Rakfisk
 | Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
|
Hierdie artikel bevat nie ’n bronnelys nie, wat beteken dat die inhoud nie geverifieer kan word nie. Enige bevraagtekende inligting mag dus ook mettertyd verwyder word. Help Wikipedia deur betroubare bronne tot die artikel by te voeg. |
Rakfisk (Noors: [rɑːkˈfisk]) is 'n tradisionele Noorweegse visgereg wat deur gisting in pekelwater voorberei word. Rakfisk word normaalweg met varswaterspesies soos forel, salm, kar, vlagsalm en witvis gemaak en minder gereeld ook van ander spesies soos baars en haring. In Noorweë word meeste Rakfisk van gekweekte reënboogforel gemaak. Sommige meer eksklusiewe Rakfisk word van bergforel gemaak waarvan die mees gesogte tipe te perd uit die berge vervoer word. Rakfisk word rou geëet op lefse (sagte platbrood) of flatbrød, (harde platbrood), gewoonlik saam met rou uie, preie, suurroom, botter en gekookte aartappels. Verwante geregte sluit in surströmming wat in Swede van haring op 'n soortgelyke wyse gemaak word en hákarl uit Ysland van gegiste haai.
Die gistingsproses is beide 'n metode om vis “gaar” te maak en dit te bewaar. Die vis in die herfs gesout en in lae in vaatjies gepak en met pekel water bedek sodat dit voor Kersfees ten volle gefermenteer is. “Raking” behels die gisting van voedsel volgens 'n proses waar die bestanddele aan die omgewing blootgestel word sodat ensieme van mikro-organismes beheerde biochemiese veranderinge in die voedsel bewerkstellig. Hierdie proses vertoon heelwat ooreenkomste met die proses waarvolgens kaas gemaak word. Noors: Graving of Sweeds: gravning van vis is 'n verwante, maar vinniger, proses waarvolgens gravlax voorberei word. Graving is egter nie 'n fermentasie proses nie, maar geskied deur outolise (selfvertering) waar die visvleis se eie ensieme die werk doen wat in raking deur mikro-organismes se ensieme gedoen word. Vis wat deur graving gepekel is en gefermenteerde vis kom tot 'n mate ooreen in smaak en tekstuur, amper soos die verskil tussen 'n vars kaas en' n verouderde kaas. Raking is is dus 'n mikrobiologiese proses, gewoonlik met melksuurbakterieë, terwyl die graving 'n proses is waarin mikro-organismes nie 'n rol speel nie.
In die boonste Valdres-distrik word die naam rakfisk gebruik, 'n benaming wat nou die mees algemene is. In die naburige vallei, Hallingdal, en in plattelandse dorpies soos Ringerike word die naam rakafisk algemeen in gesproke taal gebruik. In Gudbrandsdalen word die naam råkåfisk gebruik.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Rakfisk.- Rakfisk (no)
