Girl group
Girl group | ||
---|---|---|
Oríxenes musicales |
Años 1930–1970: music hall, vodevil, swing, jump blues, rhythm and blues, rock and roll, soul, góspel, música popular 1970–1990: música discu, rhythm and blues, power pop, pop rock, EDM Años 1990–Actualidá: pop, dance pop, teen pop, pop punk, R&B contemporaneu, EDM, hip hop, electropop, K-pop | |
Oríxenes culturales | Estaos Xuníos, años 1930 | |
Popularidá | Mundial, popular ente la década de los 60 y los 90 nos Estaos Xuníos, anque bien popular en tol mundu. | |
Derivaos | boybands, indie pop, riot grrrl, bubblegum pop | |
[editar datos en Wikidata] |
Girl group (n'asturianu: 'grupu de moces') ye un grupu musical qu'inclúi a delles cantantes femenines que, xeneralmente, harmonicen xuntes.
La espresión anglosaxona girl group úsase tamién nel so sentíu más estrictu nos países de fala inglesa pa denotar la fola de grupos de cantantes femenines de pop d'Estaos Xuníos que floriaron a finales de los años 50 y principios de los 60, ente'l cayente del primer rock and roll y la invasión británica, munchos de los cualos taben influyíos pol doo wop.[1][2]
Los grupos formaos por moces, nos cualos dalgún miembru toca dalgún preséu, son consideraos un fenómenu por separáu. Estos grupos son llamaos dacuando girl bands (en castellán: 'bandes de moces'), pa estremalos, magar esta terminoloxía nun ye universalmente siguida, y estes bandes n'ocasiones son llamaes tamién girl group.[3]
Cola llegada de la industria musical y les emisores de radio, el númberu de grupos de moces aumentó. Nos primeros años de la década de los 60 los grupos de cantantes femenines aumentaron como la espluma, con 750 grupos distintos editando cantares que llegaron a les llistes d'ésitos tantu nos Estaos Xuníos como nel Reinu Xuníu dende 1960 a 1966.[4] Solo The Supremes celebraron 12 senciellos nᵘ1 na llista Billboard Hot 100 mientres el gruesu de la fola y mientres la mayor parte de la invasión británica, andando a la tema inclusive con The Beatles en popularidá.[5]
En dómines posteriores, la plantía de los grupos de moces aplicar a la música discu, R&B comtemporáneo y formatos basaos nel country, según al pop. Una más globalizada industria de la música vio la estrema popularidá de la música pop empobinada al baille[6] empobinada poles grandes discográfiques. Esta apaición, dirixida polos Estaos Xuníos, el Reinu Xuníu y Xapón, produció bandes d'estremada popularidá, con 8 grupos debutando tres 1990 nes llistes y vendiendo más de 15 millones de copies físiques de los sos discos. Amás, dende finales de la primera década de 2000, Corea del Sur tuvo un impautu significativu, con 8 de los 10 grupos con mayor ventes dixitales del mundu orixinaries d'esi país.
Historia
[editar | editar la fonte]Empiezos
[editar | editar la fonte]Unu de los primeros grupos de moces fueron Hamilton Sisters and Fordyce, un tríu d'Estaos Xuníos que fizo xires esitoses nel Reinu Xuníu y n'otros llugares d'Europa en 1927, grabando y apaeciendo na BBC Radio - fixeron conciertos de forma estensa por grandes teatros y locales de variedaes nos Estaos Xuníos y, más tarde, camudáronse'l nome artísticu a Three X Sisters. Les moces tuvieron xuntes dende 1923 hasta los primeres años 40, siendo conocíes poles sos harmoníes zarraes, según por el so estilu barbershop y novedosu, y tuvieron ciertu ésitu nes emisores de radios de los años 30.[7]
The Boswell Sisters, que se convirtieron n'unu de los grupos vocales más famosos ente 1926 y 1930, tuvieron más de 20 ésitos.
The Andrews Sisters empezaron en 1937 como un grupu tributo a The Boswell Sisters y siguieron grabando y actuando dende los los 40 hasta finales de los 60, llogrando más ventes de discos, más ésitos Billboard Hot 100, más multiventas y más apaiciones en películes que cualesquier otru grupu de moces hasta la fecha.[8]
1955–1966: la fola de los grupos de moces
[editar | editar la fonte]Na esplosión del rock and roll, los grupos d'harmoníes zarraes como The Chordettes, The Fontane Sisters, The McGuire Sisters y The DeCastro Sisters permanecieron na popularidá, colos trés primeros grupos llegando al nᵘ1 nes llistes de música popular y, el postreru, llegando al nᵘ2, a finales de 1954 y empiezos de 1955. Amás, The Lennon Sisters fueron una pilastra en The Lawrence Welk Show dende 1955. A principios de 1956, grupos doo wop d'un solu ésitu, como The Bonnie Sisters con Cry Baby y The Teen Queens con Eddie My Love, amosaron la posibilidá de salir de les harmoníes pop tradicionales. Con Mr. Lee, The Bobbettes permanecieron mientres cinco meses y mediu nes llistes mientres 1957, impulsando y llogrando una mayor aceptación pa los grupos vocales de muyeres negres.
Sía que non, fueron The Chantels col so cantar de 1958 Maybe les que se convirtieron en posiblemente, la primera y verdadera encarnación del soníu d'un grupu de moces.[9][10] L'amiestu de doo wop negru, rock and roll y pop blancu[11] yera curiosa pa l'audiencia adolescente y creció de los escándalos de la payola y los efeutos sociales de la música rock.[12] L'ésitu de The Chantels y otros grupos foi siguíu por un enorme medría nos grupos de moces con distintes habilidaes y esperiencia, coles típiques etiquetes de xéneru, racialmente segregaes pola industria musical, pal rhythm and blues y el pop apaeciendo adulces.[10] El grupu consideráu como'l primeru en tener un ésitu sosteníu nel xéneru de los girl groups fueron The Shirelles,[13][14] que llegaron per primer vegada al nᵘ1 nel Top 40 con Tonight's the Night y, en 1961 convertir nel primer grupu de moces n'algamar el nᵘ1 del Billboard Hot 100 con Will You Love Me Tomorrow,[15] escritu polos compositores Gerry Goffin y Carole King del Edificiu Brill.[16] The Shirelles consolidaron el so ésitu con cinco éxito más ente'l Top 10, particularmente col so ésitu nᵘ1 Soldier Boy, mientres los dos años y mediu siguientes.
La tema Please Mr. Postman de The Marvelettes convertir nuna importante indicación de la integración racial de la música popular, yá que yera'l primer cantar nᵘ1 nos Estaos Xuníos de la discográfica afroamericana Tamla/Motown.[17] El sellu sería autor intelectual de munchos grupos de moces importantes, incluyendo a Martha and the Vandellas, The Velvelettes y The Supremes.[16]
Otros compositores y productores nos EE.XX. y el Reinu Xuníu rápido reconocieron el potencial d'esti nuevu enfoque y reclutaron grupos formaos (o, en dellos casos, creando grupos nuevos) pa grabar los sos cantares col estilu girl group.
Phil Spector (figura crucial nos grupos de moces d'estos años), reclutó a The Crystals, The Blossoms y The Ronettes,[18] mientres Goffin y King escribieron dos ésitos pa The Cookies.
Jerry Leiber y Mike Stoller, per otru llau, fomentaron a The Exciters, The Dixie Cups y The Shangri-Les.[19]
The Paris Sisters tuvieron ésitu dende 1961, especialmente con I Love How You Love Me, hasta 1964. The Sensations, The Chiffons, The Angels y The Orlons (tres la salida de Stephen Caldwell en 1964) fueron famoses a principios de los 60. A principios de seronda de 1963, el grupu d'un solu ésitu The Jaynetts, con Sally Go 'Round the Roses, consiguió un misteriosu soníu[20] distintu a cualesquier otru grupu de moces. En xineru de 1964, otru grupu d'un solu ésitu llamáu The Murmaids llevó Popsicles and Icicles de David Gates al nᵘ3. The Carefrees con We Love You Beatles llegaron al Top 40 n'abril, y The Jewels con Opportunity tuvieron un pequeñu ésitu n'avientu.[21]
Más de 750 grupos de moces llegaron a meter un cantar nes llistes ente 1960 y 1966[4] tantu nos Estaos Xuníos como nel Reinu Xuníu, magar el xéneru nun se dexó notar enforma na industria musical d'otres rexones. N'Europa Occidental, la cultura xuvenil taba fondamente somorguiada na cultura yé-yé. N'Europa Oriental, grabando a artistes d'Asia Oriental que veníen del cantar tradicional, coros patrocinaos pol gobiernu,[22][23] o solistes y grupos multi-culturales,[24][25]. La influencia global de la música beat eventualmente llanzó los grupos de moces como un xéneru y, sacante por un pequeñu númberu de grupos anteriores y posiblemente The Toys y The Sweet Inspirations, l'únicu grupu de moces con relevancia nes llistes dende l'empiezu de la invasión británica fueron The Supremes.[26][27] El soníu distintivu de los grupos de moces mentaos hasta agora, nun volveríen surdir hasta'l sieglu XXI, onde influyiríen a solistes de fala inglesa qu'atoparon ésitu internacional, como Amy Winehouse, Adele, Duffy y Melanie Fiona, ente otres.
1970–1990: cambeos nos formatos y los xéneros
[editar | editar la fonte]De 1971 a 1974 los únicos ésitos de grupos de moces puros que llegaron al Top 10 fueron Want Ads de Honey Cone y When Will I See You Again de The Three Degrees[28] (que teníen los sos raigaños nos 60). Patti LaBelle and The Bluebelles foi un girl group d'Estaos Xuníos de los 60 que la so imaxe ayudó a refaer la so productor, Vicki Wickham, a principios de los 70, renombrando el grupu a LaBelle y emburriándoles en direición al glam rock.[29] LaBelle fueron el primer grupu de moces n'evitar los traxes a xuegu y les coreografíes idéntiques, vistiendo en cuenta de eso, estravagantes traxes espaciales y tocaos de plumes.[30][31] Más tarde, mientres la dómina dorada de la música discu, llegaríen grupos como First Choice, Silver Convention, The Emotions, etc.
A finales de los 70, ya influyíu pola música discu, surdió l'estilu musical Hi-NRG, con grupos como Odyssey, Sister Sledge, Mary Jane Girls, Belle Epoque, Frantique, Baccara, etc.
1990–2018: la era del pop de baille
[editar | editar la fonte]R&B d'Estaos Xuníos y hip hop
[editar | editar la fonte]Col ascensu del new jack swing, el hip hop y el R&B contemporaneu, los grupos de moces d'Estaos Xuníos como En Vogue, Exposé y Sweet Sensation tuvieron senciellos que llegaron al nᵘ1 nes llistes d'ésitos. Grupos d'estos xéneros, como SWV, Xscape, 702, Total, Zhane y Blaque, llograron tener dalgún cantar nes llistes tantu nel Billboard Hot 100 como na llista d'ésitos d'Estaos Xuníos de R&B. De toes formes, TLC y Destiny's Child (xunto con solistes como Whitney Houston, Mariah Carey y los sos contrapartidas masculines como Boyz II Men y R. Kelly), marcaron l'empiezu nuna yera onde'l R&B contemporaneu convertir n'aceptáu pol mercáu global.[32] L'álbum de TLC de 1994, CrazySexyCool, vendió 23 millones de copies.[33] Destiny's Child vendió más de 60 millones de discos en xunto.[34]
A pesar del cayente de popularidá de los grupos de moces, el grupu d'Estaos Xuníos Pussycat Dolls consiguió ésitu a nivel mundial colos sos senciellos, como Don't Cha, Buttons y When I Grow Up. El grupu vendió 54 millones de copies en tol mundu, faciéndolos unu de los grupos de moces con mayores ventes de tolos tiempos. El grupu emerxente qu'apoderó la década del 10s, fueron la banda de moces d'Estaos Xuníos Fifth Harmony, quien fueron xuníes nel programa de talentos de The X Factor en 2012; los cinco integrantes al traviés de los sos cantares daben fuercia al empoderamiento de la muyer, la igualdá y l'enfotu de cada persona, tou esto siguíu de les influencies músicales de muyeres qu'apoderaren les décades anteriores, ente eses Mariah Carey, Madonna, Beyoncé y les mesmes Destiny's Child. El grupu de cinco chiques traxo nuevamente aquelles cimbles de los 90s y 2000s con ritmos más frescos y actuales del R&B, Pop y Soul, rompiendo records de visites en youtube cola so "Worth it" y el so "Work from home", algamando'l #4 del Billboard Hot 100 con esta última tema. Fifth Harmony vendió alredor de 49.9 millones de copies nel mundu hasta'l 2018.
La segunda invasión británica
[editar | editar la fonte]Ente la dominación d'Estaos Xuníos de la escena de los grupos de moces, les britániques Spice Girls camudaron tornar y tuvieron nueve senciellos nᵘ1 n'EE.XX. y nel so país. Con conciertos d'entraes escoses, publicidá, con mercáu mundial de 80 millones de copies vendíes, l'álbum más vendíu en tola historia por un grupu femenín[35][36][37] y una película, Spice Girls convertir nel ésitu comercial más grande nel Reinu Xuníu dende The Beatles .[38][39][40][41][42][43][44][45][46][47][48][49]
El movimientu cultural qu'empecipiaron Spice Girls produció otros grupos similares, qu'inclúin el grupu británicu-canadiense All Saints, les irlandeses B*Witched y Eternal, qu'algamaron distintos niveles d'ésitu.
En 1999, Andy McCluskey, unu de los componentes d'OMD, famosa banda de synth pop bien conocida pola so mítica cantar de 1980 «Enola Gay», creó Atomic Kitten, un tríu femenín que tuvo trés senciellos nel nᵘ1 británicu:
- 2001 - Whole Again, que ye'l cuartu senciellu más vendíu por un grupu de moces de tolos tiempos.
- 2001 - Eternal Flame, un cantar orixinal de The Bangles.
- 2002 - The Tide Is High, una tema orixinal compuestu nos años 60 por John Holt, miembru del grupu xamaicanu The Paragons y, versionada dempués en 1980 pela banda neoyorquina Blondie.
Atomic Kitten tamién algamó'l nᵘ1 nel so país nes llistes de ventes d'álbumes:
Al empiezu del sieglu XXI, los grupos de moces del Reinu Xuníu fueron abondo populares mientres la so primer década, coles temes Sound of the Underground de Girls Aloud y Round Round de Sugababes cosideradas como dos grandes ésitos,[50] acreditáu pola remodelación de la música pop británica de los años 2000.[51]
L'ésitu de Sugababes y Girls Aloud inspiraron a otros grupos, como The Saturdays, StooShe y Little Mix. El cuartetu británicu de R&B contemporaneu Little Mix convertir nel segundu grupu de moces británicu, tres Spice Girls, en tener dos álbumes nel Top 10 d'Estaos Xuníos, según ser el primer girl group británicu en pasar la so primer selmana nel Top 5. Son conocíes por ser el meyor grupu de moces de la so dómina y el so álbum Get Weird, llegó al 2ᵘ llugar nes llistes de ventes.[52]
L'apaición de los grupos de moces asiáticos
[editar | editar la fonte]A pesar que los grupos de chiques focalizados en dance pop n'Asia remanecieron en los 90, paralelamente a los sos contrapartidas britániques, los grupos de moces asiáticos caltuviéronse como formatos esitosos hasta 2010.[53] Los grupos de los años 90 probaron una fórmula esitosa de bailles altamente coreografiados en sincronía de llabios.
En Xapón (segundu mayor mercáu de la industria musical), los grupos de moces de pop xaponés encabecen la llista Oricon de ventes.[54][55]
Grupos como Speed, Morning Musume, AKB48 y Momoiro Clover Z surdieron ente los años 90 y los primeres compases del sieglu XXI.
Speed vendió un total de 20 millones de copies en trés años solu nel so país.[56]
Morning Musume son de los grupos de moces con mayor ésitu, convertíes casi n'ídolos del pop, y de los de mayor trayeutoria, teniendo'l valor más altu de ventes de senciellos (d'un grupu femenín) nes llistes Oricon dende febreru de 2012, el récor Oricon de mayor númberu consecutivu de senciellos nel Top 10 (un total de 55 senciellos) de tolos artistes xaponeses, y solo en Xapón vendieron más de 18 millones de copies.
AKB48, en mayu de 2013, tuvo la posición d'artistes femenines con meyores ventes (por númberu de senciellos vendíos), según les estadístiques de Oricon, con unos 22 millones de senciellos.[57]
Momoiro Clover Z son conocíes poles sos actuaciones innovadores.[58]Amás, según les encuestes de 2013 y 2014 yeren el grupu de moces xaponés más popular.[59][60] El grupu ye conocíu poles sos actuaciones enerxétiques, incorporando elementos de balé, ximnasia y películes d'aición.[61] Magar les voces de les moces nun son demasiáu estables cuando se combinen colos bailles intensos, nunca usaron sincronía de llabios.[62]
En 2009, la fola coreana (tamién llamada Hallyu) y, dientro d'ella, el pop coreanu, tuvieron una significativa medría dientro de la industria del entretenimientu, cola so influencia, rompiendo les fronteres d'Asia y espandiéndose por Oriente Mediu, África del Norte, Europa y América.[63][64] Los grupos de moces son unu de les pilastres de la fola coreana, con ventes millonaries d'álbumes.
Girls' Generation y 2NE1 son llargamente reconocíes como los dos meyores grupos de moces de Corea del Sur. Otros grupos surcoreanos populares podríen ser: Sistar, A Pink, Girl's Day, F(x), 4minute, KARA, Miss A, Wonder Girls, T-ara, After School, ente otres.[65] Estos grupos coreanos son particularmente efeutivos tocantes a ventes dixitales de música, con siete grupos coreanos incluyíos ente los 10 primeros nes llistes de meyores ventes dixitales. La influencia de los grupos de moces orixinales de los Estaos Xuníos nun se perdieron nesta era d'artistes, onde munchos adoptaron influencies visuales de los sos conceutos retro,[66] como l'ésitu internacional de 2008 Nobody de Wonder Girls.
En 2010, Blush formóse orixinalmente por cinco miembros de Filipines, India, Ḥong Kong, Corea del Sur y Xapón, convirtiéndose nel primer grupu asiáticu en llegar col so álbum debú al Top 3 d'una llista Billboard n'EE.XX. Formar a partir d'un programa de telerrealidad llamáu Project Lotus: The Search for Blush.
L'exemplu español: Les Ketchup
[editar | editar la fonte]A pesar que los grupos de moces ye un fenómenu netamente anglosaxón y asiáticu, tamién n'otros llugares abondaron esti tipu de grupos.
Como mayor esponente podemos citar a les españoles Les Ketchup, grupu formáu por cuatro hermanes y que'l so mayor ésitu, Aserejé, algamó'l nᵘ1 en más de 20 países y vendiendo más de 7 millones de senciellos en tol mundu. La tema foi compuestu por Manuel Ruiz Queco basándose, pa faer l'estribillu, na primer estrofa del cantar Rapper's Delight (1979), del tríu de hip hop d'Estaos Xuníos The Sugarhill Gang. La tema Rapper's Delight ta xeneralmente considerada como'l primer cantar en popularizar el hip hop nos Estaos Xuníos y nel restu del mundu. El cantar ta clasificada pola revista Rolling Stone nel nᵘ248 de la so llista The 500 Greatest Songs of All Time y nel nᵘ2 del 100 Greatest Hip-Hop Songs de la cadena de televisión musical d'Estaos Xuníos VH1.
Les Ketchup, tres l'ésitu de la tema, participó nel Festival del Cantar d'Eurovisión 2006, algamando'l ventenu primer puestu. Esi mesmu añu, el grupu eslleióse.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Rutledge, Meredith Y. (15 d'abril de 2013). «The Fabulous Girl Groups | The Rock and Roll Hall of Fame and Museum». Rockhall.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ «Girl Groups - A Short History». History-of-rock.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Por casu, los grupos Sugababes y Girls Aloud son denominaos girl bands Meet the duo dressing Girls Aloud OK magacín, 20 de marzu de 2009; The nation's new sweetheart The Observer, 9 Payares 2008; mientres a otros como Girlschool refiérse-yos como girl group Biography for Girlschool Internet Movie Database; The Hedrons Belfast Telegraph, 19 de xineru de 2007
- ↑ 4,0 4,1 «Girl Groups». Girl Groups. Archiváu dende l'orixinal, el 2014-05-29. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Whitburn, Joel (2003). Top Pop Singles 1955-2002. Menomonee Falls, Wisconsin: Record Research, Inc, páx. 950, 959, 964, 967, 969, 970, 983, 984, 988–990. ISBN 0-89820-155-1.
- ↑ Global Transformations: Politics, Economics and Culture - Google Books. Books.google.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Reading Eagle - Google News Archive Search
- ↑ "Swing It! The Andrews Sisters Story," John Sforza, University Press of Kentucky, 2000
- ↑ Dave Thompson. «Maybe - The Chantels | Listen, Appearances, Song Review». AllMusic. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ 10,0 10,1 «History, Travel, Arts, Science, People, Places | Smithsonian». Smithsonianmag.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Lucy M. O'Brien. «girl groups (music) - Encyclopedia Britannica». Britannica.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ «THE GIRL GROUPS With the exception of the teen idols, girl group». Shsu.edu. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ «100 Greatest Artists: The Shirelles». Rolling Stone. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ «From The Rock & Roll Hall Of Fame». The Shirelles. Archiváu dende l'orixinal, el 27 de febreru de 2015. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ «The Brill Building and the Girl Group Yera | Rock and Roll: An American Story». Teachrock.org. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ 16,0 16,1 Turner, Alwyn W., «Classic Girl Groups», en Peter Buckley, Classic Girl Groups (3rd edición), Rough Guides, ISBN 978-1-84353-105-0, https://books.google.ca/books?id=7ctjc6UWCm4C
- ↑ «History, Travel, Arts, Science, People, Places | Smithsonian». Smithsonianmag.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ «Phil Spector Biography». Rolling Stone (26 d'avientu de 1939). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-03-30. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ «Jerry Leiber and Mike Stoller Biography | The Rock and Roll Hall of Fame and Museum». Rockhall.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Stewart Mason. «Cruisin 1963 - Various Artists». AllMusic. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2014.
- ↑ Whitburn, Joel (1990). The Billboard Hot 100 Charts: The Sixties (5 December 1964). Menomonee Falls, Wisconsin: Record Research, Inc.. ISBN 0-89820-074-1.
- ↑ «Mass and Propaganda Music | Cultural Exchange China - The Netherlands». Culturalexchange-cn.nl. Archiváu dende l'orixinal, el 2014-05-21. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Category:Maoist_China_propaganda_songs
- ↑ «60's & 70's Asian Pop Record Covers Photo Gallery by david greenfield at». Pbase.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ (17 de marzu de 2011) The Garland Handbook of Southeast Asian Music - Google Books. Books.google.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Whitburn, Joel (1990). The Billboard Hot 100 Charts: The Sixties (4 January 1964 through 27 December 1969). Menomonee Falls, Wisconsin: Record Research, Inc.. ISBN 0-89820-074-1.
- ↑ Whitburn, Joel (1990). The Billboard Hot 100 Charts: The Seventies (3 January 1970 through 26 December 1970). Menomonee Falls, Wisconsin: Record Research, Inc.. ISBN 0-89820-076-8.
- ↑ Whitburn, Joel (1990). The Billboard Hot 100 Charts: The Seventies (2 January 1971 through 28 December 1974). Menomonee Falls, Wisconsin: Record Research, Inc. ISBN 0-89820-076-8.
- ↑ «New England's largest GLBT newspaper». Bay Windows (29 d'ochobre de 2008). Archiváu dende l'orixinal, el 21 d'abril de 2009. Consultáu'l 11 d'agostu de 2010.
- ↑ Dan DeLuca (10 de payares de 2008). «Patti LaBelle joins some old friends». San Diego Union-Tribune. Consultáu'l 11 d'agostu de 2010.
- ↑ «Patti LaBelle's Back to Now». Time Out Chicago. Timeout. Archiváu dende l'orixinal, el 13 d'agostu de 2010. Consultáu'l 11 d'agostu de 2010.
- ↑ Ibanga, Imaeyen (19 de xunu de 2008). «Not 'The End of the Road' for '90s R&B - ABC News». Abcnews.go.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Matilda Battersby (5 de payares de 2012). TLC plan first album since Lisa 'Left Eye' Lopes' death - News - Music. The Independent. http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/news/tlc-plan-first-album-since-llisa-left-eye-lopes-death-8282219.html. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Waxman, Olivia B. (11 de xineru de 2013). «Beyoncé and Destiny's Child to Release Original Track for First Time in Eight Years | TIME.com». Entertainment.time.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Biography - Spice Girls Rolling Stone; Spice selling some 23 million copies worldwide
- ↑ Facts - Timeline Archiváu 2018-08-31 en Wayback Machine Spice Girls
- ↑ Timeline: Spice Girls BBC News, 28 June 2007
- ↑ «herNew Spice Girls documentary on BBC One». BBC Press Office (19 d'ochobre de 2007). Consultáu'l 11 d'agostu de 2010.
- ↑ «1998: Ginger leaves the Spice Girls». BBC News. 31 de mayu de 1998. http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/may/31/newsid_2494000/2494855.stm. Consultáu'l 2 d'abril de 2010.
- ↑ «Spice Girls announce reunion tour». BBC News. 28 de xunu de 2007. http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/6246448.stm. Consultáu'l 2 d'abril de 2010.
- ↑ Spice Girls announce reunion tour BBC News, 28 June 2007
- ↑ Spice Girls' London Tickets Sell Out in 38 Seconds People, 1 October 2007
- ↑ Spice Girls announce extra concerts Archiváu 2008-10-11 en Wayback Machine Times Online, 27 July 2007
- ↑ «Victoria Beckham on Larry King». YouTube (11 d'avientu de 2007). Consultáu'l 11 d'agostu de 2010.
- ↑ «In pictures: Spice Girls through the years». BBC News. 28 de xunu de 2007. http://news.bbc.co.uk/1/hi/in_pictures/6246814.stm. Consultáu'l 2 d'abril de 2010.
- ↑ «Guests - Show eight». Graham Norton's Bigger Picture. BBC (6 de payares de 2006). Consultáu'l 11 d'agostu de 2010.
- ↑ Sinclair, David (4 d'avientu de 2007). «Spice Girls review they remain consummate entertainers». Times Online. Archivado del original el 2010-05-30. https://web.archive.org/web/20100530132518/http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/music/live_reviews/article2992341.ece. Consultáu'l 2 d'abril de 2010.
- ↑ «The Official Top 20 biggest selling groups of all time revealed!». Officialcharts.com. Consultáu'l 3 de payares de 2012.
- ↑ «Beatles Top All Time UK Singles Sales | Rock News | News». Planet Rock (6 de xunu de 2012). Consultáu'l 16 de payares de 2013.
- ↑ Neil McCormick (13 d'agostu de 2009). escritu en London. «Xenomania: how to write a hit song». The Daily Telegraph (Telegraph Media Group). Archivado del original el 2010-12-03. https://web.archive.org/web/20101203062226/http://blogs.telegraph.co.uk/culture/neilmccormick/100002407/xenomania-how-to-write-a-hit-song/. Consultáu'l 24 Nov 2009.
- ↑ Emily MacKay (payares de 2009). «End of Decade: Sound of the Overground». NME. IPC Media. Consultáu'l 3 Dec 2009.
- ↑ http://www.musicweek.com/news/read/us-charts-little-mix-score-second-top-10-album/057643
- ↑ Williamson, Lucy (14 de xunu de 2011). «BBC News - The dark side of South Korean pop music». Bbc.com. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ Girl groups top the Oricon Singles Chart in 16 out of 52 weeks in 2011, in 16 out of 53 in 2012, in 19 out of 50 in 2013 and in 17 out of 50 in 2014. 7 of the 10 best selling singles in Japan in 2013 were by AKB48 related groups, including 4 by AKB48, 2 by SKE48, 1 by NMB48. Several solu acts from members or former members of AKB48 have also reached the number one place on the singles chart.
- ↑ «Oricon 2013 Yearly Charts : Singles». tokyohive. 6Theory Media, LLC. (15 d'avientu de 2013). Consultáu'l 16 d'avientu de 2013.
- ↑ Herskovitz, Jon (11 d'ochobre de 1999). Top Japanese girl group Speed coming to a halt. Variety. http://www.variety.com/article/VR1117756500.html?categoryid=16&cs=1. Consultáu'l 15 de payares de 2008.
- ↑ «AKB48 becomes best-selling singles female artist ever in Japan». ajw.asahi.com. The Asahi Shimbun Company (28 de mayu de 2013). Consultáu'l 3 d'ochobre de 2013.
- ↑ «Momoiro Clover Z dazzles audiences with shiny messages of hope». The Asahi Shimbun (29 d'agostu de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 24 d'ochobre de 2013.
- ↑ «ももクロ、
初 のAKB超 え タレントパワーランキング» (xaponés). Nihon Keizai Shimbun (24 de xunu de 2013). Consultáu'l 26 de xunetu de 2013. - ↑ (en xaponés)Nikkei Entertainment (Nikkei BP) (June, 2014). 2 de mayu de 2014.
- ↑ Live report: Summer Sonic 2012. Time Out Tokyo. 23 d'agostu de 2012. Archivado del original el 2013-07-06. https://web.archive.org/web/20130706020653/http://www.timeout.jp/en/tokyo/feature/6090/Live-report-Summer-Sonic-2012. Consultáu'l 25 d'abril de 2013.
- ↑ (16 d'avientu de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 1 d'abril de 2012. Consultáu'l 2 de xunu de 2014.
- ↑ «K-Pop takes America: how South Korea's music machine is conquering the world». The Verge (18 d'ochobre de 2012).
- ↑ «K-POP Hits the Europe». The UOS Times (31 d'agostu de 2011).
- ↑ «Dispatch ranks the Girl Groups of 2013». allkpop.com (14 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
- ↑ «K-Pop Fashion Trend Report: Retro-Vintage : News». KpopStarz. Consultáu'l 4 de xunu de 2014.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- 2007: Estudiu históricu sobre la influencia de los grupos de moces d'Estaos Xuníos.
- Sitio fechu por siguidores dedicáu a los grupos de moces d'Estaos Xuníos de mediaos del sieglu XX.