Kalgoorlie
Kalgoorlie | |
|---|---|
 | |
 Ligging van Kalgoorlie in Wes-Australië | |
| Koördinate: 30°44′56″S 121°27′58″O / 30.74889°S 121.46611°O | |
| Staat |  Australië |
| Deelstaat |  Wes-Australië |
| Stigting | 1893 |
| Oppervlak | |
| • Totaal | 103,1 km2 (39,8 vk. myl) |
| Hoogte | 468 m (1 535 ft) |
| Bevolking | |
| • Totaal | 33 000 |
| • Digtheid | 273,9/km2 (709,4/vk. myl) |
| Tydsone | UTC+8 (AWST) |
Kalgoorlie-Boulder is 'n Wes-Australiese stad sowat 595 km oos-noordoos van Perth geleë is in die Oostelike Goudvelde van Wes-Australië. Die stad is in 1893 gestig tydens die Yilgarn-Goldfields goudstormloop en is naby aan die sogenaamde "Goue Myl".
Kalgoorlie-Boulder het amptelik stadstatus verkry met die samesmelting van die dorp Kalgoorlie en die Boulder Graafskap in 1989. Die stad het 'n bevolking van 28 246 mense, wat dit die grootste nedersetting in die Goldfields-Esperance streek maak en die vyfde grootste in Wes-Australië. Hierdie bevolkingsyfer word dikwels deur die plaaslike owerheid betwis wat meen dat die bevolking van die dorp ver oor 30 000 is en dat die sensus-syfers oor die algemeen nie die veranderende bevolkingsaard van die dorp in ag neem nie (gereelde trekarbeiders).
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Die naam Kalgoorlie is afgelei vanuit die Wangai woord Karlkurla, wat "plek van die sypere" (Die sypeer is 'n plant wat ook soms as die bospiesang bekend staan). In Junie van 1893 het die prospekteerders Paddy Hannan, Tom Flanagan en Dan O'Shea na Mount Youle gereis toe een van hulle perde 'n skoen verloor het. Tydens die gevolglike onderbreking van hul reis het die mans tekens van goud in die omgewing opgemerk en besluit om daar te bly. Op 17 Junie 1893 het Hamman om 'n kleim aansoek gedoen wat daartoe gelei het dat honderde mans na die gebied gestroom het op soek na goud en so is die dorp, wat oorspronklik as Hannan's bekend gestaan het gebore.[1] Die myn van goud saam met ander metale soos nikkel is sedertdien 'n groot bedryf in Kalgoorlie en vandag is 'n kwart van die dorp se inwoners betrokke by die mynbedrywighede en maak mynbou ook 'n beduidende deel van die dorp se inkomste uit. Die gebied rondom die dorp waar die groot goudmyne aangetref word, word dikwels na as die Goue Myl verwys en word beskou as van die rykste neerslae per vierkante kilometer ter wêreld. Die dorp se bevolking was omtrent 30 000 in 1903 en het verder gegroei met die stigting van die nabygeleë Boulder.
Die nou spoor van die Wes-Australiese spoorweë het die dorp in 1896 bereik en was daar 'n gereelde trein genaamd The Westland wat tussen die dorp en Perth gereis het tot in die 1970's. In 1917 is 'n standaard wydte spoorlyn, die Trans-Australian Railway voltooi wat Kalgoorlie met Port Augusta in Suid-Australië oor 2000 km se woestyn verbind het. Die spoorlyn het dus sodoende die dorp met die oostelike deelstate verbind. Die standardisering van die spoorweg na Perth in 1968 het die Sydney-Perth spoorlyn voltooi wat dit moontlik gemaak het om vanaf Perth tot in Sydney te reis. Die Indian Pacific spoordiens is kort daarna begin. Die Goldfields gebied het 'n bevolkingsontploffing beleef met soveel as 200 000 mense, hoofsaaklik prospekteerders. Die gebied het berug geword as die wilde weste van Australië met vele rampokkers en prostitute. Die skielike toename in die bevolking het gelei tot 'n voorstel vir 'n nuwe staat genaamd Auralia, maar die gebied het vinnig leeggeloop na die goudstormloop en is die planne nie deurgevoer nie.
Plekke en besienswaardighede wat die dorp beroemd of berug gemaak is sluit in die Goldfields Watervoorsieningskema wat deur C.Y. O'Connor ontwerp is en wat vars water vanaf Mundaring naby Perth inbring; sy Hay Street bordele (die straat is skynbaar na Hay Street in Perth vernoem; sy two-up skool ('n dobbelspel); die Goldfields spoorlyn; die Kalgoorlie Stadsaal; die Paddy Hannan standbeeld/fontein; die Super Pit goudmyn en Mount Charlotte se uitkykpunt. Die hoofstraat is Hannan Street en is vernoem na die dorp se stigter. Een van die berugte eertydse bordele dien ook as 'n museum en is 'n groot nasionale trekpleister vir toeriste.
Kalgoorlie en die omliggende distrik was bedien deur 'n uitgebreide versameling van spoor- en tremlyne wat voorsiening gemaak het vir passasier- asook vragvervoer.[2]