Ver la fonte de Hamburgu

{{Llocalidá}}

'''Hamburgu''' (''Hamburg'' n'[[idioma alemán|alemán]]; pronunciación alemana: {{audiu|GeoTrinity_Hamburg.ogg|{{AFI|[ˈham.bʊʁk]}}}}, [[dialectu hamburgués|pronunciación llocal]]: {{audiu|GeoTrinity_Hamburch.ogg|{{AFI|[ˈham.bʊɪç]}}}}; ''Hamborg'' en [[baxu alemán]], pronunciáu: {{audiu|GT_Hamborch.ogg|{{AFI|[ˈham.bɔːx]}}}}) ye una ciudá asitiada al norte d'[[Alemaña]]. La ciudá forma'l so propiu [[estaos d'Alemaña|estáu federáu]], con una estensión de 755&nbsp;[[km²]]. A finales d'agostu de 2016 tenía 1.860.759 habitantes (5,3 millones nel [[área metropolitana d'Hamburgu]], qu'inclúi partes de los estaos vecinos de [[Baxa Saxonia]] y [[Schleswig-Holstein]]), lo que la convertía na segunda ciudá más poblada n'Alemaña dempués de [[Berlín]],<ref>{{Cita web |url= http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,1192921,00.html |títulu= Hamburgu: legendario escenario porteño |fecha=15 d'abril de 2006 |obra= [[Deutsche Welle]] |fechaaccesu=30 de payares de 2007}}</ref> la tercera d'[[Europa Central]] y la [[Demografía de la Unión Europea#Ciudaes|séptima de la Unión Europea]]. Amás, el so puertu ye'l segundu más grande d'[[Europa]], detrás del de [[Rotterdam]], y el novenu del mundu. Atopar a 290 quilómetros de la capital del país, la ciudá de Berlín.

El nome completu d'Hamburgu ye «Ciudá llibre y hanseática d'Hamburgu» (''Freie und Hansestadt Hamburg'' n'alemán).<ref name=constitution>{{Cita web |url=http://www.landesrecht.hamburg.de/jportal/portal/page/bshaprod.psml?st=lr |títulu=Verfassung der Freien und Hansestadt Hamburg |editor=Constitución d'Hamburgu |fechaaccesu=13 d'agostu de 2008 |idioma=alemán}}</ref> Esto debe a la so historia como miembru de la [[Lliga Hanseática|lliga medieval hanseática]] y como [[Ciudá Imperial Llibre]] del [[Sacru Imperiu Romanu Xermánicu]], y tamién pol fechu de que ye una ciudá tar y uno de los dieciséis estaos federaos d'Alemaña.

== Historia ==
{{AP|Historia d'Hamburgu}}
=== Edá Media ===
El primer nome históricu de la ciudá foi, según informes de [[Claudio Ptolomeo]] (c. 100–c. 170), Treva. Los oríxenes d'Hamburgu remontar al añu [[808|808 d. C.]], nel que [[Carlomagno]] mandó construyir el castiellu ''Hammaburg'', dende'l que se xixilaba la zona al norte del [[ríu Elba]], onde ''burgu'' significa castiellu. El términu ''Hamma'' sigue siendo inciertu,<ref>{{Obra citada |apellíu1=Verg |nome1=Erich |apellíu2=Verg |nome2=Martin |añu=2007 |títulu=Das Abenteuer das Hamburg heißt |edición=4ª |llugar=Hamburgu |editorial=Eller&Richter |idioma=alemán |isbn=9783831901371 |páxina=8}}</ref> como l'allugamientu d'esti castiellu.<ref>{{Cita noticia |títulu=Hammaburg – der großy Irrtum |url=http://www.abendblatt.de/daten/2007/12/12/826430.html |fecha=12 d'avientu de 2007 |obra=Hamburger Abendblatt |fechaaccesu=30 de setiembre de 2008}}</ref>

Nel añu [[831]] [[Ludovico Pío]] crea la diócesis d'Hamburgu y nel añu [[834]], Hamburgu foi designada la sede d'un [[Archidiócesis de Bremen|obispáu católicu]], que'l so primer obispu, ''Ansgar'' ([[Óscar (santu)|Óscar]]), foi conocíu como l'apóstol del Norte. Dos años más tarde, Hamburgu, [[Bremen]] foi incorporáu al obispáu de Hamburgu.<ref name=verg15>Verg, p. 15.</ref> Por cuenta de la so situación privilexada, fueron asitiándose en Hamburgu numberosos habitantes, que se dedicaron mayoritariamente al comerciu y a la pesca.

[[Ficheru:Seal City of Hamburg 1241 replica.jpg|miniatura|left|Sellu de Hamburgu en 1241.]]

Hamburgu foi destruyida y ocupada en delles ocasiones. Nel 845, una flota de 600 barcos [[viquingu|viquingos]] llegó pel ríu Elba hasta Hamburgu y destruyir. Nesi momentu yera una ciudá d'alredor de 500 habitantes.<ref name=verg15>Verg, p. 15.</ref> Nel 1030, la ciudá foi amburada pol rei [[Miecislao II Lampert de Polonia|Miecislao II]] de [[Polonia]]. [[Valdemar II de Dinamarca]] asaltó y ocupó en 1201 y en 1214 la ciudá. Hubo delles quemes de gran magnitú, los más notables fueron los de 1284 y 1842. En 1842, alredor d'una cuarta parte de la ciudá foi destruyida na «Gran quema». Esta quema empecipiar na nueche del 4 de mayu de 1842 y escastóse el 8 de mayu. Destruyó tres ilesies, el conceyu, y munchos otros edificios, mató a 51 persones, y dexó a unes 20.000 ensin llar. La reconstrucción tardó más de 40 años.

En 1189 [[Federico I Barbarroja]] concedió a Hamburgu la carta de condición de [[Ciudá Imperial Llibre]] y l'accesu llibre d'impuestos hasta'l Baxu Elba y el Mar del Norte. Esta carta, xunto cola proximidá de Hamburgu a les principales rutes comerciales del Mar del Norte y Mar Bálticu, dexó a la ciudá ser un importante puertu del norte d'Europa. La so alianza comercial con [[Lübeck]] en 1241 marca l'orixe y esencia de la poderosa [[Lliga Hanseática]]. Inda güei Hamburgu ostenta con arguyu'l títulu de ciudá hanseática. Nel so escudu puede entá trate'l castiellu Hammerburg coles puertes zarraes, lo cual simboliza la soberanía de la ciudá de Hamburgu. El 8 de payares de 1266 un contratu ente [[Enrique III d'Inglaterra|Enrique III]] y Hamburgu dexó-yos establecer un ''hanse'' en Londres. Esta foi la primer vegada na historia en que se menta la pallabra ''hanse'' pal gremiu comercial hanseáticu.<ref name=verg30>Verg, p. 30.</ref> La primer descripción de los derechos civiles, el derechu penal y procesal pa una ciudá n'Alemaña n'idioma alemán, la ''Ordeelbook'' (''Ordeel'': 'frase') foi escrita pol abogáu del Senáu ''Jordan von Boitzenburg'' en 1270.<ref>{{Obra citada |títulu=The Medieval Origins of Modern Llegal Education: Between Church and State |nome=David S. |apellíu=Clark |pub-periódica=The American Journal of Comparative Law |volume=vol. 35, nᵘ 4 |fecha=1987 |páxines=653-719. |editorial=American Society of Comparative Law}}</ref> El 10 d'agostu de 1410 causó conmoción civil, un compromisu (n'alemán: ''Rezeß'', lliteralmente 'retirada'). Ye considerada como la primer constitución de la ciudá de Hamburgu.<ref>Verg, p. 39.</ref>

=== Edá Moderna ===
[[Ficheru:Hamburg um 1600 Brook.jpg|miniatura|left|Hamburgu hacia 1600.]]

En 1529, la ciudá adoptó'l [[luteranismu]], y darréu recibió abellugaos protestantes procedentes de los [[Países Baxos]] y [[Francia]], y, nel sieglu XVII, de xudíos [[pueblu sefardín|sefardinos]] de [[Portugal]]. Hamburgu foi de volao anexonada por [[Napoleón Bonaparte|Napoleón I]]. Les fuercies ruses del xeneral [[Levin August von Bennigsen|Bennigsen]] lliberaron la ciudá en 1814. En 1860, l'estáu de Hamburgu estableció una constitución republicana. Hamburgu foi un estáu independiente de la [[Confederación Xermánica]] (1815-1866), la [[Federación Alemana del Norte]] (1866-1871), l'[[Imperiu Alemán]] (1871-1918) y mientres el periodu de la [[República de Weimar]] (1919-1933). Mientres el [[Alemaña nacionalsocialista|réxime nacionalsocialista]] foi un ''Gau'' dende 1934 hasta 1945. Dempués de la Segunda Guerra Mundial en Hamburgu foi la [[Zones d'ocupación aliada n'Alemaña|zona d'ocupación británica]] y convirtióse n'estáu n'[[Alemaña Occidental]] na [[Alemaña|República Federal d'Alemaña]] dende 1949.

Mientres la primer metá del [[sieglu XIX]], una diosa patrona de Hamburgu con nome en llatín ''Hammonia'' surdió, sobremanera nes referencies románticu y poéticu,<ref>{{Cita web |url=http://gutenberg.spiegel.de/?id=5&xid=1148&kapitel=24&cHash=d40dbdc7b4wintmr23#gb_found |títulu=Deutschland. Ein Wintermärchen Caput XXIII |autor=[[Heinrich Heine]] |editorial=Hoffmann und Riole |editor=Planetware Travel Guide |fechaaccesu=30 de setiembre de 2008 |añu=1844 |idioma=alemán}}</ref> Hammonia convertir nel símbolu del espíritu de la ciudá mientres esti tiempu. En [[1888]] Hamburgu entra na [[Unión Aduanera Alemana]]. Hamburgu tuvo una rápida crecedera mientres la segunda metá del sieglu XIX, cuando la so población cuadruplicar a más de 800.000, esta crecedera de la ciudá fixo del so puertu'l terceru más importante del comerciu européu del Atlánticu. [[Albert Ballin]], como direutor de la Hamburg-America Line, convirtió na compañía naviera de trasatlánticos más grande del mundu. Hamburgu foi'l puertu preferíu pa la mayoría de los alemanes del Este y los europeos que salíen pal [[Nuevu Mundu]].

=== Edá Contemporánea ===
Hamburgu foi sede del [[Partíu Nacionalsocialista Obreru Alemán]], y nesta ciudá xuraron munchos xerarques del réxime, ente ellos [[Reinhard Heydrich]], el 1 de xunetu de 1931.

==== Segunda Guerra Mundial ====
[[Ficheru:Royal Air Force Bomber Command, 1942-1945. CL3400.jpg|miniatura|Hamburgu tres los [[Operación Gomorra|bombardeos de 1943]].]]

Mientres la [[Segunda Guerra Mundial]] la ciudá foi afarada por bombardeos ente 1940-1945 (vease [[Bombardéu de Hamburgu]]); el nome clave del principal ataque aliáu foi [[Operación Gomorra]] (1943-1945), que provocó la muerte d'alredor de 40.000 persones. La Operación Gomorra foi llevada a cabu a partir de finales de xunetu de 1943, pola [[Royal Air Force]] (RAF) británica y les USAAF estauxunidenses, y nel so momentu foi la mayor campaña de bombardeos de la historia de la guerra aérea. Los ataques realizar por orde del mariscal de la RAF Sir [[Arthur Harris]], comandante en xefe del Mandu de Bombardéu de la Real Fuercia Aérea británica (RAF Bomber Command).

Los bombardeos aliaos, como un esfuerciu pa poner fin a la [[Segunda Guerra Mundial]] dexaron una ciudá afarada, llegando a un grau de destrucción total superior al 70%.<ref>{{Cita web |url= http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2580826,00.html |títulu= Arquiteutura n'Alemaña: de Bauhaus a l'Alemaña de la posguerra |fecha=10 de xunu de 2007 |obra= [[Deutsche Welle]] |fechaaccesu=30 de payares de 2007}}</ref>Hamburgu rindir ensin más baxes a les fuercies britániques el 3 de mayu de [[1945]].

Ente 1938 y 1945 nes cercaníes de Hamburgu casi 70.000 persones perecieron nel campu de concentración de [[Neuengamme]].<ref>Hamburg in your pocket, September-October 2008, page 6: History.</ref>

==== Dempués de la guerra ====
El [[Telón d'Aceru]], a namái 50 quilómetros al este de Hamburgu, dixebró de la ciudá la mayor parte del so interior y amenorgó entá más el comerciu mundial de Hamburgu. Dempués de la reunificación alemana en 1990, y l'adhesión de dalgunos d'Europa oriental y los Estaos Bálticos na [[Xunión Europea]] en 2004, el Puertu de Hamburgu y Hamburgu tienen ambiciones pa recuperar la so posición como la rexón más grande del puertu d'agües fondes pa los contenedores de tresporte marítimu y el so importante centru comercial y d'intercambiu.

El 16 de febreru de 1962 una severa nube causó l'aumentu de nivel del ríu Elba, anubriendo una quinta parte de la ciudá de Hamburgu y matando a más de 300 persones.

Tamién ye conocíu por ser el llugar nel que se desenvolvió la famosa banda [[The Beatles]].

En xineru de 2016 rexistrar en Hamburgu 400 muyeres víctimes<ref>{{cita noticia|apellíos1=Heinemann |nome1=Christoph|apellíos2=Zand-Vakili |nome2=André |títulu=Silvester-Mob: „Aktenzeichen XY“ soll Hinweise bringen |url=http://www.abendblatt.de/hamburg/hamburg-mitte/st-pauli/article207007549/Silvester-Mob-Aktenzeichen-XY-soll-Hinweise-bringen.html |fechaaccesu=7 d'abril de 2016 |obra=Hamburger Abendblatt |fecha=4 de febreru de 2016 |idioma=alemán |cita=Nach Informationen des Hamburger Abendblattes gab ye in der Silvesternacht in Hamburg fast 400 Frauen, die Opfer von Übergriffen fast ausschließlich im Bereich St. Pauli und Jungfernstieg wurden.}}</ref> del escándalu de les [[agresiones sexuales de Nuechevieya n'Alemaña]].

== Xeografía ==
Hamburgu ta asitiada nel estremu meridional de la [[península de Xutlandia]], direutamente ente la [[Europa continental]] escontra'l sur, el norte d'[[Escandinavia]], el [[Mar del Norte]] al so oeste y el [[Mar Bálticu]] al este. Hamburgu se emplaza na posición onde'l [[ríu Elba]] conflúi colos ríos [[Alster (ríu)|Alster]] y [[ríu Bille|Bille]]. El centru de la ciudá ta asitiada alredor de los llagos artificiales ''[[Binnenalster]]'' (Alster interior) y el ''Außenalster'' (Alster esterior), orixinarios ambos del ríu Alster, pero que se caltuvieron como llagos. La islla de [[Neuwerk]] y otros dos islles nel Mar del Norte tamién son parte de la ciudá de Hamburgu, asitiáu nel Parque Nacional del Mar de Wadden.<ref name="wadden">{{Cita web |url=http://hh.juris.de/hh/gesamt/WattMG_HAI.htm |títulu=Gesetz über dean Nationalpark Hamburgisches Wattenmeer |idioma=alemán |fechaaccesu=13 de xineru de 2009}}</ref>

Hamburgu atopar ente los estaos federaos de [[Schleswig-Holstein]] (al norte) y [[Baxa Saxonia]] (al sur) a veres del [[ríu Elba]], que desagua nel [[mar del Norte]] a unos 100 km de distancia. Dende la so desaguada hasta Hamburgu el ríu ye navegable, inclusive por barcos grandes, lo que convirtió a la ciudá yá va sieglos nun puertu importante, que güei ye'l segundu con mayor tráficu na [[Xunión Europea]] (XE), solamente superáu pol de [[Rotterdam]] nos [[Países Baxos]].

=== Clima ===
Por cuenta de la influencia marítima, el clima ye más nidiu que nel interior oriental.

Los meses más templaos en Hamburgu son xunu, xunetu y agostu, con temperatures medies de 20,1 a 23,5&nbsp;°C. Los más fríos son avientu, xineru y febreru, con temperatures medies de -0,3 a 1&nbsp;°C.<ref name="worldweather">{{Cita web |url=http://www.worldweather.org/016/c00055.htm |títulu=Climate figures |editor=World Weather Information Service |idioma=inglés |fechaaccesu=13 de xineru de 2009}}</ref> Les temperatures alredor de 30&nbsp;°C nun son improbables pel branu. Dende la [[años 1990|década de 1990]] les temperatures máximes llegaron a algamar hasta 41,9&nbsp;°C. El clima ye húmedu mientres tol añu. Nel intre del añu, amenorgóse'l permediu de 746 mm de [[Precipitación (meteoroloxía)|precipitaciones]], especialmente nos últimos años (2004-2008).

{{Clima <!-- Important: remove all unused fields-->
|metric_first=yes
|single_line=yes
|llugar=Hamburgu
|Xin record high C=14.4
|Feb record high C=17.2
|Mar record high C=23.0
|Abr record high C=29.7
|May record high C=33.5
|Xun record high C=34.6
|Xnt record high C=36.9
|Ago record high C=37.3
|Set record high C=32.3
|Och record high C=26.1
|Pay record high C=20.2
|Avi record high C=15.7
|year record high C=37.3
|Xin high C=3.9
|Feb high C=4.6
|Mar high C=8.2
|Abr high C=13.3
|May high C=17.8
|Xun high C=20.1
|Xnt high C=23.5
|Ago high C=22.5
|Set high C=18.9
|Och high C=13.4
|Pay high C=8.3
|Avi high C=4.4
|year high C=13.2
|Xin mean C=1.7
|Feb mean C=1.9
|Mar mean C=4.6
|Abr mean C=8.6
|May mean C=12.9
|Xun mean C=15.6
|Xnt mean C=18.7
|Ago mean C=17.8
|Set mean C=14.0
|Och mean C=10.6
|Pay mean C=6.2
|Avi mean C=2.4
|year mean C=9.4
|Xin low C=−0.1
|Feb low C=−0.3
|Mar low C=1.1
|Abr low C=4.7
|May low C=8.1
|Xun low C=10.9
|Xnt low C=13.8
|Ago low C=13.3
|Set low C=10.8
|Och low C=7.3
|Pay low C=4.0
|Avi low C=1.0
|year low C=6.2
|Xin record low C=-22.8
|Feb record low C=-29.1
|Mar record low C=-15.3
|Abr record low C=-7.1
|May record low C=-5.0
|Xun record low C=0.6
|Xnt record low C=3.4
|Ago record low C=1.8
|Set record low C=-1.2
|Och record low C=-7.1
|Pay record low C=-15.4
|Avi record low C=-18.5
|year record low C=-29.1
|Xin rain mm=67.8
|Feb rain mm=49.9
|Mar rain mm=67.7
|Abr rain mm=43.0
|May rain mm=57.4
|Xun rain mm=78.6
|Xnt rain mm=76.7
|Ago rain mm=78.9
|Set rain mm=67.4
|Och rain mm=67.0
|Pay rain mm=69.2
|Avi rain mm=68.9
|year rain mm=792.6
|unit rain days=1.0 mm
|Xin rain days=12.1
|Feb rain days=9.2
|Mar rain days=11.3
|Abr rain days=8.9
|May rain days=9.6
|Xun rain days=11.3
|Xnt rain days=11.4
|Ago rain days=10.2
|Set rain days=10.8
|Och rain days=10.5
|Pay rain days=11.7
|Avi rain days=12.4
|Xin sun = 46.9
|Feb sun = 69.0
|Mar sun = 108.8
|Abr sun = 171.6
|May sun = 223.4
|Xun sun = 198.7
|Xnt sun = 217.5
|Ago sun = 203.1
|Set sun = 144.6
|Och sun = 107.9
|Pay sun = 53.0
|Avi sun = 37.4
|source 1 = [[World Meteorological Organisation]] ([[United Nations|UN]])<ref name=WMO>{{Cita web |url=http://worldweather.wmo.int/016/c00055.htm
 |títulu=World Weather Information Service – Hamburg
 |fechaaccesu=6 d'abril de 2012
 |editorial=Deutscher Wetterdienst}}</ref>
|date=agostu de 2010
|source 2 = [[Deutscher Wetterdienst]]<ref>{{Cita web
 |url=http://www.dwd.de/bvbw/appmanager/bvbw/dwdwwwDesktop?_nfpb=true&_pageLabel=_dwdwww_klima_umwelt_klimadaten_deutschland&T82002gsbDocumentPath=Navigation%2FOeffentlichkeit%2FKlima__Umwelt%2FKlimadaten%2Fkldaten__kostenfrei%2Fausgabe__monatswerte__node.html%3F__nnn%3Dtrue
 |títulu=Ausgabe der Klimadaten: Monatswerte
 |fechaaccesu=24 de xunu de 2014}}</ref>
|date=febreru de 2012
|source 3 = [[European Climate Assessment Dataset]]<ref>: [http://www.ecad.eu/download/millennium/millennium.php]</ref>
|date=setiembre de 2013
}}

== Organización político-alministrativa ==
Hamburgu componer de 7 distritos o conceyos conocíos como [[burgu|burgos]] (n'alemán: ''bezirke''), los que de la mesma tán estremaos en 105 barrios (''stadtteile''). Tamién esisten 180 llocalidaes (''ortsteile''). A partir de 2008, l'área d'organización rexir pola constitución de Hamburgu y delles lleis. Na constitución determinar qu'una zona puede ser creada por llei pa fines alministrativos.<ref name=constitution /><ref name=borough>{{Cita web |url=http://hh.juris.de/hh/gesamt/BezVwG_HAI_2006.htm |títulu=Bezirksverwaltungsgesetz (BezVG) |editor=Borough Administration Act |fechaaccesu=13 d'agostu de 2008 |idioma=alemán |urlarchivu=https://archive.today/20070813163835/http://hh.juris.de/hh/gesamt/BezVwG_HAI_2006.htm |fechaarchivu=13 d'agostu de 2007 }}</ref> La mayoría de los barrios yeren antigües ciudaes, pueblos o aldegues independientes que fueron anexonaes a Hamburgu. En [[1938]], la postrera gran incorporación fíxose al traviés de la Gran Llei de Hamburgu de [[1937]], cuando les ciudaes d'[[Hamburgu-Altona|Altona]], Harburgu y Wandsbek fundir nel estáu de Hamburgu.<ref name=greateract>{{Cita web |url=http://www.verfassungen.de/de/hh/hamburg37.htm |títulu=Groß-Hamburg-Gesetz |editor=Gran Llei de Hamburgu |fechaaccesu=13 d'agostu de 2008 |idioma=alemán}}</ref> La ''Llei de Reich de la Constitución y l'Alministración de la ciudá hanseática de Hamburgu'' establecieron a Hamburgu como un estáu y un conceyu.<ref name=reichconst>{{Cita web |url=http://www.verfassungen.de/de/hh/hamburg37-1.htm |títulu=Reichsgesetz über die Verfassung und Verwaltung der Hansestadt Hamburg |editor=Ley de Reich de la Constitución y l'Alministración de la ciudá hanseática de Hamburgu |fechaaccesu=13 d'agostu de 2008 |idioma=alemán}}</ref> Dalgunos de los distritos y los barrios reorganizáronse delles vegaes nos últimos años.

[[Ficheru:Hamburg Bezirke.svg|miniatura|250px|Distritos de Hamburgu.]]

Cada distritu ta rexíu por un conceyu (''bezirksamt''), alministráu pol conceyu municipal (''bezirksamtsleiter''). Los barrios de la ciudá de Hamburgu nun son independientes de los conceyos. El poder de los gobiernos municipales ye llindáu y subordináu al Senáu de Hamburgu. Los conseyeros municipales son escoyíos pol réxime del conceyu y, darréu, el so ingresu tien que ser designáu pol Senáu de Hamburgu.<ref name=borough /> Los barrios nun tienen órganos de gobiernu propios.

Los distritos de Hamburgu son Altona, Bergedorf, Eimsbüttel, Hamburg-Mitte, Hamburg-Nord, Harburg y Wandsbek.<ref name=actareal>{{Cita web |url=http://hh.juris.de/hh/gesamt/RGlG_HAI.htm |títulu=Gesetz über die räumliche Gliederung der Freien und Hansestadt Hamburg (RäumGiG) |editor=Ley d'Organización d'árees de Hamburgu |fechaaccesu=13 d'agostu de 2008 |idioma=alemán |urlarchivu=https://archive.today/20070813163835/http://hh.juris.de/hh/gesamt/RGlG_HAI.htm |fechaarchivu=13 d'agostu de 2007 }}</ref>

* '''[[Hamburgu-Altona|Altona]]''' ye'l distritu urbanu más occidental sobre la vera derecha del [[ríu Elba]]. De 1640 a 1864 Altona tuvo so l'alministración de la [[Monarques de Dinamarca|monarquía danesa]]. Altona foi una ciudá independiente hasta 1937. Políticamente, los barrios siguientes tán suxetos al conceyu de Altona: Altona-Altstadt, Altona-Nord, Bahrenfeld, Ottensen, Othmarschen, Groß Flottbek, Osdorf, Lurup, Nienstedten, Blankenese, Iserbrook, Sülldorf, Rissen, Sternschanze.<ref name=actareal /> En 2006 la población yera de 243.972 habitantes.<ref name=regionalergebniss>{{Cita web |url=http://www.statistik-nord.de/fileadmin/regional/rexonal.php |títulu=Regionalergebnisse |editor=Oficina d'Estadística de Hamburgu y Schleswig-Holstein |fechaaccesu=13 d'agostu de 2008 |idioma=alemán |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20080617222809/http://www.statistik-nord.de/fileadmin/regional/rexonal.php |fechaarchivu=17 de xunu de 2008 }}</ref>

* '''[[Bergedorf]]''' yera en 2006 el mayor de los siete distritos y un barriu dientro d'esti distritu. Tamién nesi añu, la población yera de 118.942 habitantes.<ref name=regionalergebniss /> Bergedorf componer de los barrios de Allermöhe, Altengamme, Bergedorf, Billwerder, Curslack, Kirchwerder, Lohbrügge, Moorfleet, Neuengamme, Ochsenwerder, Reitbrook, Spadenland y Tatenberg.<ref name=actareal />

* '''[[Eimsbüttel]]''' tenía en 2006 una población de 246.087 habitantes.<ref name=regionalergebniss /> El distritu estremar en nueve barrios: Eidelstedt, Eimsbüttel, Harvestehude, Hoheluft-Oeste, Lokstedt, Niendorf, Rotherbaum, Schnelsen y Stellingen.<ref name=actareal /> Allugáu dientro d'esti conceyu ta l'antiguu barriu xudíu Grindel.

* '''[[Hamburg-Mitte]]''', lliteralmente en castellanu «centru de Hamburgu», abarca principalmente'l centru urbanu de la ciudá de Hamburgu. En 2006 la población yera de 233.144 habitantes.<ref name=regionalergebniss /> Consta de los barrios de Billbrook, Billstedt, Borgfelde, Finkenwerder, [[HafenCity]], Hamm-Nord, Hamm-Mitte, Hamm-Süd, Hammerbrook, Fornos, Kleiner Grasbrook, Neuwerk, Rothenburgsort, St. Georg, [[Sankt Pauli|St. Pauli]], Steinwerder, Veddel, Waltershof y Wilhelmsburg.<ref name=actareal /> Los barrios de Hamburgu-Alstadt (cascu antiguu de la ciudá de Hamburgu) y Neustadt (nueva ciudá) son l'orixe históricu de la ciudá de Hamburgu.

* '''[[Hamburg-Nord]]''' al norte de Hamburgu, cuntaba en 2006 con 280.229 habitantes nun área de 57,5 quilómetros cuadraos.<ref name=regionalergebniss /> Hamburg-Nord componer de los barrios de Alsterdorf, Barmbek-Nord-Süd Barmbek, Dulsberg, Eppendorf, Fuhlsbüttel, Groß Borstel, Hoheluft-Ost, Hohenfelde, Langenhorn, Ohlsdorf, Uhlenhorst y Winterhude.<ref name=actareal />

* '''[[Harburgu]]''' ye un conceyu de la ciudá y un barriu nesti conceyu. Harburgo atópase na vera meridional del ríu Elba y entiende parte del puertu de Hamburgu, zones residenciales y rurales y dellos institutos d'investigación. En 2006 la población del conceyu yera de 201.119 habitantes, incluyíu'l barriu con 21.193 habitantes.<ref name=regionalergebniss /> En Harburgo los barrios son Harburg Altenwerder, Cranz, Eißendorf, Francop, Gut Moor, Harburg, Hausbruch, Heimfeld, Langenbek, Marmstorf, Moorburg, Neuenfelde, Neugraben-Fischbek, Neuland, Rönneburg, Sinstorf y Wilstorf.<ref name=actareal />

* '''[[Wandsbek]]''', en 2006, yera'l segundu distritu más grande de los siete que componen la ciudá de Hamburgu.<ref name=regionalergebniss /> El barriu de Wandsbek, que foi independiente de l'antigua ciudá, ye urbanu y, colos barrios de Eilbek y Marienthal, forma parte del corazón económico y cultural de la ciudá. Al igual que los demás barrios de Hamburgu, Wandsbek estremar en barrios. Estos son Bergstedt, Bramfeld, Duvenstedt, Eilbek, Farmsen-Berna, Hummelsbüttel, Jenfeld, Lemsahl-Mellingstedt, Marienthal, Poppenbüttel, Rahlstedt, Sasel, Steilshoop, Tonndorf, Volksdorf, Wandsbek, Wellingsbüttel y Wohldorf-Ohlstedt. En 2006, la población yera de 409.771 habitantes.<ref name=regionalergebniss />

== Gobiernu ==
[[Ficheru:HH Rathaus pano1.jpg|miniatura|[[Conceyu de Hamburgu]].]]

La ciudá de Hamburgu ye unu de los 16 estaos federaos alemanes, polo que l'alcalde de la ciudá afaise más a la función d'un ministru presidente qu'a la qu'un alcalde convencional. En Hamburgu, el gobiernu alemán, como un gobiernu estatal, ye responsable de la educación pública, les instituciones penitenciaries y de la seguridá pública, amás de les biblioteques, instalaciones d'esparcimientu, servicios de saneamientu, suministru d'agua y servicios de bienestar.

Dende 1897 la sede de gobiernu ye'l [[Conceyu de Hamburgu]] (n'alemán: ''Hamburger Rathaus'') cola oficina del alcalde, la sala de xuntes pal senáu y el Parllamentu de Hamburgu.<ref name=rathaus>{{Obra citada |títulu=Kleiner Rathausführer |editorial=Cancillería estatal |llugar=Hamburgu |añu=2006}}</ref> A partir de 2008 el Primer Alcalde de Hamburgu, [[Ole von Beust]],<ref name=usatoday2008>{{Cita web |url=http://www.usatoday.com/news/world/2008-02-24-germany-elections_N.htm |títulu=German conservatives win most votes |editor=USA Today |fechaaccesu=13 d'agostu de 2008 |idioma=inglés}}</ref> foi'l primeru en gobernar nun estáu d'Alemaña con una coalición negru-verde», integrada pol conservador [[Unión Demócrata Cristiana d'Alemaña|CDU]] y l'alternativu [[Alianza 90/Los Verdes|Partíu Verde]].<ref>{{Cita publicación |apellíu=Kopp |nome=Martin |títulu=Geheime Absprachen zwischen CDU und Grünen |añu=2007 |allugamientu=Hamburg |editorial=[[Die Welt]] |url=http://www.welt.de/hamburg/arti2318261/Geheime_Absprachen_zwischen_CDU_und_Gruenen.html |fecha=12 d'agostu de 2008 |fechaaccesu=13 d'agostu de 2008 |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20081002174958/http://www.welt.de/hamburg/arti2318261/Geheime_Absprachen_zwischen_CDU_und_Gruenen.html |fechaarchivu=2 d'ochobre de 2008 }}</ref>

Nes [[Eleiciones estatales de Hamburgu de 2011|eleiciones]] del 20 de febreru de 2011 hubo una mayoría absoluta pal SPD. El 7 de marzu de 2011 el SPD empezó a gobernar sol alcalde Olaf Scholz. Nes [[Eleiciones estatales de Hamburgu de 2015|eleiciones de 2015]] el SPD perdió la so mayoría pero Scholz caltener nel cargu en formando una coalición con Los Verdes.

== Demografía ==
[[Ficheru:Hamburg Bevoelkerungsentwicklung 01 KMJ.png|miniatura|Gráfica [[Llogaritmu|logarítmica]] de la evolución demográfica en Hamburgu dende'l sieglu XIII.]]

A 31 d'avientu de 2006, había una población de 1&nbsp;754&nbsp;182 habitantes en Hamburgu (percima de los 1&nbsp;652&nbsp;363 censaos en 1990) nun área de 755,3&nbsp;km², dando como resultáu una [[densidá de población]] de 2322 habitantes/km².<ref name="fact2006buch">{{cita llibru |autor=Staff |obra=Oficina d'Estadístiques de Hamburgu y Schleswig-Holstein |títulu=Statistisches Jahrbuch 2007/2008 |añu=2007|ISSN=1614-8045 |idioma=alemán}}</ref> Nel área metropolitana de Hamburgu habiten unos 4&nbsp;300&nbsp;000 habitantes aproximao nun espaciu de 19&nbsp;000&nbsp;km².<ref>{{Cita web |url=http://www.statistik-nord.de/fileadmin/download/faltblaetter/Metropolregion_englisch.pdf |títulu=Hamburg Metropolitan Area fact sheet |obra=Oficina d'Estadístiques de Hamburgu y Schleswig-Holstein |fechaaccesu=16 de xineru de 2009 |idioma=alemán |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20090118053651/http://www.statistik-nord.de/fileadmin/download/faltblaetter/Metropolregion_englisch.pdf |fechaarchivu=18 de xineru de 2009 }}</ref>

Tocantes a la distribución por sexu, nel censu de 2006 rexistróse una población de 856&nbsp;132 homes y de 898&nbsp;050 muyeres. En 2006 tamién se rexistraron 16&nbsp;089 nacencies en Hamburgu, del cual el 33,1&nbsp;% yeren daos a lluz por muyeres solteres, 6921 casaes y 4583 por divorciaes. Na ciudá, el 15,7&nbsp;% de la población ye menor d'edá, el 18,8&nbsp;% ye mayor de 65 años, ente que el 65,7&nbsp;% restante allugar ente los 18 y 65 años.<ref name="fact2006buch" />

Tocantes a los residentes estranxeros, en 2006 hai 257&nbsp;060 habitantes d'orixe estranxeru (aproximao'l 14,8&nbsp;% de la población). El 22,6&nbsp;% de los residentes estranxeros son turcos (58.154 habitantes). Tamién hai una considerable cantidá de población d'orixe polacu (20.743 habitantes), inglés (4.046 habitantes) y estauxunidense (4.369 habitantes). 3.145 españoles y aproximao 7.400 habitantes d'América (ensin cuntar [[Estaos Xuníos]] y [[Canadá]]) viven en Hamburgu.<ref name="fact2006buch" />

== Economía ==
{{VT|Infraestructures de la Unión Europea}}
{| {{tablaguapa}} border="1" align="right" width="35%"
|+ '''[[Multinacional]]es cola so sede central en Hamburgu'''
|-
| <center>[[Beiersdorf AG]]</center>
|-
| <center>[[Engel & Völkers]]</center>
|-
| <center>[[Hamburg Süd]]</center>
|-
| <center>[[Hapag-Lloyd]]</center>
|-
| <center>[[HSH Nordbank]]</center>
|-
| <center>[[Montblanc International GmbH]]</center>
|-
| <center>[[Gerkan, Marg und Partner|GMP Architekten]]</center>
|}

El [[productu interior brutu]] (PIB) de Hamburgu xube a un total de 88.900 millones d'euros.<ref name="Basisdaten 2007">{{Cita web |url=http://www.hamburg.de/daten-fakten/257342/volkswirtschaftliche-basisdaten.html |títulu=Volkswirtschaftliche Basisdaten 2007 |editor=HWF Hamburgische Gesellschaft für Wirtschaftsförderung |fechaaccesu=15 de xineru de 2009 |idioma=alemán |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20090503093833/http://www.hamburg.de/daten-fakten/257342/volkswirtschaftliche-basisdaten.html |fechaarchivu=3 de mayu de 2009 }}</ref> La ciudá tien el mayor PIB d'Alemaña con 50.000 € por habitante y una relativamente alta tasa d'empléu, col 88 per cientu de la población n'edá de trabayar. La ciudá ye'l llar de más de 120.000 empreses.<ref name=emp>{{Cita web |url=http://english.hamburg.de/why-hamburg/351354/home-to-120-000-enterprises.html |títulu=Home to 120,000 Enterprises |editor=Gobierno de Hamburgu |fechaaccesu=15 de xineru de 2009 |idioma=inglés |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20091019105905/http://english.hamburg.de/why-hamburg/351354/home-to-120-000-enterprises.html |fechaarchivu=19 d'ochobre de 2009 }}</ref> En 2007, l'ingresu permediu de los emplegaos foi de 30.937 €.<ref name="Basisdaten 2007" />

El '''puertu de Hamburgu''' ye un [[puertu]] y badea d'agües fondes, sobre'l [[ríu Elba]], que desagua nel [[Mar del Norte]]. Ye llamáu ''la puerta al mundu d'Alemaña'' y ye el puertu más grande d'esi país y unu de los mayores del mundu

[[Ficheru:Landungsbrücken, Hamburg.JPG|miniatura|left|230px|El puertu de Hamburgu.]]

La unidá económica más importante de Hamburgu ye'l [[puertu de Hamburgu]], qu'ocupa'l segundu puestu n'Europa, namái superada por [[Rotterdam]], y el novenu en tol mundu, con transbordos de 9,8 millones de [[TEU (unidá de midida)|TEU]] de carga y 134 millones de tonelaes de mercancíes en 2007.<ref>{{Cita noticia |obra=Lloyds List Daily Commercial News |apellíu=Van Marle |nome=Gavin |páxines=8-9 |fecha=31 de xineru de 2008 |títulu=Europe Terminals stretched to limit}}</ref> Dempués de la [[reunificación alemana]], Hamburgu recuperó la parte oriental del so interior y el puertu pasó a ser el de mayor crecedera n'Europa. El comerciu internacional ye tamién, la razón pola cual hai un gran númberu de consulaos na ciudá.

Anque la ciudá ta asitiada a 110 km del [[estuariu]] del [[ríu Elba]], considérase un puertu de mar por cuenta de la so capacidá pa remanar grandes [[buque]]s oceánicos.<ref name=ramesh>{{Cita web |url=http://www.hinduonnet.com/businessline/2000/12/25/stories/092559vq.htm |títulu=Making Hamburg Europe's preferred port |editor=Business Line |fechaaccesu=15 de xineru de 2009 |idioma=inglés |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20090110180340/http://www.hinduonnet.com/businessline/2000/12/25/stories/092559vq.htm |fechaarchivu=10 de xineru de 2009 }}</ref>

Hamburgu (xunto con [[Seattle]] y [[Toulouse]]) ye un importante llugar de la industria aeroespacial civil. [[Airbus]], que tien una planta d'ensamblaxe nel barriu de Finkenwerder de Hamburgu, emplega a más de 13.000 persones.<ref name=airbus>{{Cita web |url=http://www.spiegel.de/international/spiegel/0,1518,428905,00.html |títulu=Past Cost-Cutting and Layoffs Haunt Airbus in Germany |editor=[[Der Spiegel]] |fechaaccesu=15 de xineru de 2009 |idioma=inglés}}</ref> La industria pesao, inclúi la fabricación d'aceru, aluminiu, cobre y una serie d'estelleros como [[Blohm + Voss]].

En 2007, un estudiu de la Fundación [[Bertelsmann]] sobre los distintos estaos federaos alemanes reveló que Hamburgu exhibe la mayor [[renta per cápita]] y tamién la so crecedera económica supera'l permediu nacional.<ref>{{Cita web |url= http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2744271,00.html |títulu= ¿Ónde se vive meyor n'Alemaña? |fecha=19 d'agostu de 2007 |obra= Deutsche Welle |fechaaccesu=30 de payares de 2007}}</ref> Según otru informe de la [[Comisión Europea]], Hamburgu ocupa'l cuartu llugar ente les ciudaes de la [[Xunión Europea]] con meyor rede de [[tresporte públicu]].<ref>{{Cita web |url= http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2710316,00.html |títulu= La ciudá, un bon llugar pa vivir |fecha=28 de xunetu de 2007 |obra= Deutsche Welle |fechaaccesu=30 de payares de 2007}}</ref>

Otres industries importantes son la de los [[medios de comunicación]], con más de 70.000 emplegaos.<ref name=comunic>{{Cita web |url=http://www.hamburg.de/medien-hamburg/nofl/8930/arbeiten-in-hamburg.html |títulu=Von der Faszination, in Hamburg zu arbeiten |editor=Gobierno de Hamburgu |fechaaccesu=15 de xineru de 2009 |idioma=alemán |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20120309015715/http://www.hamburg.de/medien-hamburg/nofl/8930/arbeiten-in-hamburg.html |fechaarchivu=9 de marzu de 2012 }}</ref> La seición [[Norddeutscher Rundfunk]] de la rede de radio y televisión [[ARD]], col so programa de televisión NDR Fernsehen tien la so sede en Hamburgu. La mayoría de les redes comerciales de la televisión alemana tienen na ciudá oficines locales pa los sos programes. Hai tamién delles rexonales como Radio Hamburgu. Delles de les empreses editoriales más grandes d'Alemaña como [[Axel Springer AG]], [[Gruner + Jahr]], Heinrich Bauer Verlag atópase na ciudá. Munchos periódicos y revistes nacionales, como ''[[Der Spiegel]]'' y ''[[Die Zeit]]'' producir en Hamburgu, según dalgunes d'interés especial, tales como'l ''[[Financial Times|Financial Times Deutschland]]''. El ''Hamburger Abendblatt'' ye un diariu rexonal de gran circulación. Tamién hai un númberu d'empreses de música (la mayor ye [[Warner Bros. Records]] Alemaña) y negocios d'Internet (por casu, [[AOL]], [[Adobe Systems]] y [[Google]] Alemaña o empreses de [[Web 2.0]] como [[Qype]] o [[XING]]).

== Cultura ==
Hamburgu ufierta más de 40 teatros, 60 museos y 100 llugares de música y clubes. En 2005, más de 18 millones de persones visitaron conciertos, esposiciones, teatros, cines, museos y otros espectáculos culturales. Más de 8552 empreses suxetes a impuestos —que'l so tamañu mediu yera de 3,16 emplegaos— dedicar a actividaes culturales como la música, artes escéniques y lliteratura. Hai cinco empreses del sector creativu per cada mil habitantes (Berlín tien trés y Londres trenta y siete).

[[Ficheru:Hamburg Musikhalle 01 KMJ.jpg|miniatura|230px|Sala de conciertos Laeiszhalle.]]

Nel branu de 2007, Hamburgu formó parte de [[Live Earth]], una serie de conciertos de beneficencia de pop y rock presentando a dellos artistes en contra del [[calentamientu global]].<ref>{{Cita web |url= http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2673635,00.html |títulu= Hamburgu en Live Earth |fecha=7 de xunetu de 2007 |obra= Deutsche Welle |fechaaccesu=30 de payares de 2007}}</ref>

=== Teatros y museos ===
El teatru ''Hamburger Schauspielhaus'' (propiedá estatal), el Teatru Thalia y el ''Kampnagel'' son teatros bien conocíos n'Alemaña y nel estranxeru.<ref>{{Cita web |url=http://www.kulturstiftung-des-bundes.de/main.jsp?applicationID=203&languageID=2&articleID=3076 |títulu=Bayreuth Was Yesterday — New Opera at Kampnagel |obra=Kulturstiftung des Bundes |fechaaccesu=16 de xineru de 2009 |urlarchivu=https://archive.today/20120628230655/http://www.kulturstiftung-des-bundes.de/main.jsp?applicationID=203&languageID=2&articleID=3076 |fechaarchivu=2012-06-28 }}</ref> El Teatru Inglés, cerca de la estación de metro Mundsburg, representa funciones n'inglés, yá que tien actores nativos ente'l so personal.

La [[Kunsthalle de Hamburgu|Galería d'Arte y la Galería d'Arte Contemporáneo]] (Kunsthalle de Hamburgu) atópase cerca de la [[Estación central de Hamburgu|estación central]]. En 2008, el ''Internationales Maritimes Museum Hamburg'' abrió les sos puertes en Hamburgu, nel [[HafenCity]]. El ''Miniatur Wunderland'' amuesa distintes modelos de trenes n'aición y nun fascinante paisaxe artificial. Pela so parte, el Muséu de la Ciudá de la Emigración BallinStadt recuerda los grandes fluxos de persones qu'emigraron en masa d'Europa ente 1850 y 1939 al norte y sur d'[[América]]. Dos buques muséu cerca de [[Landungsbrücken]] dan testimoniu de los buques de carga y los tiempos de los veleros de carga.

=== Arquiteutura ===
Hamburgu tien edificios arquitectónicamente significativos con una amplia gama d'estilos. Hai namái unos pocos rascacielos y destaca la [[Ilesia de San Nicolás (Hamburgu)|ilesia de San Nicolás]], l'edificiu más altu del mundu de 1874 a 1876.<ref>La ilesia de San Nicolás foi terminada en 1874, y con un altor de 147 metros convertir nel edificiu más altu del mundu. En 1876 completóse la [[catedral de Rouen]], que con un altor de 151 metros desbancó a San Nicolás como l'edificiu más altu del mundu.</ref> El panorama de la ciudá de Hamburgu puede ser vistu dende les altes torres de les principales ilesies (''Hauptkirchen'') como la [[Ilesia de San Miguel (Hamburgu)|ilesia de San Miguel]], la [[Ilesia de San Pedro (Hamburgu)|ilesia de San Pedro]], la [[Ilesia de San Jacobo (Hamburgu)|ilesia de San Jacobo]] y la [[Ilesia de Santa Catalina (Hamburgu)|ilesia de Santa Catalina]], cubierta con plaques de cobre.

[[Ficheru:RK 1009 9908 Alster.jpg|miniatura|230px|Panorama aereu del centru de Hamburgu.]]

Les numberoses canales de Hamburgu son travesaos por más de 2300 pontes, más que los de [[Venecia]] y [[Ámsterdam]] xuntes.<ref>{{Cita web |url=http://www.hamburg.de/umwelt/wasser/150782/stadt-am-wasser.html |títulu=Hamburg – Grüne Metropole am Wasser |fecha=1 de xunetu de 2007 |autor=Staff |obra=Gobiernu de Hamburgu |fechaaccesu=16 de xineru de 2009 |idioma=alemán}}</ref> El Köhlbrandbrücke, Freihafen Elbbrücken, Lombardsbrücke y Kennedybrücke son dalgunos de les pontes más notables.

El conceyu tien una rica decoración [[Renacimientu|neo-renacentista]] y foi termináu en 1897. La so torre ye de 112 metros d'altor y la so fachada, de 111 metros de llargu, representa a los emperadores del [[Sacru Imperiu Romanu]], desque Hamburgu tuvo, como Ciudá Llibre Imperial, namái so la soberanía del emperador.<ref>{{Cita web |url=http://fhh1.hamburg.de/fhh/internetausstellungen/rathausfuehrung/rathausmarkt.htm |títulu=Auf dem Rathausmarkt |nome=Eike Manfred |apellíu=Buba |añu=1998 |publicación=[http://fhh1.hamburg.de/fhh/internetausstellungen/rathausfuehrung/index.htm Hamburg website] |fechaaccesu=16 de xineru de 2009 |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20081010030120/http://fhh1.hamburg.de/fhh/internetausstellungen/rathausfuehrung/rathausmarkt.htm |fechaarchivu=10 d'ochobre de 2008 }}</ref> El [[Chilehaus]], ye un edificiu d'oficines de lladriyu de piedra construyíu en 1922 y diseñáu pol arquiteutu Fritz Höger en forma d'espectacular tresatlánticu.

En 2015 va completase'l mayor desenvolvimientu d'un centru urbanu n'Europa, el barriu de [[HafenCity]], que va allugar unos 10.000 habitantes y 15.000 trabayadores. El so ambiciosu plan y l'arquiteutura (diseñaos, ente otros, por [[Rem Koolhaas]] y [[Renzo Piano]]) empezó en 2008. A finales de 2010, el Salón de la Filarmónica del Elba (''Elbphilharmonie'') tuvo llistu pa los sos primeros conciertos nun edificiu diseñáu pola empresa suiza [[Herzog & de Meuron]] na parte cimera d'un antiguu almacén.<ref>{{Cita web |url=http://www.archnewsnow.com/features/Feature223.htm |títulu=River Tunes: Elbe Philharmonic Hall by Herzog & de Meuron |autor=Staff |fecha=5 d'abril de 2007 |fechaaccesu=16 de xineru de 2009}}</ref><ref>{{Cita web |url=http://www.goethe.de/kue/arc/dos/dos/sls/en3356905.htm |títulu=Waterfront Living and Working: Hamburg's HafenCity |apellíu=Jaeger |nome=Falk |obra=[[Goethe-Institut]] |mes=mayu |añu=2008 |fechaaccesu=23 d'agostu de 2008 |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20081011142902/http://www.goethe.de/kue/arc/dos/dos/sls/en3356905.htm |fechaarchivu=11 d'ochobre de 2008 }}</ref>

Los numberosos parques de la ciudá de Hamburgu distribuyir por tola ciudá, lo que fai de Hamburgu una ciudá bien verde. Los parques más grandes son el ''Stadtpark'', el campusantu Ohlsdorf y ''Planten un Blomen''. El ''Stadtpark'', el «Central Park» de Hamburgu, tien un gran verde y una gran torre d'agua, y alluga unu de los planetarios más grande d'Europa. El parque y los sos edificios fueron diseñaos por Fritz Schumacher na década de 1910. La ciudá foi premiada col títulu [[Premiu Capital Verde Europea|Capital Verde Europea]] 2011.

{{Panorama|AlsterPanorama.jpg|1000px|<center>Panorama dende'l ríu Alster.</center>}}

=== Gastronomía ===
{{AP|Gastronomía de Hamburgu}}

[[Ficheru:Hamburg-Bismarck-Denkmal.jpg|miniatura|Monumentu a [[Otto von Bismarck]].]]
[[Ficheru:Hamburg_Elbphilharmonie_2016.jpg|miniatura|[[Filarmónica del Elba]], inaugurada en Xineru de 2017.]]

== Llugares d'interés ==
Hamburgu ufierta numberosos curiosos pal visitante. El yá citáu llagu nel centru de la ciudá ye únicu nel so xéneru. Ta arrodiáu per trés aveníes, con edificios elegantes, ente ellos dos de los hoteles con mayor tradición. Dende esti llugar acolumbren delles torres de les ilesies de Hamburgu, que la so parte cimera ta cubierta de llámines de cobre que fueron adquiriendo un color verde. A curtia distancia atópase'l Conceyu, que ye un edificiu construyíu nel estilu nórdicu, tamién con teyáu de cobre. El llagu esterior, más grande de tamañu, ta arrodiáu per cases con xardinos.

Otru curiosu turísticu ye'l puertu, que puede percorrese n'embarcaciones de diversos tamaños, con duraciones más o menos enllargaes. Na zona portuaria esisten numberoses canales, en que los sos llaos topar los vieyos almacenes. Estos edificios, que dexaron d'usase desque apaecieron los contenedores, tán siendo rehabilitaos y acondicionaos pa viviendes y otros usos. Cerca del puertu atopa'l barriu marineru de Hamburgu, onde tán los clubes y chigres nocherniegos. Esti barriu foi mientres enforma tiempu la [[zona colorada]] de Hamburgu, onde los marineros mercaben cebera y allegaben a los numberosos [[chamizu]]es. Sicasí, nes últimes décades camudáronse a esti barriu estudiantes, trabayadores y empresarios.<ref>{{Cita web |url= http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2047362,00.html |títulu= Hamburgu: la ciudá más llinda del norte |fecha=8 de xunu de 2006 |obra= Deutsche Welle |fechaaccesu=30 de payares de 2007}}</ref>

Hamburgu cunta tamién con un xardín botánicu diseñáu como parque, nel que pueden pasase delles hores almirando la vexetación.

Un barriu bien conocíu en Hamburgu ye'l Sternschanze, nel centru de Hamburgu, un barriu alternativu.

Anguaño Hamburgu tien 79 museos. Ente los más famosos y populares figura'l [[Kunsthalle de Hamburgu|Kunsthalle]], muséu d'arte con obres de pintores alemanes del sieglu XIX.

=== Filarmónica del Elba ===
L'almacén del [[Kaiser]] non yá yera'l más grande de la ciudá portuaria, sinón que mientres años l'edificiu daba la bienvenida a los visitantes que llegaben al puertu. Tres la [[Segunda Guerra Mundial]], esti edificiu rectangular de lladriyos quedó estrozáu polos ataques [[Aliaos de la Segunda Guerra Mundial|aliaos]], hasta la so reconversión como depósitu de cacáu.<ref>{{Cita web |url= http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2430996,00.html |títulu= Filarmónica del Elba: nuevu símbolu de Hamburgu |añu= 3 d'abril de 2007 |obra= Deutsche Welle |fechaaccesu=20 de setiembre de 2007}}</ref>

Sobre esti edificiu construyirá la sede de la [[Filarmónica del Elba]], diseñáu pola oficina d'arquiteutos [[Herzog & de Meuron]] de [[Basilea]] (Suiza). L'antiguu edificiu va reciclar nun enorme estacionamiento, y sobre él llevantará una estructura colgante y lluminosa que va allugar una sala de conciertos con 2200 places en files curvadas alredor del escenariu.<ref>{{Cita web |url= http://www.magazine-deutschland.de/issue/Bauwerke_6-05_SPA_S.php |títulu= Edificio con calter |fecha= 28 de payares de 2005 |obra= Deutschland Magazin |fechaaccesu= 20 d'ochobre de 2007 |urlarchivu= https://web.archive.org/web/20080624045506/http://www.magazine-deutschland.de/issue/Bauwerke_6-05_SPA_S.php |fechaarchivu= 2008-06-24 }}</ref>

== Educación ==
{| {{tablaguapa}}
|-
!
!Universidá !Fundación

!Acrónimu
!Tipu
|- 
|[[Ficheru:Hamburg-university-2005-05.png|150px]]
|[[Universidá de Hamburgu]]
|[[1919]]
|UH
|Universidá pública
|- 
|[[Ficheru:Campus-TUHH.jpg|150px]]
|[[Universidá Téunica Hamburg-Harburg]]
|[[1978]]
|TUHH
|Universidá téunica pública
|- 
|[[Ficheru:Hh-budgepalais.jpg|150px]]
|[[Hochschule für Musik und Theater Hamburg]]
|[[1950]]
|HfM
|Universidá pública
|}


== Deportes ==
El deporte tien una llarga historia en '''Hamburgu'''. La Federación Deportiva de Hamburgu representa a cerca de 574&nbsp;000 miembros, n'aproximao 800 clubes (2013). Los más famosos son probablemente'l [[Hamburger SV]] y el [[FC St. Pauli]] — dambos xueguen nes lligues alemanes de fútbol. Amás de les sos numberoses asociaciones, Hamburgu tamién ye conocida por ser sede de munchos eventos deportivos. Yá en 1930 celebróse equí la 3ª. [[Olimpiada d'axedrez]]. Mientres la [[Copa Mundial de Fútbol de 2006|copa mundial 2006]], l'estadiu [[Volksparkstadion]] allugó cinco partíos, ente ellos el de cuartos de final ente Italia y Ucrania.

Hamburgu cunta na so totalidá con más de 1600 centros deportivos, ente ellos 682 ximnasios, 15 centros de rendimientu y una base rexonal. El Centre Court en [[Am Rothenbaum|Rothenbaum]] ye l'estadiu de tenis más grande d'Alemaña colos sos 13&nbsp;200 llugares. Munchos de los estadios deportivos tamién s'usen pa otros propósitos. El [[FC St. Pauli]] xuega nel estadiu [[Millerntor-Stadion]], na zona céntrica de [[St. Pauli]]. Hasta 50&nbsp;000 espectadores pueden siguir los partíos de casa del Hamburger SV na [[HSH Nordbank Arena]]. Los equipos de ḥoquei sobre xelu Hamburg Freezers y HSV Handball xueguen na [[Color Line Arena]]. Los eventos de natación celebrar na Alsteschwimmhalle, terminada en 1973.

Como parte de los grandes eventos deportivos añales cúntase'l Hamburg-Marathon. Celebráu na segunda selmana d'abril ye'l segundu maratón más grande d'Alemaña y una de les varies carreres realizaes na ciudá. Pel branu la Vattenfall Cyclassics, que como parte del [[UCI ProTour]] y del campeonatu alemán ye considerada como una de les carreres ciclistes más importantes; y el Hamburger Triathlon (Dextro Energy Thriatlon; 2002-2008: Hamburg City Man), que como triatlón más grande del mundu ye parte de la serie ITU Worldwide Championship-Series.

Hamburgu ye ciudá candidata a entamar los [[xuegos olímpicos]] y [[Paralimpicos|paraolímpicos]] de branu de 2024. El conceutu de xuegos cercanos a l'agua» preve llocalidaes deportives especialmente centrales, en zones direutamente xunto a l'agua, entá utilizaes pa operaciones portuaries y con perspeutiva d'un usu posterior sostenible residencial, comercial, de tiempu llibre y recreacional.

Hamburgu foi sede de la [[Eurocopa 1988]] y de la [[Copa Mundial de Fútbol de 2006]]. El [[Tornéu d'Hamburgu]] forma parte del [[ATP World Tour 500]].

El 30 d'abril de 1993, nel descansu d'un partíu de cuartos de final del prestixosu tornéu de tenis que se celebra nesta ciudá, foi apuñalada la ex tenista serbia númberu 1 mundial, [[Mónica Seles]].

{| {{tablaguapa}}
|-
!Equipu !Deporte !Competición


!Estadiu !Creación

|-
|[[Hamburger SV]]
|[[Ficheru:Football pictogram.svg|20px]] [[Fútbol]]
|[[1. Bundesliga]]
|[[Imtech Arena]]
|1887
|-
|[[FC St. Pauli]]
|[[Ficheru:Football pictogram.svg|20px]] [[Fútbol]]
|[[2. Fußball-Bundesliga]]
|[[Millerntor-Stadion]]
|1910
|-
|[[HSV Hamburg]]
|[[Ficheru:Handball pictogram.svg|20px]] [[Balonmano]]
|[[Lliga d'Alemaña de balonmano]]
|[[O2 World de Hamburgu|O2 World Hamburg]]
|1999
|-
|[[Hamburg Freezers]]
|[[Ficheru:Ice hockey pictogram.svg|20px]] [[Ḥoquei sobre xelu]]
|[[Deutsche Eishockey Lliga]]
|[[O2 World de Hamburgu|O2 World Hamburg]]
|1999
|-
|bgcolor=#dcdcdc |[[Hamburg Sea Devils]] <small>(estinguíu)</small>
|bgcolor=#dcdcdc |[[Ficheru:Rugby union pictogram.svg|20px]] [[Fútbol americanu]]
|bgcolor=#dcdcdc |[[NFL Europa]]
|bgcolor=#dcdcdc |[[AOL Arena]]
|bgcolor=#dcdcdc |2005-2007
|}

== Ciudaes hermaniaes ==
Hamburgu ta hermanada o tien alcuerdos d'amistá coles siguientes ciudaes:<ref>{{Cita web |títulu=Spuren der Partnerstädte in Hamburg |url=http://www.hamburg.de/partnerstaedte/ |fechaaccesu=1 d'ochobre de 2016}}</ref>

{| {{tablaguapa}}
|- valign="top"
|
* {{bandera|RUS}} [[San Petersburgu]]
* {{bandera|FRA}} [[Marsella]]
* {{bandera|Austria}} [[Viena]]
* {{bandera|CHN}} [[Shanghai]]
* {{bandera|DEU}} [[Dresde]]
* {{bandera|NIC}} [[León (Nicaragua)|León]]
* {{bandera|JAP}} [[Osaka]]
* {{bandera|CZE}} [[Praga]]
* {{bandera|USA}} [[Chicago]]
* {{bandera|TAN}} [[Dar es Salaam]]
|}

== Ver tamién ==
* [[Árees urbanes de la Unión Europea|Aglomeraciones urbanes na Unión Europea]]
* [[Llei del Gran Hamburgu]]

== Referencies ==
{{llistaref|2}}

== Enllaces esternos ==
{{enllaces llocalidá}}

{{Estaos d'Alemaña}}

{{Tradubot|Hamburgo}}

{{control d'autoridaes}}
[[Categoría:Hamburgu| ]]