Հայերէն բառարան

Անվճար հայերէն ուղղագրիչ

Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա

Հայերէն Հայ | Հայ-Անգլերէն Հայ-Անգ | Անգլերէն-Հայ Անգ-Հայ | Հայ-Ֆրանսերէն Հայ-Ֆրա | Ֆրանսերէն-Հայ Ֆրա-Հայ

Բառարան

Լ,
լ,
լիւն,
＋գաւառական բառ լիվոն

գոյական
1. Հայերէն այբուբենի տասներկուերորդ գիրը և եօթներորդ բաղաձայնը։

‣ Գլխագիր Լ։
‣ Շղագիր լ։
‣ Շարքագիր լ։

2. Առաջալեզուային ձայնեղ հնչիւն, որ արտասանվում է լեզուի կողքերով և սկզբնապէս կոշտ է, լա, լու, այնպէս որ յունական փափուկ λらむだ՚ին համապատասխանում էր ոչ թէ լ, այլ ղ, որ արտասանվում էր իբրեւ փափուկ լ՚ (lat)։

Ներկայումս լ՚ին փափկութիւն տալու համար վրան դնում են մակակէտ, (օրինակ. լ՚ա, ասֆալ՚տ)։

⨀հին նշանակութիւն 3. Իբրեւ թուանշան՝ նշանակում էր 30։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 812

ՆՈՐ

(beta)

    1. մեր այբուբենին տասներկուերորդ տառը եւ եօթներորդ բաղաձայնը, որ ունի առաջալեզուային ձայնեղ հնչիւն եւ կ՚արտասանուի լեզուին երկու կողմերով. անունը լիւն.

    2. գլխագիր լ-ը, քովը կէտ (= Լ.), դասական թուական ածական է եւ կը նշանակէ երեսուներորդ, իսկ նոտրգիր կամ բոլորգիր կամ շեղագիր լ-ը բացարձակ թուական ածական է եւ կը նշանակէ երեսուն.

    3. մեր լեզուին նայ տառերէն մէկն է, որ սկզբնապէս աւելի թանձր էր քան ղ-ը, որ սակայն խորթ արտասանութեամբ յետագային եղած է բոլորովին կոկորդային տառ մը.

    4. զ, ժ, խ, ղ, շ, ռ, ր, ս, վ եւ ա՛յլ բաղաձայններու պէս լ-ը համարուած է կրկնակ կամ կրկնաւոր (double) տառ՝ նայելով իր ձայնի երկարաձգման կամ թրթռացման կամ մէկէ աւելի ձայնակից տառերով հնչման.

    5. լծորդ է ղ-ի. օրինակ՝

‣ ղուղակ = լուղակ,
‣ լեղի = ղեղի,
‣ աղի = անլի, անալի,
‣ մառախուղ = մառախլապատ,
‣ ծիլ = ծիղ,
‣ ջիլ = ջիղ,
‣ ճապաղիլ = ծաւալիլ,
‣ ղենջակ = իբր՝ լանջակ, եւ այլն.

6. կարելի է լծորդ համարել նաեւ ր-ի հետ, կամ կը շփոթուի երբեմն ր-ի հետ՝ յատկապէս թլուատ մարդոց մօտ կամ մանուկներու խօսուածքին մէջ. օրինակ՝

‣ գուլպայ = գուրպայ.
‣ նկատի առնել նաեւ արեւելահայերէն տուել եմ բայը, որ արեւմտահայերէնի մէջ տուեր եմ ձեւով կը գործածուի:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 759

ՆՈՐ

(beta)

Գործածութիւն փորձնական 61 մէջբերում