Айшэ Дзітанава
Айшэ Дзітанава | |
---|---|
крымскатат.: Ayşe Dittanova | |
Дата нараджэння | 27 лютага 1918 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 15 лістапада 2015[1] (97 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Прафесія | актрыса |
Узнагароды |
Айшэ Дзітанава (крымскатат.: Ayşe Dittanova, Айше Диттанова, нар. 27 лютага 1918, Дэрэкой, РСФСР — 15 лістапада 2015, Нью-Йорк, ЗША) — крымскататарская актрыса, ініцыятар адраджэння Крымскататарскага драматычнага тэатра, Заслужаны артыст Украіны (1993).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Айшэ Дзітанава нарадзілася ў невялікай вёсцы Дэрэкой, блізу Ялты, якое сёння з’яўляецца адным з раёнаў горада. У 1933 годзе скончыла Сімферопальскі Тэатральны тэхнікум[2], пасля чаго пачала працаваць у трупе Крымскага драматычнага тэатра. Адной з самых значных роляў стала праца ў спектаклі «Бахчысарайскі фантан».
Падчас дэпартацыі крымскіх татараў трапіла ў Таджыкістан, дзе ў 1946 годзе зноў выйшла на прафесійную тэатральную сцэну. З-за палітыкі СССР Дзітанава, як зрэшты і іншыя акцёры крымскататарскага паходжання, не магла займацца нацыянальным мастацтвам.
У Крым Айшэ-ханум вярнулася ў 1988 годзе, адразу ўзяўшыся за працу па аднаўленні крымскататарскага тэатра, дзе і прапрацавала з 1990 па 1996 год, атрымаўшы за значны ўклад у развіццё культуры ганаровае званне «Заслужаны артыст Украіны».
З 1996 года і аж да самай смерці пражывала ў Нью-Ёрку, аднак неаднаразова наведвала Крым[2]. У 2014 годзе выступала на ўрачыстай цырымоніі, прысвечанай 70-годдзю дэпартацыі крымскіх татараў, якая адбылася ў штаб-кватэры ААН. Памерла 15 лістапада 2015 года.
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]- Заслужаны артыст Украіны (1993)[3]
Зноскі
- ↑ New-Yorkta aktrisa Ayşe Dittanova vefat etti
- ↑ а б В Симферополе состоялась творческая встреча с Айше Диттановой(нявызн.). «Милли-Фирка». Архівавана з першакрыніцы 13 чэрвеня 2020. Праверана 16 ноября 2015.
- ↑ Указ президента України від 11 декабря 1993 года № 578/93 «О присвоении почетных званий Украины мастерам сцены Крымско-татарского музыкально-драматического театра, г. Симферополь»
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Интервью с Айше Диттановой 16 июля 2012 года. Часть 1 (крым.тат.) на YouTube
- Интервью с Айше Диттановой 16 июля 2012 года. Часть 2 (крым.тат.) на YouTube
- Интервью с Айше Диттановой 16 июля 2012 года. Часть 3 (крым.тат.) на YouTube
- Айше Диттанова — как это было (часть 1) на YouTube
- Айше Диттанова — как это было (часть 2) на YouTube
- Айше Диттанова — как это было (часть 3) на YouTube
- Айше Диттанова — как это было (часть 4) на YouTube
- Айше Диттанова — как это было (часть 5) на YouTube