Samoa

Samoa je ostrvska država u Tihom okeanu. Ova država je bila poznata i pod imenima Njemačka Samoa (1900-1919) i Zapadna Samoa (1914-1997). Priznata je od strane Ujedinjenih Naroda 15. decembra 1976. godine kao Samoa. Prema zadnjem zvaničnom popisu iz 2001. godine ova ostrvska grupa ima 176 710 stanovnika.

Samoa Independent State of Samoa
Zastava Grb
Himna: "Banner of Freedom" (zastava slobode)
Položaj Samoe na karti Položaj Samoe
Glavni grad		Apia
Službeni jezik		samoanski, engleski
Državno uređenje
• Kralj		Malietoa Tanumafili II
• Predsjednik vlade		Naomi Mata'afa
Zakonodavstvo
Nezavisnost		Od Novog Zelanda 1. januara 1962.
Površina
• Ukupno		2944 km2 (175.)
• Vode (%)		0,3
Stanovništvo
• Ukupno		185.000 (184.)
• Gustoća		60/km2
Valuta		Tala
Vremenska zona		UTC -11
Pozivni broj		+685
Internetska domena		.ws

Historija

Prvi poznati stanovnici ostrvlja Samoa došli su otprilike 1000 godine p.n.e. iz područja Tonge i bili su pripadnici lapitske kulture. U razdoblju od od 950. – 1250. Samoa je bila pod vlašću kraljeva Tonge. Evropski pomorci otkrili su Samou početkom 18. vijeka kada je ovdje pristao holandski moreplovac Jacob Roggeveen (1722.) Tek 40 godina nakon, 1768., na ostrvlje je stigao i francuski pomorac Louis Antoine de Bougainville. Od početka 19. vijeka na ostrvo pristižu evropski misionari s ciljem širenja hrišćanske vjere na tom području. Prvi među njima bili su protestantski misionari koji započinju svoju djelatnost pokrštavanja između 1830-ih i 1840-ih. Naročito se isticao John Williams koji je došao na Samou 1830. Pojedine velike svjetske sile, prije svega Njemačka, Velika Britanija i SAD, započele su vojno i političko uplitanje među sukobe samoanskih naroda grupiranih u plemenske zajednice. Tako je Američka Samoa već od 1872. bila kolonizirana od strane SAD-a nakon što je američka flota iste godine u zaljevu Pago Pago osnovala stanicu za opskrbljivanje svojih brodova. To je rezultiralo podjelom Samoe na Berlinskom kongresu 1878. godine, kada je Njemačka dobila područje današnje Samoe, SAD područje poslije nazvano Američka Samoa, dok je Velika Britanija od Njemačke dobila ostrvo Santa Isabel u Solomonskim ostrvima. Berlinskim sporazumom (7. novembra 1889) Njemačka i SAD podijelili su samoanska ostrva po 171. meridijanu. Početkom 20. vijeka SAD je započeo daljnje učvršćenje vlasti u Američkoj Samoi aneksijom Tutuila (1900), ostrvske skupine Manu’a (1904.) i atola Swains (1925.) Na samom početku Prvog svjetskog rata (30. augusta 1914) novozelandske jedinice zauzele su Njemačku Samou. Nakon rata njemački dio Samoe predan je pod mandatnu upravu Društva naroda, a zapravo pod upravu Novog Zelanda. Poslije Drugog svjetskog rata isto područje došlo je pod upravu UN-a. Godine 1957. u Samoi je izabran prvi sastav parlamenta, a 1959. osnovana je prva vlada sa širokom unutrašnjom autonomijom. Poslije prihvatanja novog ustava i ukidanja protektorata UN-a, 1. januara 1962. proglašena je nezavisna država Zapadna Samoa kao prva u cijeloj Polineziji. Zemljom su tada vladala dva vladara porijeklom iz starih dinastičkih porodica (prvi kralj bio je Tupua Tamasese Mea’ole, a istovremeno s njim vladao je i kralj Malietoa Tanumafili II). Smrću Tupua 5. maja 1964. vlast je u potpunosti preuzeo Malietoa do svoje smrti 2007. Samoa je tada prestala biti kraljevina i proglašena je republikom na čelu s predsjednikom Tufugom Elijem, Mea’oleinim sinom. Promjenom Ustava parlament je 3. jula 1997. donio odluku o izbacivanju riječi Zapadna iz službenog naziva države te se ona od 4. jula 1997, uprkos protivljenju Američke Samoe, službeno naziva Samoa. Američka Samoa bila je od 1900. do 1951. područje pod izravnom upravom mornarice SAD-a, a potom je bila u nadležnosti američkog Ministarstva unutrašnjih poslova. Ustavom od 27. aprila 1960. Američka Samoa dobila je određeni stepen unutrašnje autonomije koji je i danas na snazi.

Vanjski linkovi

Nedovršeni članak Samoa koji govori o državama treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.