Ver la fonte de Dualismu

== El dualismu teolóxicu ==
El dualismu relixosu apaez en munchos pueblos antiguos, como [[China (rexón)|China]] y [[Exiptu]], pero especialmente en [[Persia]]. La so relixón, impulsada y reformada por [[Zoroastru]] escontra'l [[s. VI e.C.]], establez un principiu divín del bien, [[Ormuz (Dios)|Ormuz]] o [[Ahura Mazda]], y otru del mal, [[Ahrimán]]. Formes de dualismu atópense dempués nel [[orfismo]] (escontra'l [[s. VI e.C.]]), el [[gnosticismu]] ([[s. II e.C.]]), el [[maniqueísmu]], la doctrina gnósticu-maniquea de [[Prisciliano]] y yá na [[Edá Media]], nos [[bogomilos]], [[albigenses]] y [[cátaros]]. La más influyente d'estes doctrines, dempués del [[mazdeísmo]] de [[Zoroastru]], foi'l maniqueísmu.

=== Traces comunes de les doctrines dualistes ===
En llinies xenerales, les doctrines dualistes coinciden nes siguientes traces: el principiu del Bien ye identificáu cola Lluz y l'Espíritu; el principiu del Mal coles Tiniebles y la Materia, o col [[diañu]] o demoniu (maniqueísmu). La materia ye, pos, mala, y principiu del mal; o bien creada por un [[demiurgu]] distintu del dios bonu (gnosticismu de [[Marción]]), o pol diañu, principiu del mal ([[Prisciliano]]), rigorista y estrema; o bien dexen ante lo inevitable y xustifiquen la relaxación: ''porque nun ye posible aguantar de primeres del mal qu'inclina a pecar, y ye esi principiu, non la persona singular, el responsable del pecáu''.

=== Reaición de la Ilesia Católica contra'l dualismu ===
Dende'l puntu de vista de la doctrina [[católica]], la inconsistencia del dualismu quedaría de manifiestu polos siguientes enunciaos:

* Dios ye únicu, infinitu y omnipotente;
* El principiu del mal nun puede ser Dios nin puede llindar la potencia infinita del únicu Dios.
* Tou foi creáu por Dios, y como tal bonu;
* Tou lo qu'esiste ye bonu (Dios miró toles coses que creara y vio que yeren bones: Xénesis 1.4.7.10.12.18.21.25.31);
* Tamién lo ye, poro, la materia (amás, el Verbu encarnóse; la [[Encarnación]], nel cristianismu ye una revalorización de la materia y del cuerpu humanu frente al maniqueísmu, y una doctrina optimista).

=== Principales refutadores ===
Los principales autores que refutaron con más fondura'l dualismu fueron [[Santu Tomás d'Aquino]] y [[Agustín d'Hipona|San Agustín]]. San Agustín, qu'antes de la so conversión fuera maniquéu, opúnxo-y dempués la doctrina del mal como privación: tou procede y participa de Dios, y, en cuanto tien ser, ye bonu. Los maniqueos preguntaben d'entrada: ¿d'ónde procede'l mal? San Agustín dio cuenta de qu'esi planteamientu presuponía la esistencia del mal como daqué positivu y forzaba asina la respuesta maniquea. Tamién entendió que yera anterior otra entruga: ¿qué ye'l mal?.<ref>De natura boni contra maniqueos, cap. IV: «Proinde cum quaeritur unde sit malum, prius quaerendum est inquiz sit malum»</ref> Santu Tomás d'Aquino combatió'l dualismu na so forma [[albigense]] utilizando similares argumentos. El conxuntu del so pensamientu ye, sicasí, más eficaz contra'l dualismu pola importancia que da a la materia na constitución del home y na conocencia, siguiendo a [[Aristóteles]].