Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί.
Προσοχή, το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Γιατη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{πηγές|23|05|2024}}
Δεσμός π, στηχημεία, είναι ομοιοπολικόςχημικός δεσμός, στον οποίο επικαλύπτονται πλευρικά δυο λοβοί από το καθένα ατομικό τροχιακό τωνδυο ατόμων που παίρνουν μέρος στο δεσμό αυτό. Κάθε ένα από αυτά τα ατομικά τροχιακά έχει την τιμή 0 σε ένα μοιρασμένο κομβικό επίπεδο, όταν περνά από τους πυρήνες των συνδεδεμένων ατόμων. Το ίδιο επίπεδο έχει επίσης ένα κομβικό επίπεδο γιατο μοριακό τροχιακό του δεσμού π.
Τοελληνικό γράμμαπ αναφέρεται στα p τροχιακά, εφόσον η τροχιακή συμμετρία του δεσμού π είναι η ίδια όπου του p τροχιακού, όταν βλέπεται προς τα κάτω σε σχέση μετο δεσμικό άξονα. Τα p τροχιακά συχνά σχηματίζουν δεσμούς π, ενώ καιτα d τροχιακά μπορούν επίσης να σχηματίσουν δεσμό π, μια μορφή που αποτελεί τη βάση των διαμεταλλικών πολλαπλών δεσμών.
Οι δεσμοί π είναι συνήθως ασθενέστεροι από τους δεσμούς σ. Στοδιπλό δεσμόC-C, δηλαδή στο δεσμό C=C, η ενέργεια δεσμού είναι λιγότερο από διπλάσια από την αντίστοιχη ενέργεια ενός απλό δεσμό C-C. Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η επικάλυψη των p τροχιακών, γιανα σχηματίσουν μοριακά τροχιακά, είναι ένας ασθενέστερος δεσμός, σε σύγκριση μετην αντίστοιχη επικάλυψη όπου μετέχουν s τροχιακά, γιανα σχηματίσουν μοριακά τροχιακά. Από τη σκοπιά της Κβαντομηχανικής, αυτή η (σχετική) αδυναμία του δεσμού π εξηγείται μετη σημαντικά μικρότερη επικάλυψη μεταξύ των p τροχιακών που σχηματίζουν το δεσμό π, εξαιτίας του παράλληλου προσανατολισμού τους. Η αντίστοιχη επικάλυψη είναι πιο πυκνή στους δεσμούς σ, στους οποίους σχηματίζονται δεσμικά τροχιακά κατευθείαν ανάμεσα στους πυρήνες των συνδεδεμένων ατόμων, με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη επικάλυψη καιπιο ισχυρούς δεσμούς σ.
Οι δεσμοί π είναι αποτέλεσμα επικάλυψης ατομικών τροχιακών που βρίσκονται σε επαφή μέσω δυο περιοχών επικάλυψης. Οι δεσμοί π είναι πιο διάχυτοι δεσμοί σε σχέση με τους δεσμούς σ. Τα ηλεκτρόνια στους δεσμούς π ονομάζονται μερικές φορές ως «π ηλεκτρόνια». Τα μοριακά τμήματα που ενώνονται από ένα δεσμό πδεν μπορούν να περιστραφούν γύρω από το δεσμό χωρίς τη διάσπαση του δεσμού π, γιατί η περιστροφή περιλαμβάνει την καταστροφή του οριζόντιου προσανατολισμού των p τροχιακών, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση του σχηματισμού και της διατήρησης των δεσμών π.
Για ομοπύρηνα διατομικά μόρια, τα δεσμικά μοριακά τροχιακά π έχουν μόνο ένα κομβικό επίπεδο που διέρχεται διαμέσου των συνδεδεμένων ατόμων, και κανένα κομβικό επίπεδο μεταξύ των συνδεδεμένων ατόμων. Ο αντίστοιχος αντιδεσμός, δηλαδή το μοριακό τροχιακό π*, ορίζεται από την παρουσία ενός πρόσθετου κομβικού επιπέδου μεταξύ αυτών τωνδυο συνδεδεμένων ατόμων.
Ένας τυπικός διπλός δεσμός αποτελείται από ένα δεσμό σκαι ένα δεσμό π. Για παράδειγμα, ο διπλός δεσμός C=C στοαιθένιο. Ένας τυπικός τριπλός δεσμός, για παράδειγμα στοαιθίνιο, αποτελείται από ένα δεσμό σκαι δύο δεσμούς π, μεταδυο κάθετα δεσμικά επίπεδά τους να περιέχουν το δεσμικό άξονα. Οιδυο δεσμοί π είναι ο μέγιστος αριθμός δεσμών ππου μπορούν να υπάρχουν μεταξύ οποιουδήποτε ζεύγους ατόμων. Οιτετραπλοί δεσμοί είναι εξαιρετικά σπάνιοι και μπορούν να σχηματιστούν μόνο μεταξύ ατόμων μεταβατικών μετάλλων. Αποτελούνται από ένα δεσμό σ, δύο δεσμούς πκαι ένα δεσμό δ.
Ένας π δεσμός είναι ασθενέστερος από ένα δεσμό σ, αλλά ο συνδυασμός ενός δεσμού σκαι ενός δεσμού π είναι ισχυρότερος από τον κάθε δεσμό μόνο του. Η ενισχυμένη ισχύς ενός πολλαπλού δεσμού σε σύγκριση με έναν απλό δεσμό σ υποδεικνύεται με πολλούς τρόπους, αλλά πιοο προφανής τρόπος είναι μετη σύγκριση των μηκών των δεσμών. Για παράδειγμα, στηνοργανική χημεία, οι δεσμοί άνθρακα - άνθρακα είναι 154pmγιατοαιθάνιο, 134 pm γιατο αιθένιο καιο120 pm γιατο αιθίνιο. Οι περισσότεροι δεσμοί μικραίνουν τηντην απόσταση μεταξύ των πυρήνων και συνολικά είναι ισχυρότεροι.
Σύγκριση των μηκών των δεσμών άνθρακα - άνθρακα σε απλές μοριακές δομές