Kürəkçay

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Kürəkçay
Ölkə  Azərbaycan
Rayonlar
Mənbəyi Murovdağ
 • Yüksəkliyi 3100 m
Mənsəbi Göygöl
Uzunluğu 186 km
Su sistemi Göygöl/Kür/Xəzər dənizi
Su hövzəsi Xəzər dənizi
Hövzəsinin sahəsi 2080 km²
Kürəkçay (Qafqaz)
mənbəyi
mənsəbi
Kürəkçay Qafqazın fiziki xəritəsində
Kürəkçay (Azərbaycan)
mənbəyi
mənsəbi
Kürəkçay Azərbaycanın fiziki xəritəsində:

40°18′35″ şm. e. 46°14′04″ ş. u.HGYO

40°43′43″ şm. e. 46°50′40″ ş. u.HGYO
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kürəkçay — Azərbaycanın Goranboy, GöygölYevlax rayonları ərazisindən axan çay, Kürün sağ qolu. Uzunluğu 186 km, hövzəsinin sahəsi 2080 km²-dir. Mənbəyi Murovdağ silsiləsinin şimal yamacından (3100 m) başlayır. Başlıca qolları sağdan, Gorançay (uzunluğu 33 km), Ağsuçay (uzunluğu 15 km) soldan isə Korçay (uzunluğu 38 km), Azadçay (uzunluğu 18 km) çaylarıdır.[1]

Çayın hövzəsində bir sıra göllər vardır. Bunlardan ən böyüyü GöygölMaralgöldür.

Axımı əsasən yeraltı (47%) və qar (43%), qisman də yağış (10%) sularından əmələ kəlir. Orta illik su sərfi 14,5 kub m/san-dir. Bunun da çox hissəsi yaz (32%) və yay (42%) aylarında keçir. Payız, qış fəsillərində keçən axımı illik axımın 10-15%-ni təşkil edir. İntensiv suvarma dövründə illik axımının 20%-i axır.

Çayın orta illik asılı gətirmələr sərfi 1,16 kqysan, lillənməsi isə 73 q/kub m-dir. Maksimum lillənmə may-iyun aylarında müşahidə edilir. Suyu orta minerallaşmaya (150-350 mq/l) malik olmaqla hidrokarbonatlı-kalsiumludur.

Yaşayış məntəqələrinin su ilə təmin edilməsində, kənd təsərrüfatı sahələrinin suvarılmasında və energetikada Kürəkçaydan geniş istifadə edilir. Üzərində balıq yetişdirən zavod vardır.

  1. Kürəkçay // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN 978-9952-34-155-3.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]