Эргасфера: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Новая старонка: ''''Эргасфера''' - вобласць прасторы-часу паблізу чорнай дзіркі, якая верціц...' |
VladimirZhV (размовы | уклад) др →Спасылкі |
||
(Не паказана 9 прамежкавых версій 6 удзельнікаў) | |||
Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Эргасфера''' |
'''Эргасфера''' — вобласць прасторы-часу паблізу заверчанай [[Чорная дзірка|чорнай дзіры]], размешчаная паміж [[гарызонт падзей|гарызонтам падзей]] і [[граніца статычнасці|граніцай статычнасці]]. Аб’екты, якія знаходзяцца ў межах эргасферы, непазбежна круцяцца разам з чорнай дзірой за кошт {{нп5|эфект Лензэ — Тырынга|эфекту Лензэ — Тырынга|ru|эффект Лензе — Тирринга}}.[[file:Ergosphere of a rotating black hole.svg|lang=be|міні]] |
||
⚫ | Большасць зорак ці сістэм зорак у нашай Сусвету валодае вярчальным момантам. Гэта азначае, што калі чорныя дзіркі рэальна існуюць у Сусвеце, то пераважная большасць з іх павінны быць дзірамі Кера, а не дзірамі Шварцшыльда. Або камбінаванымі дзірамі Нордстрома і Кера, якія маюць невялікі электрычны зарад і вялікі круцільны момант. Такім чынам памеры эргасферы Кер-Ньюманаўскай чорнай дзіркі залежаць ад скорасці кручэння чорнай дзіркі. У адсутнасці ж кручэння эргасферы няма наогул. |
||
[[Файл:Ergosphere(ru text).png|міні|справа]] |
|||
⚫ | Аб’ект, які трапіў у эргасферу, яшчэ можа вырвацца вонкі. Таму, хоць чорная дзіра «усё з’ядае і нічога не адпускае», тым не менш, магчымы абмен энергіяй паміж ёй і вонкавай прасторай. Напрыклад, часціцы або кванты, якія пралятаюць праз эргасферу, могуць выносіць энергію яе кручэння — {{нп5|працэс Пенроўза||en|Penrose process}}. |
||
⚫ | Большасць зорак ці сістэм зорак у нашай Сусвету |
||
⚫ | Аб’екты, якія знаходзяцца ў эргасферы могуць рухацца па спіральнай траекторыі, паступова збліжаючыся са сферай Шварцшыльда і сыходзячы ў рэшце рэшт пад яе; па стацыянарнай кругавой арбіце ў межах эргасферы; або па спіральнай траекторыі, паступова збліжаючыся з мяжой статычнасці і выходзячы ў рэшце рэшт за яго ў звычайную прастору [[Сусвет]]у. Апошнія два выпадкі адрозніваюць дзіру Кера-Ньюмана ад дзір Шварцшыльда і Нордстрэма, у якіх стацыянарныя арбіты наогул немагчымыя. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* Williams, R. K. [http://adsabs.harvard.edu/abs/2002astro.ph..3421W The Gravitomagnetic Field and Penrose Processes] |
* Williams, R. K. [http://adsabs.harvard.edu/abs/2002astro.ph..3421W The Gravitomagnetic Field and Penrose Processes] |
||
== Спасылкі == |
== Спасылкі == |
||
* [http://nrumiano.free.fr/Estars/bh_thermo.html Термадынаміка чорных дзірак] (nrumiano.free.fr) {{ref-en}} |
* [http://nrumiano.free.fr/Estars/bh_thermo.html Термадынаміка чорных дзірак] (nrumiano.free.fr) {{ref-en}} |
||
* [http://astro.cornell.edu/academics/courses/astro201/ergosphere.htm Эргасфера] (astro.cornell.edu) {{ref-en}} |
* [http://astro.cornell.edu/academics/courses/astro201/ergosphere.htm Эргасфера] (astro.cornell.edu) {{ref-en}} |
||
{{Чорныя дзіркі}} |
|||
⚫ | |||
{{Бібліяінфармацыя}} |
|||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Чорныя дзіркі]] |
[[Катэгорыя:Чорныя дзіркі]] |
||
[[Катэгорыя:Прастора у фізіцы]] |
[[Катэгорыя:Прастора у фізіцы]] |
Актуальная версія на 06:29, 26 лістапада 2021
Эргасфера — вобласць прасторы-часу паблізу заверчанай чорнай дзіры, размешчаная паміж гарызонтам падзей і граніцай статычнасці. Аб’екты, якія знаходзяцца ў межах эргасферы, непазбежна круцяцца разам з чорнай дзірой за кошт эфекту Лензэ — Тырынга .
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Ergosphere_of_a_rotating_black_hole.svg/langbe-220px-Ergosphere_of_a_rotating_black_hole.svg.png)
Большасць зорак ці сістэм зорак у нашай Сусвету валодае вярчальным момантам. Гэта азначае, што калі чорныя дзіркі рэальна існуюць у Сусвеце, то пераважная большасць з іх павінны быць дзірамі Кера, а не дзірамі Шварцшыльда. Або камбінаванымі дзірамі Нордстрома і Кера, якія маюць невялікі электрычны зарад і вялікі круцільны момант. Такім чынам памеры эргасферы Кер-Ньюманаўскай чорнай дзіркі залежаць ад скорасці кручэння чорнай дзіркі. У адсутнасці ж кручэння эргасферы няма наогул.
Аб’ект, які трапіў у эргасферу, яшчэ можа вырвацца вонкі. Таму, хоць чорная дзіра «усё з’ядае і нічога не адпускае», тым не менш, магчымы абмен энергіяй паміж ёй і вонкавай прасторай. Напрыклад, часціцы або кванты, якія пралятаюць праз эргасферу, могуць выносіць энергію яе кручэння — працэс Пенроўза .
Аб’екты, якія знаходзяцца ў эргасферы могуць рухацца па спіральнай траекторыі, паступова збліжаючыся са сферай Шварцшыльда і сыходзячы ў рэшце рэшт пад яе; па стацыянарнай кругавой арбіце ў межах эргасферы; або па спіральнай траекторыі, паступова збліжаючыся з мяжой статычнасці і выходзячы ў рэшце рэшт за яго ў звычайную прастору Сусвету. Апошнія два выпадкі адрозніваюць дзіру Кера-Ньюмана ад дзір Шварцшыльда і Нордстрэма, у якіх стацыянарныя арбіты наогул немагчымыя.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Williams, R. K. The Gravitomagnetic Field and Penrose Processes
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Термадынаміка чорных дзірак (nrumiano.free.fr) (англ.)
- Эргасфера (astro.cornell.edu) (англ.)