(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Հայերէն բառարան - որդի
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Ձեւաբանութիւն

Գտնուած Բառաձեւեր

որդի → որդ
որդի → որդի
Որդի → Որդի
 Բառարան
որդի գոյական Մանչ զաւակ:
որդ գոյական Սողուն միջատ, ուտիճ (ալիւրի), ցեց (զգեստի):

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 365։


ՈՐԴԻ
գոյական մանչ զաւակ։

Դարձուածքներ
խորթ որդի
ուրջու։


ՈՐԴ
գոյական
    1. ճճի, բոտոտ։
    2. սողուն, զեռուն։
    3. (միջատներու՝) թրթուր։
    4. (արջառի մորթին տակ՝) երնջակ։

Դարձուածքներ
որթատունկի որդ
որթալուիճ։

պանիրի որդ
ակար, բաշխ։

ալիւրի որդ
ուտիճ։

լճեզրի մանր որդ
աժն։

զգեստեղէնի որդ
ցեց, մէց։

հողի՝ գետնի որդ
երկրմայր, լպրծուկ։

աղիքի երկայն որդ
երիզակ։

փայտի որդ
ոլոռն։

մետաքսաբեր որդ
շերամ։

պատենափակ որդ
հարսնեակ։

շողարձակ որդ
կայծոռիկ, փոսուռայ։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 392
ՆՈՐ
1. ՈՐԴԻ (որդւոյ, որդոց, կմ որդեաց, որդեօք), որդու, որդիք, որդոց կմ որդիներ, որդիների, ＋որդկերանք, որդկերանց, որդկերանցից
գոյական
    1. Արու զաւակ ծնողների նկատմամբ։
‣ Անուշը տասն որդի ունէր։
‣ Որդին ժառանգում էր հօր կարողութեան կէսը, իսկ կինը և աղջիկը՝ միւս կէսը։
‣ Մի քանի աղջիկ ունէր, բայց որդի չունէր, որ իրան յաջորդէր։

    2. Ընդհանրապէս՝ զաւակ, տղայ թէ աղջիկ։
‣ Հինգ որդի ունէր, երկուսը տղայ, երեքը աղջիկ։
‣ Բոլոր որդոցը լաւ կրթութիւն տուեց։
‣ Փափագում էր որդի ունենալ, տղայ կամ աղջիկ։

    3. (Եկեղեցական) Երրորդութեան անձերից մէկը, բանն աստուած։
‣ Հայր, որդի, հոգի սուրբ։
‣ Որդին անսկզբնակից է հօր։

⨀հին նշանակութիւն 4. Կենդանու ձագ։

Նմանութեամբ
    5. Հեռաւոր ծնունդ մէկի, սերունդ, զարմ։
‣ Ազգերը սովոր են իրանց կոչել որդի իրանց նախահօր, հրեաները կոչվում են որդիք Աբրահամու, հայերն իրանց կոչում են որդիք Հայկայ, որդիք Թորգոմայ, որդիք արամեանք։
‣ Մենք մեր նախահայրերի որդիներն ենք։

    6. Մարդը իւր հայրենիքի նկատմամբ, մի ազգի պատկանող անհատ՝ այդ ազգի նկատմամբ։
‣ Որդիք հայրենեաց։
‣ «Մեր հայրենիք… իւր որդիքը արդ կանչում է»։
‣ «Մինչ իմ որդիք… օտար աշխարհ յածում են»։

    7. (Եկեղեցական) Մարդը իւր եկեղեցու նկատմամբ, իբրև անդամ մի եկեղեցու։
‣ Սուրբ Էջմիածնի հարազատ որդին։

    8. Բարեկամական կոչում, որով չափահաս մարդը դիմում է ծանօթ կամ անծանօթ երիտասարդին, հոգեւորականը՝ աշխարհականին։
‣ Դու ո՛ւմ տնիցն ես, ո՛րդի։
‣ Որդի ջան, ձեռքս բռնիր, որ արխովն անց կենամ։
‣ Ո՛րդի, դու պէտք է հօրդ հնազանդիս, նա քո ծնողն է։

    9. Ընդհանուր մտքով՝ ժառանգ մի բանի, մի յատկութիւն ունեցող։
‣ Մեծ օջախի որդի է։
‣ Որդիք փառաց, Որդիք անօրէնութեան, Փառքի կամ փառաւոր ժառանգներ, անօրէն մարդիկ։

Դարձուածքներ
Որդի աստուծոյ
գոյական
    1. (Կրօնական) Քրիստոս։
    2. (Կրօնական) (Նոր Կտակարանում), բարեպաշտ՝ առաքինի մարդ։

Որդի սատանայի, Դժոխքի որդի
գոյական Չարագործ՝ անօրէն մարդ։

Հոգու որդի, Հոգէորդի
գոյական Տե՛ս Որդեգիր։

⨀հին բառ Որդի ի հօրէ
մակբայ Որդին հօրից (ստանալով), ժառանգաբար, յաջորդաբար։

Որդի մարդոյ
գոյական (Կրօնական) (Նոր Կտակարանում), այսպէս է կոչում իրան Քրիստոս։

Որդոց որդի (առաջ եկած յորդւոյ ցորդի՚ից)
մակբայ Որդուց որդուն անցնելով, սերունդէ սերունդ ժառանգաբար։
‣ Այս կալուածը թողնում եմ քեզ ու քո սերունդին, որդոց որդի ժառանգեցէք։
‣ Սա հին աւանդութիւն է, որ որդոց որդի պահպանվում է մեր մէջ։

Արէսի որդի, Մարսի որդի
գոյական Զինուորական։

Մուսաների որդի
գոյական Բանաստեղծ, գեղարուեստագէտ։

＋գաւառական բառ Որդուս արեւը վկայ, ＋գաւառական բառ Որդուս արեւը գիտենայ
Երդում որդու կեանքով։

Որդուդ խէրը չտեսնես
(անէծք, նզովք), Որդիդ մեռնի։
‣ Որդուդ խէրը չտեսնես՝ եթէ …

(Նոյնպէս իբրև երդում ասում են Որդուս խէրը չտեսնեմ՝ եթէ…)։


＋գաւառական բառ 2. Ո՛ՐԴԻ դիու, դիէն կմ դիանց (որ և դեհ)
գոյական 1. Որ կողմը, որ կողմը որ։
‣ Ասդին դարձայ, անդին դարձայ, որդին դարձայ՝ ճար չգտայ։
‣ Որդիէն (կամ որդեանց) ուզում ես բեր։
‣ Ո՞րդիդ կցաւի։

մակբայ 2. Ուր, որտեղ։
‣ «Բաղումըս ծիրան, բալէս ո՞րդի ա, Քաղեմ տամ իրան, բալէս ո՞րդի ա» (ժողովրդական երգ)։
‣ Ո՞րդի գտար նրան։
‣ «Միայն գիտեմ ոչ՝ ո՛րդիանց-որդի Ճանկը գըցեց գառան մորթի» (ո՞րտեղից, ինչ-որ տեղից)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1730
ՆՈՐ
(beta)
✽հազուադէպ բառ 1. ՈՐԴ (ի, աց)
գոյական Տե՛ս Որոթ, Ուրդ։


2. ՈՐԴ որդի, որդեր կմ որդներ,
⨀հին բառ ՈՐԴՆ (որդան, որդունք, որդանց)
գոյական

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1729
ՆՈՐ
(beta)
⨀հին բառ ՈՐԴՆ
գոյական Տե՛ս Որդ (2)։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1731
ՆՈՐ
(beta)
ՈՐԴԻ
գոյական
    1. ծնողներու արու զաւակ.

    2. ընդհանրապէս՝ զաւակ (մանչ կամ աղջիկ). երեխայ, տղայ, մանուկ.

    3. (Եկեղ.) Սուրբ Երրորդութեան անձերէն մէկը, Բանն Աստուած, Աստուածորդի.

    4. կենդանիի ձագ.

    5. (Գրաբար) մէկուն հեռաւոր ծնունդը. զարմ, ժառանգ, ծնունդ, սերունդ.

    6. ոեւէ հայրենիքի՝ ժողովուրդի զաւակ՝ ներկայացուցիչ. օրինակ՝
‣ «Մեր հայրենիք.... Իւր որդիքը արդ կանչում է»

    7. (Եկեղ.) եկեղեցւոյ անդամ՝ հաւատացեալ. օրինակ՝
‣ Հայաստանեայց եկեղեցւոյ որդիները.

    8. կոչական բառ, որով չափահաս՝ հասակաւոր մարդը կը դիմէ ծանօթ կամ անծանօթ մարդու մը, հոգեւորականը՝ աշխարհականին.

    9. նոյնը՝ իբրեւ չափահաս մարդու մը կողմէ ուղղուած երիտասարդի մը դիմելու մտերմական՝ բարեկամական ձեւ՝ եղանակ.

    10. (Փոխաբերական իմաստ) ընդհանուր միտքով՝ բանի մը ժառանգ, յատկութիւն մը ունեցող. օրինակ՝
‣ յեղափոխութեան որդիներ։

    11. ճարպիկ, վարպետ, հնարամիտ։

Տեսակներ
— Խորթ՝ ուրջու։

— Հոգէորդի՝ հոգիի զաւակ, հոգեզաւակ։

Դարձուածքներ
Որդի Աստուծոյ
    1. Քրիստոս.
    2. բարեպաշտ՝ առաքինի մարդ։

Որդի դժոխքի
Տե՛ս Որդի սատանայի։

Որդի ի Հօրէ
Որդին Հօրմէ (ստանալով), ժառանգաբար, յաջորադաբար:

Որդի մարդոյ
Քրիստոս ինքզինք այսպէս կը կոչէ (Նոր Կտակարան)։

Որդի Մարսի
զինուորական։

Որդի Մուսաներու
քերթող, բանաստեղծ:

Որդի սատանայի
չարագործ՝ անօրէն մարդ, սատանորդի, դժոխքի որդի.

Որդոց որդի
որդիէն որդիին անցնելով, սերունդէ սերունդ, ժառանգաբար:

Որդիիդ արեւը տեսնես
որդիդ ապրի եւ դուն վայելես։ Չտեսնես՝ որդիդ մեռնի (անէծք, նզովք)։

Որդիիդ խէրը՝ բարիքը տեսնես
    1. որդիիդ ծառայութիւնը՝ օժանդակութիւնը տեսնես.
    2. որդիդ թող ապրի։

Չտեսնես
    1. ծառայութիւնը չվայելես.
    2. թող մեռնի։

Որդիիս արեւը վկայ
որդիիս կեանքը վկայ (երդում)։

Որդիիս վրայ կ՚երդնում
ամենէն սիրելի անձին յիշատակումով՝ դիմացինին վստահութիւն ներշնչելու ձեւ (երդում):

Կայ նաեւ պայմանական ձեւը՝ Որդիիդ արեւը չտեսնես, եթէ. . . . : Կայ նաեւ երդման իմաստով, ենթակային հօրը կողմէ արտայայտուած, Որդիիս խէրը չտեսնեմ, եթէ սուտ կը խօսիմ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1882
ՆՈՐ
(beta)
ՈՐԴ,
ՈՐԴՆ
գոյական
    1. ընդհանուր անուն ստորին կենդանիներու, որոնք երկայնաձեւ՝ անողն՝ կակուղ՝ կծկուող մարմին ունին եւ անորոշ գլուխ: Կը շարժին մարմինը ճկելով եւ սողալով: Ճճի, ճճու, բոտոտ, ցեց, զեռուն, ուտիճ.

    2. միջատներու հարսնեակը.

    3. մարդու եւ կենդանիներու մէջ ապրող մակաբոյծ. երիզորդ.

    4. (Փոխաբերական իմաստ) չնչին՝ աննշան մարդ. մարդուկ, ոչնչութիւն.

    5. (Փոխաբերական իմաստ) մակաբոյծ (անձ).

    6. (Փոխաբերական իմաստ) մաշեցնող՝ տանջող բնոյթ. օրինակ՝
‣ նախանձի որդ.

ածական
    7. անհանդարտ, հանգիստ չնստող։

Տեսակներ
— Ալիւրի՝ ուտիճ։

— Աղիքի (երկայն)՝ երիզակ, երիզորդ, տափակ ճճի՝ որդ (Ֆրանսերէն tenia)։

— Արջառի մորթին տակ՝ երնջակ։

— Զգեստեղէնի՝ ցեց, մեց։

— Լճեզրի (մանր)՝ աժն:

— Հողի, գետնի՝ երկրմայր, լպրծուկ, անձրեւաորդ:

— Մետաքսաբեր՝ շերամ, հնդիկորդ:

— Միջատներու՝ թրթուր:

— Շողարձակ՝ կայծոռիկ, փոսուռայ:

— Որթատունկի՝ որթալուիճ (Ֆրանսերէն altise)։

— Պանիրի՝ ակար, բաշխ, մանրաորդ։

— Պատենափակ՝ հարսնեակ։

— Ցորենի՝ ցեց։

— Փայտի՝ ոլոռն:

— Փոքր՝ որդնուկ։

Բաղադրեալ Բայեր
Որդ իյնալ
չէզոք բայ որդոտիլ, որդնոտիլ։

Որդերու կեր դառնալ
չէզոք բայ մահանալ:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1881
ՆՈՐ
(beta)

Նման բառեր
որդիէ
որթի
 Գործածութիւն փորձնական 666 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը

Փնտռել «որդի» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2024 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 132 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com