Joseph Petrus Jooste

Prof. J.P. Jooste
Prof. dr. Piet Jooste
Naam	Joseph Petrus Jooste
Geboorte	4 Junie 1900 Philipstown, Kaapkolonie
Sterfte	17 Augustus 1995
Kerkverband	Gereformeerd
Gemeente(s)	Barkly-Oos/Dordrecht (1928–'31) Barkly-Oos/Elliot (1931) Bethulie (1931–'42) Bloemfontein-Wes (1942–'46)
Jare aktief	1881–1933
Kweekskool	Potchefstroom

Prof. dr. Joseph Petrus Jooste (noemnaam Piet, distrik Colesberg, Kaapkolonie, 4 Junie 1900 – 17 Augustus 1995) was van 1928 tot 1946 agtereenvolgens predikant in drie gemeentes van die Gereformeerde Kerk (GKSA) en daarna tot sy aftrede in 1970 hoogleraar aan dié kerkverband se Teologiese Skool op Potchefstroom.

Herkoms en opleiding

Die bestuur van die Gereformeerde Studentekorps Veritas Vincet, Potchefstroom, 1927. Voor: Jacs van Rooy, S. Spoelstra en J.P. Jooste. Agter: S. du Toit en A. Postma.

Jooste was die seun van Jakobus Andries Jooste en Francina Stefina Venter. Hy ontvang sy skoolopleiding op Philipstown. Op sy tuisdorp werk hy 'n jaar lank as bode of briewebesteller by die poskantoor en van 1916 tot 1919 in 'n prokureurskantoor in Pretoria. In dié tyd voel hy hom geroepe om vir predikant te leer en keer daarom terug Philipstown, waar hy in 1920 matrikuleer. In 1923 verwerf hy die B.A. en in 1926 die B.D. aan die PUK. In 1927 slaag hy in die kandidaatseksamen aan die Teologiese Skool van die GKSA, en in 1940 behaal hy die D.D.-graad aan die Universiteit van Suid-Afrika met 'n proefskrif oor "Die verhouding van kerk en staat aan die Kaap tot die helfte van die 19e eeu".

Loopbaan

Proff. S. du Toit, J.P Jooste, P.J.S. de Klerk, W.J. Snyman en SP van der Walt van die Teologiese Skool Potchefstroom.

Dié groepfoto met ds. Jooste, die kerkraad en deputate is geneem op die dag van sy afskeid van die Gereformeerde kerk Barkly-Oos, 14 November 1931.

Hy bedien agtereenvolgens die volgende gemeentes: Barkly-Oos en Dordrecht (1928–1931), Barkly-Oos en Elliot (1931), Bethulie (1931–1942) en Bloemfontein-Wes (1942–1946).

In 1946 is hy benoem as professor aan die Teologiese Skool hoofsaaklik vir kerkgeskiedenis en kerkreg. Van toe af is hy verskeie kere benoem as rektor van die Teologiese Skool en as dekaan van die Fakulteit Teologie aan die PU vir CHO. In 1949 verteenwoordig hy die Gereformeerde Kerk op die Ekumeniese Sinode van Amsterdam en dien as skriba in die moderamen van genoemde sinode. Hy bring by die geleentheid ook die groete oor namens die Suid-Afrikaanse kerke. Hy het besonderse vertroue geniet binne die Gereformeerde Kerkverband. Hy was 'n pligsgetroue en harde werker.

Voor aanvaarding van die professoraat het hy in die moderamen van verskeie sinodes gedien. Hy het in verskillende belangrike sinodale deputate-groepe gedien, onder meer dié vir die eeufees te Rustenburg en die sending. Op die eeufees te Rustenburg, 1959, het hy 'n rede gelewer oor die historiese agtergrond van die fees onder die titel "Na honderd jaar". Op maatskaplike gebied het hy besonderse belangstelling getoon in die onderwys en het tydens sy bediening in die gemeente Bethulie ook gedien as kommandant van die Voortrekkerkommando. In 1956 het hy saam met die destydse eerste minister, adv. J.G. Strijdom, as prediker by die Paardekraalfees opgetree.

Huwelikslewe

Professore van die Teologiese Skool Potchefstroom tydens die aftrede van prof. J.D. du Toit (Totius). Eerste ry: W.J. Snyman, J.D. du Toit, J.P. Jooste. Tweede ry: S. du Toit en P.J.S. de Klerk.

1930: Die Algemene Sinode van die GKSA in sitting op Burgersdorp. Eerste ry: S. van der Walt, Jacs van Rooy. Tweede ry: Dr. E. Venter, J.C. van der Walt, H.J. Venter, J.G.H. van der Walt, G.H.J. Kruger, W.J. Postma, W.J. Snyman, Dirk Postma, D.N. Kotzé, J.H. Boneschans, A. Duvenage. Derde ry: H.P.J. Pasch, N.H. van der Walt, W.J. de Klerk, T. Hamersma, J.A. van Rooy, J.V. Coetzee, D.P. du Plessis, H.S. van Jaarsveld en D.G. Venter. Vierde ry: H. du Plessis, A.S.E. Yssel, J.P. Jooste, A. Postma, I.D. Krüger, W.F. Venter, T.T. Spoelstra, F.P.J. Snyman, dr. P.J.S. de Klerk, prof. J.A. du Plessis, H.J.R. du Plessis, Derk Rumpff.

Die Nasionale Sinode van die GKSA van 1939 voor die Vrouemonument in Bloemfontein. Eerste ry: H.S. van Jaarsveld, F.N. Lion Cachet, W.J. Postma, B. de Klerk, H.J. Venter, J. van Rooy, P.W. van der Walt, P.G.W. Snyman. Tweede ry: N.H. van der Walt, J.G.H. van der Walt, D. Postma, dr. J.D. Du Toit, J.A. van Rooy, dr. C.J.H de Wet, dr. S.O. Los, dr. J.P. Jooste, J.V. Coetzee, I.D Krüger, J.C. van der Walt. Derde ry: J.P. van der Berg, G.H.J. Kruger, A.L Aucamp, M. Postma, J.M. de Wet, I.J. Lessing. Vierde ry: Jacs van Rooy, J.L. de Bruin, J.A. Schutte, A. Postma, E.L.J. Venter, D.G. Venter, J.L. Vorster, T.T. Spoelstra, Derk Rumpff, H. du Plessis. Vyfde ry: dr. B.J. de Klerk, P.J. de Klerk, J.J. Venter, J.H. Boneschans, L.S. van der Walt, S. du Toit, J.F. du Plooy, A.S.E. Yssel. Sesde ry: H.F.V. Kruger, P.J.S. de Klerk, D.N. Kotze, W.J. Snyman, W.F. Venter, S.P. van der Walt, J.W.J. van Ryssen, N.J. Snyman, B.R. Krüger, D.J. van der Walt.

Studente, dosente en besoekende predikante neem in April 1949 tydens die Sinode van die GKSA afskeid van Totius by die Teologiese Skool Potchefstroom. Eerste ry: D.F. Malan, G.P. Scheepers, C. Hatting, L.J. Botha, P.W. Buys, S.C.W. Duvenage, P.W. van der Walt, W.J. Postma, G.P.L. van der Linde, J.J.S. Venter, G.C.P. van der Vyver, M.J. Booyens, S.J. du Plessis, K.S. van Wyk de Vries. Tweede ry: J.V. Coetzee, P.J. Venter, P.J. Coetzee, J.W.J. van Ruyssen, D.J. van der Walt, H.G. Stoker, J.C. van der Walt, J.H. Boneschans, prof. J.D. du Toit, B.J. de Klerk, D.G Venter, A.S.E. Yssel, H.S. van Jaarsveld, H.J. Venter, D.N. Kotzé, N.T. Snyman. Derde ry: D.C.S. van der Merwe, B.R. Krüger, J. Postma, R.S.J. van Wyk, M. Postma, J.L. de Bruin, C.E.G. Malan, J.J.H. Booysen, B.J. de Klerk, A.L. Aucamp, J.A. Schutte, I.J. van der Walt, L.S. Van der Walt, S. du Toit, A. Duvenage, W.J. Snyman, P.J.S. de Klerk, T.T. Spoelstra.Vierde ry: D.J. Delport, J.L. Vorster, J.P. Jooste, A.A. Venter, J.F. du Plooy, H.F.V. Kruger, Jacs Vvan Rooy, I.J. Lessing, J.M. de Wet, S.P. van der Walt, P.J. de Klerk.

Kuratore en professore van die Teologiese Skool Potchefstroom, 1968. Voorste ry. Ds. I.J. Lessing, prof. S.P. van der Walt, ds. A.A. Venter, prof. G.C.P. van der Vyver, ds. J. Postma. Tweede ry: Prof. J.P. Jooste, ds. T. Steyn, dr. B. Spoelstra, ds. M. Postma, proff. H. du Plessis, S.J. van der Walt, prof. W.J. Snyman. Derde ry: di. L.J. Buys, B.J. Lombard, J.F. du Plooy, dr. K.S. van Wyk de Vries, prof. S. du Toit.

In 1928 het hy in die huwelik getree met Hermia de Wet. Uit die huwelik is vyf kinders gebore, onder wie ds. J.A. Jooste (van 1955 tot aftrede in 1994 agtereenvolgens predikant van Koffiefontein, Windhoek, Burgersdorp en Noordrand.

Skryfwerk

Uit prof. dr. Jooste se pen het onder meer verskyn: Die verhouding tussen kerk en staat aan die Kaap tot die helfte van die 19e eeu; Die Geskiedenis van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika (1859— 1959); Kom in sy voorhowe; Studiegids vir Kategetiek. Hierbenewens het etlike artikels van hom in druk verskyn en het hy as medewerker bydraes gelewer tot die gedenkboeke van die gemeentes Burgersdorp, Colesberg, Philipstown en Lichtenburg.

Waardering

Ná prof. Jooste se aftrede het prof. dr. G.C.P. van der Vyver oor hom geskryf: "Die Here het op 4 Junie 1900 'n besondere gawe aan verbondsouers en deur hulle aan sy kerk en aan Suid-Afrika gegee. Wat staan voorop by waardering van hierdie ryk begenadigde mens? Hy was 'n pligsgetroue, roepingsbewuste arbeider in die wingerd van sy Here. In sy studeerkamer was hy tuis. Studie was sy lus en sy lewe. En in die omgang is hy die nederige, vriendelike broer onder broers. Hoe kan dit anders? Hy wil niks anders wees nie as 'n dienskneg, 'n dienskneg wat net uit genade lewe."

Prof. Jooste se seun ds. Koos Jooste (geb. 24 September 1929) was predikant van die Gereformeerde Kerke Koffiefontein 1955–1959, Windhoek 1959–1962, Burgersdorp 1962–1967 en Noordrand 1967–1994. Hy is oorlede op 17 Maart 2021.

Bronne

• (af) Van der Vyver, dr. G.C.P. 1969. My erfenis is vir my mooi. Potchefstroom: Kalvyn Jubileum Boekfonds.
• (af) Vogel, Willem (voorsitter van redaksiekommissie). 2013. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2013. Potchefstroom: Administratiewe Buro.