Ο δήμος έχει έκταση 104,04 χμ² και πληθυσμό 41.239 κατοίκους (Ιανουάριος 2013). Είναι η 2ησε πληθυσμό πόλη της επαρχίας [3]καιη 6η της περιφέρειας. [4]Η πόλη συνδέεται οδικά με τις άλλες μεγάλες πόλεις, μέσω των αυτοκινητοδρόμων Α25 και Α24, καιτων εθνικών οδών SS690, SS578 και SS5.
Το όνομα Αβετζάνο προέρχεται, πιθανόν, από τη φράση Ave Jane «Χαίρε Ιανέ»,
επίκληση προς τον θεό Ιανό. Υπάρχει όμως καιη εκδοχή της προέλευσης από τη φράση Ad Vezzianum «προς τους Βετιανούς», μία ιστορική οικογένεια πατρικίων που υπήρχε στην περιοχή, κοντά στην αρχαία ιταλική πόλη Alba Fucens. [5]
Το Αβετζάνο βρισκόταν κάποτε κτισμένο στις όχθες μίας από τις μεγαλύτερες λίμνες στην ιταλική χερσόνησο, της Φουτσίνο (Fucino), η οποία αποξηράνθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Μετά την αποξήρανση της λίμνης, μεγάλες εκτάσεις διατέθηκαν προς καλλιέργεια καιη περιοχή γνώρισε πολύ μεγάλη ανάπτυξη. Ο πυρήνας της παλαιάς πόλης βρίσκεται γύρω από το κάστρο Orsini-Colonna. Είναι κτισμένη σε σχετικά μεγάλο υψόμετρο καισε προνομιακή θέση, ενώ έχει ένα αποτελεσματικό οδικό δίκτυο και δύο σιδηροδρομικά δίκτυα. Απέχει από τηΡώμη, περίπου 100 χλμ. προς ταΒΑ.
Λόγω της γεωγραφικής του θέσης και περιτριγυρισμένο από ψηλά βουνά, το Αβετζάνο χαρακτηρίζεται από έντονα ηπειρωτικό κλίμα. [6]Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 11,7° C, με 78 ημέρες παγετού, ενώ το ύψος βροχόπτωσης είναι 765 χιλιοστά σε 89 βροχερές ημέρες το έτος. [7]
Ο πρώτος οικισμός στην περιοχή δημιουργήθηκε μαζί μετα αρχικά έργα γιατην αποστράγγιση της λίμνης, από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ. Το όνομα Avezzano καταγράφηκε για πρώτη φορά στο έργο τουΛ.Μαρσικάνο Chronica monasterii Casinensis, περίπου το 873 μ.Χ. Άλλες αναφορές δείχνουν ότι, το 1156 η πόλη ήταν ήδη περιτειχισμένη καιτο 1181, ήταν υπό την κυριαρχία του Τζεντίλε Παλεάρα (Paleara), κόμη του Μανοπέλλο (Manoppello). [8]
Το Κάστρο των Ορσίνι-Κολόννα
Κατά τον 13ο αιώνα, η πόλη αριθμούσε γύρω στους 1.200-1.400 κατοίκους, ενώ το 1331 λεηλατήθηκε και καταστράφηκε από τονΦ. Ντελ Μπάλτσο (Francesco Del Balzo), δούκα της Άντρια (Andria), επειδή είχε συνταχθεί ανοιχτά υπέρ του Φιλίππου, Πρίγκιπα του Τάραντο. Στον 15ο αιώνα, η πόλη διεκδικήθηκε στις συνεχιζόμενες διαμάχες ανάμεσα στις ρωμαϊκές οικογένειες των Ορσίνι (Orsini) και Κολόννα (Colonna). Το 1441, ο Giovanni Antonio Orsini έγινε άρχοντας του Αβετζάνο, ελέγχοντας μια πολύ μεγάλη περιοχή και προκαλώντας τους Κολόννα, νόμιμους κυβερνήτες της περιφέρειας Μάρσικα. Αργότερα ξέσπασε πόλεμος ανάμεσα στη Νάπολη καιστη Ρώμη, που είχαν συμμάχους του Ορσίνι και Κολόννα, αντίστοιχα. Μετά την ειρήνη, η πόλη βρισκόταν υπό την εξουσία του Τζεντίλε Ορσίνι (Gentile Virgilio Ορσίνι), ο οποίος έκτισε το φερώνυμο κάστρο, το 1490.
Το 1875-6 αποξηράνθηκε εντελώς η λίμνη Φουτσίνο, που είχε έκταση 14.775 εκταρίων. Το έργο εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να θεωρείται κολοσσιαίο, καταλαμβάνοντας εκείνη την εποχή τη δεύτερη θέση μετά τα έργα στο φράγμα του Ασουάν. Χρειάστηκαν δεκαετίες προετοιμασίας από ειδικευμένους εργαζόμενους και τεχνικούς. Η λίμνη αποστραγγίστηκε σιγά-σιγά προς τον ποταμό Λίρι (Liri), ακόμη και μέσα από τις σήραγγες του αυτοκράτορα Κλαύδιου που χρησιμοποιήθηκαν υποβοηθητικά.
Το Αβετζάνο υπέστη δύο μεγάλες καταστροφές, μία φυσική από το μεγάλο σεισμό του 1915 και μία από τους βομβαρδισμούς του 1944. Χάρη στις προσπάθειες του ιταλικού κράτους καιτων ιδίων των κατοίκων άρχισε να ανακάμπτει μέσα σε λίγα χρόνια, έχοντας σημαντική αύξηση του πληθυσμού -από 1.500 άτομα που επιβίωσαν του μεγάλου σεισμού το 1915, σε 42.000 κατοίκους το 2013- καιμια εξέχουσα θέση στους παραγωγικούς τομείς. Σήμερα, χάρη στην εξέλιξή του, είναι μια πόλη σε άνοδο μεταξύ των πλέον δυναμικών του Αμπρούτσο. Έχει ενισχύσει τους τοπικούς πόρους, την αγροτική επιχειρηματικότητα και έχει μεγεθύνει τον οικονομικό και βιομηχανικό ιστό, με παράλληλη ανάπτυξη της πολιτιστικής και φοιτητικής ζωής, ενώ εξελίσσεται και ως τουριστικό κέντρο.
Το πρωί της 13ης Ιανουαρίου 1915 το Αβετζάνο, όπως καιη ευρύτερη περιφέρεια Αμπρούτσο και μέρος του Λατίου, κτυπήθηκε από μεγάλης έντασης σεισμό που, με τις σημερινές εκτιμήσεις, πρέπει να ξεπέρασε τους 7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. Συμπτωματικά, εκείνες τις ημέρες η Ιταλία έμπαινε στονΑ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καιτα θύματα ήταν 30.000, περίπου, από τους 120.000 κατοίκους της ευρύτερης περιοχής. Το ίδιο το Αβετζάνο θρήνησε 9.238 νεκρούς. [9]Το επίκεντρο ήταν η λεκάνη της πρώην λίμνης Φουτσίνο και, η δόνηση έγινε αισθητή μέχρι καιτη Ρώμη, όπου κάποια κτήρια υπέστησαν ζημιές. Προκλήθηκαν μεγάλα εδαφικά ρήγματα, ηφαίστεια λάσπης, κατολισθήσεις, αλλαγές στην τοπογραφία και φυσικο-χημικές αλλαγές του νερού. Τα αποστραγγιστικά έργα της λίμνης Φουτσίνο που ήταν σε λειτουργία κάποιες δεκαετίες, έπαθαν ζημιές και αποφασίστηκε η κατασκευή υποβοηθητικών σηράγγων νέας τεχνολογίας για αποφυγή μεγαλύτερων βλαβών στο μέλλον. Οι επιζήσαντες -ως επί το πλείστον τραυματίες- έμειναν άστεγοι, γιατί όλα τα κτίρια κατέρρευσαν, εκτός από ένα, στο οποίο τοποθετήθηκε αναμνηστική πλάκα γιατο γεγονός.
Το Αβετζάνο έχασε σημαντικά μνημεία: Το Κάστρο Ορσίνι, την Εκκλησία του Αγίου Βαρθολομαίου, το Palazzo Torlonia, το Θέατρο Ruggeri, το δημαρχείο καιστα χρόνια που ακολούθησαν υπέστη, όπως και όλη η περιοχή, απότομη μείωση του πληθυσμού. Μία από τις αιτίες ήταν καιο πόλεμος, που απορρόφησε τους εθνικούς πόρους για μεγάλο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα την έλλειψη υλικών και εργατικού δυναμικού. Μετά από μια σύντομη ανάκαμψη στη δεκαετία 1920, η ανοικοδόμηση σταμάτησε και πάλι λόγω της οικονομικής κρίσης. Ορισμένα από τα κτήρια που κατέρρευσαν έχουν μετατραπεί σε στάβλους ή καταφύγια σήμερα, ενώ μερικά ερείπια του σεισμού έχουν αφεθεί ακόμα ορατά, γιανα απεικονίζουν την ιστορική μνήμη του συμβάντος.
(Πηγή: Η Νύχτα του Avezzano, Raphael Di Domenico ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε την 13η Ιανουαρίου 2010 και το 2011 στην πόλη).
Η πόλη ξανακτίστηκε εκτου μηδενός, με παράλληλη ρυμοτομία και μεγάλα πάρκα. Δεν υπάρχει ιστορικό κέντρο καιτα περισσότερα από τα κτήρια αποτελούνται μόνον από ισόγειο και πρώτο όροφο, λόγω της εξαιρετικά μεγάλης σεισμικότητας της περιοχής. Η πόλη υπέστη ελαφρές μόνον ζημιές από το σεισμό της Λ'Άκουιλα το 2009. Η εδαφική επιτάχυνση μετράται από ένα επιταχυνσιόμετρο τοποθετημένο στο Κάστρο της πόλης.
Εργοστάσια παραγωγής ζάχαρης και εξόρυξης βωξίτη. [10] Είναι το κύριο εμπορικό, βιομηχανικό και γεωργικό κέντρο της περιοχής Μάρσικα (Marsica), με βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας, όπως το εργοστάσιο ημιαγωγών LFoundry GmbHκαιτο μεγάλο δορυφορικό πάρκο της Telespazio.
ΗΕκκλησία τουΑγ. Βαρθολομαίου (La cattedrale di San Bartolomeo), αφιερωμένη στον προστάτη της πόλης. Στη θέση του σημερινού κτίσματος, υπήρχαν πολλά παλαιότερα που, όλα τους, καταστράφηκαν από σεισμούς. Η αρχική εκκλησία κτίστηκε πριν από το 1000 και καταστράφηκε το 1349, ενώ το νέο κτίσμα επανακαταστράφηκε το 1703. Η τρίτη εκκλησία διαλύθηκε από το μεγάλο σεισμό του 1915 και το τελευταίο κτίσμα, επισήμως εγκαινιάστηκε το 1942. Βομβαρδίστηκε από τους Συμμάχους το 1944, αλλά διασώθηκε στο σύνολό τουκαι, αποτελεί το σημερινό σύμβολο της πόλης. Διαθέτει εξαιρετική πρόσοψη, ψηλό καμπαναριό και ένα μεγάλο εκκλησιαστικό όργανο που κατασκευάστηκε το 1975.
ΤοΚάστρο των Ορσίνι-Κολόννα (Il castello Orsini-Colonna): κτίστηκε το 1490 από τον Τζεντίλε Βιρτζίνιο Ορσίνι, γύρω από τα ερείπια του κατεστραμμένου πύργου του Τζεντίλε ντα Παλεάρια, άρχοντα του Μανοπέλλο (Manoppello). Έπαθε σοβαρότατες ζημιές από τον σεισμό του 1915. Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης που πραγματοποιήθηκαν στη δεκαετία του 1990, το ισόγειο χρησιμοποιείται για διεξαγωγή συνεδριάσεων και εκδηλώσεων, ενώ στον πρώτο όροφο στεγάζεται το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της πόλης. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του κάστρου είναι ότι οι τέσσερις πύργοι του, είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένοι μετα σημεία του ορίζοντα της γης.
↑ Sia il DOP che il DiPI accettano entrambe le pronunce (trascrizione del DOP rispettivamente aveʒʒàno e avezzàno – la prima, con la z sonora, è la pronuncia tradizionale)
↑Comuni della Provincia dell'Aquila per popolazione (ISTAT)
Ιταλία
Αμπρούτσο
