Saxonia-Anhalt
| Saxonia-Anhalt | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  Alemaña | ||||
| ISO 3166-2 | DE-ST | ||||
| Tipu d'entidá | estáu federáu d'Alemaña | ||||
| Capital | Magdeburgu | ||||
Minister-President of Saxony-Anhalt (en)  | Reiner Haseloff | ||||
| Nome llocal | Sachsen-Anhalt (de) | ||||
| División |
ver
| ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 52°00′N 11°42′E / 52°N 11.7°E | ||||
 | |||||
| Superficie | 20454 km² | ||||
| Llenda con | Brandenburg, Saxonia, Turinxa y Baxa Saxonia | ||||
| Puntu más altu |
Brocken (es) | ||||
| Altitú media | 51 m | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 2 194 782 hab. (31 avientu 2019) | ||||
| Densidá | 107,3 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 y UTC+02:00 | ||||
| Fundación | 3 ochobre 1990 | ||||
| sachsen-anhalt.de | |||||
 | |||||
.svg)
Saxonia-Anhalt (n'alemán: Sachsen-Anhalt) ye unu de los 16 estaos federaos d'Alemaña. La so capital ye la ciudá de Magdeburgu.
Xeografía
[editar | editar la fonte]Hidrografía del estáu federáu
[editar | editar la fonte]Ríos
[editar | editar la fonte]Los siguientes ríos (o corrientes de mayor o menor caudal) atopar nel territoriu del estáu federáu de Saxonia-Anhalt travesando col so intre tol territoriu o parte d'ésti; los más conocíos (indicando'l so llargor total) son:
Llagos
[editar | editar la fonte]Arendsee (511,5 hai), Süßer See (238 hai), Barleber See (100 hai)
Preses
[editar | editar la fonte]Muldestausee, Rappbode-Talsperre, Talsperre Kelbra, Wippertalsperre
Historia
[editar | editar la fonte]
N'abril de 1945 l'exércitu d'Estaos Xuníos asumió'l control de la mayor parte de la zona oeste y norte de la futura Saxonia-Anhalt. El Conseyu de Control de Grupu EE. XX., Alemaña (un precursor de la OMGUS) nomó a los primeros oficiales non nazis en posiciones destacaes na zona. De manera que Erhard Hübener, llicenciáu polos nazis, foi nomáu de nuevu Landeshauptmann (gobernador del estáu). A principios de xunetu l'Exércitu d'Estaos Xuníos retirar de l'anterior provincia de Saxonia prusiana pa faer pasu al Exércitu Coloráu por que lo tomara como parte de la zona d'ocupación soviética, como s'alcordó nel Protocolu de Londres en 1944.
El 9 de xunetu la SVAG soviéticu ordenó la fusión del Estáu Llibre de Anhalt, Halle-Merseburg, la gobernación de Magdeburgu (nes sos fronteres d'entós), Allstedt (antes Turinxa) y dalgunos exclaves orientales de Brunswick y salientes (Calvörde y la parte oriental del anterior distritu de Blankenburg[1]) cola provincia de Saxonia.[2] La gobernación de Erfurt primeramente saxona pasara a ser parte de Turinxa.
Pa la dómina temprana veanse los respeutivos artículos d'estes entidaes antes de 1945. Anhalt toma'l so nome del castiellu de Anhalt cerca de Harzgerode; l'orixe del nome del castiellu sigue siendo desconocíu.
La SVAG nomó a Hübener como presidente de l'alministración saxona provincial, una función apocayá creada. L'alministración tuvo la so sede n'Halle an der Saale, que se convirtió na capital, tamién del posterior Saxonia-Anhalt hasta 1952. El 3 de setiembre de 1945 la nueva alministración executó les espropiaciones masives inspiraes polos soviéticos, na so mayor parte afectando a les grandes propiedaes, de cutiu d'ascendencia noble.
Con ocasión de la primer (y única) eleición na zona soviética, dexando a los partíos competir de verdá por sedes en parllamentos provinciales y estatales, el 20 d'ochobre de 1946, la provincia de Saxonia foi renombrada como la provincia de Saxonia-Anhalt (alemán: Provinz Sachsen-Anhalt), tomando en considerancia l'anterior fusión.[2] El 3 d'avientu de 1946 los miembros del nuevu parllamentu provincial escoyó a Hübener el primer ministru presidente de Saxonia-Anhalt colos votos de la CDU y el Partíu Lliberal Democráticu d'Alemaña (LDPD). Asina él convirtióse nel únicu gobernador na zona soviética, que nun yera un miembru del comunista Partíu Socialista Unificáu d'Alemaña (SEI). Yera un gobernador inconveniente pa los gobernantes soviéticos.
Dempués de la decisión aliada oficial d'eslleir el Estáu Llibre de Prusia, que recayera nun llimbu dende'l golpe prusianu de 1932, les sos anteriores provincies, hasta onde entá esistíen, llograron l'estatus d'estáu, asina la provincia remaneció nel Estáu de Saxonia-Anhalt el 6 d'ochobre de 1947.[2] Pasó a formar parte de la República Democrática d'Alemaña (Alemaña del Este) en 1949. Dende 1952 hasta 1990 los estaos alemanes orientales fueron disueltos y el territoriu de Saxonia-Anhalt foi estremáu nos distritos xermanu-orientales d'Halle y Magdeburg sacante'l territoriu alredor de Torgau taba en Leipzig. En 1990, nel cursu de la reunificación alemana, los distritos fueron reintegrados como un estáu. Pero, el territoriu alredor de Torgau nun tornó al estáu y xunióse a Saxonia. Agora, Torgau ye'l centru del distritu de Nordsachsen (dende 2008).
En 2015 analizáronse los restos d'una antigua habitación de Karsdorf dataos de principios del Neolíticu (7200 a. C) fueron analizaos; resultó que pertenecía al llinaxe T1a-M70 paternu y llinaxe maternal H1.[3][4]
Organización político-alministrativa
[editar | editar la fonte]Antiguos Regierungsbezirke
[editar | editar la fonte]L'estáu federáu de Saxonia-Anhalt componía'l so territoriu en 2003 de trés Regierungsbezirky:
A empiezos del añu 2004 eslleiéronse los Regierungsbezirke.
Distritos del Estáu
[editar | editar la fonte]Dende la segunda reforma del estáu de 2007 establecióse que'l territoriu del estáu, que se componía de 21 distritos, quedara definitivamente con 11, xunto colos trés ciudaes independientes.
Dende esta reforma los 11 distritos son:
|
 |
Ciudaes independientes
[editar | editar la fonte]Tien tres ciudaes independientes (kreisfreie Städte):
- Dessau-Roßlau (DE)
- Halle (Saale) (HAL)
- Magdeburgu (MD)
Ver: Llista de los conceyos de Saxonia-Anhalt.
Grandes ciudaes
[editar | editar la fonte]| Ciudá !bgcolor=#dddddd|Distritu !bgcolor=#dddddd|Habitantes 31 d'avientu de 2000 |
Habitantes 31 d'avientu de 2005 | ||
|---|---|---|---|
| Magdeburgu[5] | kreisfrei | 231.450 | 229.126 |
| Halle | kreisfrei | 247.736 | 237.198 |
| Dessau, dende 2007 Dessau-Roßlau | kreisfrei | 83.153 | 78.360 |
| Lutherstadt Wittenberg | Wittenberg | 48.972 | 46.593 |
| Halberstadt | Harz | 41.417 | 39.749 |
| Stendal | Stendal | 39.795 | 37.137 |
| Merseburg | Saalekreis | 37.127 | 34.581 |
| Wernigerode | Harz | 35.013 | 34.169 |
| Schönebeck | Salzlandkreis | 36.397 | 33.823 |
| Bernburg | Salzlandkreis | 33.825 | 31.833 |
| Sangerhausen | Mansfeld-Südharz | 25.399 | 30.621 |
| Köthen | Anhalt-Bitterfeld | 30.360 | 30.129 |
| Weißenfels | Burgenlandkreis | 31.946 | 29.866 |
| Naumburgu | Burgenlandkreis | 30.399 | 29.627 |
| Zeitz | Burgenlandkreis | 32.227 | 28.729 |
| Aschersleben | Salzlandkreis | 27.312 | 26.112 |
| Wolfen, dende 2007 Bitterfeld-Wolfen | Anhalt-Bitterfeld | 30.652 | 24.908 |
| Burg | Jerichower Land | 22.951 | 24.747 |
| Lutherstadt Eisleben | Mansfeld-Südharz | 21.062 | 24.243 |
| Staßfurt | Salzlandkreis | 20.681 | 23.318 |
| Quedlinburg | Harz | 24.114 | 22.607 |
| Salzwedel | Altmarkkreis Salzwedel | 20.349 | 21.316 |
Fonte: Statistisches Landesamt Sachsen-Anhalt
Rexones
[editar | editar la fonte]Economía
[editar | editar la fonte]Ente los estaos federaos orientales, Saxonia-Anhalt ye'l que rexistra'l mayor índiz d'inversiones estranxeres direutes. La so crecedera económica básase especialmente na química, sector de gran tradición na rexón. L'Estáu Llibre de Saxonia y la rexón de Halle/Leipzig ta afitándose como centru de la bioteunoloxía y la inxeniería xenética. Les aspirinas de Bayer pal mercáu européu producir en Bitterfeld.
Esti estáu, al igual que la mayor parte de l'antigua RDA, vivió una desemeyada progresión económica y la situación ameyoró globalmente. Sicasí, ostenta unu de los niveles de riqueza más baxos del país a pesar de les constantes subvenciones del gobierno federal y de la Xunión Europea (XE).
Na rexón esiste una pequeña rexón vinícola (de les 13 esistentes n'Alemaña) en Saale-Unstrut, con una superficie cultivable de 405 hai.
Cultura
[editar | editar la fonte]El Circuitu de Oschersleben inaugurar en 1997 y allugó carreres internacionales d'automovilismu, ente elles del Deutsche Tourenwagen Masters, el Campeonatu FIA GT y el Campeonatu Mundial de Turismos.
El Mitteldeutscher BC Weißenfels xuega na Basketball Bundesliga y el SC Magdeburg na Handball Bundesliga.
Relixones: Ilesia evanxélica n'Alemaña 15 %,[6] Ilesia católica 3,5 %.[7]
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Mulde
- Discu celeste de Nebra
- Gastronomía de Saxonia-Anhalt
- Personaxes célebres: Otto von Bismarck, Georg Philipp Telemann, Kurt Weill, Heinrich Schwabe y Carl von Clausewitz.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ La postrera, sicasí, un saliente orixinariamente non asignáu como parte de la zona soviética, foi unilateralmente apurrida polos británicos namái'l 22 de xunetu.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 "1945–1949", en: Gedenkkultur Dessau-Roßlau. Consultáu'l 16 d'agostu de 2011.
- ↑ Our Far Forebears (Y-DNA haplogroups )
- ↑ Massive migration from the steppe is a source for Indo-European languages in Europe
- ↑ «halleforum.de - población: Magdeburgu más grande que Halle (04.11.2010)». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-09-01.
- ↑ Estadístiques de la Ilesia evanxélica n'Alemaña EKD.
- ↑ Estadístiques de la Ilesia católica
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Saxonia-Anhalt.- Páxina oficial del gobiernu rexonal
- Webportal Saxonia-Anhalt Archiváu 2009-08-15 en Wayback Machine
 | ||
Datos: Q1206- Multimedia: Saxony-Anhalt