C'hloris : diforc'h etre ar stummoù
Pajenn nevez : thumb|right|180px|''Flora ha [[Zefiros'', gant William Bouguereau (1875)]] '''C'hloris''' (... |
|||
(33 stumm da c'hortoz gant 16 implijer kuzhet.) | |||
Linenn 1: | Linenn 1: | ||
[[ |
[[Skeudenn:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Flora And Zephyr (1875).jpg|thumb|180px|''Flora ha [[Zefyros]]'', gant [[William Bouguereau]] ([[1875]]).]] |
||
'''C'hloris''' (χλωρις |
'''C'hloris''' (χλωρις / ''Khlôris'' e [[henc'hresianeg|gregach]]) zo anv meur a blac'h e mojennoù [[Hellaz kozh]]. |
||
E mojennoù zo e oa un [[nimfenn]] eus [[Inizi ar Wenvidien]] (a vije [[Inizi Kanariez]] hiriv, gouez da lod), liammet hec'h anv ouzh an [[natur]], an [[nevezamzer]], ar [[bleun]]ioù, hag an eginañ. |
|||
[[Zefiros]] a garas anezhi, he skrapas, hag a zimezas ganti, hag a viras anezhi e barr he yaouankiz, ma roas dezhi rouantelezh ar bleunioù. |
|||
==C'hloris ha Zefyros== |
|||
Leur hymen se célébra au mois de mai et les poètes, en décrivant les saisons, n'oublient pas de donner une place à ces deux époux dans le cortège du Printemps. On prête au couple un fils, [[Carpos]]. |
|||
[[Zefyros]], doue an [[avel]] gornôk, a garas anezhi, he skrapas, a zimezas ganti hag a viras anezhi e barr he yaouankiz, ma roas dezhi rouantelezh ar [[bleuñv]]. E miz [[Mae]] eo e voe o [[karantez|c'harantez]] en he bleuñv ha n'ankounac'ha ket ar [[barzh|varzhed]], pa reont anv eus tro ar bloaz hag e goulzoù-amzer, da reiñ lec'h d'an daou [[pried|bried]]-se e [[lidambroug]] an Nevezamzer. Ur mab o doe, [[Karpos]], un anv hag a dalv kement ha "[[frouezh]]" e gregach. |
|||
Gwelout a c'haller ar vetaforenn naturel-mañ: "Zefyros... paotr an avel gornôg a zegas freskijenn ha glav e-kerzh an nevezamzer. En em unaniñ a ra gant C'hloris, doueez an diwanañ, a zeu anezhi frouezh fresk an douar."<ref>Kyriazis, Constantine D. ''Eternal Greece.''</ref> |
|||
Flore était particulièrement adorée chez les [[Sabins]] qui transportèrent ce culte à [[Rome]], où elle était célébrée lors des [[Jeux floraux]]. |
|||
== |
==E latin== |
||
'''[[Flora]]''' e oa hec'h anv e [[latin]]. Azeulet e veze gant ar [[Sabined]] ha ganto e voe degaset da [[Henroma|Roma]], ma veze graet lidoù dezhi da-geñver [[C'hoarioù Flora]], pe ar [[Floralia]], a veze lidet eus an [[28 a viz Ebrel]] betek ar [[1añ a viz Mae]], kent mont da goll er {{IVe kantved}}. |
|||
[[Skeudenn:ChlorisPrimavera.jpg|thumb|right|250px|"Pa gomz e vez he diweuz o sunañ roz an nevezhañv: C'hloris e oa, ha Flora on bremañ." [[Ovidius]].]] |
|||
* {{OviFas}} (V, 183–378). |
|||
== |
==C'hloris (Meliboia)== |
||
[[Meliboia]] a oa unan eus pevarzek bugel [[Niobe]] hag [[Amfion]] (anvet ivez Niobided), hag an hini nemeti eus ar vugale (pe unan eus ar re nemeto) a voe laosket e vuhez gantañ pa voe lazhet ar re all gant [[Artemis]] hag he breur gevell [[Apollon]], evel dic'haou eus an dismeg graet gant Niobe d'o mamm [[Leto]], pa oa bet o fougeal he doa bet bugale a-leizh, e-keit ma ne oa bet nemet daou d'an doueez. |
|||
Ken spontet e voe Meliboia gant al lazhadeg ma oa aet glaslivet he dremm, ha ma kemmas hec'h anv da vezañ C'hloris ("an hini glaslivet"). Honnezh eo an hini a zo meneget gant [[Homeros]] en ''[[Odysseia]]'' (levr 11, linennoù 281-296). |
|||
=== Bibliographie === |
|||
Goude e timezas da [[Neleüs]] hag e voe rouanez e [[Pylos]]. Meur a vab o doe, en o zouez: |
|||
* {{Commelin MGR}}. |
|||
*[[Nestor]], |
|||
*[[Alastor]] |
|||
*[[C'hromios]] |
|||
*[[Pero]], ur verc'h. |
|||
Ur mab he doe C'hloris ivez, [[Periklymenos]] e anv, pa oa dimezet gant Neleüs, met hervez doareoù all eus ar vojenn eo [[Poseidon]] an hini a oa tad da Periklymenos (ha tad da Neleüs ivez). Poseidon a roas da b-Periklymenos ar galloud da dreiñ e kement loen a gare. |
|||
=== Lien externe === |
|||
Bugale all he doe, anaout a reer: [[Tauros]], [[Asterios]], [[Pylaon]], [[Deimac'hos]], [[Eurybios]], [[Frasios]], [[Eurymenes]], [[Evagoras]] hag [[Epilaos]]. |
|||
{{Commonscat|Chloris|Chloris}} |
|||
[[Odysseüs]] a oa en em gavet gant C'hloris pa oa aet d'ober e dro d'an [[Hades]] (hervez ''[[Odysseia]]'' [[Homeros]], 11, 281ff). |
|||
{{Portail mythologie grecque}} |
|||
==C'hloris (mamm Mopsos)== |
|||
[[Catégorie:Nymphe grecque]] |
|||
Dimeziñ a eure C'hloris d'an diouganer [[Ampyks]] (mab da [[Elatos]]), ha digantañ he doe ur mab, [[Mopsos]], a voe un diouganer brudet ivez, hag a yeas da-heul an [[Argonaoted]]. |
|||
[[Catégorie:Divinité romaine d'origine grecque]] |
|||
==Gerdarzh== |
|||
Donet a ra anv ''Chloris'' eus ar [[henc'hresianeg|gregach]] ''Khloros'' a dalv kement ha "melen-glas," "glas-sklaer," "gwenn-glas" pe "fresk". |
|||
Anezhañ ez eus deuet un toullad gerioù anavezet er yezhoù europat bras (saozneg, galleg, ha yezhoù latin) : |
|||
[[de:Chloris]] |
|||
* an anv plac'h [[Chloe]] - a dalv "egin glas"; un anv all roet da z-[[Demeter]], doueez al [[labour-douar]] en [[Hellaz]]. |
|||
[[en:Chloris]] |
|||
* [[Klorofil]] - ur pigmant glas a c'hoari e-barzh [[fotosintezenn]] ar plant. |
|||
[[es:Cloris]] |
|||
* [[Klorin]] - un [[elfenn gimikel]], un aezhenn etre melen ha glas he liv. |
|||
[[lt:Chloridė]] |
|||
[[nl:Chloris]] |
|||
==Liammoù diavaez== |
|||
[[pl:Chloris]] |
|||
{{Commons|Category:Chloris|C'hloris}} |
|||
[[ru:Хлорида]] |
|||
==Notennoù ha daveennoù== |
|||
[[sv:Chloris]] |
|||
{{Daveoù}} |
|||
[[tr:Chloris (mitoloji)]] |
|||
[[zh: |
|||
[[Rummad:Tudennoù gwengelouriezh Hellaz]] |
Stumm red eus an 1 Gen 2022 da 13:11
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_-_Flora_And_Zephyr_%281875%29.jpg/180px-William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_-_Flora_And_Zephyr_%281875%29.jpg)
C'hloris (χλωρις / Khlôris e gregach) zo anv meur a blac'h e mojennoù Hellaz kozh.
E mojennoù zo e oa un nimfenn eus Inizi ar Wenvidien (a vije Inizi Kanariez hiriv, gouez da lod), liammet hec'h anv ouzh an natur, an nevezamzer, ar bleunioù, hag an eginañ.
C'hloris ha Zefyros[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Zefyros, doue an avel gornôk, a garas anezhi, he skrapas, a zimezas ganti hag a viras anezhi e barr he yaouankiz, ma roas dezhi rouantelezh ar bleuñv. E miz Mae eo e voe o c'harantez en he bleuñv ha n'ankounac'ha ket ar varzhed, pa reont anv eus tro ar bloaz hag e goulzoù-amzer, da reiñ lec'h d'an daou bried-se e lidambroug an Nevezamzer. Ur mab o doe, Karpos, un anv hag a dalv kement ha "frouezh" e gregach.
Gwelout a c'haller ar vetaforenn naturel-mañ: "Zefyros... paotr an avel gornôg a zegas freskijenn ha glav e-kerzh an nevezamzer. En em unaniñ a ra gant C'hloris, doueez an diwanañ, a zeu anezhi frouezh fresk an douar."[1]
E latin[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Flora e oa hec'h anv e latin. Azeulet e veze gant ar Sabined ha ganto e voe degaset da Roma, ma veze graet lidoù dezhi da-geñver C'hoarioù Flora, pe ar Floralia, a veze lidet eus an 28 a viz Ebrel betek ar 1añ a viz Mae, kent mont da goll er IVe kantved.
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/ChlorisPrimavera.jpg/250px-ChlorisPrimavera.jpg)
C'hloris (Meliboia)[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Meliboia a oa unan eus pevarzek bugel Niobe hag Amfion (anvet ivez Niobided), hag an hini nemeti eus ar vugale (pe unan eus ar re nemeto) a voe laosket e vuhez gantañ pa voe lazhet ar re all gant Artemis hag he breur gevell Apollon, evel dic'haou eus an dismeg graet gant Niobe d'o mamm Leto, pa oa bet o fougeal he doa bet bugale a-leizh, e-keit ma ne oa bet nemet daou d'an doueez.
Ken spontet e voe Meliboia gant al lazhadeg ma oa aet glaslivet he dremm, ha ma kemmas hec'h anv da vezañ C'hloris ("an hini glaslivet"). Honnezh eo an hini a zo meneget gant Homeros en Odysseia (levr 11, linennoù 281-296).
Goude e timezas da Neleüs hag e voe rouanez e Pylos. Meur a vab o doe, en o zouez:
Ur mab he doe C'hloris ivez, Periklymenos e anv, pa oa dimezet gant Neleüs, met hervez doareoù all eus ar vojenn eo Poseidon an hini a oa tad da Periklymenos (ha tad da Neleüs ivez). Poseidon a roas da b-Periklymenos ar galloud da dreiñ e kement loen a gare. Bugale all he doe, anaout a reer: Tauros, Asterios, Pylaon, Deimac'hos, Eurybios, Frasios, Eurymenes, Evagoras hag Epilaos.
Odysseüs a oa en em gavet gant C'hloris pa oa aet d'ober e dro d'an Hades (hervez Odysseia Homeros, 11, 281ff).
C'hloris (mamm Mopsos)[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Dimeziñ a eure C'hloris d'an diouganer Ampyks (mab da Elatos), ha digantañ he doe ur mab, Mopsos, a voe un diouganer brudet ivez, hag a yeas da-heul an Argonaoted.
Gerdarzh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Donet a ra anv Chloris eus ar gregach Khloros a dalv kement ha "melen-glas," "glas-sklaer," "gwenn-glas" pe "fresk".
Anezhañ ez eus deuet un toullad gerioù anavezet er yezhoù europat bras (saozneg, galleg, ha yezhoù latin) :
- an anv plac'h Chloe - a dalv "egin glas"; un anv all roet da z-Demeter, doueez al labour-douar en Hellaz.
- Klorofil - ur pigmant glas a c'hoari e-barzh fotosintezenn ar plant.
- Klorin - un elfenn gimikel, un aezhenn etre melen ha glas he liv.
Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Notennoù ha daveennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- ↑ Kyriazis, Constantine D. Eternal Greece.