Porrima
Porrima ye'l nome de la estrella
Nome
editarEl nome de Porrima, proveniente del llatín, alude a una diosa de la mitoloxía romana que xunto a Postversa, yera una de los dos ayudantes de Carmenta, la diosa del partu y la profecía. Invocar por que previniera y protexera los partos normales, aquellos nos que'l ñácaru nacía de cabeza. Nel sieglu II esta estrella yera conocida por Aulus Gellius como Prorsa y Prosa.[11]
Na antigua Babilonia señalaba la decimonovena constelación eclíptica, Shur-mahrū-shirū, y a títulu individual yera llamada Kakkab Dan-nu, la Estrella del Héroe». En China recibía'l nome de Shang Seang, el «Altu Ministru d'Estáu».[12]
Carauterístiques físiques
editarPorrima ye una estrella binaria compuesta por dos estrelles de magnitú aparente +3,48 y +3,50 práuticamente idéntiques. Dambes son estrelles blanques de la secuencia principal de tipu espectral F0V[13] [14] y 7100 K de temperatura superficial. La lluminosidá de caúna d'elles ye unes 4 vegaes mayor que la lluminosidá solar y tienen un diámetru un 20% más grande que'l del Sol. Caúna d'elles tien una masa averada de 1,4 mases solares y la edá del sistema envalórase en 1700 millones d'años.[15] A diferencia d'estrelles como'l Sol onde la fusión nuclear d'hidróxenu en heliu produzse fundamentalmente pola cadena protón-protón, n'estrelles cola masa de Porrima A y B el ciclu CNO ye la fonte d'enerxía predominante.[16]
El periodu orbital del sistema ye de 169 años y el planu orbital ta inclináu 31º respectu al planu del cielu. Anque la separación media ente dambes ye de 43 UA —pocu más de la distancia esistente ente Plutón y el Sol—, l'alta escentricidá de la órbita fai qu'ésta bazcuye ente 5 y 81 UA. El postreru periastru —mínima separación ente componentes— tuvo llugar en 2005.[16]
Porrima foi una de les primeres estrelles dobles descubiertes. Un misioneru na India, de nome Richaud, afayó'l so duplicidá en 1689. William Herschel midió'l so ángulu de posición en 1781, y el so fíu, John Herschel, calculó'l so órbita en 1833.[17] Hasta l'empiezu de la década de 1990 yera un oxetu fácil pa los astrónomos aficionaos, pero la distancia aparente del sistema foi menguando hasta l'añu 2005, a partir del cual vuelve aumentar.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Catálogo de Estrellas Dobles Washington.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Afirmao en: SIMBAD.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Afirmao en: Gaia EDR3. Stated in source according to: SIMBAD. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 3 avientu 2020.
- ↑ Afirmao en: Gaia DR3. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 13 xunu 2022.
- ↑ «UBVRIJKL photometry of the bright stars». Communications of the Lunar and Planetary Laboratory: páxs. 99. 1966.
- ↑ D. Montes (setiembre 2010). «Chromospheric activity and rotation of FGK stars in the solar vicinity» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics: páxs. 79–79. doi: .
- ↑ D. Montes (ochobre 2010). «A spectroscopy study of nearby late-type stars, possible members of stellar kinematic groups» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics: páxs. A12. doi: .
- ↑ «Lithium abundance patterns of late-F stars: an in-depth analysis of the lithium desert» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics: páxs. 55–55. 12 xunu 2018. doi: .
- ↑ J. Ostrowski (19 febreru 2016). «Spectroscopic survey of
γ Doradus stars – I. Comprehensive atmospheric parameters and abundance analysis ofγ Doradus stars» (n'inglés). Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (3): páxs. 2307–2322. doi: . - ↑ «The 500 Brightest Stars in the Sky (Ashland Astronomy Studio)». Archiváu dende l'orixinal, el 2012-12-30.
- ↑ Porrima (The Fixed Stars)
- ↑ Allen, Richard Hinckley (1889). «Virgu», Courier Dover Publications: Star Names — Their Lore and Meaning (n'inglés), páx. 563. ISBN 0-486-21079-0. Consultáu'l 19 de setiembre de 2010.
- ↑ HR 4825 -- Star in double system (SIMBAD)
- ↑ HR 4826 -- Star in double system (SIMBAD)
- ↑ Holmberg, J.; Nordström, B.; Andersen, J. (2009). «The Geneva-Copenhagen survey of the solar neighbourhood. III. Improved distances, ages, and kinematics». Astronomy and Astrophysics 501 (3). páxs. 941-947 (Tabla consultada en CDS). http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2009A%26A...501..941H&db_key=AST&nosetcookie=1.
- ↑ 16,0 16,1 Porrima (Stars, Jim Kaler)
- ↑ «Double stars to follow (Prairie Astronomy Club)». Archiváu dende l'orixinal, el 2008-05-09.