(Translated by https://www.hiragana.jp/)
El Niño - Biquipedia, a enciclopedia libre Ir al contenido

El Niño

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Oscilación d'o Sud El Niño.

En climatolochía se diz El Niño (en aragonés literalment "O Nino") a un sindrome climatico, erraticament ciclico, que ye prevocato por un cambio en os patrons de movimientos d'as masas d'aire, fendo en consecuencia que i haiga un retardo en a cinetica d'as corrients marinas "normals", y prevocando lo escalfamiento d'as auguas sudamericanas; fendo desastres d'escala global, afectando mas que mas a America d'o Sud, Indonesia y Australia.

O nombre de "El Niño" se debe a pescataires d'o puerto de Paita a lo norte de Perú que observoron que as auguas d'o sistema de Corrients Peruana u Corrient de Humboldt, que recorre de sud a norte as costas de Perú y Chile, se calentaban en a epoca d'as fiestas de Nadal y allora os bancos de peixes fuyiban enta o sud, debito a una corrient calient que procedeba d'o Golfo de Guayaquil (Ecuador). A iste fenomeno li dicioron Corrient d'o Niño, por o Nino Chesús.

O nombre cientifico d'o fenomeno ye Oscilación d'o Sud El Niño (El Niño-Southern Oscillation, ENSO, por as suyas siglas en anglés). Ye un fenomeno con mas d'once milenios d'historia climatica. As condicions contrarias a l'ENSO esdevien en o fenomeno de La Niña que frecuenment sucede dimpués d'iste.

En a costa pacifica de Sudamerica no se produce afloramiento de nutrients dende o fondón oceanico mientres periodos d'El Niño, afectando negativament a la producción fotosintetica en o fitoplancton.[1]

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. (es) Diodora Calvo Aldea, Maria Teresa Molina Álvarez, Joaquín Salvachúa Rodríguez: Ciencias de la tierra y medioambientales. 2º Bachilleraro. 2010 McGraw-Hill, pp 104-105, 208-209

Bibliografía

[editar | modificar o codigo]

Se veiga tamién

[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos

[editar | modificar o codigo]