicznie aktywne w organizmie człowieka oraz interpretować wyniki prowadzonych eksperymentów; umie praktycznie wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności w zakresie biochemii klinicznej, szczególnie w analizie stanów normalnych i patologicznych. Wykazuje aktywną postawę w zdobywaniu, uzupełnianiu i aktualizowaniu wiedzy z biochemii klinicznej. |
Treść: |
Główne zagadnienia biochemii, chemii fizjologicznej i enzymologii organizmu ludzkiego; ogólny metabolizm organizmu człowieka i zmiany zachodzące w nim w wyniku procesów chorobowych oraz wad metabolicznych. Metabolizm poszczególnych tkanek i narządów. Procesy związane ze starzeniem się i rakowaceniem. |
Literatura: |
Angielski S. (red.) Biochemia kliniczna. Perseusz 1996; Gow A. Clinical Biochemistry. Churchil Livingstone 1995; Bishop M.L. i in. Clinical Chemistry. Lippincott 1996. |
|
|
Prowadzący: |
dr hab. Andrzej Mazur, dr Przemysław Grela |
Wymiar: |
10 godz. lab., 1 p. |
Semestr: |
semestr IV |
Wymagania: |
zaliczone kursy genetyki, biochemii, biologii molekularnej |
Rozliczenie: |
zaliczenie - ocenianie ciągłe |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Charakteryzuje właściwości cząsteczek DNA i białek w oparciu o komputerowo przetworzone informacje; wskazuje i charakteryzuje osiągnięcia bioinformatyki, które pozwalają na rozwój medycyny oraz różnych gałęzi biotechnologii. Dobiera podstawowe algorytmy bioinformatyczne i amodzielnie przeprowadza proste analizy sekwencji DNA i białek; weryfikuje wyniki i wyciąga wnioski z przeprowadzanych in silico analiz. Jest krytyczny w interpretacji uzyskiwanych wyników i ma świadomość ich charakteru jako pomocniczego narzędzia w przewidywaniu funkcji genów i białek. Jest przekonany o potrzebie tworzenia bardziej zaawansowanych narzędzi i algorytmów do analiz bioinformatycznych wobec szybkiego postępu biologii molekularnej. |
Treść: |
Pozyskiwanie informacji biomedycznej z internetu. Gromadzenie i zarządzanie danymi: genomika i proteomika, struktura biologicznych baza danych, tematyczne bazy danych (OMIM), literaturowe bazy danych (PubMed). Podstawy analizy sekwencji DNA i białek - ewolucja molekularna. Wizualizacja i modelowanie molekularne białek. |
Literatura: |
Baxevanis A.D., Ouellette B.F.F. Bioinformatyka: podręcznik do analizy genów i białek. PWN 2005; Higgs P.G., Attwood T.K. Bioinformayka i ewolucja molekularna. PWN 2008. |
|
Bioinformatyka: komputerowa analiza struktur DNA i białek | |
---|
|
Prowadzący: |
dr hab. Andrzej Mazur, dr Przemysław Grela |
Wymiar: |
30 godz. konw., 3 p. |
Semestr: |
semestr II |
Wymagania: |
zaliczony kurs inżynierii genetycznej i biologii molekularnej |
Rozliczenie: |
zaliczenie - multimedialna prezentacja wyników komputerowej analizy sekwencji DNA lub białka |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Szczegółowo charakteryzuje właściwości cząsteczek DNA i białek w oparciu o komputerowo przetworzone informacje dotyczące ich struktury pierwszorzędowej; rozumie i opisuje zasady działania narzędzi do komputerowej analizy sekwencji DNA i białek, posługując się fachowym słownictwem z zakresu bioinformatyki; wskazuje osiągnięcia bioinformatyki istotne dla rozwoju medycyny i biotechnologii. Samodzielnie przeprowadza proste analizy sekwencji DNA i białek, dobiera podstawowe algorytmy bioinformatyczne do planowanych in silico analiz; weryfikuje, interpretuje i wyciąga wnioski z przeprowadzanych analiz. Jest przekonany o konieczności rozwijania i tworzenia nowych zaawansowanych narzędzi i algorytmów do analiz bioinformatycznych wymuszonych szybkim postępem biologii molekularnej; wykazuje krytycyzm w interpretacji uzyskiwanych wyników i ma świadomość ich charakteru jako pomocniczego narzędzia w przewidywaniu funkcji genów i białek. |
Treść: |
Bazy danych: NCBI, GenBank, PROSITE, Pfam itp. Analiza sekwencji DNA: wyszukiwanie sekwencji funkcjonalnych w DNA, ORF-ów, tworzenie kontigów. Analizy podobieństwa sekwencji DNA i białek. Analiza sekwencji białek: analiza fizykochemiczna, wyszukiwanie i analiza domen, modelowanie molekularne białek. |
Literatura: |
Baxevanis A.D., Ouellette B.F.F. Bioinformatyka: podręcznik do analizy genów i białek. PWN 2005; Higgs P.G., Attwood T.K. Bioinformayka i ewolucja molekularna. PWN 2008. |
|
|
Prowadzący: |
dr hab. Agnieszka Szuster-Ciesielska, dr hab. Roman Paduch |
Wymiar: |
30 godz. wykł., 1 p. |
Semestr: |
semestr IV |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
zaliczenie - test |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Opisuje i objaśnia mechanizmy związane ze stresem komórkowym; charakteryzuje proces rozwoju nowotworów i podstawy ich leczenia. Ocenia znaczenie stresu komórkowego w przebiegu funkcji życiowych organizmu; analizuje złożoność procesu nowotworzenia; postrzega zależności między wybranymi zjawiskami zachodzącymi w organizmie a potencjalnym zagrożeniem chorobą nowotworową. Rozumie znaczenie zdrowego trybu życia dla profilaktyki nowotworów. |
Treść: |
Stres komórkowy - sygnały endo- i egzogenne. Reaktywne formy tlenu: powstawanie, znaczenie biologiczne (rola w zdrowiu i chorobie), mechanizmy obronne, sygnaling komórkowy. Skutki stresu komórkowego: nekroza i apoptoza. Czynniki wpływające na rozwój nowotworów, zmiany genetyczne i morfologiczne komórek nowotworowych, budowa guza nowotworowego, neoangiogeneza. Markery nowotworowe, przerzut nowotworowy. Charakterystyka wybranych nowotworów; terapie przeciwnowotworowe, profilaktyka przeciwnowotworowa. |
Literatura: |
Lutz W., Pałczyński C. Immunotoksykologia. Instytut Medycyny Pracy 2005; Bartosz G. Druga twarz tlenu. PWN 2003. |
|
Biotechnologia kombinatoryczna [Ang.] | |
---|
|
Prowadzący: |
prof. dr hab. Teresa Jakubowicz |
Wymiar: |
60 godz. (30 godz. wykł., 30 godz. lab.), 5 p. |
Semestr: |
semestr IV |
Wymagania: |
zaliczone kursy biochemii, biologii molekularnej, genetyki |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Wyjaśnia zasady selekcji i powielania aptamerów przy użyciu technik SELEX; charakteryzuje potencjał biotechnologiczny peptydów odpornościowych jako antybiotyków nowej generacji. Wykorzystuje zdobytą wiedzę do planowania i prowadzenia eksperymentów; posługuje się poznanymi metodami i technikami badawczymi, analizuje wyniki przeprowadzonych doświadczeń i formułuje wnioski. Jest otwarty na wdrażanie innowacyjnych rozwiązań oraz współpracę z innymi osobami. |
Treść: |
Aptamery RNA i DNA oraz aptamery peptydowe. Selekcja i powielanie aptamerów przy użyciu technik SELEX (Systematic Evolution of Ligands by Exponential Enrichment): mRNA display i ribosome display. Zastosowanie aptamerów w diagnostyce klinicznej oraz terapii chorób wirusowych, nowotworowych, autoimmunologicznych, układu krążenia. Peptydomika. Różnorodność peptydów odpornościowych u zwierząt i roślin. Endogenne peptydy jako biomarkery a także materiał wyjściowy do opracowywania nowych preparatów o aktywności przeciwdrobnoustrojowej i przeciwnowotworowej. Otrzymywanie białek i peptydów zawierających nienaturalne aminokwasy. |
Literatura: |
Soloviev M., Per A., Shaw C. Peptidomics: Methods and Applications. John Wiley and Sons 2007; Doonan S. Białka i peptydy. PWN 2008; wybrane pozycje z bieżącej literatury. |
|
Biotechnologia roślin i zwierząt | |
---|
|
Prowadzący: |
prof. dr hab. Wojciech Rzeski, dr hab. Jerzy Wielbo |
Wymiar: |
30 godz. wykł., 2 p. |
Semestr: |
semestr I |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Charakteryzuje główne cele i kierunki rozwoju biotechnologii roślin i zwierząt; zna podstawowe narzędzia i techniki stosowane w celu otrzymania roślin i zwierząt genetycznie modyfikowanych, wyjaśnia mechanizmy ekspresji transgenów; określa możliwości wykorzystania roślin GMO w rolnictwie lub przemyśle. Zna metody stosowane w biotechnologii komórek zwierzęcych, umie oceniać potencjalne produkty uzyskane tymi metodami. Jest otwarty na śledzenie źródeł naukowych dotyczących zastosowań produktów inżynierii tkankowej, komórek macierzystych, procesów klonowania i wspomaganego rozrodu w medycynie i produkcji zwierzęcej. |
Treść: |
Cele biotechnologii roślin. Wykorzystanie metod inżynierii genetycznej do transgenezy roślin. Metody wprowadzania DNA do komórek roślinnych; konstrukcja wektorów, metody transformacji. Hodowle protoplastów roślin jedno- i dwuliściennych. Problemy regeneracji roślin. Wykorzystanie komórek roślinnych do biosyntez. Genomika roślin. Genetyka populacji roślin. Typy bioreaktorów oraz biotechnologiczne metody hodowli komórek zwierzęcych. Produkty biotechnologii komórek zwierzęcych. Podstawy inżynierii tkankowej. Zjawiska genetyczne w hodowli zwierząt. |
Literatura: |
Malepszy S. (red.). Biotechnologia roślin. PWN 2005; Kofta W. Podstawy inżynierii genetycznej. Prószyński i S-ka 1997; Butler M. Mammalian Cell Biotechnology. A practical approach. IRL Press 1991. |
|
Biotechnologia w medycynie | |
---|
|
Prowadzący: |
prof. dr hab. Anna Skorupska |
Wymiar: |
15 godz. wykł., 1 p. |
Semestr: |
semestr IV |
Wymagania: |
zaliczony kurs genetyki |
Rozliczenie: |
zaliczenie - test |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Zna działanie biofarmaceutyków, technologii ich produkcji i metod terapii genowej stosowanych w medycynie; opisuje znaczenie epidemiologii i diagnostyki chorób zakaźnych; zna zasady wykorzystania polimorfizmu DNA w diagnostyce medycznej. Rozróżnia właściwości poszczególnych biofarmaceutyków stosowanych w medycynie; potrafi planować odpowiednie postępowanie w diagnostyce chorób zakaźnych i epidemiologii. Docenia znaczenie rozwoju terapii genowej i stosowania nowych technik genetycznych w medycynie. |
Treść: |
Metody molekularne stosowane w diagnostyce chorób genetycznych. Produkty biotechnologiczne stosowane w medycynie - zestawy diagnostyczne, białka terapeutyczne. Terapia genowa - wektory stosowane w terapii genowej. Diagnostyka zakażeń wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych i pasożytniczych. Epidemiologia molekularna. Diagnostyka chromosomalnych i mitochondrialnych chorób genetycznych. Badanie polimorfizmu genetycznego w medycynie sądowej i w ustalaniu pokrewieństwa. |
Literatura: |
Korf B.R. Genetyka człowieka. Rozwiązywanie problemów medycznych. PWN 2003; Bal J. (red.) Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej. PWN 2001; bieżąca literatura naukowa. |
|
|
Prowadzący: |
dr hab. Adam Choma |
Wymiar: |
90 godz. (30 godz. wykł., 60 godz. lab.), 8 p. |
Semestr: |
semestr I |
Wymagania: |
zaliczony kurs mikrobiologii |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Opisuje funkcje składników komórek mikroorganizmów i molekularne mechanizmy leżące u ich podstaw; charakteryzuje mechanizmy adaptacji mikroorganizmów do zmieniającego się środowiska; objaśnia złożone zjawiska i procesy (takie jak: taksja, odpowiedź na stres, quorum sensing) kierujące zachowaniem mikroorganizmów. Stosuje podstawowe i zaawansowane techniki badawcze właściwe dla mikrobiologii; łączy wiedzę o budowie systemów transportu z ich funkcją i znaczeniem; umie zaklasyfikować, na podstawie dostępnych informacji, mikroorganizmy do odpowiednich grup systematycznych. Rozumie znaczenie aktualizowania i pogłębiania zdobytej wiedzy. |
Treść: |
Podstawy taksonomii bakterii. Polisacharydy bakteryjne, ich struktury, biosynteza oraz wykorzystanie w biotechnologii. Budowa, biosynteza i rola endotoksyn. Lipidy i hopanoidy. Odpowiedź mikroorganizmów na stres (termiczny, osmotyczny, wysychanie). Mechanizmy ruchu u Prokaryota. Kontrola brodawkowania, biosynteza czynników Nod. Procesy fotosyntezy u Prokaryota. Współistnienie systemów fotosyntezy i wiązania azotu u sinic. Systemy transportu białek, peptydów, polisacharydów i leków przez ścianę bakteryjną. Dwuskładnikowe systemy regulacyjne u bakterii. Bakteryjne procesy regulowane przez quorum sensing. Rola lektyn w interakcji bakterii i organizmów wyższych. Metabolizm siarki a mikrobiologiczne ługowanie metali i odsiarczanie węgla. |
Literatura: |
Kunicki-Goldfinger W. Życie bakterii. PWN 1998; Markiewicz Z. Struktury i funkcje osłon bakteryjnych. PWN 1993; Schlegel H. Mikrobiologia ogólna. PWN 1996. |
|
Genetyka molekularna [Ang.] | |
---|
|
Prowadzący: |
prof. dr hab. Teresa Jakubowicz |
Wymiar: |
30 godz. wykł., 2 p. |
Semestr: |
semestr III |
Wymagania: |
zaliczone kursy biochemii, biologii molekularnej, genetyki |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Opisuje osiągnięcia i znaczenie badań w zakresie genomiki porównawczej; wyjaśnia rolę niekodujących RNA w regulacji ekspresji genów, w tym także w epigenetyce; charakteryzuje najnowsze poglądy na genetyczne podłoże nowotworzenia. Korzysta z różnych źródeł zdobywania wiedzy; podejmuje dyskusję na interesujące go tematy. Ma świadomość potrzeby systematycznego zdobywania wiedzy i podnoszenia kwalifikacji zawodowych. |
Treść: |
Genomika funkcjonalna. Mechanizmy dojrzewania prekursorowych RNA u Eukaryota - rodzaje i znaczenie splicingu, redagowanie, katalityczne RNA i DNA. Rola interferencji RNA in vivo oraz znaczenie terapeutyczne RNAi. Dziedziczenie epigenetyczne, choroby o podłożu epigenetycznym. Genetyczna kontrola różnicowania i rozwoju - hierarchiczny system działania genów w rozwoju D. melanogaster, geny segmentacji, geny homeotyczne. Genetyka nowotworów. |
Literatura: |
Brown T.A., Genomy. PWN 2009; Węgleński P. (red.) Genetyka molekularna. PWN 2008; Lewin B. Genes IX. Jones & Bartlett Learning 2007; wybrane pozycje z bieżącego piśmiennictwa naukowego |
|
Inżynieria tkankowa w medycynie | |
---|
|
Prowadzący: |
prof. dr hab. Wojciech Rzeski |
Wymiar: |
30 godz. (15 godz. wykł., 15 godz. lab.), 2 p. |
Semestr: |
semestr III |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
zaliczenie - ocenianie ciągłe |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Opisuje i charakteryzuje podstawy teoretyczne, cele i założenia inżynierii tkankowej; analizuje możliwości zastosowania różnego rodzaju biomateriałów w inżynierii tkankowej; ocenia możliwości wykorzystania metod i narzędzi biotechnologicznych do otrzymywania sztucznych tkanek i narządów; formułuje opinie dotyczące zastosowania komórek macierzystych w medycynie regeneracyjnej. Ma świadomość przestrzegania bezpieczeństwa klinicznego w stosowaniu produktów inżynierii tkankowej. |
Treść: |
Podstawy teoretyczne, cele i założenia inżynierii tkankowej. Hodowle komórkowe i tkankowe. Biomateriały - opracowanie rusztowań do wzrostu komorek. Strategie hodowlane związane z opracowaniem sztucznych tkanek (skóra, chrząstka, kości, mięśnie, naczynia krwionośne, rogówka, rdzeń kręgowy), narządów i narządów hybrydowych (serce, wątroba, trzustka). Komórki macierzyste w medycynie regeneracyjnej. Zastosowanie kliniczne produktów inżynierii tkankowej. |
Literatura: |
Lanza R.P., Langner R., Chick. W.L. Principles of tissue engineering. Academic Press 2000; Nałęcz M. Biocybernetyka i inżynieria biomedyczna. Tom 3: Sztuczne narządy. Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit 2000. |
|
Mechanizmy działania wybranych grup leków | |
---|
|
Prowadzący: |
dr hab. Marek Tchórzewski, prof. dr hab. Piotr Wlaź |
Wymiar: |
60 godz. (30 godz. wykł., 30 godz. lab.), 5 p. |
Semestr: |
semestr II |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Charakteryzuje związki biologicznie czynne; opisuje wybrane metabolity wtórne stosowane jako środki lecznicze w medycynie, ich strukturę chemiczną i mechanizm działania; łączy wiedzę o szlakach metabolicznych z odpowiednimi chemioterapeutykami. Analizuje działanie wybranych grup leków: antybiotyków, cytostatyków, leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych; wnioskuje o molekularnych mechanizmach ich działania. Ma świadomość różnorodności związków stosowanych jako leki i konieczności stałego poszerzania wiedzy na ich temat. |
Treść: |
Związki chemiczne jako substancje biologicznie czynne: zasada działania, budowa i funkcja. Związki biologicznie czynne - pochodzenie, pozyskiwanie. Metabolity pierwotne oraz metabolity wtórne (glikozydy, terpenoidy, fenylopropionoidy, alkaloidy) - struktura chemiczna, działanie, zastosowanie w medycynie. Struktura substancji leczniczej a mechanizm działania. Szlaki metaboliczne i chemioterapeutyki w farmakologii molekularnej. Działanie wybranych grup leków na poziomie molekularnym. Antybiotyki: pochodzenie, podział ze względu na budowę chemiczną, molekularne aspekty działania, molekularne mechanizmy oporności. Cytostatyki a transmisja wewnątrzkomórkowych sygnałów prowadzących do różnych typów śmierci komórek nowotworowych i prawidłowych. Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Leki działające na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy. |
Literatura: |
Neal M.J., Farmakologia w zarysie. PZWL 2005; Alberts B. i in. Podstawy biologii komórki. PWN 2007; Liljas A. Structural aspects of protein synthesis. World Scientific 2004. |
|
Mechanizmy infekcji bakteryjnych [Ang.] | |
---|
|
Prowadzący: |
dr hab. Teresa Urbanik-Sypniewska |
Wymiar: |
15 godz. wykł., 1 p. |
Semestr: |
semestr IV |
Wymagania: |
zaliczone kursy mikrobiologii i immunologii |
Rozliczenie: |
zaliczenie - pisemny sprawdzian |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Opisuje cechy bakterii związane z ich chorobotwórczością, wiąże znajomość struktur i metabolizmu bakterii z przewidywaniem przebiegu infekcji; zna techniki identyfikacji czynników bakterii niezbędnych do przeżywania w organizmie gospodarza oraz zasady chemioterapii i antybiotykoterapii. Ma wiedzę o genetycznych i strukturalnych metodach rozpoznawania czynników wirulencji z wykorzystaniem elektronicznych baz danych; przewiduje występowanie cech warunkujących chorobotwórczość na podstawie sekwencji nukleotydowych i aminokwasowych. Docenia znaczenie informacji zawartych w elektronicznych bazach danych dla diagnostyki i terapii infekcji bakteryjnych. |
Treść: |
Relacje gospodarz pasożyt w zakażeniach bakteryjnych. Molekularne postulaty Henlego i Kocha. Bakterie bezwzględnie chorobotwórcze i gatunki oportunistyczne. Etapy infekcji. Chorobotwórcze właściwości bakterii: organotropizm, kolonizacja, zjadliwość, inwazyjność, toksynogenność, egzo- i endotoksyny. Bakteryjne patogeny wewnątrz- i zewnątrzkomórkowe. Systemy immunologiczne obrony przeciwbakteryjnej gospodarza; czynniki tkankowe i humoralne. Chemioterapia schorzeń bateryjnych; ograniczenia efektywnej chemioterapii. |
Literatura: |
Baj J., Markiewicz Z. Biologia molekularna bakterii. PWN 2006; Murray P.R. Medical Microbiology. Mosby Inc, St. Louis 1998; Markiewicz Z., Kwiatkowski Z. Bakterie, antybiotyki, lekooporność. PWN 2008. |
|
Mechanizmy patogenności mikroorganizmów [Ang.] | |
---|
|
Prowadzący: |
dr hab. Teresa Urbanik-Sypniewska, dr Jolanta Kutkowska |
Wymiar: |
15 godz. wykł., 1 p. |
Semestr: |
semestr IV |
Wymagania: |
zaliczone kursy mikrobiologii i immunologii |
Rozliczenie: |
zaliczenie - pisemny sprawdzian |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Charakteryzuje skład i funkcje fizjologicznej mikroflory człowieka; opisuje mechanizmy interakcji bakteria-gospodarz; klasyfikuje czynniki determinujące chorobotwórczość bakterii; rozumie podstawy analizy strukturalnej i genomowej pozwalającej przewidywać stopień wirulencji bakterii oraz postawy korzystania z elektronicznych baz danych w celu identyfikacji bakterii chorobotwórczych; zna zasady przewidywania docelowych miejsc działania czynników antybakteryjnych; identyfikuje geny i białka związane z wirulencją na podstawie analizy porównawczej sekwencji nukleotydowych i aminokwasowych. Docenia znaczenie zdobytej wiedzy dla diagnostyki infekcji bakteryjnych. |
Treść: |
Definicje i rola normalnej flory bakteryjnej człowieka. Rodzaje chorób wywołanych przez bakterie. Czynniki wirulencji i mechanizmy ich sekrecji: adhezyny, inwazyny, toksyny, impedyny, moduliny. Strategie bakterii umożliwiające przełamanie barier obronnych ustroju gospodarza; hamowanie lub indukcja apoptozy, czynniki antyfagocytarne, mimikra molekularna, superantygeny. Patogeny wewnątrz- i zewnątrzkomórkowe. Zakażenie bakteryjne a rozwój sepsy. Metody badania ekspresji genów związanych z wirulencją bakterii: techniki IVET (in vivo expression techniques), IVIAT (in vivo induced antigen technology), STM (signature tagget mutagenesis), odmiany metod fluorescencyjnych. |
Literatura: |
Wilson M., McNab R., Henderson B. Bacterial disease mechanisms. An introduction to cellular microbiology. Cambridge University Press 2002; Salyers A.A., Whitt D.D. Mikrobiologia. Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko. PWN 2003; Baj J., Markiewicz Z. Biologia molekularna bakterii. PWN 2006. |
|
|
Prowadzący: |
dr Monika Marek-Kozaczuk |
Wymiar: |
45 godz. (15 godz. wykł., 30 godz. lab.), 4 p. |
Semestr: |
semestr I |
Wymagania: |
zaliczony kurs mikrobiologii |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny; ocenianie ciągłe |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Definiuje najważniejsze pojęcia z zakresu mikologii lekarskiej; opisuje budowę i funkcję komórek grzybów drożdżopodobnych oraz strzępkowych; charakteryzuje działanie mikotoksyn oraz skutki mikotoksykoz. Wykonuje podstawowe testy biochemiczne i mikrobiologiczne służące identyfikacji grzybów drożdżopodobnych i pleśniowych, rozróżnia ważne diagnostycznie struktury grzybów; właściwie analizuje wyniki przeprowadzanych testów diagnostycznych; wyszukuje i wykorzystuje różne źródła informacji, w tym źródła elektroniczne. Pracuje zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. |
Treść: |
Systematyka grzybów chorobotwórczych. Specyfika budowy komórki i plechy grzybów. Mikotoksyny. Przegląd chorobotwórczych dermatofitów zoo- , geo- i antropofilnych. Obraz kliniczny, diagnostyka laboratoryjna, farmakoterapia wybranych grzybic. Grzyby keratynofilne. Diagnostyka materiałów z kliniki dermatologicznej metodą mikroskopową oraz na podstawie hodowli. |
Literatura: |
Adamski Z., Batura-Gabryel H. Mikologia lekarska. WNAM 2005; Kowalczuk E. Ćwiczenia z mikologii lekarskiej. UMCS 1998; Szepietowski J. Grzybice skóry i paznokci. WMP 2001. |
|
Mikrobiologia lekarska - kurs podstawowy [Ang.] | |
---|
|
Prowadzący: |
dr hab. Teresa Urbanik-Sypniewska, dr Jolanta Kutkowska |
Wymiar: |
60 godz. (30 godz. wykł., 30 godz. lab.), 5 p. |
Semestr: |
semestr II |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Zna podstawy genetyczne, etiopatogenezę i systematykę głównych grup bakterii chorobotwórczych oraz najważniejszych chorób o podłożu bakteryjnym; charakteryzuje bakterie wywołujące zakażenia systemowe i układowe człowieka; wskazuje najważniejsze mechanizmy powstawania i rozprzestrzeniania lekooporności. Umie na podstawie obrazu klinicznego wybrać odpowiednie metody identyfikacji bakterii chorobotwórczych; potrafi hodować i identyfikować bakterie tlenowe, beztlenowe i o specjalnych wymaganiach odżywczych; umie zastosować odpowiednie schematy postępowania diagnostycznego do odróżniania bakterii chorobotwórczych od bakterii saprofitycznych. Umie zorganizować laboratorium mikrobiologiczne zgodne z zasadami bezpiecznej pracy z poszczególnymi klasami patogenów bakteryjnych. |
Treść: |
Przegląd i aktualna systematyka najważniejszych bakterii chorobotwórczych; w tym patogenów obligatoryjnych i oportunistycznych z rodzajów: Escherichia, Salmonella, Staphylococcus, Streptococcus, Burkholderia, Chlamydia, Mycoplasma, Listeria, Mycobacterium, Borrelia, Rickettsia, Clostridium, Bacteroides. Podstawowe mechanizmy chorobotwórczości, charakterystyczne objawy kliniczne, sposoby leczenia i profilaktyki. Diagnostyka szczegółowa wybranych patogenów metodami klasycznymi i molekularnymi. |
Literatura: |
Zaremba M.L., Borowski J. Podstawy mikrobiologii lekarskiej. PZWL 1997; Virella G. Mikrobiologia i choroby zakaźne. Urban & Partner 2000; Szewczyk E. Diagnostyka bakteriologiczna. PWN 2005. |
|
Molekularne mechanizmy ewolucji | |
---|
|
Prowadzący: |
dr Grzegorz Nowak |
Wymiar: |
45 godz. (30 godz. wykł., 15 godz. konw.), 3,5 p. |
Semestr: |
semestr III |
Wymagania: |
zaliczone kursy biochemii i genetyki |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny; ocenianie ciągłe |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Ma podstawową wiedzę z zakresu współczesnej ewolucji biologicznej w ujęciu neodarwinowskim; ma pogłębioną wiedzę z zakresu mikroewolucji i ewolucji molekularnej; rozumie mechanizmy ewolucji na poziomie molekularnym, w tym zależności między zmianami na poziomie DNA a cechami fenotypowymi i ich wpływem na wartość fitness. Wykorzystuje ze zrozumieniem literaturę źródłową z zakresu ewolucji molekularnej, krytycznie ją interpretując; formułuje sądy dotyczące ewolucji biologicznej, szczególnie w zakresie mikroewolucji i ewolucji molekularnej. Rozumie potrzebę systematycznego aktualizowania wiedzy; dostrzega problemy związane z zagrożeniami środowiskowymi w kontekście zmian genetycznych i mikroewolucyjnych spowodowanych antropopresją. |
Treść: |
Ewolucja biologiczna - historia idei i podstawowe pojęcia. Ogólne mechanizmy ewolucji. Zjawiska leżące u podłoża makro- i mikroewolucji. Mikroewolucja. Mechanizmy zmienności genetycznej. Naturalna selekcja na poziomie materiału genetycznego. Przejścia od mutacji do cechy fenotypowej. Polimorfizm genetyczny i polimorfizm białek - ich znaczenie dla fenotypu organizmu. Cechy fenotypowe jako adaptacje (nulaptacje, malaptacje). Naturalna selekcja na poziomie organizmów. Filogeneza: rekonstrukcje kladystyczne i fenetyczne. Kontrowersje wokół teorii ewolucji. Metaforyczny charakter języka nauki o ewolucji. |
Literatura: |
Futuyma D.J. Ewolucja. WUW 2008; Graur D., Wen-Hsiung L. Fundamentals of Molecular Evolution. 2nd ed. Sinauer Associates Inc., Publishers 1999; Krebs J.E., Goldstein J.S., Kilpatrick S.T. Lewin's Genes X. Jones&Bartlett Learning 2011. |
|
Molekularne mechanizmy odporności [Ang.] | |
---|
|
Prowadzący: |
prof. dr hab. Teresa Jakubowicz |
Wymiar: |
45 godz. (15 godz. wykł., 30 godz. lab.), 4 p. |
Semestr: |
semestr IV |
Wymagania: |
zaliczone kursy biochemii, biologii molekularnej, mikrobiologii |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Wskazuje podobieństwa i różnice w reakcjach odpornościowych kręgowców i bezkręgowców; charakteryzuje strukturę i mechanizm działania białek i peptydów odpornościowych zwierząt i roślin; wskazuje osiągnięcia badań immunologicznych umożliwiające ich wykorzystanie do celów terapeutycznych. Potrafi samodzielnie zaprojektować eksperyment, przeprowadzić go przy użyciu poznanych metod i technik badawczych, zanalizować wyniki przeprowadzonych doświadczeń i sformułować wnioski. Rozumie znaczenie systematycznego pogłębiania wiedzy z zakresu molekularnych podstaw reakcji odpornościowych. |
Treść: |
Transmisja sygnałów w reakcjach odpornościowych kręgowców i bezkręgowców. Immunoglobuliny. Struktura i mechanizm działania peptydów przeciwdrobnoustrojowych. Peptydy odpornościowe jako antybiotyki nowej generacji. Wykorzystanie technik biotechnologii kombinatorycznej do syntezy białek i peptydów odpornościowych. Aptamery. |
Literatura: |
Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W. (red). Immunologia. PWN 2006; Płytycz B. (red.) Immunologia porównawcza. Wyd. UJ 1999; Doonan S. Białka i peptydy. PWN 2008; wybrane pozycje z bieżącego piśmiennictwa naukowego. |
|
Molekularne podstawy diagnostyki chorób genetycznych | |
---|
|
Prowadzący: |
prof. dr hab. Anna Skorupska, dr Barbara Michalec-Wawiórka |
Wymiar: |
60 godz. (30 godz. wykł., 30 godz. lab.), 5 p. |
Semestr: |
semestr I |
Wymagania: |
zaliczony kurs genetyki |
Rozliczenie: |
egzamin ustny lub pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Opisuje różne typy dziedziczenia chorób genetycznych; zna poziomy ryzyka w tych chorobach; opisuje możliwości wykorzystywania osiągnięć genetyki w diagnostyce medycznej. Umie interpretować podstawowe testy molekularne w diagnostyce chorób genetycznych i krytycznie oceniać wartości tych testów. Ocenia znaczenie diagnostyki molekularnej w rozpoznawaniu chorób genetycznych; zna i stosuje zasady etycznego postępowania w diagnostyce tych chorób. |
Treść: |
Metody diagnostyki molekularnej: analiza długości fragmentów restrykcyjnych (RFLP), łańcuchowa reakcja polimerazy (PCR), hybrydyzacja, sekwencjonowanie DNA. Metody diagnostyczne w cytogenetyce klinicznej: diagnostyka chorób związanych z autosomami i chromosomami płciowymi. Diagnostyka molekularna chorób jednogenowych: dystrofia Duchenna/Beckera, mukowiscydoza, fenyloketonuria, anemia sierpowata, talasemia, hemofilia, choroba Huntingtona, kruchy chromosom X i inne. Zespoły chorobowe spowodowane piętnowaniem genomu (imprinting), mutacjami mitochondrialnego DNA. Wykorzystanie polimorfizmu DNA do identyfikacji osób. Molekularne podstawy i diagnostyka chorób nowotworowych. Mutacje predysponujące do rozwoju nowotworów. Diagnostyka molekularna chorób wirusowych. Diagnostyka prenatalna chorób genetycznych. |
Literatura: |
Bal J. (red.) Biologia molekularna w medycynie. PWN 2001; Korf B.R. Genetyka człowieka. PWN 2003; Nussbaum R.L., McInnes R.R., Willard H.F. Genetics in Medicine. Elsevier 2007. |
|
|
Prowadzący: |
uprawnieni nauczyciele akademiccy Wydziału BiB |
Wymiar: |
nienormowana, 17 lub 18 p., zależnie od specjalności |
Semestr: |
semestry III-IV |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
zaliczenie - sposób zaliczenia podawany przez prowadzącego na początku zajęć |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Wykorzystuje aktualny stan wiedzy do właściwego realizowania zadań badawczych. Przestrzega praw autorskich, poprawnie cytuje definicje i wyniki innych autorów. Samodzielnie przygotowuje w formie pisemnej przegląd literatury naukowej oraz opis metod badawczych, stosując terminologię naukową. Opracowuje w formie prezentacji plakatowej i ustnej wyniki własne, używając specjalistycznej terminologii. Przejawia aktywną postawę w trosce o własny rozwój naukowy i samodzielność w planowaniu i realizacji badań. |
Treść: |
treści związane z zakresem tematycznym pracy magisterskiej |
|
Pracownia specjalizacyjna | |
---|
|
Prowadzący: |
uprawnieni nauczyciele akademiccy Wydziału BiB |
Wymiar: |
wymiar i liczba punktów - zależnie od specjalności |
Semestr: |
semestry I-III |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
zaliczenie - sposób zaliczenia podawany przez prowadzącego na początku zajęć |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Umie zorganizować pracę w laboratorium zgodnie z zasadami BHP, zapewniając warunki do bezpiecznego wykonywania zadań badawczych. Wykorzystuje najnowsze metody badawcze w celu zrealizowania projektów naukowych. Kompletuje i analizuje wyniki prowadzonych badań, przygotowuje ich dokumentację. Pracuje samodzielnie, umie organizować pracę w grupie. |
Treść: |
treści związane z zakresem tematycznym pracowni specjalizacyjnej i pracy magisterskiej |
|
Przygotowanie pracy magisterskiej i do egzaminu | |
---|
|
Prowadzący: |
- |
Wymiar: |
praca własna studenta, 8 p. |
Semestr: |
semestr IV |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
egzamin dyplomowy magisterski |
Efekty: |
Student, który złożył pracę magisterską: Ma aktualną i szczegółową wiedzę w zakresie dziedziny biotechnologii związanej z tematyką pracy magisterskiej. Umie zaplanować i napisać pracę naukową na podstawie własnych badań i najnowszych publikacji naukowych z zakresu studiowanego kierunku. |
Treść: |
praca własna |
|
|
Prowadzący: |
uprawnieni nauczyciele akademiccy Wydziału BiB |
Wymiar: |
90 godz. sem., 9 p. |
Semestr: |
semestry II - IV |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
zaliczenie - sposób zaliczenia podawany przez prowadząego na początku zajęć |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Wykorzystuje aktualny stan wiedzy z zakresu realizowanych badań do dyskutowania wyników i wniosków własnych i innych. Przestrzega prawa własności intelektualnej, poprawnie cytuje definicje i wnioski innych autorów. Samodzielnie przygotowuje prezentacje multimedialne w języku angielskim na podstawie tekstów naukowych oraz własnych badań. Referuje i bierze udział w dyskusji, używając specjalistycznej terminologii w języku polskim i angielskim. Rozumie potrzebę samodzielnego kształcenia i doskonalenia kwalifikacji zawodowych. |
Treść: |
treści związane z zakresem tematycznym pracowni specjalizacyjnej i pracy magisterskiej |
Literatura: |
bieżąca literatura naukowa |
|
Wirusologia - kurs podstawowy | |
---|
|
Prowadzący: |
dr hab. Agnieszka Szuster-Ciesielska |
Wymiar: |
45 godz. (15 godz. wykł., 30 godz. lab.), 4 p. |
Semestr: |
semestr II |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Objaśnia budowę wirusów, ich replikację i sposoby atakowania komórek; charakteryzuje rodziny wirusów patogennych dla człowieka i wskazuje sposoby profilaktyki chorób wirusowych. Wykorzystuje modele biologiczne do izolacji wirusów; umie stosować hodowle komórkowe do namnażnia i miareczkowania wirusów. Dba o prozdrowotne zachowania osobiste. |
Treść: |
Taksonomia wirusów. Cechy podstawowe wirusów: budowa, replikacja. Charakterystyka najważniejszych rodzin wirusów patogennych dla człowieka, zwierząt i roślin. Metody namnażania wirusów. Współczesne techniki diagnostyczne w wirusologii. |
Literatura: |
Collier L., Oxford J. Wirusologia. PZWL 2005; Kańtoch M. Wirusologia lekarska. PZWL 1998. |
|
Wirusologia ogólna i lekarska | |
---|
|
Prowadzący: |
dr hab. Agnieszka Szuster-Ciesielska |
Wymiar: |
60 godz. (30 godz. wykł., 30 godz. lab.), 5 p. |
Semestr: |
semestr I |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
egzamin pisemny |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Objaśnia budowę wirusów, ich replikację i sposoby atakowania komórek; charakteryzuje rodziny wirusów patogennych dla człowieka i wskazuje sposoby profilaktyki chorób wirusowych. Rozpoznaje objawy chorób wirusowych; stosuje hodowle komórkowe do namnażnia i miareczkowania wirusów; analizuje skuteczność współczesnych metod diagnostycznych chorób wirusowych. Rozumie konieczność aktualizacji wiedzy z zakresu diagnostyki chorób wirusowych; dba o prozdrowotne zachowania osobiste. |
Treść: |
Taksonomia wirusów. Cechy podstawowe wirusów: budowa, replikacja. Interakcje wirus-komórka, wirus-organizm oraz wirus-środowisko. Charakterystyka najważniejszych rodzin wirusów patogennych dla człowieka, zwierząt i roślin. Metody namnażania wirusów. Współczesne techniki diagnostyczne w wirusologii. Środki bezpieczeństwa w praktyce - dezynfekcja i sterylizacja. |
Literatura: |
Collier L., Oxford J. Wirusologia. PZWL 2005; Kandefer-Szerszeń M. (red.) Ćwiczenia z wirusologii. UMCS 1997. |
|
|
Prowadzący: |
nauczyciele akademiccy Wydziału BiB ze stopniem naukowym doktora |
Wymiar: |
60 godz. wykł., 3 p. |
Semestr: |
semestry II-IV, zależnie od specjalności |
Wymagania: |
wg katalogu wykładów fakultatywnych |
Rozliczenie: |
zaliczenie - wg katalogu wykładów fakultatywnych |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Ma aktualną wiedzę specjalistyczną w zakresie wybranym zgodnie z własnymi zainteresowaniami. Potrafi określać swoje zainteresowania związane ze studiowanym kierunkiem i kształtować je pod kątem przyszłej pracy. Jest zainteresowany zdobywaniem wiedzy spoza studiowanej specjalności. |
Treść: |
wg katalogu wykładów fakultatywnych |
Literatura: |
z uwagi na częstą aktualizację literatura podawana jest na początku zajęć |
|
Wykłady ogólnouniwersyteckie | |
---|
|
Prowadzący: |
nauczyciele akademiccy UMCS |
Wymiar: |
15 godz. wykł., 1 p. |
Semestr: |
semestr I |
Wymagania: |
- |
Rozliczenie: |
zaliczenie - sposób zaliczenia podawany przez prowadząego na początku zajęć |
Efekty: |
Student, który zaliczył przedmiot: Ma aktualną wiedzę specjalistyczną na tematy z zakresu nauk humanistycznych wybrane zgodnie z własnymi zainteresowaniami. Samodzielnie podejmuje decyzje dotyczące zakresu problemów do studiowania, mając na uwadze przyszłą karierę zawodową oraz własny rozwój intelektualny. Docenia znaczenie dyscyplin humanistycznych jako narzędzi intelektualnego kształtowania postawy naukowej. |
Treść: |
tematyka z zakresu nauk humanistycznych |
Literatura: |
literatura podawana przez wykładowcę na początku zajęć |