سو چیچکی
| Chickenpox | |
|---|---|
| آیری دیللر | Varicella[۱] |
 | |
| A person presenting with the characteristic blisters of chickenpox | |
| ایختیصاص | Infectious disease |
| علامتلر | Small, itchy blisters, headache, loss of appetite, tiredness, fever[۲] |
| عادی باشلانغیج | 10–21 days after exposure[۳] |
| مودّت | 5–10 days[۲] |
| سببلری | Varicella zoster virus[۱] |
| قاباقین آلماق | Varicella vaccine[۴] |
| درمان | Calamine lotion, paracetamol (acetaminophen), aciclovir[۳] |
| اؤلوملر | 6,400 per year (with shingles)[۵] |
سوچیچکی (Varicella zoster virus) (VZV) ویروسلا باشلانان توتولما سونوجوندا چوخ یاخینجا یولداش لی بیر ناخوشلوق دیر. بو مرضده دَرَکده اولان بیر شکیلده بیر شکیل ده بیر شکیل وار کی، کوچولو، خاراباللی بولورلار تشکیل ائدیر و آخیر- آخیردا بوکولور. معمولاً سينه، آرخايا و اوزونه باشلاییر. سونرا بدنین قالان حئصّه سینه یاییلیر. باشقا علامتلر ده قيزديرما، یورغونلوق و باش آغريسي اولا بئلر. علامتلر معمولاً 5 - 7 گون داوام ائدیر. گئجه-گجه بو خسته لیک لره نیومونیا، دماغی نین آلتی و باکتئریال دری عفونت لری واردیر.[۲][۲][۲][۲] بو مرض اوشاقلاردا اولماقدان چوخدا بؤیوکلرده داها آغیر اولور.[۶] علامتلر ویروسلا گؤروشه ن دن سورا ۱۰- ۲۱ گون سورا باشلاییر.
گؤزه لگی هوا یولوندا یئرلهشن بیر ناخوشلوقدور کی، خسته شخصین سسلنمه سی و کسمه سی ائله بیر شخصدن بیر نفرین اوستونه یاواش یاییلیر. بوتون لئژالارین قوروموشا قدر، آراسیندا آجیما گؤرونمه دن بیر- ایکي گون قاباق یاییلیر. بولودلارلا تماس اولماسا دا یاییلیر. شینگلین یالنیز یارانانلار، کولکلرله تماس اولماقدان تکجه گۆونلیگی اولمایانلارا کولکلر یایینلاییرلار. بو مرض معمولاً علامتین گؤستریلمه سی اساسینا تشخیص اولونور، آنجاق نورمال اولمایان حاللاردا بو، بولستر سو یا دا قیرغینلارین پلیمراز زنجیری رئاکسیون (PCR) تستلری ائله تایید اولونور. آنتی بادیلار اوچون تستلر کئچیریلیر کی، شخصین گۆونلیگی اولدوغونو بیلیندیرسین. نورمال اولاراق، آدام آنجاق بیر دفه جوجه لر آلیر. ویروسلا تکرار عفونت باش وئرسه ده، بو تکرار عفونتلر معمولاً هیچ علامت لره ندن اولمور.[۳][۳][۳][۶][۶][۳][۷]
1995- جی ایلده وئریلن واکسینا گؤره، اینسانلارین و اینسانلارینین اینسانلارینا گؤره یئرینه گئدن خسته لیکلرین سایی و یا یا دا بو خسته لیکدن گلن komplikات لارین سایی آزالدی. بو، ۷۰-۹۰% اینسانین خسته لیکدن قورويور و آغیر خسته لیک اوچون داها چوخ فایداليدير. چوخ اؤلکه لرده اوشاقلارا روتئنا ایمیناسیون وئریلمه سی توصیه اولونور.[۶] اوشاقلاردا معلق اولاندان سورا اوچ گون عرضین ده واکسیناسیون دوزونو آلماق، سونوجو نی یاخشیلاشدیرماق اولار. بو مرضین داغیش اوچون کالامین لوشونو، آجیقلاشما سببین دن یارانیشینی آزالماق اوچون بارماقلاری یاخینلاشدیریلماسی و تبین ایشله مه سی اوچون پاراسیتامول (اسیتامینوفین) ایستیفاده ائتمه سی ایله درمان اولونور. پیچیدگی لرین آرتماسی خطرینه دوشنلر اوچون، آسیکلوویر کیمی آنتی ویروسال دوا لار توصیه اولونور.[۳]
سو چیچکی دونیانین بعضی یئرلرینده باش وئریر. ۲۰۱۳-جی ایلده دونیا ایله ۱۴۰ میلیون نفرده جوجه و هیرپیس زستر دوْغوموشدو.[۶] روتئنیک ایمونیتسینجدن قاباق هر ایل باش وئرن کیسلری نین سایی دوغولانلار ساییینا بنزر ائدیردی. واکسیناسیون دن سورا، آمریکا دا اینفیکسیونلارین سایی تقریبا 90%-ا آزالدی. ۲۰۱۵-جی ایلده، کوزه لگی ۶۴۰۰ نفرین اؤلومونه سبب اولدو - ۱۹۹۰-جی ایلدن ۸۹۰۰ نفرین. اؤلوم هر ۶۰ مین نفرده ۱ نفرده باش وئریر. جوجه ایسه ۱۹-جی عصرین سونلارینا قدر جوجه ایله آیریلمادی. 1888 ده اونون شینگلله باغلی اولدوغو بیلینیب. "قوشقون" سؤزونون ایلک یازیلمیش ایستیفاده سی 1658 ده ائدیلمیش دیر.[۶][۶][۶][۶][۶] "تئشین" آدینا گؤره نئچه دفعه بیلشیکلر وئریلیر، بیری ده بو ناخوشلوغو یاخشیلاشدیریلیب.[۸]
قایناقلار:[دَییشدیر]
- ^ ۱٫۰ ۱٫۱ Chickenpox (Varicella) Overview (16 November 2011). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 4 February 2015. یوْخلانیلیب4 February 2015.
- ^ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ Chickenpox (Varicella) Signs & Symptoms (16 November 2011). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 4 February 2015. یوْخلانیلیب4 February 2015.
- ^ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ Chickenpox (Varicella) Prevention & Treatment (16 November 2011). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 4 February 2015. یوْخلانیلیب4 February 2015.
- ^ "Routine vaccination against chickenpox?". Drug Ther Bull. 50 (4): 42–5. 2012. doi:10.1136/dtb.2012.04.0098. PMID 22495050. S2CID 42875272.
- ^ GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
{{cite journal}}:|first1=has generic name (کؤمک) - ^ ۶٫۰۰ ۶٫۰۱ ۶٫۰۲ ۶٫۰۳ ۶٫۰۴ ۶٫۰۵ ۶٫۰۶ ۶٫۰۷ ۶٫۰۸ ۶٫۰۹ Atkinson, William (2011). Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases (12 ed.). Public Health Foundation. pp. 301–323. ISBN 9780983263135. 7 February 2015-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر. 4 February 2015-ده یوخلانیب.
{{cite book}}:|archive-date=/|archive-url=وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک) - ^ Breuer J (2010). VZV molecular epidemiology. pp. 15–42. doi:10.1007/82_2010_9. ISBN 978-3-642-12727-4. PMID 20229231.
{{cite book}}:|work=ignored (کؤمک) - ^ chickenpox, n. (December 2014). یوْخلانیلیب4 February 2015.