I Artakserks
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
| I Artakserks | |
|---|---|
| qəd.farsca Artaxšaçrā I, q.yun. Ἀρταξέρξης ό | |
 | |
Əhəməni çarı | |
| E.ə. 465 – E.ə. 424 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | e. ə. V əsr |
| Vəfat tarixi | e.ə. 424 |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | suveren[d] |
| Atası | I Kserks |
| Uşaqları | |
| Ailəsi | Əhəmənilər sülaləsi |
| Dini | Zərdüştçülük |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
I Artakserks Əliuzun (e. ə. V əsr – e.ə. 424) — 424–465-ci illərdə Əhəmənilər sülaləsindən İran şahı.
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Atası I Kserks sui-qəsd nəticəsində öldürüldükdən sonra taxta çıxmışdır. Hakimyyətinin ilk illərində misirlilərin Afina tərəfindən dəstəklənən üsyanını yatırmış, e.ə. 454 ildə Nilin mənsəbində Afina donanmasını darmadağın etmişdi. "Kalli sülhü" (e.ə. 449) formal olaraq yunan–İran müharibələrinə son qoydu. Əhəməni satraplarının separatizm meyillərinə və işğal olunmuş ərazilərdə baş verən xalq üsyanlarına baxmayaraq Artakserksin dövründə mərkəzi hakimiyyət güclü olaraq qalırdı.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Любкер Ф. Darius (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 372–373.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]I Artakserks Doğum: ? Vəfat: e.ə. 424
| ||
| Hakimiyyət titulları | ||
|---|---|---|
| Sələfləri I Kserks |
 Əhəmənilər imperiyası Şahı e.ə. 465- e.ə. 424 |
Xələfləri II Kserks Soqdian II Dara |
 Əhəməni hökmdarları | |
|---|---|
| Sülalənin əcdadları | |
| Parsın və Parsumaş-Anşanın çarları (e.ə. 705(?)-640-cı illər) | |
| Parsın çarları (e.ə. 640-550-ci illər) | |
| Parsumaş-Anmanın çarları (e.ə. 640-549-cu illər) | |
| Əhəmənilər İmperiyasının imperatorları (e.ə. 549-329) | |
Kursivlə mövcudluqları haqqında etibarlı mənbələrin olmadığı şəxslər işarələnib. Bu şəxslər uydurma şəxslər də ola bilər. | |