Ένα ιζμπά στο Μουσείο Ξύλινης Αρχιτεκτονικής και Αγροτικής ζωής στο Σούζνταλ της Ρωσίας.
Τοιζμπά (ρωσικά: изба́) είναι μια παραδοσιακή ρωσική εξοχική κατοικία. Συχνά είναι ένα ξύλινο σπίτι και αποτελεί το καθιστικό ενός παραδοσιακού ρωσικού αγροκτήματος. Είναι γενικά χτισμένο κοντά στο δρόμο και μέσα σεμια αυλή, η οποία επίσης περικλείει έναν κήπο κουζίνας, το υπόστεγο καιτο αχυρώνα μέσα σε ένα απλό φράχτη. Η παραδοσιακή κατασκευή ενός ιζμπά παλαιού στυλ, περιλάμβανε τη χρήση απλών εργαλείων, όπως σχοινιά, άξονες, και μαχαίρια. Τα σφυριά δεν χρησιμοποιούνταν γενικά, καθώς το μέταλλο ήταν σχετικά ακριβό και ούτε τα πριόνια ήταν ένα κοινό εργαλείο κατασκευής. Τόσο το εσωτερικό όσο καιτο εξωτερικό είναι από χωρισμένους κορμούς δέντρων πεύκων, καιτο κενό ανάμεσά τους γεμίζεται με λάσπη ποταμού, όχι σε αντίθεση μετην βόρεια αμερικανική ξύλινη καλύβα.
Το κυρίαρχο οικοδομικό υλικό της ρωσικής λαϊκής αρχιτεκτονικής καιη υλική κουλτούρα γενικά, εδώ και αιώνες, ήταν τοξύλο. Ειδικά τα σπίτια κατασκευάζονταν από τοπικά κομμένα ακατέργαστα κούτσουρα, με λίγες ή καθόλου πέτρες, μέταλλα ή γυαλιά. Ακόμη καιοι εκκλησίες καιτα αστικά κτίσματα ήταν κυρίως ξύλινα μέχρι τον δέκατο όγδοο αιώνα.[1]
Όλα τα στοιχεία του κτιρίου απλά κόβονταν και τοποθετούνταν μαζί με ένα τσεκούρι. Τα νομίσματα, το μαλλί καιτο λιβάνι ήταν συνήθως τοποθετημένα κάτω από τις γωνίες του σπιτιού γιανα εξασφαλίσουν ότι όσοι ζουν εκεί θα ήταν υγιείς και πλούσιοι.
Από τον δέκατο πέμπτο αιώνα, το κεντρικό στοιχείο του εσωτερικού του ιζμπά ήταν ο ρωσικός φούρνος, ο οποίος μπορούσε να καταλαμβάνει έως καιτο ένα τέταρτο του πατώματος σε μικρότερες κατοικίες. Συχνά δεν υπήρχαν κρεβάτια (κατά τη δυτική έννοια) για πολλά μέλη του νοικοκυριού, καθώς οι άνθρωποι θα κοιμούνταν απευθείας επάνω στην επίστρωση του φούρνου ή στα ράφια που είναι κτισμένα ακριβώς πάνω από τη σόμπα.[2]
Κούρναγια ιζμπά του 17ου αιώνα χωρίς καμινάδα
Οι εξωτερικοί χώροι ήταν συχνά διακοσμημένοι με διάφορα ειδικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα η πλούσια διακόσμηση των παραθύρων. Τέτοια διακοσμητικά στοιχεία καιη χρήση του ρωσικού φούρνου εξακολουθούν να υπάρχουν συχνά σε πολλές σύγχρονες ρωσικές εξοχικές κατοικίες, παρόλο που σήμερα μόνο τα παλαιότερα ξύλινα σπίτια ονομάζονται ιζμπά.
Μια εναλλακτική λέξη γιατην "ιζμπά" σταρωσικά είναι η χάτα (хата), που είναι η λέξη για κάθε εξοχικό σπίτι ή μικρό σπίτι στις περισσότερες σλαβικές γλώσσες (συμπεριλαμβανομένων των Λευκορωσικών και Ουκρανικών). Σύμφωνα μετον ιστορικό Τζόφρεϊ Χόσκινγκ, αρχής γενομένης από τον δέκατο όγδοο αιώνα, η λέξη χρησιμοποιήθηκε γιανα αναφερθεί σε εξοχικές κατοικίες στις χωρίς δέντρα νότιες στέπες, που χρησιμοποιούσαν κορμούς μόνο γιατην κατασκευή.[2]
Η ιζμπά είναι επίσης η βουλγαρική καιη κροατική λέξη γιατο κελάρι, όπως στο κελάρι οίνου ή το υπόγειο που χρησιμοποιείται γιατην αποθήκευση τροφίμων που έχουν υποστεί επεξεργασία γιανα διαρκέσουν πολύ καιρό γενικά. Σε πολλές άλλες σλαβικές γλώσσες, ο ιζμπά είναι ένας γενικός όρος για ένα δωμάτιο μέσα σε ένα σπίτι (ο όρος χρησιμοποιείται ειδικά για κατοικήσιμους χώρους).
