1610 шо агӀонан коде хьажар

{{alsonumber|1610}}
{{Шеран навигаци|1610}}
{{БӀешеран навигаци|17}}
{{Шо кхечу рузманашкахь|1610}}
{{Долало шо|1610}}

== Хиламаш ==
* Июль — [[Швецин ТӀН|шведийн эскарш]] чудаьхкина Корелийн уездан махка. Сентябрь — Корелан гуо лацаран йуьхьиг.
* [[14 май]] — Парижехь фанатика католико Равальяка вийна [[Генрих IV (Францин паччахь)|Генрих IV]].<!-- БСЭ 3-е изд. т. 6 — С. 246-->
* 1610—1643 — Францин паччахь [[Людовик XIII (король Франции)|Людовик XIII-гӀа]].
* 1610—1620 — Лакха Пфальцан курфюрст Фридрих V-гӀа.
* Прагин пхьерийн йолах салташна дуьхьала тӀеман гӀаттам. Йохийна цхьайолу католикийн килсаш.
* 4 февралехь — Тушинскан бояраш барт бина Сигизмундаца, байӀат дина Владислав оьрсийн паччахь хиларна.
* 20 февралехь — [[Скопин-Шуйский, Михаил Васильевич|элин Скопин-Шуйскин Михаилан]] тобанаша иэшабо польшин-литван интервенташ [[Дмитровн уллера тӀом|Дмитровн уллерачу тӀамехь]]
* 12 мартехь — Скопин-Шуйскийс босту Москохан гуо. [[Тушинскан лагерь]] йуху.
* 24 июнехь — таж тиллина гетмана Жолкевскийс иэшийна Клушин уллехь [[Василий Шуйский|Василий IV-гӀа Шуйскин]] эскарш.
* 17 июлехь — Василий Шуйский вохийна.
* 2 августехь — [[Харц Дмитрий II]]-гӀаниг хӀоьттина эскарца Коломенски йуьртахь, Москохан тӀелата волавелла.
* 17 августехь — ВорхӀбояро барт бина гетман Жолкевскица, [[Владислав IV|паччахь кӀант Владислав]] хаьржина паччахь.
* Сентябран чеккхе — Польшин Гонсевскин эскарша дӀалоцу Москох.
* 11 декабрехь — Харц Дмитрий II-гӀа кхелха. Ша-шен кхайкхийначун Калугин лагерь йоьхна.
* Осецки къаноллехь (Польша) ахархойн болам.
* Могилевхь охьатаӀийна гӀалин къечу нехан гӀаттам.
* 1610—1611 — [[Гудзон, Генри|Гудзонан]] хӀордахул лелар. ДӀайиллина Гудзонан айма.

=== Ӏилма, техника, технологи ===
* [[12 март]]ехь — [[Венеци|Венецехь]] зорба тоьхна [[Галилей, Галилео|Галилей Галилеон]] «Седарчийн хаамаш» цӀе йолу трактат, цуо цигахь телескопан гӀоьнца  йаздина — [[Бутт|Беттан]] тӀехь лаьмнаш хилар, [[Малх]] тӀехь тачанаш хилар, [[Юпитер (планета)|Юпитеран]] йиъ спутник хилар, гучудаьккхина далилаш а далош, [[Ча такхийна тача]] дуккха а седарчех лаьтташ хилар.
* [[Кеплер, Иоганн|Кеплер Иоганн]] — «„Седарчийн хаамех“ лаьцна дийцаршкахь» [[Вселенни]] чеккхе ца хиларан ойлан дуьхьала йуьйцу [[фотометрин парадокс]]. Оццу шарахь Кеплер Иоганна хӀинца йолчу тайпана чолхе микроскоп йо.
* Г. Галилей йухавирзина Флоренце, цунна «хьалхара философ а, математик а» меттиг белла Тосканан герцоган кертахь.
* Шотландийн математико Джон Нэпера (Нейпир) а, цунах воьзна воцуш немцойн математико Йост Бюргис а логарифмаш йукъайоху.

== Бина ==
''Хьажа иштта: [[:Категори:Бинарш 1610 шарахь]]''
* [[22 апрель|22 апрелехь]] — [[Папалла|Руман папа]] [[Александр VIII]] (велла [[1691 шо|1691]]).

== Белла ==
''Хьажа иштта: [[:Категори:Белларш 1610 шарахь ]]''
* [[3 май]]хь — [[Скопин-Шуйский, Михаил Васильевич]], [[кегарийн зама]]нара оьрсийн пачхьалкхан а, тӀеман а гӀуллакххо.
* [[14 май]]хь — [[Генрих IV (Францин паччахь)|Генрих IV Сийлахь-Воккха де Бурбон, Францин паччахь]].

== Хьажа иштта ==
{{Гергара проекташ}}
{{АгӀонийн дитт|1610 год}}

{{rq|sources|wikify}}
{{Шеран рузма|1610}}