ΗΒακτρία ή Βακτριανή (αραβ. باختر / Μπάκχταρ, λατ. Bactria, κινέζικα 大夏ΝταΞια) ή Τοχαριστάν, είναι ιστορική περιοχήστην οποία υπήρξε κράτος με πρωτεύουσα τα Βάκτρα, το σημερινό Μπαλχ. Εκτείνεται βόρεια τουΧίντου Κουςκαι νότια του ποταμού Ώξου. Ήταν πατρίδα του θρησκευτικού ηγέτη Ζωροάστρη. Σήμερα ανήκει στοΤατζικιστάν, στοΟυζμπεκιστάν, καιστοΑφγανιστάντοΤουρκμενιστάν. Κάτοικοι της Βακτρίας ήταν οι Βάκτριοι καιοιΣκύθες.
ΟΠέρσης Αυτοκράτορας Κύρος Β' εισέβαλε στη Βακτρία το 538 π.Χ. καιτη μετέτρεψε σεσατραπεία της αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών. Η Βακτρία ήταν τότε εύφορη και πυκνοκατοικημένη περιοχή, γνωστή ως «Βασίλειο των χιλίων πόλεων». Φημίζονταν γιατα άλογά της και τους ικανούς ιππείς της, οι οποίοι στελέχωναν τον περσικό στρατό.
Δύο αιώνες αργότερα, το 330 π.Χ., όταν οΜέγας Αλέξανδρος κατέλυσε τηνΠερσική Αυτοκρατορία, έφτασε στη Βακτρία καταδιώκοντας τον σατράπη της, Βήσσο, ο οποίος είχε σκοτώσει τονΔαρείο Γ'και είχε αυτοανακηρυχθεί βασιλιάς.
Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου, η Βακτρία περιέπεσε αρχικά στοΒασίλειο των Σελευκιδών, έγινε ορμητήριο τουεπίγονουΑντίοχου Α' εναντίον της επεκτατικής πολιτικής της Ινδίαςκαι αποχωρίστηκε το 240 π.Χ. επί Διοδότου. Γύρω στο 150 π.Χ., το μεγαλύτερο μέρος της Βακτρίας καταλήφθηκε από τους Πάρθουςκαιτο υπόλοιπο του βασιλείου υπέκυψε σταδιακά στις επιδρομές νομαδικών λαών από τα ανατολικά.
Η Βακτρία φημίζονταν γιατοχρυσό της. Ο Δαρείος Α' αναφέρει τη Βακτρία ως προμηθευτή χρυσού γιατο αυτοκρατορικό του παλάτι στηΣούσα. Το εμπόριο χρυσού με προέλευση τηΣιβηρία άνθιζε.[1]Το χρυσό κέρμα του Ευκρατίδη είναι το μεγαλύτερο χρυσό νόμισμα της αρχαιότητας.
Michael Alram: Die Geschichte Ostirans von den Griechenkönigen in Baktrien und Indien bis zu den iranischen Hunnen (250 v. Chr.–700 n. Chr.). Wilfried Seipel (Hrsg.): Weihrauch und Seide. Alte Kulturen an der Seidenstraße. Βιέννη 1996, ISBN 3-900325-53-7, σελ. 119–140.
Baktrien. Kleines Lexikon des Hellenismus. Harrassowitz, Wiesbaden 1993, ISBN 3-447-03278-2, σελ. 93–96.
