Bren
| Bren | |
|---|---|
 | |
| Upotreba | |
| U službi | 1938. - danas |
| Korisnici |  Ujedinjeno Kraljevstvo |
| Ratovi | Drugi svjetski rat Kineski građanski rat Malajski rat Korejski rat Sueska kriza Foklandski rat |
| Proizvodnja | |
| Proizvođač | Royal Small Arms Factory Enfield |
| Varijante | Mk I, II, III, IV, L4 |
| Opis oružja | |
| Težina | 10.35 kg |
| Dužina | 1156 mm |
| Dužina cijevi | 635 mm |
| Kalibar | .303 British 7.92x57 Mauser 7.62x51 mm NATO |
| Domet | 550 m |
| Spremnik municije | 20, 30, 100 metaka |
| Brzina paljbe | 500-520 metaka u minuti |
| Brzina zrna | 743.7 m/s |
Bren je naziv za britanski puškomitraljez iz perioda Drugog svjetskog rata. Bren predstavlja modifikaciju čehoslovačkog puškomitraljeza ZB vz.26.
Razvoj
[uredi | uredi izvor]
Naziv Bren je skraćenica od riječi Brno i Enfield. Nakon ispitivanja za novi mitraljez 1935. britanska vojska je usvojila čehoslovački ZB Vz.26, nakon čega su britanci otkupili licencu, te uveli neke svoje izmjene. Velike promjene su bile u kalibru (čeholsovačka verzija je koristila kalibar 7.92 mm Mauser, a britanci su uveli .303 British), te po pitanju cijevi.
Upotreba
[uredi | uredi izvor]Drugi svjetski rat
[uredi | uredi izvor]Bren je postao jedan od sinonima britanske vojske tokom Drugog svjetskog rata. Raspoređivana su po dva puškomitraljeza u jednom vodu. Mitraljez su tipično posluživala 2 vojnika. Oružje se koristilo iz ležećeg položaja ili iz stojećeh pomoću dvonošca pa čak iz pokreta prilikom jurišanja. U kategoriji puškomitraljeza toga perioda Bren je imao prosječnu težinu, pa se u dugim marširanjima rastavljao na dijelove koje su nosila dva vojnika. Siluetu Brena je često otkrivao okvir s municijom koji se nalazio na gornjoj strani puškomitraljeza obrnut naopako.
U principu Bren je bio jako pouzdano i dobro oružje, izuzev u uvjetima Sjeverne Afrike gdje je zahtjevao redovito održavanje, osim ako se čuvao od pijeska i prašine pustinje. Korišten je i komplicirani tronožac za djelovanje, korišten je kao osnovno oružje brojnih britanskih oklopnih vozila. Svoju upotrebu je vidio i u protivvazdušnoj odbrani gdje je imao spremnike municije kapaciteta 100 metaka.
Bren je bio direktni nasljednik čehoslovačkog ZB Vz.26 pa je tako korišten od strane njemačkih SS jedinica i rumunskih jedinica. Mnogi primjerci u kalibru 7.92 mm su isporučeni u Kinu gdje su korišteni protiv Japanaca, a kasnije i protiv UN-ovih snaga u Koreji.[1]
Poslijeratna upotreba
[uredi | uredi izvor]Bren je masovno korišten od strane snaga Ujedinjenog Kraljevstva i zemalja Commonwealtha u Korejskom ratu, Malajskom ratu, tokom Mau-Mau ustanka, tokom Indonezijsko-malezijske konfrontacije. Kasnije je u britanskoj vojsci korišten u kalibru 7.62x51 mm, te je svoju upotrebu vidio i u Falklandskom ratu.
Verzije
[uredi | uredi izvor]- Mark I - osnovna verzija.
- Mark II - verzija uvedena u upotrebu 1941. sa pojednostavljenim detaljima.
- Mark III - lakša verzija za desantne jedinice.
- Mark IV - modernizovana Mk. II verzija.
- L4 - verzija u kalibru 7.62x51 mm NATO uvedena u operativnu upotrebu 1958. godine.
Korisnici
[uredi | uredi izvor]
Australija
Bangladeš
Barbados
Beliz
Bocvana
Bugarska
Demokratska Republika Kongo
Gambija
Gana
Grčka
Gvajana
Holandija
Indija
Irska
Italija
Izrael
Jamajka
Jugoslavija
Južnoafrička Republika
Kanada
Kenija
Kina
Lesoto
Luksemburg
Malezija
Mauricijus
Nepal
Novi Zeland
Poljska
Rodezija
Sejšeli
Sjeverna Koreja
Surinam
Šri Lanka
Tajland
Tonga
Trinidad i Tobago
Uganda- Ujedinjeno Kraljevstvo
Zimbabve
