Colosseum

An Colosseum o Coliseum (/ˌkɒləˈsiːəm/ KOL-ə-SEE-əm), na midbid man sa apod na Ampiteatro Flaviano (Latin: Amphitheatrum Flavium; Italyano: Anfiteatro Flavio [aɱfiteˈaːtro ˈflaːvjo] o Colosseo [kolosˈsɛːo]), sarong oval na tite namumugtak sa sentro kan siyudad nin Roma, Italya. Tinugdok gibo sa travertine limestone, tuff (gapong bulkaniko), asin konkretong ladrillo,^[1] ini na an pinakadakulang ampiteatro sa kinaban romano, mala ta ini nagsusukol na 620 por 513 pye (190 por 155 metro)^[2] Igdi nakakalaog an mga 50,000 paradalan. An Colosseum nakakaag mga bandang subangan kan Roman Forum. Konstruksyon kaini nagpoon sa panahon ni emperador Vespasian kan AD 72^[3] asin nakumpleto kan AD 80 sa panahon na kan saiyang karibay asin kagmana na si Titus. Mga pighira sa pakagibo kaini nangyari sa panahon ni Domitian (81–96). An tolong emperador na ini iyo an inapod na dinastiyang Flaviano asin pinangaranan an ampiteatro sa Latin huli sa pangaran kan pamilya ninda na sa Latin, Flavius.

An nagdadaralan sa ampiteatro ginagaom na yaon sa pag'ultan kan 50,000 abot 80,000 katawo durante kan mga panahon na ini nag'aagi sa mga magkapirang paghihira sa lawig kan pirang siglo asin mga tinatantya na napapano ini nin kasyahan abot sa 65,000 katawo. An ampiteatro ginagamit sa mga patiribayan kan mga inapod na 'gladiator' asin kan mga pampublikong dalanon siring kan mga sagin batalya sa dagat, pagbabatong nin mga layas na hayop, mga pagbibitay kan mga kondenado, mga pasali kan mga nakaaging bantogan na ralaban, o kan mga drama guno sa mga klasikong mitolohiya. An ampiteatro alagad pinundo nang lugar na aling-alingan kan kaamayan kan tiempo medieval. Ngapit ini ginamit sa paghaharongan, mga worksiyap, estaran kan mga orden relihiyoso, bilang moog, o kotkotan sa pag-quarry asin nagin pa ngani santuario kan mga Kristiyano.^[4]