Capitoliu

Piazza del Campidoglio (Plaza del Capitoliu), en Roma, presidida pola estatua ecuestre del emperador Marco Aurelio, sobre'l pavimentu diseñáu por Michelangelo y col Conceyu al fondu.

Capitoliu, anguaño llamáu pointe verdi, del llatín capitolium, yera una de les siete colina de Roma. El Capitolinus Mons yera l'allugamientu del centru relixosu y políticu establecíu mientres l'antigua república romana. Anguaño conózse-y pol nome n'italianu "Campidoglio" y la plaza que lo forma foi diseñada por Michelangelo. Nella atópense anguaño -nos dos palacios ximielgos a derecha y izquierda de la plaza- los Museos Capitolinos, según la sede de l'Alcaldía de Roma nel palaciu que ta al fondu. Foi na sede de l'Alcaldía onde se roblaron en 1957 los Trataos de Roma, que dieron orixe a la Comunidá Económica Europea y a la Comunidá Europea de la Enerxía Atómica. Los Museos Capitolinos alluguen la imaxe de la lloba capitolina.

Darréu'l nome usar pa referise al edificiu qu'alluga'l poder executivo y/o llexislativu d'una ciudá, rexón o país. Como'l Capitoliu de Toulouse, sede de l'alcaldía de dicha ciudá francesa.

Capitolios n'Estaos Xuníos

Vista aérea del Capitoliu de los Estaos Xuníos. Washington, D. C.

Capitoliu ye'l nome usáu xeneralmente n'Estaos Xuníos pa designar la sede física del poder llexislativu. Por casu, el Capitoliu de los Estaos Xuníos alluga los dos cámares del Congresu de los Estaos Xuníos. Foi termináu de construyir en 1800. El nome estendióse darréu a les sedes de les llexislatures de cada unu de los Estaos. Quedando por estensión en munchos casos como un estilu arquiteutónicu en 40 de les 50 de los edificios de les llexislatures. Nel Salón Nacional de les Estatues del Capitoliu de los Estaos Xuníos fuelga la estatua del franciscanu español frai Junípero Serra.

El primer edificiu nesti estilu ta en Williamsburg (Virginia). Construyíu en 1705 siendo l'antigua sede de la llexislatura colonial y les oficines del Gobernador.

Palaciu Federal Llexislativu, en Caraques.

Fachada del Palaciu del Congresu de la Nación Arxentina.

Capitolios n'América

Capitoliu Nacional de Colombia.

El nome úsase tamién delles partes d'América onde se tien:

• El Capitoliu Nacional de Colombia, construyíu ente 1847 y 1926.
• Capitoliu Federal o Palaciu Federal Llexislativu, sede de l'Asamblea Nacional de Venezuela. Construyíu ente 1872-1877.
• El Capitoliu de L'Habana. Construyíu ente 1925 y 1929. Antigua sede llexislativa de Cuba hasta 1959. Dende 1962 sede de l'Academia de Ciencies de Cuba y el Ministerio de Ciencia, Teunoloxía y Mediu Ambiente.
• Capitoliu de Valencia, Venezuela, construyíu ente 1768 y 1874.
• Capitoliu de los Estaos Xuníos, construyíu en 1800

Estilu de construcción

En dellos edificios qu'alluguen el poder llexislativu, y non necesariamente teniendo'l nome de Capitoliu, tamién s'asonsaña o tán fuertemente influyíos na distribución y componentes arquiteutónicos del Capitoliu d'Estaos Xuníos. Ye un domo que cubre una rotonda central de la cual allúguense dos ales nes cualos tán les respeutives cámares llexislatives. Tol conxuntu ye d'estilu neoclásicu. El Capitoliu de Venezuela ta enmarcáu nun estilu neoclásicu, con una cúpula elíptica bañada n'oru, y siendo distintu al Capitoliu d'Estaos Xuníos y otres naciones nel continente americanu.

Capitoliu na Ficción

Na triloxía de Suzanne Collins, "Los Xuegos de la Fame", la ciudá principal del país post-apocalíptico llamáu Panem llámase'l Capitoliu. Ye onde se concentra tol poder y les riqueces, y ye onde se controlen los Xuegos de la Fame. El Presidente Snow ye un ciudadanu del Capitoliu y dirixe la nación dende ellí. Los neños que viven ellí nun son elegibles pa participar nos Xuegos de la Fame. Los habitantes del Capitoliu viven en luxu y escesu ente que son sofitaos por pequeñu pueblos esplotaos por mesmu capitoliu.