(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Diferencies ente revisiones de «Saxonia-Anhalt» - Wikipedia Saltar al conteníu

Diferencies ente revisiones de «Saxonia-Anhalt»

Coordenaes: 52°00′N 11°42′E / 52°N 11.7°E / 52; 11.7
De Wikipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
m «{{listaref}}» => «{{llistaref}}»
m iguo testu: políticu-alministrativa => político-alministrativa
 
(Nun s'amuesen 37 revisiones intermedies de 6 usuarios)
Llinia 1:
{{rexón}}
 
[[ArchivuFicheru:Bauhaus.JPG|thumb|[[Escuela de la Bauhaus]], [[Patrimoniu de la Humanidá na UEXE|Patrimoniu de la Humanidá]].]]
[[ArchivuFicheru:DomzuMagdeburg.jpg|thumb|[[Magdeburgu]].]]
[[ArchivuFicheru:Panom.jpg|thumb|[[TopeHalle (SajoniaSaxonia-Anhalt)|TopeHalle]].]]
[[ArchivuFicheru:Dessau Georgium Mausoleum.jpg|thumb|[[Dessau]].]]
'''SajoniaSaxonia-Anhalt''' (en n'[[Idioma alemán|alemán]]: ''Sachsen-Anhalt'') ye unu de los 16 [[estáu Federáu (Alemaña)|estaos federaos d'Alemaña]]. La so capital ye la ciudá de [[Magdeburgu]].
 
== Xeografía ==
Llinia 11:
=== Hidrografía del estáu federáu ===
==== Ríos ====
Los siguientes ríos (o corrientes de mayor o menor caudal) atopar nel territoriu del estáu federáu de SajoniaSaxonia-Anhalt travesando col so intre tol territoriu o parte d'ésti; los más conocíos (indicando'l so llargor total) son:
{|
|
Llinia 19:
* [[Weißy Elster|Elster Blanco]] (257 km)
* [[ríu Unstrut|Unstrut]] (192 km)
* [[ríoríu Ayer|Ayer]] (263 km)
|
* [[Schwarze Elster|Elster Negru]] (188 km)
Llinia 35:
[[Muldestausee]], [[Rappbode-Talsperre]], [[Talsperre Kelbra]], Wippertalsperre
 
== HestoriaHistoria ==
{{AP|Hestoria de SajoniaSaxonia-Anhalt|Casa de Ascania}}
[[ArchivuFicheru:Saxony-Anhalt (Coat- of arms of Saxony-ArmsAnhalt 1947-1952).gifsvg|thumb|EscudoEscudu d'armes de SajoniaSaxonia-Anhalt ente 1946 y 1952.]]
N'abril de 1945 el l'[[exércitu estauxunidensed'Estaos Xuníos]] asumió'l control de la mayor parte de la zona oeste y norte de la futura SajoniaSaxonia-Anhalt. El ''Conseyu de Control de Grupu EE. UUXX., Alemaña'' (un precursor de la [[Oficina de Gobiernu Militar, Estaos Xuníos|OMGUS]]) nomó a los primeros oficiales non nazis en posiciones destacaes na zona. De manera que [[Erhard Hübener]], llicenciáu polos nazis, foi nomáu de nuevu [[Landeshauptmann#Prussia|Landeshauptmann (gobernador del estáu)]]. A principios de xunetu l'Exércitu Estauxunidensed'Estaos Xuníos retirar de l'anterior [[provincia de SajoniaSaxonia]] prusiana pa faer pasu al [[Exércitu Coloráu]] por que lo tomara como parte de la [[zona d'ocupación soviética]], como s'alcordó nel [[Protocolu de Londres (1944)|Protocolu de Londres]] en 1944.
 
El 9 de xunetu la [[Alministración Militar Soviética n'Alemaña|SVAG]] soviéticu ordenó la fusión del [[Estáu Llibre de Anhalt]], [[TopeHalle-Merseburg]], la [[MagdeburgoMagdeburgu (rexón)|gobernación de Magdeburgu]] (nes sos fronteres d'entós), [[Allstedt]] (antes TuringiaTurinxa) y dalgunos [[exclave]]s orientales de [[Estáu Llibre de Brunswick|Brunswick]] y [[Saliente (xeografía)|salientes]] ([[Calvörde]] y la parte oriental del anterior distritu de [[Blankenburg (Harz)|Blankenburg]]<ref>La postrera, sicasí, un saliente originariamenteorixinariamente non asignáu como parte de la zona soviética, foi unilateralmente apurrida polos británicu namái'l 22 de xunetu.</ref>) cola provincia de SajoniaSaxonia.<ref name="dessau gedenk">[http://www.gedenkkultur-dessau-rosslau.de/1945-1949/chronik1 "1945–1949"], en: [http://www.gedenkkultur-dessau-rosslau.de ''Gedenkkultur Dessau-Roßlau'']. Consultáu'l 16 d'agostu de 2011.</ref> La [[Erfurt (rexón)|gobernación de Erfurt]] primeramente saxona pasara a ser parte de [[TuringiaTurinxa]].
 
Pa la dómina temprana veanse los respectivosrespeutivos artículos d'estes entidaes antes de 1945. ''Anhalt'' toma'l so nome del [[castiellu de Anhalt]] cerca de [[Harzgerode]]; l'orixe del nome del castiellu sigue siendo desconocíu.
 
La SVAG nomó a Hübener como presidente de l'alministración saxona provincial, una función apocayá creada. L'alministración tuvo la so see ensede n'[[TopeHalle (Saale)|TopeHalle an der Saale]], que se convirtió na capital, tamién del posterior SajoniaSaxonia-Anhalt hasta 1952. El 3 de setiembre de 1945 la nueva alministración executó les espropiaciones masives inspiraes polos soviéticos, nelna so mayor parte afectando a les grandes propiedaes, de cutiu d'ascendencia noble.
 
Con ocasión de la primeraprimer (y única) eleccióneleición na zona soviética, dexando a los partíos competir de verdá por sedes en parlamentosparllamentos provinciales y estatales, el 20 d'ochobre de 1946, la provincia de SajoniaSaxonia foi renombrada como la provincia de SajoniaSaxonia-Anhalt (''{{lang-de|Provinz Sachsen-Anhalt}}''), tomando en considerancia l'anterior fusión.<ref name="dessau gedenk"/> El 3 d'avientu de 1946 los miembros del nuevu parlamentuparllamentu provincial escoyó a Hübener el primeraprimer [[ministru presidente]] de SajoniaSaxonia-Anhalt colos votos de la [[Unión Demócrata Cristiana (RDA)|CDU]] y el [[Partíu Lliberal Democráticu d'Alemaña|Partíu Lliberal Democráticu d'Alemaña (LDPD)]]. Asina él convirtióse nel únicu [[gobernador]] na zona soviética, que nun yera un miembru del comunista [[Partíu Socialista Unificáu d'Alemaña|Partíu Socialista Unificáu d'Alemaña (SEI)]]. Yera un gobernador inconveniente pa los gobernantes soviéticos.
 
Dempués de la decisión aliada oficial d'eslleir el [[Estáu Llibre de Prusia]], que recayera nun llimbu dende'l [[Preußenschlag|golpe prusianu de 1932]], [[Provincies de Prusia|les sos anteriores provincies]], hasta onde entá esistíen, llograron el l'estatus d'estáu, asina la provincia remaneció nel ''Estáu de SajoniaSaxonia-Anhalt'' el 6 d'ochobre de 1947.<ref name="dessau gedenk"/> Pasó a formar parte de la [[República Democrática d'Alemaña]] ([[Alemaña del Este]]) en 1949. Dende 1952 hasta 1990 los estaos alemanes orientales fueron disueltos y el territoriu de SajoniaSaxonia-Anhalt foi estremáu nos distritos xermanu-orientales de d'[[TopeHalle (Bezirk)|TopeHalle]] y [[Magdeburg (Bezirk)|Magdeburg]] sacante'l territoriu alredor de [[Torgau]] taba en [[Leipzig (Bezirk)|Leipzig]]. En 1990, nel cursu de la [[reunificación alemana]], los distritos fueron reintegrados como un estáu. Pero, el territoriu alredor de Torgau nun tornó al estáu y xunióse a [[SajoniaSaxonia]]. Agora, Torgau ye'l centru del distritu de [[Nordsachsen]] (dende 2008).
 
En 2015 analizáronse los restos d'una [[Dominios Karsdorf|antigua habitación de Karsdorf]] dataos de principios del Neolíticu (7200 a. C) fueron analizaos; resultó que pertenecía al [[Haplogrupo T ADN-Y|llinaxe T1a-M70 paternu]] y llinaxe maternal H1.<ref>[http://www.marres.education/far-forbears.htm Our Far Forebears (Y-DNA haplogroups )]</ref><ref>[http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1502/1502.02783.pdf Massive migration from the steppe is a source for Indo-European languages in Europe]</ref>
 
== Organización políticupolítico-alministrativa ==
=== Antiguos Regierungsbezirke ===
L'estáu federáu de SajoniaSaxonia-Anhalt componía'l so territoriu en 2003 de trés [[Regierungsbezirk]]y:
* [[Dessau]]
* [[TopeHalle (SajoniaSaxonia-Anhalt)|TopeHalle]]
* [[Magdeburgu]]
 
Llinia 62:
 
=== Distritos del Estáu ===
Dende la segunda reforma del estáu de [[2007]] establecióse que'l territoriu del estáu, que se componía de 21 distritos, quedara definitivamente con 11, xuntuxunto colos trés ciudaes independientes.
 
Dende esta reforma los 11 distritos son:
Llinia 79:
# [[Distritu de Wittenberg|Wittenberg]] (WB)
| width="320px" align="right" |
[[ArchivuFicheru:LandkreiseSachsenAnhalt2007.png|250px|thumb|Los distritos a 1 de xunetu de 2007.]]
|}
 
=== Ciudaes independientes ===
Tien tres ciudadciudaes independientes (''[[Kreisfreie Stadt|kreisfreie Städte]]''):
: [[Dessau|Dessau-Roßlau]] (DE)
: [[TopeHalle (Saale)]] (HAL)
: [[Magdeburgu]] (MD)
 
''Ver: [[Anexu:Conceyos de SajoniaSaxonia-Anhalt|Llista de los conceyos de SajoniaSaxonia-Anhalt]]''.
 
=== Grandes ciudaes ===
 
{| class="wikitable"{{tablaguapa}} border="1"
!bgcolor=#dddddd|Ciudá !bgcolor=#dddddd|Distritu !bgcolor=#dddddd|Habitantes<br
 
Llinia 98:
!bgcolor=#dddddd|Habitantes<br />31 d'avientu de [[2005]]
|-
|[[Magdeburgu]]<ref>{{cita web|url=http://www.halleforum.de/go/28918|títulu=halleforum.de - población: MagdeburgoMagdeburgu más grande que TopeHalle (04.11.2010)|}}</ref>
|kreisfrei
| align="right" |231.450
| align="right" |229.126
|-
|[[TopeHalle (Saale)|TopeHalle]]
|kreisfrei
| align="right" |247.736
Llinia 163:
| align="right" |29.866
|-
|[[NaumburgoNaumburgu (Saale)|Naumburgu]]
|[[Burgenlandkreis]]
| align="right" |30.399
Llinia 219:
== Economía ==
 
Ente los estaos federaos orientales, SajoniaSaxonia-Anhalt ye'l que rexistra'l mayor índiz d'inversiones estranxeres directesdireutes. La so crecedera económica básase especialmente na química, sector de gran tradición na rexón. L'Estáu Llibre de SajoniaSaxonia y la rexón de TopeHalle/Leipzig ta afitándose como centru de la [[biotecnoloxíabioteunoloxía]] y la [[inxeniería xenética]]. Les [[Acedu acetilsalicílico|aspirinas]] de [[Bayer]] pal mercáu européu producir en [[Bitterfeld]].
 
Esti estáu, al igual que la mayor parte de l'antigua RDA, vivió una desemeyada progresión económica y la situación ameyoró globalmente. Sicasí, ostenta unu de los niveles de riqueza más baxos del país a pesar de les constantes subvenciones del [[Política d'Alemaña|gobierno federal]] y de la [[UniónXunión Europea]] (UEXE).
 
Na rexón esiste una pequeña [[Vieno d'Alemaña|rexón vinícola]] (de les 13 esistentes en n'[[Alemaña]]) en [[Saale-Unstrut]], con una superficie cultivable de 405 hai.
 
== Cultura ==
Llinia 236:
* [[Mulde]]
* [[Discu celeste de Nebra]]
* [[Gastronomía de SajoniaSaxonia-Anhalt]]
* Personaxes célebres: [[Otto von Bismarck]], [[Georg Philipp Telemann]], [[Kurt Weill]], [[Heinrich Schwabe]] y [[Carl von Clausewitz]].
 
Llinia 243:
 
== Enllaces esternos ==
{{commonscat|Saxony-Anhalt|SajoniaSaxonia-Anhalt}}
* [http://www.sachsen-anhalt.de/ Páxina oficial del gobiernu rexonal]
* [http://www.sachsen-anhalt.tk/ Webportal SajoniaSaxonia-Anhalt]
 
 
 
{{Tradubot|SajoniaSaxonia-Anhalt}}
 
{{Estaos d'Alemaña}}
[[Categoría:Sajonia-Anhalt| ]]
 
{{control d'autoridaes}}
[[Categoría:SajoniaSaxonia-Anhalt| ]]
[[Categoría:Zona d'ocupación soviética]]
 
 
[[Categoría:Tradubot 2018]]

Revisión actual a fecha de 07:35 20 mar 2024

Saxonia-Anhalt
Bandera de Sajonia-Anhalt (es) Traducir Escudo de Sajonia-Anhalt (es) Traducir
Alministración
PaísBandera d'Alemaña Alemaña
ISO 3166-2 DE-ST
Tipu d'entidá estáu federáu d'Alemaña
Capital Magdeburgu
Minister-President of Saxony-Anhalt (en) Traducir Reiner Haseloff
Nome llocal Sachsen-Anhalt (de)
División
Xeografía
Coordenaes 52°00′N 11°42′E / 52°N 11.7°E / 52; 11.7
Superficie 20454 km²
Llenda con Brandenburg, Saxonia, Turinxa y Baxa Saxonia
Puntu más altu Brocken (es) Traducir
Altitú media 51 m
Demografía
Población 2 194 782 hab. (31 avientu 2019)
Densidá 107,3 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00 y UTC+02:00
Fundación 3 ochobre 1990
sachsen-anhalt.de
Cambiar los datos en Wikidata
Escuela de la Bauhaus, Patrimoniu de la Humanidá.
Magdeburgu.
Halle.
Dessau.

Saxonia-Anhalt (n'alemán: Sachsen-Anhalt) ye unu de los 16 estaos federaos d'Alemaña. La so capital ye la ciudá de Magdeburgu.

Xeografía[editar | editar la fonte]

Hidrografía del estáu federáu[editar | editar la fonte]

Ríos[editar | editar la fonte]

Los siguientes ríos (o corrientes de mayor o menor caudal) atopar nel territoriu del estáu federáu de Saxonia-Anhalt travesando col so intre tol territoriu o parte d'ésti; los más conocíos (indicando'l so llargor total) son:

Llagos[editar | editar la fonte]

Arendsee (511,5 hai), Süßer See (238 hai), Barleber See (100 hai)

Preses[editar | editar la fonte]

Muldestausee, Rappbode-Talsperre, Talsperre Kelbra, Wippertalsperre

Historia[editar | editar la fonte]

Escudu d'armes de Saxonia-Anhalt ente 1946 y 1952.

N'abril de 1945 l'exércitu d'Estaos Xuníos asumió'l control de la mayor parte de la zona oeste y norte de la futura Saxonia-Anhalt. El Conseyu de Control de Grupu EE. XX., Alemaña (un precursor de la OMGUS) nomó a los primeros oficiales non nazis en posiciones destacaes na zona. De manera que Erhard Hübener, llicenciáu polos nazis, foi nomáu de nuevu Landeshauptmann (gobernador del estáu). A principios de xunetu l'Exércitu d'Estaos Xuníos retirar de l'anterior provincia de Saxonia prusiana pa faer pasu al Exércitu Coloráu por que lo tomara como parte de la zona d'ocupación soviética, como s'alcordó nel Protocolu de Londres en 1944.

El 9 de xunetu la SVAG soviéticu ordenó la fusión del Estáu Llibre de Anhalt, Halle-Merseburg, la gobernación de Magdeburgu (nes sos fronteres d'entós), Allstedt (antes Turinxa) y dalgunos exclaves orientales de Brunswick y salientes (Calvörde y la parte oriental del anterior distritu de Blankenburg[1]) cola provincia de Saxonia.[2] La gobernación de Erfurt primeramente saxona pasara a ser parte de Turinxa.

Pa la dómina temprana veanse los respeutivos artículos d'estes entidaes antes de 1945. Anhalt toma'l so nome del castiellu de Anhalt cerca de Harzgerode; l'orixe del nome del castiellu sigue siendo desconocíu.

La SVAG nomó a Hübener como presidente de l'alministración saxona provincial, una función apocayá creada. L'alministración tuvo la so sede n'Halle an der Saale, que se convirtió na capital, tamién del posterior Saxonia-Anhalt hasta 1952. El 3 de setiembre de 1945 la nueva alministración executó les espropiaciones masives inspiraes polos soviéticos, na so mayor parte afectando a les grandes propiedaes, de cutiu d'ascendencia noble.

Con ocasión de la primer (y única) eleición na zona soviética, dexando a los partíos competir de verdá por sedes en parllamentos provinciales y estatales, el 20 d'ochobre de 1946, la provincia de Saxonia foi renombrada como la provincia de Saxonia-Anhalt (alemán: Provinz Sachsen-Anhalt), tomando en considerancia l'anterior fusión.[2] El 3 d'avientu de 1946 los miembros del nuevu parllamentu provincial escoyó a Hübener el primer ministru presidente de Saxonia-Anhalt colos votos de la CDU y el Partíu Lliberal Democráticu d'Alemaña (LDPD). Asina él convirtióse nel únicu gobernador na zona soviética, que nun yera un miembru del comunista Partíu Socialista Unificáu d'Alemaña (SEI). Yera un gobernador inconveniente pa los gobernantes soviéticos.

Dempués de la decisión aliada oficial d'eslleir el Estáu Llibre de Prusia, que recayera nun llimbu dende'l golpe prusianu de 1932, les sos anteriores provincies, hasta onde entá esistíen, llograron l'estatus d'estáu, asina la provincia remaneció nel Estáu de Saxonia-Anhalt el 6 d'ochobre de 1947.[2] Pasó a formar parte de la República Democrática d'Alemaña (Alemaña del Este) en 1949. Dende 1952 hasta 1990 los estaos alemanes orientales fueron disueltos y el territoriu de Saxonia-Anhalt foi estremáu nos distritos xermanu-orientales d'Halle y Magdeburg sacante'l territoriu alredor de Torgau taba en Leipzig. En 1990, nel cursu de la reunificación alemana, los distritos fueron reintegrados como un estáu. Pero, el territoriu alredor de Torgau nun tornó al estáu y xunióse a Saxonia. Agora, Torgau ye'l centru del distritu de Nordsachsen (dende 2008).

En 2015 analizáronse los restos d'una antigua habitación de Karsdorf dataos de principios del Neolíticu (7200 a. C) fueron analizaos; resultó que pertenecía al llinaxe T1a-M70 paternu y llinaxe maternal H1.[3][4]

Organización político-alministrativa[editar | editar la fonte]

Antiguos Regierungsbezirke[editar | editar la fonte]

L'estáu federáu de Saxonia-Anhalt componía'l so territoriu en 2003 de trés Regierungsbezirky:

A empiezos del añu 2004 eslleiéronse los Regierungsbezirke.

Distritos del Estáu[editar | editar la fonte]

Dende la segunda reforma del estáu de 2007 establecióse que'l territoriu del estáu, que se componía de 21 distritos, quedara definitivamente con 11, xunto colos trés ciudaes independientes.

Dende esta reforma los 11 distritos son:

  1. Altmarkkreis Salzwedel (SAW)
  2. Anhalt-Bitterfeld (ABI)
  3. Burgenlandkreis (BLK)
  4. Börde (BK)
  5. Harz (HZ)
  6. Jerichower Land (JL)
  7. Mansfeld-Südharz (MSH)
  8. Saalekreis (SK)
  9. Salzlandkreis (SLK)
  10. Stendal (SDL)
  11. Wittenberg (WB)
Los distritos a 1 de xunetu de 2007.

Ciudaes independientes[editar | editar la fonte]

Tien tres ciudaes independientes (kreisfreie Städte):

Dessau-Roßlau (DE)
Halle (Saale) (HAL)
Magdeburgu (MD)

Ver: Llista de los conceyos de Saxonia-Anhalt.

Grandes ciudaes[editar | editar la fonte]

Ciudá !bgcolor=#dddddd|Distritu !bgcolor=#dddddd|Habitantes
31 d'avientu de 2000
Habitantes
31 d'avientu de 2005
Magdeburgu[5] kreisfrei 231.450 229.126
Halle kreisfrei 247.736 237.198
Dessau, dende 2007 Dessau-Roßlau kreisfrei 83.153 78.360
Lutherstadt Wittenberg Wittenberg 48.972 46.593
Halberstadt Harz 41.417 39.749
Stendal Stendal 39.795 37.137
Merseburg Saalekreis 37.127 34.581
Wernigerode Harz 35.013 34.169
Schönebeck Salzlandkreis 36.397 33.823
Bernburg Salzlandkreis 33.825 31.833
Sangerhausen Mansfeld-Südharz 25.399 30.621
Köthen Anhalt-Bitterfeld 30.360 30.129
Weißenfels Burgenlandkreis 31.946 29.866
Naumburgu Burgenlandkreis 30.399 29.627
Zeitz Burgenlandkreis 32.227 28.729
Aschersleben Salzlandkreis 27.312 26.112
Wolfen, dende 2007 Bitterfeld-Wolfen Anhalt-Bitterfeld 30.652 24.908
Burg Jerichower Land 22.951 24.747
Lutherstadt Eisleben Mansfeld-Südharz 21.062 24.243
Staßfurt Salzlandkreis 20.681 23.318
Quedlinburg Harz 24.114 22.607
Salzwedel Altmarkkreis Salzwedel 20.349 21.316

Fonte: Statistisches Landesamt Sachsen-Anhalt

Rexones[editar | editar la fonte]

Economía[editar | editar la fonte]

Ente los estaos federaos orientales, Saxonia-Anhalt ye'l que rexistra'l mayor índiz d'inversiones estranxeres direutes. La so crecedera económica básase especialmente na química, sector de gran tradición na rexón. L'Estáu Llibre de Saxonia y la rexón de Halle/Leipzig ta afitándose como centru de la bioteunoloxía y la inxeniería xenética. Les aspirinas de Bayer pal mercáu européu producir en Bitterfeld.

Esti estáu, al igual que la mayor parte de l'antigua RDA, vivió una desemeyada progresión económica y la situación ameyoró globalmente. Sicasí, ostenta unu de los niveles de riqueza más baxos del país a pesar de les constantes subvenciones del gobierno federal y de la Xunión Europea (XE).

Na rexón esiste una pequeña rexón vinícola (de les 13 esistentes n'Alemaña) en Saale-Unstrut, con una superficie cultivable de 405 hai.

Cultura[editar | editar la fonte]

El Circuitu de Oschersleben inaugurar en 1997 y allugó carreres internacionales d'automovilismu, ente elles del Deutsche Tourenwagen Masters, el Campeonatu FIA GT y el Campeonatu Mundial de Turismos.

El Mitteldeutscher BC Weißenfels xuega na Basketball Bundesliga y el SC Magdeburg na Handball Bundesliga.

Relixones: Ilesia evanxélica n'Alemaña 15 %,[6] Ilesia católica 3,5 %.[7]

Ver tamién[editar | editar la fonte]

Referencies[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]