Ver la fonte de Zambia

{{País
| nome alternativu = Republic of Zambia
| lema = ''“One Zambia, One Nation”'' <br />([[Idioma inglés|inglés]]: ''«Una Zambia, Una Nación»'')
| superficie_puestu = 38
| superficie_agua = 1
| llendes = 5.664 [[quilómetru|km]]
| costes = nun tien
}}
'''Zambia'''{{cartafueyu|países}} oficialmente'''República de Zambia''' (''Republic of Zambia'', n'[[inglés]]) ye un estáu ensin salida al mar del [[África Austral]]. Llenda cola [[República Democrática d'El Congu]] al norte, [[Tanzania]] al noreste, [[Malaui]] al este, [[Mozambique]], [[Zimbabue]], [[Botsuana]] y [[Namibia]] al sur, y [[Angola]] al oeste. La so capital ye [[Lusaka]], asitiada na fastera centru-meridional del país. La población d'esti concéntrese principalmente alredor de la capital y na [[provincia de Copperbelt]], al noroeste, que son los dos centros económicos principales del país.

Habitáu orixinariamente polos Khoisan, la rexón viose afeutada pola espansion Bantú del [[sieglu XIII]]. Visitada por esploradores europeos nel [[sieglu XVIII]], hacia'l final del [[sieglu XIX]] l'actual Zambia convirtióse nos protectoraos de Barotziland-Rodesia Noroccidental y Rodesia Nororiental. Dambos foron fusionaos en [[1911]] pa formar la [[Rodesia del Norte]]. La mayoría del periodu de dominiu colonial Zambia foi gobernada por una alministración nombrada dende [[Londres]] col asesoramientu de la [[Compañía Británica del África del Sur]] (''British South Africa Company'').

El [[24 d'ochobre]] de [[1964]] Zambia declaró la so independencia del [[Reinu Xuníu]], y el primer ministru [[Kenneth Kaunda]] convirtióse nel primer presidente. El partíu de Kaunda, el socialista Partíu Xuníu de la Independencia Nacional (''United National Independence Party'', UNIP), caltúvose nel poder de forma continuada de magar hasta [[1991]]. Kaunda convirtióse nún actor fundamental de la diplomacia rexonal, y cooperó enforma con [[Estaos Xuníos]] na gueta de soluciones pa los conflictos de [[Zimbabue]], [[Angola]] y [[Namibia]]. De [[1972]] a [[1991]] el país foi un réxime de partíu únicu, col UNIP como únicu partíu llegal col lema ''"One Zambia, One Nation"'' (''Una Zambia, una nación''). El socesor de Kaunda foi [[Frederick Chiluba]], del Movimientu por una Democracia Multipartidaria (''Movement for Multi-Party Democracy'', MMD) socialdemócrata. Embaxu la so presidencia el país entamó una dómina de medría socioeconómica y de descentralización gubernamental. El socesor de Chiluba, [[Levy Mwanawasa]], elixíu n'eleiciones llibres, presidió'l país dende xineru de [[2002]] hasta morrer n'agostu de [[2008]], y desarrolló nel so mandatu aiciones p'amenorgar la corrupción y aumentar los servicios sociales. A la so muerte sustituyolu de forma interina [[Rupiah Banda]], que ganó dempués les eleiciones de 2008. Duró nel cargu namái trés años, porque en [[2011]] foi derrotáu nes eleiciones pol cabezaleru del [[Frente Patrióticu (Zambia)|Frente Patrióticu]] (''Patriotic Front''), [[Michael Sata]]. Esti morrió'l [[28 d'ochobre]] de [[2014]], convirtiéndose asina nel segundu presidente zambianu en morrer demientres dirixía'l país. Sustituyolu interinamente [[Guy Scott]], hasta que nes eleiciones de [[20 de xineru]] de [[2016]] [[Edgar Lungu]] foi elixíu como sestu presidente de la República de Zambia.

== Historia ==
{{AP|Historia de Zambia}}

== Economía ==
{{AP|Economía de Zambia}}

== Organización territorial ==
[[Archivu:Zambia, administrative divisions - en - colored.svg|thumb|left|Provincies de Zambia.]]
Zambia dixébrase en diez provincies. Cada provincia ta dixebrada en [[Distritos de Zambia|distritos]], sumando un total de 89 en tol país.

# [[Provincia Central (Zambia)|Provincia Central]] ([[Kabwe]])
# [[Provincia de Copperbelt]] ([[Ndola]])
# [[Provincia del Este (Zambia)|Provincia del Este]] ([[Chipata (Zambia)|Chipata]])
# [[Provincia de Luapula]] ([[Mansa (Zambia)|Mansa]])
# [[Provincia de Lusaka]] ([[Lusaka]])
# [[Provincia de Muchinga]] ([[Chinsali]])
# [[Provincia del Noroeste (Zambia)|Provincia del Noroeste]] ([[Solwezi]])
# [[Provincia del Norte (Zambia)|Provincia del Norte]] ([[Kasama (Zambia)|Kasama]])
# [[Provincia del Oeste (Zambia)|Provincia del Oeste]] ([[Mongu]])
# [[Provincia del Sur (Zambia)|Provincia del Sur]] ([[Livingstone (Zambia)|Livingstone]])

== Referencies ==
{{llistaref}}

== Enllaces esternos ==
{{enllaces llocalidá}}

{{África}}

{{control d'autoridaes}}
[[Categoría:Zambia]]
[[Categoría:Mancomunidá Británica de Naciones]]
[[Categoría:Organización de les Naciones Xuníes]]
[[Categoría:Xunión Africana]]