(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Абацтва Сен-Дэні: Розніца паміж версіямі — Вікіпедыя Перайсці да зместу

Абацтва Сен-Дэні: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўка
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
выпраўленне перасылак
 
(Не паказана 17 прамежкавых версій 9 удзельнікаў)
Радок 1: Радок 1:
{{Славутасць}}
[[Выява:Basilique Saint -Denis.jpg|thumb|300px|Базіліка Сен-Дэні]]
'''Абацтва Сен-Дэні''' ({{lang-fr|Abbaye de Saint-Denis}}) — бенедыктынскае абацтва ў Сен-Дэні, паўночным прыгарадзе [[Парыж]]а, галоўны манастыр сярэднявечнай [[Францыя|Францыі]].
'''Абацтва Сен-Дэні''' ({{lang-fr|Abbaye de Saint-Denis}}) — бенедыкцінскае абацтва ў Сен-Дэні, паўночным прыгарадзе [[Парыж]]а, галоўны манастыр сярэдневяковай [[Францыя|Францыі]].


У I стагоддзі на гэтым месцы існавала рымскае паселішча пад назвай Катуліяк. Паводле падання, сюды, з адсечанай галавой у руках, прыйшоў з [[Манмартр]]а першы біскуп Парыжа святы [[Дыянісій Парыжскі]] (часта атаясамляецца з Дыянісіем Арэапагітам).
У I стагоддзі на гэтым месцы існавала рымскае паселішча пад назвай Катуліяк. Паводле падання, сюды, з адсечанай галавой у руках, прыйшоў з [[Манмартр]]а першы біскуп Парыжа святы [[Дыянісій Парыжскі]] (часта атаясамляецца з Дыянісіем Арэапагітам).


У [[475]] г., з блаславення [[Святая Жэнеўева|святой Жэнеўевы]] над магілай святога пабудавалі першую базіліку. Пры каралю [[Дагабер I|Дагаберы I]] тут быў заснаваны манастыр бенедыктынаў, і ў [[630]] г. базіліка была перабудавана і стала галоўным храмам манастыра.
У [[475]] г., з блаславення [[Святая Жэнеўева|святой Жэнеўевы]] над магілай святога пабудавалі першую базіліку. Пры каралю [[Дагабер I|Дагаберы I]] тут быў заснаваны манастыр бенедыкцінаў, і ў [[630]] г. базіліка была перабудавана і стала галоўным храмам манастыра.


Найбольшага росквіту абацтва дасягнула ў часы абата [[Сугерый|Сугерыя]], пры ўдзеле якога ў 1137-1144 гг. была пабудавана манастырская царква - першы будынак у [[готыка|гатычным стылі]], які аказаў уплыў на развіццё готыкі ў Францыі. У пачатку XIII ст. [[Людовік IX Святы]] загадаў перанесці ў базіліку прах сваіх папярэднікаў і стварыць для іх надмагіллі. З гэтага моманту царква служыла магільным склепам французскіх каралёў. Абацтва, дзе пахаваны амаль усе (за выключэннем трох чалавек) каралі Францыі, а таксама члены іх сем'яў, часта называюць «каралеўскі некропаль Францыі».
Найбольшага росквіту абацтва дасягнула ў часы абата [[Сугерый|Сугерыя]], пры ўдзеле якога ў 1137—1144 гг. была пабудавана манастырская царква — першы будынак у [[готыка|гатычным стылі]], які аказаў уплыў на развіццё готыкі ў Францыі. У пачатку [[XIII стагоддзе|XIII ст.]] [[Людовік IX Святы]] загадаў перанесці ў базіліку прах сваіх папярэднікаў і стварыць для іх надмагіллі. З гэтага моманту царква служыла магільным склепам французскіх каралёў. Абацтва, дзе пахаваны амаль усе (за выключэннем трох чалавек) каралі Францыі, а таксама члены іх сем’яў, часта называюць «каралеўскі некропаль Францыі».

== Грабніцы ==
{{See also|Апаганенне каралеўскага магільнага склепа ў базіліцы Сен-Дэні}}
[[Выява:Charles I of Anjou.JPG|thumb|right|Грабніца [[Карл I Анжуйскі|Карла I Анжуйскага]].]]
[[Выява:Charles Martel Saint Denis.jpg|thumb|right|Грабніца [[Карл Мартэл|Карла Мартэла]].]]
[[Выява:Robert II.jpg|thumb|Грабніцы [[Генрых I (кароль Францыі)|Генрыха I]] (на заднім плане), [[Роберт II Набожны|Роберта II]], [[Іаан I Пасмяротны|Іаан I]] і [[Іаана II, каралева Навары|Іааны II]]]]
[[Выява:Henri II et Catherine de Médicis.JPG|thumb|Грабніца [[Генрых II Валуа|Генрыха II]] і яго жонкі [[Кацярына Медычы|Кацярыны Медычы]].]]
[[Выява:Leon V of Armenia.jpg|thumb|Грабніца [[Лявон V, цар Кілікійскай Арменіі|Лявона V дэ Лузіньян]].]]
[[Выява:Tomb of Philippe le Bel in SaintDenis.JPG|thumb|Грабніца [[Філіп IV Прыгожы|Філіпа IV]].]]
[[Выява:Basilique St. Denis - Gisantds de Bertrand Du Guesclin, Charles VI, Isabeau de Baviere, Louis de Sancerre, Charles V le Sage, Jeanne de Bourbon.jpg|thumb|Базіліка Сен-Дэні. [[Эфігія|Эфігіі]] (злева па гадзіннікавай стрэлцы) [[Бертран Дзюгеклен|Бертрана Дзюгеклена]], [[Карл VI Валуа|Карла VI]], [[Ізабела Баварская|Ізабелы Баварскай]], [[Людовік дэ Санкер|Людовіка дэ Санкер]], [[Карл V Мудры|Карла V]], [[Жанна дэ Бурбон|Жанны дэ Бурбон]].]]

=== Каралі ===
У базіліцы пахаваны ўсе [[Спіс манархаў Францыі|каралі Францыі]], акрамя трох, а таксама некалькі іншых манархаў. Рэшткі каралёў, якія памерлі да ўзвядзення абацтва, былі перанесены з разбуранага [[абацтва Сен-Жэнеўеў]]. Некаторыя з іх:

* [[Хлодвіг I]] (465—511)
* [[Хільдэберт I]] (496—558)
* [[Арнегунда]] (каля515—каля573)
* [[Фрэдэгонда]] (жонка [[Хільперык I|Хільперыка I]]) (?—597)
* [[Дагаберт I]] (603—639)
* [[Хлодвіг II]] (635—657)
* [[Карл Мартэл]] (686—741)
* [[Піпін Кароткі]] (714—768) і яго жонка [[Бертрада Лаонская]] (726—783)
* [[Карламан (кароль франкаў)|Карламан I]] кароль Франкаў (каля751—771)
* [[Карл II Лысы]] (823—877) (надмагільная фігура была пераплаўлена) і яго жонка, [[Ірментруда Арлеанская]] (823—869)
* [[Карламан II|Карламан]] (866—884)
* [[Роберт II Набожны]] (972—1031) і яго жонка [[Канстанцыя Арльская]] (каля 986—1032)
* [[Генрых I (кароль Францыі)|Генрых I]] (1008—1060)
* [[Людовік VI Тоўсты|Людовік VI]] (1081—1137)
* [[Людовік VII Малады|Людовік VII]] (1120—1180) і яго жонка [[Канстанцыя Кастыльская (каралева Францыі)|Канстанцыя Кастыльская]] (1141—1160)
* [[Філіп II Аўгуст]] (1180—1223)
* [[Карл I Анжуйскі]] (1226—1285), кароль Абедзвюх Сіцылій (1266-85) (пахавана сэрца)
* [[Філіп III Смелы]] (1245—1285)
* [[Філіп IV Прыгожы|Філіп IV]] (1268—1315) і яго маці [[Ізабела Арагонская (каралева Францыі)|Ізабела Арагонская]] (1247—1271)
* [[Лявон V, цар Кілікійскай Арменіі]] (1342—1393)
* [[Людовік XII]] (1462—1515)
* [[Францыск I]] (1494—1547)
* [[Генрых II Валуа|Генрых II]] (1519—1559) і яго жонка [[Кацярына Медычы]] (1519—1589)
* [[Францыск II]] (1544—1560)
* [[Карл IX Валуа|Карл IX]] (1550—1574) (няма скульптуры)
* [[Генрых III Валуа|Генрых III]] (1551—1589), таксама кароль Польшчы (1574) (пахавана сэрца)
* [[Генрых IV (кароль Францыі)|Генрых IV]] (1553—1610)
* [[Людовік XIII]] (1601—1643)
* [[Людовік XIV]] (1638—1715)
* [[Людовік XV]] (1710—1774)
* [[Людовік XVI]] (1754—1793) і яго жонка [[Марыя-Антуанэта]] (1755—1793)
* [[Людовік XVII]] (1785—1795) (толькі сэрца: цела пахавана ў агульнай магіле)
* [[Людовік XVIII]] (1755—1824)

=== Іншыя манархавы і знатныя асобы ===
* [[Нікаля Анры, герцаг Арлеанскі]] (1607—1611), сын Генрыха IV
* [[Гастон Арлеанскі]] (1608—1660), сын Генрыха IV
** [[Марыя дэ Бурбон, герцагіня Манпансье]] (1605—1627), яго першая жонка
** [[Маргарыта Латарынгская]] (1615—1672), герцагіня Арлеанская, яго другая жонка
** [[Ганна дэ Манпансье]] (1627—1693), вядомая як ''Вялікая Мадэмуазель'', яго дачка ад першага шлюбу
** [[Маргарыта-Луіза Арлеанская]] (1645—1721), Вялікая герцагіня Тасканская
** [[Жан-Гастон Арлеанскі]] (1650—1652), герцаг Валуа
** [[Мары-Ганна Арлеанская]] (1652—1656), насіла тытул ''Mademoiselle de Chartres''
* [[Генрыэта Марыя Французская]] (1609—1669), каралева-кансорт [[Карл I Сцюарт|Карла I, караля Шатландыі і Англіі]]
* [[Філіп I Арлеанскі]] (1640—1701), брат Людовіка XIV
** [[Генрыэта Сцюарт]] (1644—1670), яго першая жонка
** [[Елізавета Шарлота Пфальцкая]] (1652—1722), яго другая жонка
* [[Марыя Тэрэзія Іспанская]] (1638—1683), каралева-кансорт, жонка Людовіка XIV, і іх дзеці:
** [[Людовік Вялікі Дафін]] (1661—1711)
*** [[Марыя Ганна Баварская (1660—1690)]], дафіна Францыі, яго жонка
** [[Ганна-Елізавета дэ Бурбон]] (1662)
** Марыя Ганна (1664)
** Марыя-Тэрэза (1667—1672)
** Філіп-Карл (1668—1671), герцаг Анжуйскі
** Людовік-Франсуа (1672), герцаг Анжуйскі
* [[Філіп II Арлеанскі]] (1674—1723), рэгент Францыі
* [[Людовік (герцаг Бургундскі)|Людовік, герцаг Бургундскі]] (1682—1712), сын Людовіка Вялікага Дафіна
** [[прынцэса Марыя-Адэлаіда Савойская|Марыя-Адэлаіда Савойская]] (1685—1712), герцагіня Бургундская, яго жонка, і іх дзеці:
** [[Людовік I Французскі]] (1704—1705), герцаг Брэтонскі
** [[Людовік II Французскі]] (1707—1712), герцаг Брэтонскі
* [[Карл, герцаг Берыйскі і Алансонскі]] (1686—1714), сын Людовіка Вялікага Дафіна
** [[Марыя Луіза Елізавета Арлеанская]] (1693—1714), герцагіня Берыйская, яго жонка, і іх дзеці, памерлі ў маленстве:
** дачка (не хрышчоная) (1711), герцагіня Алансонская
** Карл (1713), герцаг Алансонскі
** Марыя Луіза Елізавета (1714), герцагіня Алансонская
* [[Марыя Ляшчынская]] (1703—1768), каралева-кансорт, жонка Людовіка XV, і іх дзеці:
** [[Марыя Луіза Елізавета Французская]] (1727—1759), герцагіня Пармская
** [[Генрыэта Французская]] (1727—1752), сястра-блізня папярэдняй
** Марыя-Луіза (1728—1733)
** [[Людовік Фердынанд, дафін Францыі]] (1729—1765)
*** [[Марыя Тэрэза Рафаэла Іспанская]] (1726—1746), яго першая жонка
*** [[Марыя Жазефа Саксонская]] (1731—1767), яго другая жонка
** Філіп (1730—1733), герцаг Анжуйскі
** [[Марыя Адэлаіда Французская]] (1732—1800)
** [[Вікторыя Французская]] (1733—1799)
** [[Сафія Французская]] (1734—1782)
** [[Марыя Луіза Французская]] (1737—1787)
* [[Людовік Жазеф, дафін Францыі]] (1781—1789), першы сын Людовіка XVI і Марыі Антуанэты
* Сафія Беатрыса (1786—1787), другая дачка Людовіка XVI і Марыі Антуанэты

{{зноскі}}
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:}}
{{Славутасці Парыжа}}
{{Славутасці Парыжа}}
{{arch-stub}}
{{France-stub}}
[[Катэгорыя:Горад Парыж]]


[[Катэгорыя:Культура Сярэдневякоўя]]
[[als:Basilika Saint-Denis]]
[[Катэгорыя:Абацтвы]]
[[az:Sen-Deni bazilikası]]
[[Катэгорыя:Бенедыкцінскія кляштары Францыі]]
[[bg:Сен Дени (базилика)]]
[[Катэгорыя:Культавыя збудаванні Парыжа]]
[[bs:Bazilika Saint-Denis]]
[[Катэгорыя:Збудаванні Францыі ў гатычным стылі]]
[[ca:Basílica de Saint-Denis]]
[[Катэгорыя:Сен-Дэні (Сен-Сен-Дэні)]]
[[cs:Bazilika Saint-Denis]]
[[Катэгорыя:Пахаваныя ў абацтве Сен-Дэні|*]]
[[da:Klosterkirken Saint-Denis]]
[[Катэгорыя:Пахавальні]]
[[de:Kathedrale von Saint-Denis]]

[[el:Βασιλική Σしぐまαあるふぁιいおたνにゅー-Ντενί]]
{{Бібліяінфармацыя}}
[[en:Basilica of St Denis]]
[[eo:Baziliko de Saint-Denis]]
[[es:Basílica de Saint-Denis]]
[[eu:Saint-Denisko basilika]]
[[fa:کلیسای سن‌دنی]]
[[fi:Saint-Denis’n basilika]]
[[fr:Basilique Saint-Denis]]
[[gl:Basílica de Saint-Denis]]
[[he:בזיליקת סן-דני]]
[[hr:Bazilika Saint-Denis]]
[[hu:Saint-Denis-székesegyház]]
[[it:Abbazia di Saint-Denis]]
[[ja:サン＝ドニ大だい聖堂せいどう]]
[[ko:생드니 대성당]]
[[la:Basilica cathedralis Sancti Dionysii]]
[[nl:Kathedraal van Saint-Denis]]
[[no:Klosterkirken Saint-Denis]]
[[pl:Bazylika Saint-Denis]]
[[pt:Basílica de Saint-Denis]]
[[ru:Аббатство Сен-Дени]]
[[simple:Saint Denis Basilica]]
[[sl:Bazilika Saint-Denis]]
[[sr:Базилика Сен Дени]]
[[sv:Klosterkyrkan Saint-Denis]]
[[th:มหาวิหารแซ็ง-เดอนี]]
[[tr:Saint-Denis Bazilikası]]
[[uk:Абатство Сен-Дені]]
[[vi:Vương cung thánh đường Thánh Denis]]
[[zh:圣德尼あま圣殿]]

Актуальная версія на 21:51, 21 сакавіка 2023

Славутасць
Абацтва Сен-Дэні
фр.: Basilique Saint-Denis
48°56′08″ пн. ш. 2°21′35″ у. д.HGЯO
Краіна
Месцазнаходжанне
Канфесія каталіцтва
Епархія Roman Catholic Diocese of Saint-Denis[d]
Ордэнская прыналежнасць бенедыкцінцы
Архітэктурны стыль гатычная архітэктура і готыка
Архітэктар Сугерый
Дата заснавання XII стагоддзе
Вышыня 29 м[4]
Сайт saint-denis-basilique.fr
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Абацтва Сен-Дэні (фр.: Abbaye de Saint-Denis) — бенедыкцінскае абацтва ў Сен-Дэні, паўночным прыгарадзе Парыжа, галоўны манастыр сярэдневяковай Францыі.

У I стагоддзі на гэтым месцы існавала рымскае паселішча пад назвай Катуліяк. Паводле падання, сюды, з адсечанай галавой у руках, прыйшоў з Манмартра першы біскуп Парыжа святы Дыянісій Парыжскі (часта атаясамляецца з Дыянісіем Арэапагітам).

У 475 г., з блаславення святой Жэнеўевы над магілай святога пабудавалі першую базіліку. Пры каралю Дагаберы I тут быў заснаваны манастыр бенедыкцінаў, і ў 630 г. базіліка была перабудавана і стала галоўным храмам манастыра.

Найбольшага росквіту абацтва дасягнула ў часы абата Сугерыя, пры ўдзеле якога ў 1137—1144 гг. была пабудавана манастырская царква — першы будынак у гатычным стылі, які аказаў уплыў на развіццё готыкі ў Францыі. У пачатку XIII ст. Людовік IX Святы загадаў перанесці ў базіліку прах сваіх папярэднікаў і стварыць для іх надмагіллі. З гэтага моманту царква служыла магільным склепам французскіх каралёў. Абацтва, дзе пахаваны амаль усе (за выключэннем трох чалавек) каралі Францыі, а таксама члены іх сем’яў, часта называюць «каралеўскі некропаль Францыі».

Грабніцы[правіць | правіць зыходнік]

Гл. таксама: Апаганенне каралеўскага магільнага склепа ў базіліцы Сен-Дэні
Грабніца Карла I Анжуйскага.
Грабніца Карла Мартэла.
Грабніцы Генрыха I (на заднім плане), Роберта II, Іаан I і Іааны II
Грабніца Генрыха II і яго жонкі Кацярыны Медычы.
Грабніца Лявона V дэ Лузіньян.
Грабніца Філіпа IV.
Базіліка Сен-Дэні. Эфігіі (злева па гадзіннікавай стрэлцы) Бертрана Дзюгеклена, Карла VI, Ізабелы Баварскай, Людовіка дэ Санкер, Карла V, Жанны дэ Бурбон.

Каралі[правіць | правіць зыходнік]

У базіліцы пахаваны ўсе каралі Францыі, акрамя трох, а таксама некалькі іншых манархаў. Рэшткі каралёў, якія памерлі да ўзвядзення абацтва, былі перанесены з разбуранага абацтва Сен-Жэнеўеў. Некаторыя з іх:

Іншыя манархавы і знатныя асобы[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ а б base Mérimée — ministère de la Culture, 1978.
  2. ↑ archINFORM — 1994. Праверана 30 ліпеня 2018.
  3. ↑ archINFORM — 1994. Праверана 31 ліпеня 2018.
  4. ↑ https://whc.unesco.org/en/tentativelists/230/

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Абацтва_Сен-Дэні&oldid=4405510"