Густаў III

Густаў III
Густаў III
	Gustav III
14-ы кароль Швецыі, готаў і вендаў
	12 лютага 1771 — 29 сакавіка 1792
Папярэднік	Адольф Фрэдрык
Пераемнік	Густаў IV Адольф
Нараджэнне	24 студзеня 1746[…]; The Royal Court Parish[d], камуна Стакгольм, лен Стакгольм, Швецыя;
Смерць	29 сакавіка 1792[…] (46 гадоў); The Royal Court Parish[d], камуна Стакгольм, лен Стакгольм, Швецыя;
Месца пахавання	царква Рыдархольмена;
Род	герцаг Гальштэйн-Готарпскі[d]
Бацька	Адольф Фрэдрык
Маці	Луіза Ульрыка Пруская
Жонка	Сафія Магдалена Дацкая
Дзеці	Густаў IV Адольф і Prince Carl Gustav, Duke of Småland[d]
Член у	Пецярбургская акадэмія навук;
Аўтограф
Манаграма
Узнагароды
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Густаў III (шведск.: Gustav III; 24 студзеня 1746 — 29 сакавіка 1792) — кароль Швецыі (з 12 лютага 1771 года).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Густаў III нарадзіўся ў сям’і караля Адольфа Фрэдрыка і Луізы Ульрыке, народжанай прынцэсы Прускай.

Адукацыяй Густава займаліся лепшыя людзі Швецыі таго часу. Сярод іх былі два выбітныя палітычныя дзеячы, Карл Густаў Тэсін і Карл Шэфер, аднак больш за ўсё прынц любіў паэта і гісторыка Улафа фон Даліна. Густаў быў надзвычай начытаным і меў талент, які дазволіў пакінуць прыкметны след у шведскай літаратуры.

Густаў пачаў удзельнічаць у палітычным жыцці яшчэ пра валадаранні бацькі. Падчас крызісу 1768 г. ён настаяў на скліканні нечарговай сесіі парламента, разлічваючы правесці канстытуцыйную рэформу, але «шапкі» адмовіліся выконваць абяцанні, дадзеныя напярэдадні выбараў.

У лютым-сакавіку 1771 г. Густаў наведаў Парыж, дзе зрабіў сапраўдны фурор. Там ён пазнаёміўся з паэтамі і філосафамі, з многімі з якіх пасля працягваў перапісвацца. Аднак яго візіт у сталіцу Францыі насіў не столькі забаўляльны, колькі дыпламатычны характар. Францыя, стомленая анархіяй у Швецыі, была зацікаўлена ў арганізацыі манархічнага перавароту, і абяцала Густаву штогадовую субсідыю ў памеры 1.500.000 ліўраў.

Быў забіты ў сакавіку 1792 года групай дваран у часе маскараду ў Стакгольмскай оперы^[7]^:68.

У гонар Густава III названы горад Густавія.

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Аньяльскі саюз

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г Gustav III — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>
↑ ^а ^б Gustaaf III (Koning van Zweden)
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ Olsson M. Riddarholmskyrkan - inventories and graves — 1937. — С. 413. Праверана 15 лістапада 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61765464"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61723518"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6027483"></a>
↑ (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
↑ Union List of Artist Names — 2014. Праверана 22 мая 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110250907"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2494649"></a>
↑ Lundy D. R. The Peerage
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>
↑ Мейнандэр Х. Гісторыя Фінляндыі: Лініі, структуры, пераломныя моманты; пер. са шведскай Вольгі Рызмаковай. — Мінск: Мастацкая літаратура, 2017. — ISBN 978-985-02-1748-6.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Густаў III на сайце «Усе манархі свету» Архівавана 18 студзеня 2012..
Профіль караля Густава III на афіцыйным сайце РАН

[_e3f90287ddec13eb-1] а ^б ^в ^г Gustav III — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>

[_ef13356b8aedaec7-2] а ^б Gustaaf III (Koning van Zweden)
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[_8c251d8fead87019-3] Olsson M. Riddarholmskyrkan - inventories and graves — 1937. — С. 413. Праверана 15 лістапада 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61765464"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61723518"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6027483"></a>

[_795575f5d3c2cc3f-4] (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.

[_82d8e05f4c139e8f-5] Union List of Artist Names — 2014. Праверана 22 мая 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110250907"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2494649"></a>

[_345de703e5b830fb-6] Lundy D. R. The Peerage
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>

[hist_finlandyji-7] Мейнандэр Х. Гісторыя Фінляндыі: Лініі, структуры, пераломныя моманты; пер. са шведскай Вольгі Рызмаковай. — Мінск: Мастацкая літаратура, 2017. — ISBN 978-985-02-1748-6.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Манархі Швецыі
дынастыя Мунсё	Б’ёрн Жалезнабокі Эрык Б’ёрнсан Эрык Рэфілсан Анунд Упсальскі Б’ёрн з Хогі Эрык Анундсан (да 882) Б’ёрн Эрыксан (882—932) Олаф Б’ёрнсан (970—975) Эрык VI Сегерсель (Пераможны) (970—995) Олаф Шатконунг (995—1022) Анунд Якаб (1022—1050) Эмунд Стары (1050—1060)
дынастыя Стэнкіляў	Стэнкіль (1060—1066) Хальстэн (1066 — 1080-я) Інгэ I Старэйшы (1080-я — 1110-я) Блот-Свен (1084—1087) Філіп Хальстэнсан/Інгэ II Малодшы (1118 — 1120-я) Рагнвальд Дурны (1125—1126) Магнус I Моцны (1126—1130) Магнус II Хенрыксен (1160—1161)
Кіраванне Сверкераў і Эрыкаў	Сверкер Старэйшы (1130—1156) Эрык Святы (1156—1160) Карл Сверкерсан (1160—1167) Кнут I Эрыксан (1167—1196) Сверкер Малодшы Карлсан (1196—1208) Эрык X Кнутсан (1208—1216) Юхан I Сверкерсан (1216—1222) Эрык Эрыксан Шапялявы (ці Кульгавы) (1222—1229) Кнут II Хольмгерсан Доўгі (1229—1234) Эрык Эрыксан Шапялявы (ці Кульгавы) (1234—1249)
дынастыя Фолькунгаў	Біргер Ярль, рэгент (1248—1266) Вальдэмар I Біргерсан (1250—1275) Магнус I Ладулас (1275—1290) Біргер Магнусан (1290—1319) Магнус Эрыксан (1319—1363) Эрык XII (1356—1359)
дынастыя Мекленбургаў	Альбрэхт Мекленбургскі (1363—1389)
Каралі і намеснікі Кальмарскай уніі	Маргарыта I Дацкая (1389—1412) Эрык Памеранскі (1412—1439) Энгельбрэкт Энгельбрэктсан, рэгент (1435—1436) Карл VIII Кнутсан, рэгент (1438—1440) Крыстафер III Баварскі (1440—1448) Карл VIII Кнутсан (1448—1457, 1464—1465, 1467—1470) Крысціян I Дацкі (1457—1464) Стэн Стурэ Старэйшы, рэгент (1470—1497) Ганс (Юхан II) (1497—1501) Стэн Стурэ Старэйшы, другі раз рэгент (1501—1503) Свантэ Нільсан, рэгент (1504—1511) Стэн Стурэ Малодшы, рэгент (1512—1520) Крысціян II (1520—1523)
дынастыя Васа	Густаў I Ваза (1523—1560) Эрык XIV (1560—1568) Юхан III (1568—1592) Жыгімонт (1592—1599) Карл IX (1599—1611; рэгент да 1604) Густаў II Адольф (1611—1632) Крысціна (1632—1654; рэгенцтва, 1632—1644)
Пфальц-Цвейбрукенская дынастыя	Карл X Густаў (1654—1660) Карл XI (1660—1697; рэгенцтва, 1660—1672) Карл XII (1697—1718) Ульрыка Элеанора (1719—1720)
Гесэнская дынастыя	Фрэдрык I (1720—1751)
Гольштэйн-Готарпская дынастыя	Адольф Фрэдрык (1751—1771) Густаў III (1771—1792) Густаў IV Адольф (1792—1809; рэгенцтва, 1792—1796) Карл XIII (1809—1818)
дынастыя Бернадотаў	Карл XIV Юхан (1818—1844) Оскар I (1844—1859) Карл XV (1859—1872) Оскар II (1872—1907) Густаў V (1907—1950) Густаў VI (1950—1973) Карл XVI Густаў (з 1973)