Сурьма
Курӑнакан калӑплав
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сĕлтĕлле металсем | Сĕлтĕлле-çĕрле металсем | Куçăмлă металсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çăмăл металсем | Металлоидсем | Инертлă газсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сурьма (Sb) | |
---|---|
Атом номерĕ | 51 |
Ансат япалалăхăн курăмĕ | Çутă кĕмĕл тĕслĕ çурма металл |
Атом палăрăмĕсем | |
Атом масси (моль масси) |
121.760 а. е. м. (г/моль) |
Атом радиусĕ | 159 пм |
Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон) |
833.3(8.64) кДж/моль (эВ) |
Электронсен конфигурацийĕ | [Kr] 4d10 5s2 5p3 |
Химилле палăрăмсем | |
Ковалентла радиус | 140 пм |
Ион радиусĕ | (+6e)62 (-3e)245 пм |
Электронегативлăх (Полинг шучĕпе) |
2.05[1] |
Электрод потенциалĕ | 0 |
Оксидлав капашĕсем | 5, 3, -3 |
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем | |
Тачăлăх | 6.691 г/см³ |
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш | 0.205[2]
Дж/(K·моль) |
Ăшăяраслăх | 24.43 Вт/(м·K) |
Шăрану температури | 903.9 K |
Шăраннин пайлавла ăшши | 20.08 кДж/моль |
Вĕрев температури | 1908 K |
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ | 195.2 кДж/моль |
Моль калăпăшĕ | 18.4 см³/моль |
Ансат япалалăхăн кристалл решетки | |
Решетке тытăмĕ | тригональна |
Решетке периочĕ | 4.510 Å |
c/a танлашăнни | n/a |
Дебай температури | 200.00 K |
Sb | 71 |
121.760 | |
[Kr] 4d10 5s2 5p31 | |
Сурьма |
Сурьма (лат. Stibium) — элементсен периодикăллă системин пилĕккĕмĕш тапхăрĕн IVА ушкăн хими элеменчĕ, атом йывăрăшĕ 121.760.
Истори
[тӳрлет | кодне тӳрлет].
Изотопĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Çутçанталăкри хутăшра сурьман ик изотоп:121Sb (иизотоп сарăлни 57,36 %) тата 123Sb (42,64 %). Нумай пурăнакан пĕртер-пĕр изотопен 125Sb çурма аркану тапхăрĕ 2,76 çул. Ытти изотопĕсен çурма аркану тапхăрĕ ик уйхран пĕчĕкрех.
Пĕрремĕш нейтрон ирĕке тухмалли хăват:
- 121Sb — 9,248 Мэв,
- 123Sb — 8,977 Мэв,
- 125Sb — 8,730 Мэв.
Туса илни
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Оксичĕнчен таса металл тума хĕртнĕ кăмрăкпа усă кураççĕ:[3]
- 2Sb2O3 + 3 C → 4 Sb + 3 CO2
Çĕршыв | Тонна | % пуринчен |
---|---|---|
126,000 | 84.0 | |
Шаблон:Ялавлани/Кăнтар Африка | 6,000 | 4.0 |
5,225 | 3.5 | |
4,073 | 2.7 | |
{{Ялавлани/Раççей|ялав/icon|variant=|пысăкăш=}} | 3,000 | 2.0 |
Малти 5 | 144,298 | 96.2 |
Пĕтĕм тенчипе | 150,000 | 100.0 |
Chiffres de 2003, métal contenue dans les minerais et concentrés, source: L'état du monde 2005 Шаблон:Fr
Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Endlich, F.M. (1888). «On Some Interesting Derivations of Mineral Names». The American Naturalist 22 (253).
- Edmund Oscar von Lippmann (1919) Entstehung und Ausbreitung der Alchemie, teil 1. Berlin: Julius Springer. In German.
- Public Health Statement for Antimony
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ Antimony: electronegativities (акăлч.). WebElements. Тĕрĕсленĕ 15 Утӑ уйӑхӗн 2010.
- ^ Редкол.:Зефиров Н. С. (гл. ред.) Химическая энциклопедия: в 5 т. — Советская энциклопедия. — Т. 4. — 20 000 экз. — ISBN 5—85270—039—8
- ^ WebElements: Antimony: Essential Information. Webelements.com. Тĕрĕсленĕ 9 Утӑ уйӑхӗн 2010.
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Сурьма Викиампарта? |
- National Pollutant Inventory – Antimony and compounds 2008 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ.(акăлч.)
- Chemistry in its element podcast (MP3) from the Royal Society of Chemistry's Chemistry World: Antimony(акăлч.)
- Сурьма Webelements сайтра(акăлч.)
- Сурьма хими элеменчĕсен вулавăшенче 2016 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче архивланӑ.(выр.)
- Сеннайоки (Финляндия) — уникальное месторождение самородной сурьмы