Qrin kard
Qrin kart (ing. Green card) — ABŞ-da daimi yaşayış icazəsi əldə etmək üçün verilən sənəddir. Bu kart ABŞ-da qanuni olaraq işləmək və yaşamaq hüququ verir. Qrin Kart sahibləri ABŞ vətəndaşları kimi bir çox hüquq və imtiyazlara malikdirlər, lakin bəzi fərqlər mövcuddur, məsələn, seçki hüququ yoxdur.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qrin Kart sistemi 1940-cı illərdə ABŞ hökuməti tərəfindən tətbiq edilmişdir. İlk dəfə İkinci Dünya Müharibəsindən sonra, xarici işçilərin ABŞ-a köçürülməsi və ölkənin iqtisadi gücünün artırılması məqsədilə yaradılmışdır. 1990-cı ildə ABŞ-da Qrin Kart lotereya sistemi tətbiq olundu ki, bu da daha çox insanın bu imkandan yararlanmasına şərait yaratdı.
Faydaları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qrin Kart sahibləri bir sıra hüquq və üstünlüklərə malikdirlər:
- ABŞ-da yaşamaq və işləmək hüququ: Qrin Kart sahibinə ABŞ-da daimi yaşamaq və işləmək hüququ verilir.
- Ailə birləşdirilməsi: Qrin Kart sahibləri yaxın ailə üzvlərini ABŞ-a gətirə bilərlər.
- ABŞ vətəndaşı olmaq imkanı: 5 il müddətində Qrin Kart sahibi olduqdan sonra ABŞ vətəndaşı olmaq üçün müraciət etmək mümkündür.
- Sosial xidmətlərdən istifadə: Qrin Kart sahibləri sosial xidmətlərdən (tibbi sığorta, sosial yardım və s.) istifadə edə bilərlər.
Alınma yolları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əsas yollar
[redaktə | mənbəni redaktə et]Lotereya (Diversity Visa Lottery)
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qrin Kart Lotereyası ABŞ hökumətinin hər il keçirdiyi proqramdır. Bu proqramda dünya üzrə müxtəlif ölkələrdən müəyyən sayda insan seçilir və onlara Qrin Kart verilir. Bu sistemin əsas məqsədi ABŞ-da etnik və mədəni müxtəlifliyi artırmaqdır.
- Müraciət Şərtləri: Lotereyada iştirak etmək üçün ən azı orta təhsilli olmaq və müəyyən ölkələrdən birinə mənsub olmaq tələb olunur.
- Seçim Prosesi: Lotereya tamamilə təsadüfi qaydada aparılır və hər il təxminən 50,000 nəfər seçilir.
Ailə birləşdirilməsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]ABŞ-da daimi yaşayış icazəsi olan şəxslər və ya ABŞ vətəndaşları öz ailə üzvlərini ABŞ-a gətirə bilərlər. Ailə üzvləri Qrin Kart üçün müraciət edə bilərlər. Buraya həyat yoldaşı, uşaqlar, valideynlər və bəzi hallarda qardaşlar da daxildir.
İş yolu ilə Qrin Kart
[redaktə | mənbəni redaktə et]ABŞ-da işləmək məqsədilə müəyyən sahələrdə yüksək ixtisaslı şəxslərə Qrin Kart verilə bilər. Bu proses işəgötürən tərəfindən dəstəklənir və iş yeri ABŞ-da olmalıdır. Qrin Kart almaq üçün müraciət edən şəxsə sponsor olan bir şirkət olmalıdır.
Sığınacaq və qaçqın proqramları
[redaktə | mənbəni redaktə et]ABŞ sığınacaq axtaranlara və ya qaçqın statusu olan şəxslərə də Qrin Kart verir. Bu şəxslər təqiblərdən və ya zorakılıqdan qaçan insanlar ola bilərlər. Belə şəxslər ABŞ-a gələndən sonra Qrin Kart üçün müraciət edə bilərlər.
Almaq üçün müraciət prosesi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qrin Kart üçün müraciət prosesi mürəkkəb ola bilər və aşağıdakı addımları əhatə edir:
- Müraciət Forması Doldurmaq: Əvvəlcə Qrin Kart üçün xüsusi bir forma doldurulmalıdır (Form I-485).
- Sənədlərin Hazırlanması: Şəxsiyyət vəsiqəsi, doğum haqqında şəhadətnamə, nikah sənədi və digər hüquqi sənədlər təqdim olunmalıdır.
- Biometrik Məlumatların Toplanması: Barmaq izləri, fotoşəkillər və digər biometrik məlumatlar alınır.
- Müsahibə: Qrin Kart üçün müraciət edənlərdən çox vaxt ABŞ-ın miqrasiya xidmətlərində müsahibə alınır.
- Qərarın Gözlənilməsi: Müraciət nəzərdən keçirildikdən sonra müsbət qərar verildikdə, şəxsə Qrin Kart göndərilir.
Vaxt müddəti və yenilənməsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qrin Kart ümumiyyətlə 10 illik müddətə verilir və müddət bitdikdən sonra yenilənməlidir. Yeniləmə prosesi daha sadədir və yalnız bir neçə sənədin təqdim edilməsi ilə həyata keçirilir. Əgər şəxs 5 il ərzində daimi yaşayış icazəsi aldıqdan sonra ABŞ vətəndaşlığı üçün müraciət etmirsə, Qrin Kartını yeniləmək lazımdır.
İtirilmiş və ya zədələnmiş olması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qrin Kartın itirilməsi və ya zədələnməsi halında, şəxs dərhal yenisini almaq üçün müraciət etməlidir. Bunun üçün müvafiq dövlət orqanlarına müraciət olunmalıdır və yeni kart verilməzdən əvvəl bir neçə həftə gözlənilməlidir.