(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Sistema immunitario - Biquipedia, a enciclopedia libre Ir al contenido

Sistema immunitario

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Una imachen de microscopio electronico de rastreyo d'un neutrofilo individual (en amariello), minchando-se bacterias d'antrax (en narancha).
A linia blanca equivale a 5 micrometros.

O sistema immunitario ye o conchunto de mecanismos d'un organismo que lo protechen contra as malautías por meyo d'a identificación y a eliminación de patochenos y celulas tumorals. Detecta una gran variedat d'achents, dende virus dica cucos parasitos, y cal que los diferencie d'as celulas y os teixitos saludables propios de l'organismo ta funcionar correctament. A detección ye complicata, ya que os patochenos evolucionan ascape, creyando adaptacions que lis ocultan d'o sistema immunitario y lis permiten infectar con exito os suyos güespes.

Ta sobrevivir a iste reuto, han evolucionato a-saber-los mecanismos adedicatos a reconoixer y neutralizar os patochenos. Mesmo bels organismos unicelulars sencillos como as eubacterias tienen sistemas enzimaticos que lis protechen contra infeccions viricas. Atros sistemas immunitarios basicos evolucionoron en os eucariotas ancestrals y encara existen en os suyos descendients mudernos, como as plantas, os peixes, os reptils y os insectos. Istos mecanismos encluyen peptidos antimicrobians ditos defensinas, a fagocitosi y o sistema d'o complemento.

Os vertebratos, como os humans, tienen sistemas esfensivos encara mas sofisticatos.[1] O sistema immunitario d'os vertebraus ye formato por muitos tipos de proteínas, celulas, organos y teixitos, que interactuan en un rete elaborato y dinamico. En os vertebratos superiors a sistema immunitario ye formau por celulas orichinadas en o miollo osio royo y que son presents en diferents liquidos d'o medio interno (sangre, limfa, ecetra). Os principals organos que participan en o sistema immunitario d'os vertebraus superiors son as amigdalas, o timo, os ganglios limfaticos, os vasos limfaticos, a mielsa, as placas de Peyer d'o bodiello, l'apéndiz y o miollo osio royo.[2]

Como parti d'ista respuesta immunitaria mas complexa, o sistema immunitario humán s'adapta a o largo d'o tiempo ta reconoixer patochenos especificos de manera mas eficient. Iste proceso se diz "immunidat adaptativa" u "immunidat adquirida" y creya una memoria immunitaria. A respuesta immunitaria creyata a partir d'una respuesta primaria a un patocheno determinato ofreixe una respuesta amillorata a enfrentamientos secundarios con iste mesmo patocheno determinato. Iste proceso d'immunidat adquirita ye l'alazet d'a vacunación.

Os trestuques d'o sistema immunitario pueden prevocar malautías. As malautías d'immunodeficiencia se producen cuan o sistema immunitario ye menos activo d'o normal, resultando en infeccions recurrents y potencialment letals. A immunodeficiencia puet estar o resultau d'una malautía chenetica, como por eixemplo a immunodeficiencia combinata grieu, u puet estar causata por farmacos u una infección, como por eixemplo la d'o sindrome d'immunodeficiencia adquirita (SIDA), prevocata por o retrovirus VIH. D'atra man, as malautías d'autoimmunitat pasan cuan un sistema immunitario hiperactivo ataca teixitos normals com si fuesen organismos allens. Bellas malautías autoimmunitarias habituals encluyen l'artritis reumatoide, a diabetis mellitus tipo 1 y o lupus eritematoso sistemico. A immunolochía cubre o estudio de toz os aspectos d'o sistema immunitario que tienen una relevancia especial ta a salut y as malautías humanas. S'aspera que a investigación en iste campo chugue un papel important en a promoción d'a salut y o tractamiento de malautías.

Enlaces externos[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Beck, Gail S. Habicht (Noviembre de 1996). "Immunity and the Invertebrates" (PDF). Scientific American: 60–66. Consultato lo 01-01-2007.
  2. (es) Rafael Sendra, Xavier Varela: Biología. Editorial Ecir, 2003, p 383.