Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 25/01/2017.
Από πάνω προς τα κάτω: Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδης και Καλλιστώ
Τον Ιούνιο του 1609 ο ιταλός καθηγητής στοΠανεπιστήμιο της Πάδοβας Γαλιλαίος Γαλιλέι έστρεψε προς τον ουρανό για πρώτη φορά τον μικρό τουοπτικό σωλήναπου είχε κατασκευάσει με βάση τις πληροφορίες που είχε πάρει από έναν γνωστό τουστην Ολλανδία. Ήταν ένα όργανο απλούστατο στη σύλληψη, με δύο μικρούς φακούς στερεωμένους στο εσωτερικό ενός σωλήνα μήκους μικρότερου του ενός μέτρου.
Κοιτάζοντας τον έναστρο ουρανό μετο απλό εκείνο όργανο, και παρόλη την θαμπάδα της εικόνας που αποκαλύφθηκε στα μάτια του, ο Γαλιλαίος κατόρθωσε να αντικρίσει μία πληθώρα άστρων που ήσαν αόρατα με γυμνό μάτι διαπιστώνοντας έτσι ότι η ζώνη του Γαλαξία μας αποτελείται στην πραγματικότητα από χιλιάδες ή και εκατομμύρια ακόμη άστρα τα οποία λόγω των μεγάλων τους αποστάσεων μοιάζουν να σχηματίζουν την αμυδρά φωτισμένη Γαλαξία Οδότων αρχαίων Ελλήνων πουοι Ρωμαίοι ονόμαζαν Via Lactea (δρόμο από γάλα). Ο απλός εκείνος οπτικός σωλήνας έγινε γνωστός μετην ονομασία τηλεσκόπιο, ένας προσδιορισμός που προτάθηκε για πρώτη φορά το 1612 από τον Έλληνα μαθηματικό Ιωάννη Διμιζιάνι, που εκτελούσε χρέη γραμματέως σ’ έναν Ιταλό καρδινάλιο, ανκαιο όρος δεν καθιερώθηκε παρά αρκετές δεκαετίες αργότερα.
Μερικούς μήνες μετά τις πρώτες του παρατηρήσεις τα μάτια του Γαλιλαίου άστραψαν και πάλι όταν έστρεψε ένα άλλο τηλεσκόπιο, 10 φορές μεγαλύτερης ισχύος από το πρώτο του, προς το μέρος του λαμπρού πλανήτη Δία που ήταν γνωστός από την αρχαιότητα. Το βράδυ της 7ης Ιανουαρίου 1610, τα μάτια του Γαλιλαίου αντίκρισαν τρία φωτεινά σημάδια να περιβάλουν τον Δία σαν εξαπτέρυγα ενώ τις αμέσως επόμενες ημέρες τα παρατήρησε να αλλάζουν συνεχώς θέση. Στις 11 Ιανουαρίου ένα τέταρτο αντικείμενο προστέθηκε στα άλλα τρία και τότε ήταν που κατάλαβε ότι επρόκειτο για δορυφόρους που περιφέρονταν γύρω από τον Δία. Μ’ αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώθηκε και πρακτικά η Κοπερνίκεια άποψη ενός ηλιοκεντρικού συστήματος (που πρώτος είχε προτείνει οΑρίσταρχος ο Σάμιος) καιτο γεγονός ότι ηΓηδεν είναι το κέντρο του Σύμπαντος.
Ο Γαλιλαίος περιέλαβε τις λεπτομέρειες των αστρονομικών αυτών παρατηρήσεων στο βιβλίο τουSidereus Nuncius (= «Αστρικός αγγελιοφόρος») που εκδόθηκε τον Μάρτιο του 1610. Στο βιβλίο του αυτό ο Γαλιλαίος αναφέρονταν στους νέο-ανακαλυφθέντες δορυφόρους του Δία ως Sidea Medicea (άστρα των Μεδίκων) προς τιμήν του Κόζιμο Β’, Μεγάλου Δούκα της Τοσκάνης, που ανήκε στην ισχυρότατη οικογένεια των Μεδίκων, υπήρξε μαθητής του Γαλιλαίου και μετέπειτα εργοδότης του. Η ονομασία όμως αυτή δεν κράτησε πολύ, αφού ο Γερμανός αστρονόμος Σίμων Μάγερ (1573-1624), που υποστήριζε ότι είχε παρατηρήσει τους δορυφόρους του Δία από τον Νοέμβριο του 1609, τους έδωσε τα ονόματα προσώπων που συνδέονται με τις μυθολογικές ιστορίες του Δία, όπως είχε άλλωστε εισηγηθεί προηγουμένως καιοΓιοχάνες Κέπλερ (1571-1630). Έτσι οι τέσσερις αυτοί μεγαλύτεροι δορυφόροι του Δία βαφτίστηκαν το 1614 μετα ονόματα που είναι γνωστοί σήμερα, Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδης και Καλλιστώ, ανκαι πολλές φορές συλλογικά αναφέρονται ακόμη ως δορυφόροι του Γαλιλαίου.
Παρ' όλο όμως που έτσι τους δόθηκε μία πιο κλασσική και όμορφη ονομασία επί αιώνες μετά την ανακάλυψή τους οιπλανήτες του Γαλιλαίουδεν έπαψαν, στα περισσότερα τουλάχιστον τηλεσκόπια, να φαίνονται ως απλά φωτεινά σημεία που περιφέρονταν γύρω από τον Δία, ανκαιοι δύο απ’ αυτούς, ο Γανυμήδης (5.268 χλμ.) καιη Καλλιστώ (4.806 χλμ.), είναι ίσοι ή μεγαλύτεροι από τον πλανήτη Ερμή (4.878 χλμ.) καιτοννάνο πλανήτηΠλούτωνα (2.324 χλμ.). Έτσι οι πρώτες πραγματικές προσωπογραφίεςτων δορυφόρων του Δία καταγράφηκαν αιώνες μετά την ανακάλυψή τους χάρη στις φωτογραφικές μηχανές τωνδιαστημικών συσκευώνΒόγιατζερ 1καιΒόγιατζερ 2οι οποίες προσπέρασαν το δορυφορικό σύστημα του Δία τον Μάρτιο καιτον Ιούλιο του 1979. Η πραγματική όμως μελέτη και διερεύνησή τους άρχισε μερικά χρόνια αργότερα από μία διαστημοσυσκευή που πήρε το όνομα του ανθρώπου που τους ανακάλυψε.
Η νέας τεχνολογίας διαστημική συσκευή Γαλιλαίος εκτοξεύτηκε από τοΔιαστημικό ΛεωφορείοΑτλαντίς στις 18 Οκτωβρίου 1989 και αποτελούσε μια κοινή προσπάθεια των Αμερικανικών και Ευρωπαϊκών Διαστημικών Υπηρεσιών γιατην εξερεύνηση του Δία καιτων δορυφόρων του. Η πολύχρονη και πολύπλοκη πορεία τουτον οδήγησε αρχικά προς τους εσωτερικούς πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος. Απέκτησε έτσι βαθμιαία όλο καιπιο μεγάλη ταχύτητα από τις βαρυτικές δυνάμεις της Αφροδίτηςκαι της Γης.
Με βάρος πάνω από δύο τόνους και κόστος 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων, περιλάμβανε προηγμένα όργανα παρατήρησης, μετα οποία έχει ήδη αποστείλει πληθώρα πληροφοριών γιατον γιγάντιο πλανήτη και τους δορυφόρους του. Στα 6 χρόνια που χρειάστηκε γιανα φτάσει στον τελικό του προορισμό πέρασε προηγουμένως από την Αφροδίτη (τον Φεβρουάριο του 1990), το σύστημα Γης-Σελήνης (τον Δεκέμβριο του 1990 και τον Δεκέμβριο του 1992), και τους αστεροειδείς951 Γκάσπρα (τον Οκτώβριο του 1991) και243 Ίδη (τον Αύγουστο του 1993).
Μετά από την περιπετειώδη του διαδρομή ο Γαλιλαίος έφτασε τελικά στο δορυφορικό σύστημα του Δία τον Δεκέμβριο του 1995 και η πρώτη του δουλειά ήταν να εκτοξεύσει έναν μικρότερο βολιστήρα, ο οποίος εισχώρησε στο εσωτερικό των εξωτερικών νεφών του γιγάντιου πλανήτη. Μετη βοήθεια ενός αλεξιπτώτου η πτώση του ελαττώθηκε αρκετά ώστε τα διάφορα όργανά τουνα μπορέσουν να μας στείλουν επί 59 λεπτά πολύτιμες πληροφορίες για τις συνθήκες που επικρατούν στην ατμόσφαιρα του Δία, στην οποία εισχώρησε σε βάθος 200 χιλιομέτρων. Πληροφορίες που μελετήθηκαν επισταμένα από τους επιστήμονες γιατην εξαγωγή συμπερασμάτων που αφορούν όχι μόνο το Δία αλλά και τις ατμόσφαιρες των άλλων γιγάντιων πλανητών.
Πολυμέσα σχετικά 
