Paul Hermann Müller
Dr Paul Hermann Müller (* 12. Jänner 1899 z Oute/Soledurn; † 13. Oktober 1965 z Basel) isch e Schwyzer Chemiker gsii.
Em Paul Hermann Müller sy Vater het as Chaufmann bi dr Schwyzer Bahn gschafft. Ase chlai het er z Lenzburg (Kanton Aargau) gläbt, voreb d Familie uf Basel zogen isch. Do isch dr Paul Hermann Müller uf di Frei Evangelisch Volksschuel gange, speter uf di Unter un di Ober Realschuel. Wäge schlächte Note isch er 1916 ab dr Obere Realschuel gange un het zwai johr as Laborant bi dr Cellonitgesellschaft Dreyfuss & Cie. un dr Firma Lonza gschafft. Vu 1918 bis 1919 isch er wider uf d Realschuel go d Matura z mache. Ab em Wintersemeschter 1919/1920 het er an dr Universität Basel im Hauptfach Chemy studiert, in dr Näbefächer Physik un Botanik. Dr Müller het anne 1925 bim Friedrich Fichter (1869–1952) mit Summa cum laude iber Chemische und elektrochemische Oxydation des as.m-Xylidins und seines Mono- und Di-Methylderivats promoviert.
Am 25. Mai 1925 het dr Paul Hermann Müller as Forschigschemiker bi dr J.R. Geigy AG z Basel aagfange. do het er si zerscht mit pflanzligen un synthetische Farbstoff bscheftigt, derno mit synthetische Gärbstoff. Ab 1935 het mer bi Geigy au no Textil- un Pflanzeschutzmittel gsuecht. Dr Müller het e quäcksilberfrei Sootguetbaizmittel entwicklet. As Mitglid vun ere Arbetsgruppe vum Geigy-Forschigslaiter Paul Läuger het er im Spotjohr 1939 entdeckt, ass mer DDT as Insektizid cha yysetze.[1]
Anne 1948 het dr Müller „fir d Entdeckig vu dr starke Wirkig vu DDT al Kontaktgift gege mehreri Arthropode (Gliderfießer)“ dr Nobelbryys fir Medizin. S isch s erscht Mol, ass dää Bryys an e Nitmediziner vergee woren isch.
Dr Müller het bis zue syre Pensionierig 1961 fir Geigy gschafft, ab 1946 as Vizedirektor, ab 1959 as stellverdrättende Direktor.[2]
Dr Paul Hermann Müller isch syter anne 1927 mit dr Friedel Rüegsegger ghyrote gsii. Us dr Eh sin zwee Sihn un ai Dochter firigange..[1]
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Informatione vu dr Nobelstiftig zue dr Pryysverleihig 1948 an Paul Hermann Müller (änglisch) un Bankettrede (dytsch)
- Marcel H. Bickel: Müller, Paul Hermann. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- August W. Holldorf: Müller, Paul. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 18, Duncker & Humblot, Berlin 1997, ISBN 3-428-00199-0, S. 466 f.
Fueßnote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ 1,0 1,1 Christian Simon: DDT – Kulturgeschichte einer chemischen Verbindung. Christoph Merian Verlag, Basel, 1999, ISBN 3-85616-114-7
- ↑ Lukas Straumann: Nützliche Schädlinge. Chronos Verlag, Zürich, 2005, ISBN 3-0340-0695-0
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Paul_Hermann_Müller“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |