(Translated by https://www.hiragana.jp/)
HD13372 — Википеди Чулацаман тӀегӀо

HD13372

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD13372
Каталоган код GSC 02309-01661, HD 13372, HIP 10220, SAO 55338, HR 634, 2MASS J02112500+3131351, BD+30 347, CSV 102375, FK5 2148, GC 2613, GCRV 1189, HIC 10220, NSV 740, PPM 67056, ROT 305, TD1 1265, TYC 2309-1661-1, UBV 2179, uvby98 100013372, Gaia DR1 324628437279401088, WEB 2131, Gaia DR2 324628441574922240, 5 Tri, Gaia DR3 324628441574922240, TIC 63626283, AG+31 203, UBV M 8747, Renson 3460
Седарчийн гулам Треугольник[d]
Дуьненна генахь 117,624 ± 0,7997 парсек[1]
Скорость вращения звезды 15 km/s[2]
Параллакс 8,5017 ± 0,0578 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −10,512 ± 0,074 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 35,524 ± 0,073 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 7,7 ± 1,5 km/s[3][4]
Спектран класс A1m[5]
Гуш болу седин барам 6,23 ± 0,01[6]
Мур J2000.0
Нийсса хьалабалар 2ч 11м 25,0229609с[1]
ОхьатаӀар +31° 31′ 35,021784″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан A1m[5] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 6,23 ± 0,01[6] гергга бу, лаьтта Треугольник[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[7]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[8][9].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[10][11][12][13].

Билгалдахарш[бӀаьра нисйан | нисйан]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. ↑ Abt H. A., Morrell N. I. The Relation between Rotational Velocities and Spectral Peculiarities among A-Type Stars (инг.) // The Astrophysical Journal: Supplement Series — AAS, 1995. — Vol. 99. — P. 135–172. — ISSN 0067-0049; 1538-4365 — doi:10.1086/192182
  3. ↑ Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. Sunyaev — Nauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327 — doi:10.1134/S1063773706110065 — arXiv:1606.08053
  4. ↑ Wielen R., Schwan H., Dettbarn C., Lenhardt H., Jahreiss H., Jahrling R., Khalisi E. Sixth catalogue of fundamental stars (FK6). Part III. Additional stars with direct solutions — 2000. — Т. 37. — С. 1.
  5. ↑ 1 2 Cowley A., Cowley C., Jaschek M., Jaschek C. A study of the bright A stars. I. A catalogue of spectral classifications, A study of the bright stars. I. A catalogue of spectral classifications (инг.) // Astron. J. / J. G. III, E. Vishniac — NYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 1969. — Vol. 74. — P. 375–406. — ISSN 0004-6256; 1538-3881 — doi:10.1086/110819
  6. ↑ 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  7. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  8. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  9. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  10. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  11. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  12. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  13. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[бӀаьра нисйан | нисйан]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[бӀаьра нисйан | нисйан]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD13372&oldid=9003421»